7

1-2 تاریخچه نیشکر در جهان

7

2-2 تاریخچه نیشکر در ایران

7

3-2 اکولوژی نیشکر

9

4-2 مورفولوژی نیشکر

10

1-4-2 ریشه

10

1-1-4-2 ریشه های سطحی

10

2-1-4-2 ریشه های میانی

10

3-1-4-2 ریشه های عمیق

10

2-4-2 ساقه

10

3-4-2 برگ

11

4-4-2 گل

11

5-2 زمان کاشت قلمه های نیشکر

11

6-2 محصولات جانبی نیشکر

12

7-2 ارقام تجاری نیشکر

12

1-7-2 رقم CP48-103

12

2-7-2رقمCp57-614

12

3-7-2 رقم Cp65-315

13

4-7-2 رقم Cp69-1062

13

5-7-2 رقم Cp70-321

13

6-7-2 رقم Sp70-1143

14

7-7-2 رقم Cp73-21

14

8-7-2 رقم IRC99-01

14

8-2 بیماری های نیشکر

15

9-2 بیماریهای نیشکر ایران

15

1-9-2 بیماریهای عفونی

15

2-9-2 بیماریهای غیرعفونی

16

10-2 تنش های گیاهی

16

11-2 فیزیولوژی تنش های گیاهی

17

12-2 تنش های گیاهی از نظر موقعیت جغرافیایی و زیست محیطی در ایران

17

13-2 تنش شوری

18

14-2 علائم خسارت زای شوری

19

15-2 اثرات شوری بر گیاه نیشکر

20

16-2 مبانی سمیت سدیم

22

17-2 مکانیسم های تحمل شوری

23

18-2 سازوکارهای تحمل به شوری

24

19-2 سازگاری کل گیاه به تنش شوری

27

1-19-2 تنظیم انتقال Na به اندام هوایی

27

20-2 مسیرهای اولیه ورود به ریشه

28

1-20-2 مسیر حساس به Ca

28

2-20-2 مسیرهای غیرحساس به Ca

29

3-20-2 مسیر انحرافی

29

21-2 دقع Na به خارج از ریشه

30

1-21-2 کنترل میزان برداشت خالص

30

2-21-2 کنترل بارگیری آوند چوب

31

22-2 عوامل موثر در مقاومت گیاهان به شوری

31

23-2 مطالعات سلول شناختی و ژنتیکی

31

24-2 آنزیم فنیل آلانین آمونیا- لیاز

32

25-2 روش های ارزیابی بیان ژن

34

1-25-2 روش لکه گذاری نورترن

35

2-25-2 ارزیابی حفاظت در برابر R-Nase

35

3-25-2 هیبریدیزاسیون درجا

36

4-25-2 روش RT-PCR

36

5-25-2 روش PCR در زمان حقیقی

36

6-25-2 اصول PCR در زمان حقیقی

37

7-25-2 روش های مختلف آزمون PCR در زمان حقیقی

39

1-7-25-2 روش مبتنی بر کاربرد رنگ های فلئورسنت آزاد

39

2-7-25-2 روش های مبتنی بر پروب

40

3-7-25-2 پروب های هیدرولیز شوند یا TaqMan

40

4-7-25-2 پروب های هیبرید شونده

41

26-2 اصول کاربرد PCR در زمان حقیقی در ارزیابی های کمی

42

27-2 روش عمومی برای محاسبه ی نسبت سنجش نسبی بیان ژن

43

فصل سوم: مواد و روشها

44

1-3 وسایل مورد استفاده

45

2-3 مواد مورد استفاده

45

3-3 روش کار

45

1-3-3 نمونه گیری

45

2-3-3 استخراج RNA

46

1-2-3-3 محلولهای مورد نیاز

46

4-3 واکنش سنتز CDNA (RT)

47

1-4-3 روش ساخت CDNA

47

5-3 واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR)

48

1-5-3 روش تهیه محلول (PCR)

48

2-5-3 تهیه ی ژل و ارزیابی محصول PCR

49

3-5-3 روش تهیه ی محلول TAE

49

4-5-3 ساخت رنگ بارگذاری

49

5-5-3 بارگذاری نمونه ها

49

6-3 ارزیابی مقایسه کارایی تکثیرژن کنترل داخلی (GaPDH) و ژنPAL

50

7-3 واکنش PCR در زمان حقیقی

50

1-7-3 روش انجام PCR در زمان حقیقی

50

2-7-3 روش تهیه محلول PCR در زمان حقیقی

50

8-3 بررسی مقایسه ای بیان ژن ها

51

9-3 آنالیز آماری داده ها

51

فصل چهارم: نتایج

52

1-4 تعیین کارایی تکثیر ژن PAL و GAPDH

53

فصل پنجم: بحث

60

پیشنهادات

65

منابع فارسی

66

منابع خارجی

67

چکیده :

آنزیم فنیل آلانین (PAL) یکی از مهمترین آنزیمها در مسیر تولید پروپانوئیدها در گیاهان می باشد که نقش کلیدی در تولید این ترکیبات دارد. بیان ژن PAL در پاسخ به طیف وسیعی از محرک های محیطی شامل اشعه ی فرابنفش، دمای بالا و سایر شرایط تنشی افزایش می یابد. در این مطالعه تغییرات بیان ژن و فعالیت آنزیم PAL در ریشه، ساقه و برگ در نیشکر تحت 3 تیمار تنشی ds/m 5/3-5/2 و 6/3-6 و 1/6-8 ارزیابی شد. بمنظور ارزیابی بیان ژن PAL از روش PCR زمان حقیقی رنگ SyberGreen و روش مقایسه ای ΔΔCt استفاده شد. همچنین ژن GAPDH بعنوان کالیبراتور در نظر گرفته شد. میزان فعالیت آنزیم بر اساس تغییر فنیل آلانین به ترانس سینامیک اسید و با استفاده از روش اسپکتروفتومتری سنجیده شد.

