بند الف-اصل آزادی اراده در ایقاع …………………………………………………………………………………….. 46

بند ب- نتیجه اصل آزادی اراده در ایقاع ……………………………………………………………………………… 47

گفتار پنجم : ایقاع از جهت اثر ذاتی …………………………………………………………………………………. 48

فصل دوم : شرایط صحت ایقاع بر مبنای ماده 190 از قانون مدنی ………………………………………………. 51

مبحث اول : قصد و رضادر ایقاع ………………………………………………………………………………………. 52

گفتار اول : مفهوم قصد و رضا و اعتبارش درایقاع ………………………………………………………………….. 53

گفتار دوم : شرایط تأثیر قصد و رضا ………………………………………………………………………………….. 55

بند الف-وجود اراده …………………………………………………………………………………………………….. 55

بند ب- اعلام اراده …………………………………………………………………………………………………….. 55

بند ب 1 : اعلام صریح یا ضمنی …………………………………………………………………………………….. 58

بند ب 2 : عدم لزوم تشریفات ……………………………………………………………………………………….. 59

بند ب 3: سکوت و بیان اراده …………………………………………………………………………………………. 60

گفتار سوم : موانع تأثیر اراده ( قصد و رضا ) ……………………………………………………………………….. 62

بند الف : اشتباه ………………………………………………………………………………………………………. 62

بند الف 1 : مفهوم اشتباه ……………………………………………………………………………………………. 63

بند الف 2 : اشتباهی که باعث بطلان ایقاع می شود …………………………………………………………… 63

بند الف2/1 : اشتباه در خود موضوع ایقاع …………………………………………………………………………. 64

بند الف 2/2 : اشتباه در شخص طرف ایقاع ……………………………………………………………………….. 65

بند الف 2/3 : اشتباه در شخصیت طرف ایقاع …………………………………………………………………….. 66

بند الف 3 : اشتباهی که در ایقاع بی تأثیر است …………………………………………………………………. 67

بند ب: اجبار و اکراه …………………………………………………………………………………………………… 68

بند ب 1 : پیشینه تاریخی و مفهوم اجبار و اکراه و تفاوت آنها با هم ……………………………………………. 68

بند ب 2 : بررسی اجمالی شرایط اکراه ……………………………………………………………………………. 71

بند ب 3 : تأثیر اجبار در ایقاع ………………………………………………………………………………………… 72

بند ب 4 : تأثیر اکراه در ایقاع ………………………………………………………………………………………… 73

مبحث دوم : اهلیت در ایقاع ………………………………………………………………………………………… 75

گفتار اول : مفهوم اهلیت و اقسام آن ……………………………………………………………………………… 75

بند الف: اهلیت تمتع …………………………………………………………………………………………………. 76

بند ب: اهلیت استیفاء ……………………………………………………………………………………………….. 76

گفتار دوم : ارکان اهلیت و اعتبار آن در ایقاع………………………………………………………………………. 78

بند الف: بلوغ و اعتبار آن در ایقاع …………………………………………………………………………………… 79

بند الف 1 : مفهوم بلوغ………………………………………………………………………………………………. 79

بند الف 2 : اوصاف و مبانی حجر صغیر…………………………………………………………………………….. 81

بند الف 3 : مراحل صغر و تاثیر آن در ایقاع…………………………………………………………………………. 82

بند الف بند 3/1 : صغیر غیرممیر……………………………………………………………………………………. 82

بند الف3/2 : صغیر ممیز……………………………………………………………………………………………… 82

بند ب : عقل و اعتبار آن در ایقاع …………………………………………………………………………………… 83

بند ب 1 : تعریف جنون و مراحل آن…………………………………………………………………………………. 84

بند ب 2 : جنون دائم و جنون ادواری……………………………………………………………………………….. 85

بند ج : رشد و اعتبار آندر ایقاع …………………………………………………………………………………….. 86

بند ج 1 : مفهوم رشد……………………………………………………………………………………………….. 86

بند ج 2 : سن رشد در حقوق کنونی …………………………………………………………………………….. 87

مبحث سوم : موجود و معین بودن موضوع ایقاع ………………………………………………………………… 90

گفتار اول : موجود بودن موضوع ایقاع …………………………………………………………………………….. 92

گفتار دوم : معلوم و معین بودن موضوع ایقاع ……………………………………………………………………. 93

بند الف- مواردی که علم تفصیلی نیاز است……………………………………………………………………… 95

بند ب- مواردی که علم اجمالی کافی است……………………………………………………………………… 96

گفتار سوم : قدرت بر تسلیم ………………………………………………………………………………………. 97

بند الف – مبنای حقوقی شرط……………………………………………………………………………………… 97

بند ب- زمان لزوم قدرت بر تسلیم …………………………………………………………………………………. 98

بند ج – غیر مقدور بودن موقت ………………………………………………………………………………………98

گفتار چهارم : مملوک بودن مورد ایقاع…………………………………………………………………………….. 99

گفتار پنجم : قابل تملک بودن ……………………………………………………………………………………… 99

مبحث چهارم : مشروعیت جهت در ایقاع ……………………………………………………………………….. 101

گفتار اول : مفهوم جهت و تفکیک جهت از علت…………………………………………………………………. 101

گفتار دوم : قلمرو اعتبار جهت نامشروع در ایقاع ……………………………………………………………….. 102

گفتار سوم : شرایط تأثیر جهت نامشروع…………………………………………………………………………. 108

بند الف: وجود واقعی انگیزه نامشروع…………………………………………………………………………….. 108

بند ب: بی واسطه بودن انگیزه نامشروع…………………………………………………………………………. 108

بند ج : محرز بودن جهت نامشروع ……………………………………………………………………………….. 109

بند د: همزمان بودن جهت نامشروع با قصد انشاء………………………………………………………………. 109

بند هـ – لزوم اجتماع شرایط مذکور با هم ……………………………………………………………………….. 110

فصل سوم : ضمانت اجرای فقدان شرایط ماده 190 قانون مدنی در ایقاع …………………………………… 111

مبحث اول : فقدان قصد و رضا……………………………………………………………………………………… 112

گفتار اول : ضمانت اجرای فقدان قصد…………………………………………………………………………….. 113

بند الف: اجبار ……………………………………………………………………………………………………….. 113

بند ب: اشتباهی که باعث فقدان قصد می شود ………………………………………………………………. 114

بند ج: ایقاع صوری …………………………………………………………………………………………………. 114

گفتار دوم : ضمانت اجرای فقدان رضا…………………………………………………………………………….. 115

بند الف : ایقاع فضولی …………………………………………………………………………………………….. 115

بند ب: ایقاع اکراهی ……………………………………………………………………………………………….. 117

مبحث دوم : وضعیت حقوقی ایقاعات اشخاص فاقد اهلیت……………………………………………………. 118

گفتار اول :ایقاعات اشخاص فاقد قدرت تمییز…………………………………………………………………….. 119

بند الف: ایقاعات مجنون…………………………………………………………………………………………….. 119

بند ب: ایقاعات صغیر غیرممیز……………………………………………………………………………………… 120

گفتار دوم : ایقاعات اشخاص دارای قدرت تمییز و بالغ فاقد رشد………………………………………………. 120

بند الف: ایقاعات صغیر ممیز………………………………………………………………………………………… 121

بند ب: ایقاعات سفیه ………………………………………………………………………………………………. 124

بند ج : ایقاعات افراد بالغ فاقد رشد……………………………………………………………………………….. 125

مبحث سوم : ضمانت اجرای فقدان شرایط معین نبودن موضوع……………………………………………….. 126

گفتار اول : موجود نبودن موضوع ایقاع…………………………………………………………………………….. 127

گفتار دوم : معلوم و معین نبودن موضوع ایقاع……………………………………………………………………. 128

گفتار سوم : ضمانت اجرای فقدان قدرت بر تسلیم……………………………………………………………… 130

گفتار چهارم : ضمانت اجرای غیرقابل تملک بودن مورد ایقاع ………………………………………………….. 131

گفتار پنجم : ضمانت اجرای فقدان قدرت برنقل و انتقال …………………………………………………………131

مبحث چهارم : وضعیت حقوقی ایقاع دارای جهت نامشروع…………………………………………………… 132

مبحث پنجم : وضعیت حقوقی ایقاع با انگیزه فرار از دین……………………………………………………….. 133

نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………….. 136

پیشنهاد………………………………………………………………………………………………………………. 140

منابع …………………………………………………………………………………………………………………. 141

چکیده:

در قانون مدنی ایران برای اعتبار و تاثیر گذار بودن معاملات یکسری شرایط در ماده 190 احصاء شده است این شرایط عبارتند از:

1- قصدورضا؛

2- اهلیت طرفین؛

3- موضوع معامله که بایدمعین باشد؛

4- مشروعیت جهت معامله.

که در صورت فقدان هریک از این شرایط عقد نمی تواند تاثیر مطلوب خود را داشته باشد. معاملات یکی از اعمال حقوقی بسیار مهم هستند که قانونگذار شرایط صحت آن را تعیین کرده است حال ایقاعات نیز مانند معاملات از جمله ی اعمال حقوقی هستند که در زندگی اجتماعی دارای اهمیت و تاثیر زیادی می باشد که در ابواب مختلف این تاثیر را می توان مشاهده کرد در باب حقوق عینی که می تواند سبب تملک شخص شود مثلاحیای اراضیموات یا باعث سقوط حق مالکیت و اجازه ی احیا به دیگران بشود مثل اعراض؛ در باب حقوق دینی مثل ابراء دین مدیون یا در امور خانوادگی که طلاق نمونه بارز آن است یا فسخ نکاح و رجوع شوهر یا بذل مدت در نکاح منقطع، حال در قانون مدنی برای صحت و اعتبار ایقاع شرایطی ذکر نشده است و این امر باعث تشتت آراء می گرددو با توجه به اهمیت این موضوع شایسته است که این شرایط تعیین شود.

بنظر می رسد بتوان با استقراء در قوانین و مقررات مربوط به معاملات و ایقاعات و در نظر گرفت مبانی و قواعد حقوقی به این نتیجه رسید، تمام شرایطی که برای صحت معامله در ماده 190 قانون مدنی ذکر شده است در ایقاع نیز لازم است و باید در نظر گرفته شود.

در رابطه با ضمانت اجرای فقدان این شرایط در ایقاع باید بیان کرد، جز در موارد استثنایی که با در نظر گرفتن مبانی و مصلحت اینگونه در نظر گرفته می شود مانند طلاق مکره که حکم بر بطلان این طلاق می گردد ضمانت اجرا همان است که در عقود مطرح می باشد.