نتایج این تحقیق نشان داد که با افزایش میزان شوری میزان بیان ژن PAL و فعالیت آن در بافت ریشه افزایش یافت. تغییرات یکسانی در بافت برگ و ساقه در پاسخ به شوری در بیان ژن و فعالیت آنزیم مشاهده گردید. در مجموع نتایج این تحقیق نشان داد که با افزایش میزان شوری میزان بیان ژن PAL و فعالیت آن در بافتهای مختلف نیشکر افزایش می یابد.

واژه های کلیدی: فنیل آلانین آمونیا لیاز، تنش شوری، نیشکر

نیشکر (Saccharum officinarum L.)از گونه Andropogoneae و جزء خانواده گندمیان و جزء گیاهان C4 بطور وسیعی در اطراف زمین در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری کشت می شود. نیشکر بعنوان منبع شکر و بسیاری فراورده های دیگر دارای اهمیت اقتصادی بالائی است و در مقایسه با سایر محصولات کشاورزی از نقطه نظر راندمان تثبیت انرژی در واحد سطح در درجه اول اهمیت قرار دارد. نیشکر حدود 45 تن وزن خشک و 22 تن شکر در هکتار در سال تولید می کند.

بخش جلگه اى خوزستان به علت دارا بودن شرایط مناسب از جمله: خاكهاى رسوبى(علی رغم وجود املاح شور)آب كافی، آفتاب درخشان روزهاى طولانى تنها منطقه در ایران است که نیشکر در آنجا بصورت انبوه کشت می شود، بنا به گفته بسیارى از مورخین رواج كشت نیشكر در ایران از زمان اشكانیان شروع شده است و اوج اهمیت نیشكر در خوزستان را قبل از اسلام و دوره ساسانیان باید جست.

اجرای طرح توسعه نیشکر در خوزستان آثار اقتصادىازجمله تامین شكر، كاغذ، تخته صنعتى (MDF)، فراهم آوردن امكانات تولید گوشت قرمز با استفاده از خوراك دام تولیدى، تولید محصولات بیوتكنولوژى ( مانند خمیر مایه، الكل و غیره ) و اشتغال زائی را در پی داشته است.

یکی از مشکلات کشاورزی ایران شوری اراضی است. حدود 10 درصد خاکهای ایران را خاکهای شور و سدیمی تشکیل میدهند.افزایش میزان هدایت الکتریکی خاک به بیش از 2 دسی زیمنس بر متر به عنوان شاخص شوری آب مطرح می باشد. گیاهان مقاوم به شوری در طبیعت به طرق مختلفی نسبت به این مشکل سازگاری یافته اند که شامل دامنه ای از تغییرات ریخت شناسی آناتومیکی و فیزیولوژیک می باشد. غالبا گیاهان باساخت ترکیبات مختلف بویژه ترکیبات پلی فنولی فشار اسمزی را تنظیم و در مقابل شوری مقاومت می کنند (برزگر و همکاران 1379).

کاهش آب رودخانه کارون در سالهای اخیر توام با افزایش سطح شوری خاکهای منطقه اثرات زیانباری بر صنعت کشت نیشکر بویژه کاهش تولید داشته است. اثر شوری بر عملکرد نیشکر با تفاوتهای نسبت به واریته های مختلف در مناطق جهان امری قطعی و بدیهی است. در گیاه نیشکر نیز شرایط مشابهی حاکم است. ساخت املاحی چون تری متیل سولفونیو پروپیونات،. فری پولین و برخی ترکیبات فنولیک در برگهای نیشکر تحت تنش اسمزی گزارش شده است. نیشکر در ردیف گیاهان حساس به شوری قرار گرفته و حد آستانه آن ds/m 7/1 است.بین افزایش شوری و رشد و تولید محصول نیشکر ارتباط معکوس وجود دارد. تنش شوری در نیشکر تمایز و طویل شدن میانگره ها و ذخیره قند را در آنها تحت تاثیر قرار می دهد. نتایج تحقیقات اخیر نشان می دهد که به ازا هر واحد افزایش در EC (ds/m) [1]سبب کاهش 9/5 تنی محصول در هکتار می­شود. در تحقیقات انجام شده درهفت تپه ایران مشخص شده است­که درمحدوده شوری بین 4-2 افت شدید عملکرد نیشکر اتفاق می­افتد. با این حال تفاوت گسترده­ای در پاسخ واریته های مختلف به شوری و میزان حساسیت و مقاومت آنها در ایران بدست آمده است (شکوه فر و همکاران، 1388) .

با توجه به اینکه آنزیم[2] pal یک آنزیم تنشی و یکی از مهمترین آنزیم های مهم گیاه در تولید فرآورده های فنولی تنظیم کننده فشار اسمزی هستند. به نظر میرسد شناسایی تغییرات بیان ژن این انزیم در برابر تغییرات شوری بتواند شاخص دقیقی از پاسخ میزبان به این تنش را ایجاد نماید و بتوان بر اساس تغییرات بیان این آنزیم نسبت به شناسایی ارقام مقاوم اقدام نمود.