مقدمه

الف – بیان مسئله

روابط افراد در جامعه تابع قانون است و این قانون است که باید ها و نباید ها را تعیین می کند، مشخص می نماید که چه اعمالی اعتبار دارند و چه اعمالی بی اعتبار هستند برای مثال ماده 190 قانون مدنی شرایط اساسی صحت یک معامله را بیان می کند . حال اگر هریک از این شرایط وجود نداشته باشد در اعتبار معامله اثر گذار است چراکه هر کدام یک از این شروط با در نظرگرفتن مصلحت ها و مبناهایی تعیین شده اند . این احصاء شرایط توسط قانونگذار خود ناشی از اهمیت موضوع است . یکی دیگر از اعمال حقوقی که در زندگی اجتماعی دارای اهمیت است ایقاع می باشد ولیکن ایقاع و قواعد حاکم بر آن در حقوق ما تا حد زیادی مهجور مانده است که این امر خود ریشه در فقه ما دارد چراکه در فقه نیز آنگونه که شایسته است به این عنوان حقوقی پرداخته نشده است و از طرف دیگر در حقوق خارجی هم نسبت به عمل حقوقی یک طرفه تا حد زیادی بی اعتنا است. اهمیت ایقاع در زندگی اجتماعی را می توان در ابواب مختلف بررسی کرد در حقوق عینی که می تواند سبب تملک شخص شود مثل احیای اراضی موات یا باعث سقوط حق مالکیت و اجازه ی احیا به دیگران بشود مثل اعراض؛ در باب حقوق دینی مثل ابراء دین مدیون یا در امور خانوادگی که طلاق نمونه بارز آن است یا فسخ نکاح و رجوع شوهر یا بذل مدت در نکاح منقطع، با این اوصاف می توان به نقش اثرگذار ایقاع نیز در زندگی اجتماعی پی برد، پس لازم است که شرایط صحت ایقاع مورد بررسی قرار گیرد.

ب – سوالات اصلی

با توجه به عدم ذکر شرایط صحت ایقاع؛

1- شرایط اساسی صحت ایقاع با در نظر گرفتن ماده 190 قانون مدنی چیست؟

2- ضمانت اجرای فقدان شرایط اساسی صحت ایقاع چیست؟

سوالات فرعی

1- قلمرو اعتبار قصد و رضا در ایقاع به چه صورت است؟

2- قلمرو اعتبار اهلیت در ایقاع به چه صورت است؟

3- قلمرو اعتبار معین موضوع در ایقاع به چه صورت است ؟

4- قلمرو اعتبار مشروعیت جهت در ایقاع به چه صورت است؟

ج – فرضیه ها

1-آن چه که با استقراء از قوانین و مقررات مربوط به معاملات و ایقاعات و با در نظر گرفتن قواعد حقوقی و اخلاقی به دست می آید این است که تمام شرایط صحت معامله در ایقاع اعتبار دارد و باید رعایت شود.

2- ضمانت اجرای فقدان این شرایط در ایقاع جز در موارد استثنایی همان ضمانت اجراهای مقرر برای معامله است.

فرضیه های فرعی

1- با استقراء در قوانین و مقررات مربوط به معاملات و ایقاعات به این نتیجه می رسیم که وجود قصد و رضا در ایقاع لازم است.

2-با استقراء در قوانین و مقررات مربوط به معاملات و ایقاعات به این نتیجه می رسیم که برای اعتبار ایقاع شخص موقع باید دارای اهلیت باشد.

3- با استقراء در قوانین و مقررات مربوط به معاملات و ایقاعات به این نتیجه می رسیم که معین بودن موضوع ایقاع ضروری است.

4- آنچه که با در نظر گرفتن قواعد و مبانی حقوق و اخلاقی و توجه به نظم عمومی بدست می آید این است که ایقاع باید دارای جهتی مشروع باشد.

د – روش تحقیق

روش توصیف تحلیلی است.

هـ – روش گردآوری اطلاعات

روش کتابخانه ای از طریق فیش برداری از کتب، اسناد و مقالات می باشد.

2-2-4. مانویت در غرب……………………………………………………………. 26

2-2-5. پیروان مانی…………………………………………………………………. 27

2-2-6. توسعه مانویت و بقایای آن………………………………………………….. 29

2-2-7. فرقه ها………………………………………………………………………. 30

بخش سوم : 2-3. آثار مانویان……………………………………………………… 32

2-3-1. خط و ادبیات کتب مانوی…………………………………………………… 32

2-3-2. داستانهای تمثیلی……………………………………………………………. 35

2-3-3. ادبیات موعظه ای…………………………………………………………… 36

2-3-4. نشر کتابهای مانی در جهان…………………………………………………. 37

2-3-5. آثار مانویان در حفاری تورفان……………………………………………… 38

2-3-6. خط مانی…………………………………………………………………….. 39

فصل سوم : شکل گیری و ظهور مانویت…………………………………………… 41

بخش اول : 3-1. سرگذشت عیسی (ع)…………………………………………….. 42

3-1-1. ناصری……………………………………………………………………… 42

3-1-2. ولادت عیسی در انجیل و قرآن (کتب مقدس)………………………………. 42

3-1-3. اخبار انبیاء به ظهور مسیح (ع)……………………………………………. 43

3-1-4. ذکر نبوت عیسی بن مریم (ع)……………………………………………… 44

3-1-5. بعثت عیسی (ع)…………………………………………………………….. 45

3-1-6. رسالت حضرت عیسی (ع)…………………………………………………. 46

3-1-7. بروز شرک در زمان حضرت عیسی (ع)………………………………….. 47

3-1-8. دیدگاه قرآن کریم در مورد عیسی مسیح (ع)……………………………….. 48

بخش دوم : 3-2. مسیحیت بعد از مسیح (ع)………………………………………. 48

3-2-1. مسیحیت پس از عیسی (ع)…………………………………………………. 48

3-2-2. مسیحیت در نخستین سده های میلادی………………………………………. 50

3-2-3. شاگردان عیسی مسیح (ع)………………………………………………….. 52

3-2-4. انتشار و رسمیت مسیحیت………………………………………………….. 52

3-2-5. محیط رومی و ریشه های یهودی مسیحیت…………………………………. 53

بخش سوم : 3-3. شوراهای مسیحیت……………………………………………… 54

3-3-1. شورای داد شیوع……………………………………………………………. 54

3-3-2. شورای مدائن……………………………………………………………….. 56

3-3-3. شوراهای سال 484-485-486 (جدایی عقیدتی از غرب)………………… 57

3-3-4. مدرسه نصیبین……………………………………………………………… 60

بخش چهارم : 3-4. کلیساهای مسیحیت……………………………………………. 62

3-4-1. وجه تسمیه کلیسا……………………………………………………………. 62

3-4-2. کلیسای اورشلیم نخستین تشکل رسمی مسیحیت……………………………. 62

3-4-3. پیامدهای تأسیس قسطنطنیه : تشکیل امپراتوری مسیحی…………………… 63

3-4-4. تقسیمات مسیحیت…………………………………………………………… 64

3-4-5. پیروان راه…………………………………………………………………… 64

بخش پنجم : 3-5. وضعیت مسیحیت در امپراتوری ساسانی «ایران»…………….. 65

3-5-1. کیش ترسایی در ایران………………………………………………………. 65

3-5-2. یزدگرد و مسیحیان………………………………………………………….. 66

3-5-3. شروع آزارها در اواخر حکومت یزدگرد اول……………………………… 68

3-5-4. وضعیت مسیحیان در زمان پادشاهی بهرام پنجم…………………………… 69

3-5-5. کرتیر و مسیحیان…………………………………………………………… 71

3-5-6. گسترش کلیسا و مراکز مهم کلیسایی……………………………………….. 72

3-5-7. زمینه های نسطوری شدن کلیسای ایران و ایجاد شورای مذهبی…………… 73

3-5-8. نقش بارصوما در نسطوری کردن کلیسای ایران و استقلال نسطوریان از کلیسا روم شرقی 74

3-5-9. مسجد سنگی داراب آتشکده آذرخش………………………………………… 76

3-5-10. کلیسای نسطوری خارک………………………………………………….. 76

بخش هفتم :3-7. منابع و خط مسیحی……………………………………………… 78

3-7-1. اسناد منابع سریانی………………………………………………………….. 78

3-7-2. فارسی میانه مسیحی………………………………………………………… 78

فصل چهارم : بررسی آموزه های مانوی…………………………………………… 79

بخش اول : 4-1. آموزشهای مانی…………………………………………………. 80

4-1-1. مانستان……………………………………………………………………… 80

4-1-2. آموزش های مانی…………………………………………………………… 80

4-1-3. شایست ناشایست های مانوی……………………………………………….. 83

4-1-4. روزه های مانوی به قلم و.ب. هنینگ………………………………………. 85

بخش دوم: 4-2. اعتقادات مانوی…………………………………………………… 87

4-2-1. سرنوشت انسان پس از مرگ……………………………………………….. 87

4-2-2. نور و ظلمت………………………………………………………………… 88

4-2-3. آگاهی، راه رستگاری……………………………………………………….. 93

4-2-4. معاد و قیامت از نظر مانی…………………………………………………. 94

4-2-5. بهشت و جهنم از نظر مانی…………………………………………………. 95

بخش سوم : 4-3. آفرینش جهان و ماه و خورشید در مذهب مانی……………….. 96

4-3-1. آفرینش جهان……………………………………………………………….. 96

4-3-2. دولاب کیهانی……………………………………………………………….. 96

4-3-3. خلقت ماه و خورشید بر اساس متون مانوی………………………………… 97

4-3-4. صفت زمین و آسمان نورانی……………………………………………….. 97

4-3-5. ایزدان اسطوره آفرینش و خویش کاری آنان……………………………….. 98

بخش چهارم : 4-4. تأثیرات مذهب مانی بر شعر شاعران…………………………. 100

4-4-1. تجلی عرفان مانوی در غزلی از حافظ……………………………………… 100

4-4-2. ذکر مانی در شاهنامه فردوسی……………………………………………… 100

بخش پنجم : 4-5. عوامل گسترش دین مانی……………………………………….. 102

4-5-1. معجزۀ مانی…………………………………………………………………. 102

4-5-2. سلسله مراتب مانویان……………………………………………………….. 103

4-5-3. حکمت علمی مانویه………………………………………………………… 105

بخش ششم : 4-6. تأثیر اندیشه های مانی بر دیگر ادیان و بالعکس………………. 105

4-6-1. مانویت و اسلام……………………………………………………………… 105

4-6-2. شعوبیه و زندقه……………………………………………………………… 106

4-6-3. جامه سپید……………………………………………………………………. 108

4-6-4. آئین گنوسی و تأثیر آن در آیین مانی……………………………………….. 109

فصل پنجم : بررسی آموزه های مسیحیت…………………………………………… 111

بخش اول : 5-1. تعالیم مسیح (ع)…………………………………………………. 112

5-1-1. کتاب مقدس…………………………………………………………………. 112

5-1-2. تعالیم عیسی مسیح (ع)……………………………………………………… 112

5-1-3. مختصری از وظایف اخلاقی……………………………………………….. 114

5-1-4. اعتقاد به تثلیث در نظر قرآن……………………………………………….. 115

بخش دوم : 5-2. شعائر هفت گانه مسیحیت……………………………………….. 115

5-2-1. متعه (یا ازداواج موقت)…………………………………………………….. 115

5-2-2. تعمید………………………………………………………………………… 116

5-2-3. عشاءِ ربانی…………………………………………………………………. 118

5-2-4. تأیید………………………………………………………………………….. 120

5-2-5. . دست گذاری (یا درجات مقدس روحانیت)………………………………… 120

5-2-6 . تدهین نهایی………………………………………………………………… 122

5-2-7. توبه………………………………………………………………………….. 123

5-2-8. ازدواج مسیحی……………………………………………………………… 125

5-2-9. تصویب اصول مسیحیت……………………………………………………. 126

بخش سوم : 5-3. اعتقادات مسیحیت………………………………………………. 127

5-3-1. عبادات و نیایش در مسیحیت……………………………………………….. 127

5-3-2. روزه گرفتن…………………………………………………………………. 129

5-3-3. گناه در آئین مسیحیت……………………………………………………….. 129

5-3-4. ماهیت مرگ………………………………………………………………… 131

5-3-5. مراسم سبت نزد مسیحیان…………………………………………………… 131

5-3-6. ذکر نشانه های قیامت……………………………………………………….. 133

5-3-7. تدفین در مسیحیت و مقابر عیسویان………………………………………… 134

بخش چهارم : 5-4. انجیل و اعیاد مسیحیت……………………………………….. 134

5-4-1. انجیل های چهارگانه………………………………………………………… 134

5-4-2. احترام به زن در انجیل و حجاب در انجیل…………………………………. 135

5-4-3. مفهوم خدا نزد مسیحیان…………………………………………………….. 136

5-4-4. اعیاد مسیحیت………………………………………………………………. 137

بخش پنجم : 5-5. موعظه ها و پیام ها عیسی……………………………………… 139

5-5-1. موعظه های عیسی به دوازده شاگردش…………………………………….. 139

5-5-2. درخت طوبی………………………………………………………………… 141

5-5-3. پیام عیسی (ع) و مسئله اسطوره شناسی……………………………………. 141

5-5-4. عرفان مسیحی خدای گرای انسان نگار…………………………………….. 143

5-5-5. مبارزه با انحراف و تعریف………………………………………………… 144

5-5-6. چهار امری که موجب آرامش می شوند……………………………………. 144

بخش ششم : 5-6. آموزشهای اجتماعی عیسی (ع) و پیروان عیسی (ع) و بعضی

از فرقه ها مسیحیت…………………………………………………………………. 145

5-6-1. آموزشهای اجتماعی عیسی (ع)…………………………………………….. 145

5-6-2. وضع اجتماعی و خرافی مسیحیان………………………………………….. 145

5-6-3. گفتگوها و مشاجرات مذهبی………………………………………………… 147

5-6-4. شریعت و آزادی روح القدس……………………………………………….. 149

5-6-5. رسولان و اعتقاد نامه رسولان………………………………………………. 150

5-6-6. اعتقادات مسیحیان و مسیحیت نسطوری در ایران…………………………. 153

بخش هفتم : 5-7. تأثیر آموزه های مسیحی بر دیگر ادیان و بالعکس……………. 154

5-7-1. مسیحیت و ویژگی های پسندیده آن…………………………………………. 154

5-7-2. ظهور اندیشه های گنوسی و مارکیونی…………………………………….. 155

5-7-3. مهر پرستی و مسیحیت……………………………………………………… 156

5-7-4. هزاره سلطنت عیسی مسیح (ع)……………………………………………. 160

5-7-5. دعای اوزیریس برای خدای آفتاب (مقایسه با دین مسیح)………………….. 161

فصل ششم : بررسی تطبیقی آموزه های مانوی و مسیحیت درعصر ساسانی……. 162

بخش اول : 6-1. سرگذشت مانی و عیسی (ع)……………………………………. 163

6-1-1. خانواده مانی و عیسی (ع)………………………………………………….. 163

6-1-2. دوازده سالگی مانی و عیسی (ع)…………………………………………… 163

6-1-3. محتوای سخنان مانی و عیسی (ع) و پیروزی در میان مردم………………. 164

6-1-4. دین مانی و مسیح (ع)………………………………………………………. 166

6-1-5. نام مانی و عیسی (ع) در آیین مانویت و مسیحیت…………………………. 167

بخش دوم : 6-2. تعالیم در مانویت و مسیحیت…………………………………….. 168

6-2-1. اساس تعالیم در آیین مانویت و مسیحیت……………………………………. 168

6-2-2. بعثت مانی و عیسی (ع)……………………………………………………. 170

6-2-3. خدا در مانویت و مسیحیت………………………………………………….. 171

6-2-4. شیوه های گوناگون آموزه های مانی و عیسی (ع) به پیروانشان…………… 173

6-2-5. اعتقادات مانی و مسیح (ع)…………………………………………………. 174

6-2-6. معجزات مانی و عیسی (ع)………………………………………………… 176

6-2-7. اخلاقیات و زهد و تقوی در مانویت و مسیحیت……………………………. 177

6-2-8. علم نجوم در مانویت و مسیحیت……………………………………………. 178

بخش سوم : 6-3. سلسله اعتقادات در مانویت و مسیحیت……………………….. 179

6-3-1. معاد در مانویت و مسیحیت…………………………………………………. 179

6-3-2. روزه و نماز و صدقه در مانویت و مسیحیت………………………………. 179

6-3-3. بهشت و جهنم در مانویت و مسیحیت………………………………………. 181

6-3-4. گناه و توبه در مانویت و مسیحیت………………………………………….. 181

6-3-5. آیین اعتراف در مانویت و مسیحیت………………………………………… 182

6-3-6. تثلیث در مانویت و مسیحیت……………………………………………….. 184

6-3-7. رستگاری و پرهیزگاری در مانویت و مسیحیت…………………………… 184

6-3-8. تعمید و عشاءِ ربانی در مانویت و مسیحیت………………………………… 185

6-3-9. موضوع داستان آفرینش و خلقت ماه و خورشید در مانویت و مسیحیت…… 187

6-3-10. اعیاد در کیش مانویت و مسیحیت………………………………………… 188

6-3-11. اشعار و سرودهای مذهبی در مانویت و مسیحیت………………………… 189

6-3-12. دعا در مانویت و مسیحیت………………………………………………… 190

6-3-13. آیین ازدواج در مانویت و مسیحیت……………………………………….. 190

6-3-14. نور وظلمت در مانویت و مسیحیت………………………………………. 191

6-3-15. عروج مانی و مسیح (ع) به آسمان……………………………………….. 192

بخش چهارم : 6-4. فعالیت های مذهبی در مانویت و مسیحیت……………………. 192

6-4-1. محل عبادت و فعالیت زنان در کیش مانویت و مسیحیت………………….. 192

6-4-2. آیین تطهیر و موعظه ها در مانویت و مسیحیت…………………………… 195

6-4-3. جهان بینی در کیش مانویت و مسیحیت……………………………………. 196

6-4-4. گرامیداشت روزهای هفته در مانویت و مسیحیت………………………….. 196

6-4-5. پایان جهان و داوران در واپسین روزها در کیش مانویت و مسیحیت……… 197

6-4-6. اسطوره ها در مانویت و مسیحیت………………………………………….. 199

6-4-7. حضرت آدم در کیش مانویت و مسیحیت…………………………………… 200

6-4-8. تولید مثل در مانویت و مسیحیت……………………………………………. 200

6-4-9. وجود آثار در مانویت و مسیحیت…………………………………………… 201

بخش پنجم : 6-5. پیروان و سلسله مراتب در مانویت و مسیحیت………………… 202

6-5-1. پیروان و شاگردان مانی و مسیح (ع)………………………………………. 202

6-5-2. مانویت و مسیحیت پناهگاه طبقات محروم…………………………………. 204

6-5-3. مبلغین مانوی و مسیحی و اختلافات میان آنها……………………………… 205

6-5-4. شرط لازم برای مانوی شدن در مانویت و مسیحی شدن در مسیحیت……… 207

6-5-5. سلسله مراتب در مانویت و مسیحیت و اعمال آنها…………………………. 208

6-5-6. مراسم سوگواری در مانویت و مسیحیت……………………………………. 210

بخش ششم : 6-6. تأثیر ادیان بزرگ در مانویت و مسیحیت………………………. 210

6-6-1. عملکرد زرتشتیان نسبت به مانویان و مسیحیان و تأثیر آن بر مذاهب…….. 210

6-6-2. تأثیر کیش بودایی در مانویت و مسیحیت…………………………………… 211

6-6-3. تأثیر کیش زروانی در مانویت و مسیحیت…………………………………. 212

6-6-4. تأثیر آیین مهر بر مانویت و مسیحیت………………………………………. 213

6-6-5. تأثیر گنوسی ها و آموزه های مارکیونی در مانویت و مسیحیت…………… 214

فصل هفتم: نتیجه گیری……………………………………………………………… 216

نتیجه گیری…………………………………………………………………………… 217

منابع و مآخذ………………………………………………………………………….. 220

چکیده

دین مانوی آئینی عرفانی و ترکیبی از ادیان مسیحیت، زرتشتی و گنوسی بود که در ایران بنیان گذاشته شد. در این دین از مسیحیت «مسیح منجی» وارد شده است و از دین زرتشتی «اعتقاد به دوگانه به نیکی وبدی» و از دین بودایی «ورود اصول تناسخ» و دیگر آئین چون مهر و گنوسی نیز در عملکرد آنان تأثیر گذار بود. مسیحیت که از سمت غرب به ایران راه پیدا نمود در همه جای شاهنشاهی ساسانی مراکز اسقف نشین دایر کرد و مسیحیت به سرعت در ایران ریشه دوانید. مسیحیت آمیزه ای از تأثیرات یونانی، رومی و یهودی بود. مسیحیت از بعضی ادیان دیگر همچون مهرپرستی و زروانی و گنوسی تأثیر گرفته است که در تعالیم و عملکرد پیروان مسیحی به وضوح دیده می شود. آنچه مانویت را مخصوصأ با آیین مسیح نزدیک می نماید ارتباط مانی است با مذاهب گنوسی مسیحی که باعث گردید بسیاری از آموزشها و عملکرد مانویان از مسیحیت تأثیر گذار باشد. و علت تأثیر گذاری مانویت از مسیحیت این بود که مانی خود را همان فارقلیط معرفی نمود که مسیح به آمدنش بشارت داده بود، و شباهت تعالیم مانی و مسیح سبب گردید که بعضی از مسیحیان به مانویت تمایل نشان دهند. عملکرد پیروان مانویت بر اساس آثار باقیمانده از آنها نشان می دهد که مانی به خوبی از آئین مسیح خبر داشته و بسیاری از تعالیم مسیح را در دین خود گنجانده است. به طور کلی تأثیر مانویت از مسیحیت در مسائل اعتقادی و عملکرد پیروانشان در زندگی اجتماعی به مراتب بیشتر بوده است. این پژوهش با توجه به ماهیت نظری آن توصیفی و تحلیلی و بر اساس متدهای متداول در علوم انسانی و مطالعات تاریخی به شیوه جمع آوری داده ها انجام گرفته این پژوهش می تواند جنبه های مبهم مانویت و مسیحیت و تأثیرات این دو آیین را تبیین نماید.

کلید واژه : تعالیم ، عقاید ، مانوی ، مسیحی ، ساسانیان .

1-1.بیان مسئله:

در این پژوهش قصد بر آنست که به سنجش تطبیقی آموزه های مانوی با مسیحیت در دورۀ ساسانی پرداخته شود.

مانی در زمان شاپور اول ساسانی با کسب رضایت او توانست به سرعت دین خود را در ایران گسترش داده و توسط مبلغین مانوی در شرق و غرب جهان آیین مانی توسعه پیدا کند. اعتقادات و آموزه های مانی در دنیا پیشرفت نمود. این اعتقادات و آموزه ها که برگرفته از آیین گنوسی است توسط مانی و شاگردان او اشاعه داده شد. مانی دین خود را جهانی قلمداد می کرد و خود را همان فارقلیطی که مسیح به آمدنش بشارت داده بود معرفی نمود. در کیش مانوی که از زمرۀ آیین های گنوسی و عرفانی محسوب می شود علاوه بر عناصر و آموزه های مزدیسنایی و بودایی و زرتشتی تأثیر فراوان ادیان گوناگون و مختلف بین النهرین هم به وضوح دیده می شود و این بدان علت است که محل نشو و نما و تربیت اولیه مانی در ناحیه حاصلخیز بود. آیین مانوی در میان ادیان ایرانی، آشکارترین و واضح ترین دین ثنوی است زیرا مشخص ترین اصل آن اعتقاد به دو مبدأ و دو مصدر ازلی و ابدی یعنی نور و ظلمت و سه دوره ماضی، حال و آینده است. از جمله مشهور شدن مانی و سبب گرویدن مردم به وی چیرگی و مهارت او در هنر نقاشی بود. آشنایی ایرانیان با آیین مسیح که از بین النهرین و عراق وارد ایران شد، در اوایل قرن اول میلادی صورت گرفته است و با پذیرش مردم، مسیحیان در ایران به تبلیغ آیین مسیحیت همت گماشتند. عیسی (ع) تعالیم پیامبران قبل از خود را منسوخ ننمود بلکه آنها را به جا آورد و تکمیل نموده است.

از جمله عوامل ارتباط بین آیین مانی و مسیحیت در این بود که در دورۀ ساسانی روحانیون زرتشتی نسبت به دیگر ادیان سخت گیری فراوان داشته اند و بخصوص رنج و شکنجه فراوان پیروان مانویت و مسیحیت سبب گردید که این ادیان را به یکدیگر نزدیکتر کرده بود. از جمله اقتباسات آیین مانویت از مسیحیت: سلسله مراتب از جمله ویژگی اسقف ها و کشیشان و … گرفته تا تعداد حواریون و شاگردان مانی، از جمله اعتقادات و آیین های چون اعیاد و مراسم دعا خوانی و بعضی از مراسم مذهبی که نمونه آن تعمید و عشاءِ ربانی همه برگرفته از مسیحیت است. بیشترین تأثیر مانویت بر مسیحیت این بود که مسیحیانی که به آیین مانی گرویدند او را فارلیط نجات بخش خوانده اند. چون مسیح آمدن فارقلیط را به پیروان خود نوید داده بود با مانی تحقق پیدا کرد و سخنان مانی در مورد عیسی (ع) و برگزیدن برخی آموزه های عیسی در دین خود و شباهت نام کتاب مانی با انجیل مسیح (ع) سبب شد عده ای از مسیحیان به دین مانی گرایش پیدا کنند. اما علت گرویدن عده ای از مانویان به مسیحیت آن بود که رنج و شکنجه از سوی پادشاهان ساسانی و روحانیون بخصوص با تحریک کرتیر و امپراتوری روم سبب گردید که آنها در ظاهر به مسیحیت گرایش پیدا نمایند تا از آسیب ها و شکنجه های عمال مربوطه در امان بمانند و این عوامل سبب گردید که بین این دو آیین ارتباط معنوی ایجاد شود.

1-2. اهداف تحقیق

سنجش تطبیقی در این پژوهش درصدد است تا به روابط و تأثیرات ادیان مانوی و مسیحیت بر یکدیگر و دیگر ادیان را آشکار سازد و میزان شباهت ها و تفاوت ها را در این دو آیین تبیین نماید. بر همین اساس با توجه به گستردگی دین مانوی و مسیحی و عملکرد آنان سعی گردیده بر مبنای کشف حقایق و اثبات فرضیه های مطرح شده به وجوه اشتراک و افتراق آیین مانویت و مسیحیت در ایران عصر ساسانی دست یافت.

1-3. طرح سؤال :

پرسش اصلی :

سنجش تطبیقی آموزه های مانوی و مسیحیت در عصر ساسانی حول چه محور یا حوزه هایی بوده است؟

پرسش فرعی :

1.آیین مانویت و مسیحیت در آموزهای دینی خود از کدام ادیان تأثیر پذیرفته اند؟

2.وجه اشتراکات و افتراقات مانویت و مسیحیت در چه مسائلی تأثیر گذار بوده است؟

3. آیا شرایط سیاسی و مذهبی دولت ساسانی عامل مهمی در روابط بین مانویت و مسیحیت بوده است؟

1-4. ارائه فرضیات :

1.. بررسی آموزه های مانوی با مسیحیت در عصر ساسانی حول محور مناسک عبادی و اعتقادی صورت گرفته است که این تأثیرات در اعتقادات پیروان هر دو آیین، و در زندگی روزمره و اجتماعی آنها تأثیر بسزایی داشته است .

2. آیین مانویت در آموزه های دینی خود از آموزه های میترائیسم، زروانیسم، بودایی و مسیحیت تأثیر پذیرفته است. اما بیشترین تأثیر را از آموزه های زردشتی دین کهن ایران باستان گرفته است. آیین مسیحیت بعد از عیسی (ع) در آموزه ها و عملکرد پیروانش از ادیانی چون زروانی، بودایی، گنوسی و مهرپرستی یا همان میترائیسم تأثیر پذیرفته است.

2. وجه اشتراکات و افتراقات آیینهای مانوی و مسیحیت در حوزه اعتقادات رفتار اجتماعی و عملکرد پیروان آنها در زندگی اجتماعی و دینی مؤثر بوده است.

2. شرایط مذهبی ساسانی به علت روی کار آمدن روحانیون زرتشتی که همه مقامات بالای دولتی در اختیار خود گرفته بودند و در همۀ امور مردم دخالت می کردند، باعث ناخشنودی مردم شده و باعث گرویدن آنها به آیین های مانوی و مسیحی شده است و شرایط سخت و بحرانی برای ادیان مانوی و مسیحی توسط روحانیون زرتشتی، شکنجه و آزار و اذیت پیروان این دو آیین سبب گردید تا باعث روابط بین مانویت و مسیحیت شود که از جمله گرویدن عده ای مانوی به مسیحیت و بالعکس عده ای مسیحی به مانویت شود.

1-2 موقعیت جغرافیایی برش ها

5

1-2-1 برش پیرشهید

5

1-2-2 برش شرق گلیان

6

1-3 اهداف تحقیق

7

1-4 روش مطالعه

7

1-4-1 گردآوری اطلاعات موجود

7

1-4-2 مطالعات صحرایی

7

1-4-3 مطالعات آزمایشگاهی

8

1-5 تاریخچه مطالعات قبلی

فصل 2 زمین شناسی وچینه شناسی

10

2-1 زمین شناسی کپه داغ

12

2-2 خشکی زایی ها

13

2-3 گسترش جغرافیایی سازند تیرگان

14

2-4 برش الگو

16

2-5 چینه شناسی برش های مورد مطالعه

17

2-5-1 برش پیر شهید

17

2-5-1-1 بخش پایینی یا سنگ آهک زیرین

18

2-5-1-2 بخش میانی یا واحد شیلی آهکی – مارنی

18

2-5-1-3 بخش بالایی یا واحد سنگ آهک بالایی

27

2-5-2 برش شرق گلیان

27

2-5-2-1 بخش پایینی یا سنگ آهک زیرین

28

2-5-2-2 بخش میانی یا واحد شیلی آهکی – مارنی

28

2-5-2-3 بخش بالایی یا واحد سنگ آهک بالایی

36

2-5-3 انطباق در برش های مورد مطالعه

فصل 3 رخساره ها و محیط رسوبی

39

3-1 مقدمه

40

3-2 مجموعه رخساره ای A:

40

3-2-1 رخساره A1 (مادستون بیوکلستی-مادستون)

41

3-2-2 رخساره A2 (پکستون – وکستون بیوکلستی)

42

3-2-3 رخساره A3 (پکستون بایوکلستی اائیدی)

43

3-2-4 رخساره A4 (پکستون اائیدی بایوکلستی)

44

3-2-5 تفسیر محیط رسوبگذاری مجموعه رخساره ای A

45

3-3 مجموعه رخساره ای B

45

3-3-1 رخساره B1 (گرینستون بیوكلستی)

46

3-3-2 رخساره B2 (گرینستون اائیدی)

47

3-3-3 رخساره B3 (گرینستون اائیدی بایوکلستی اینتراکلست دار)

48

3-3-4 تفسیر محیط رسوبگذاری مجموعه رخساره ای B

49

3-4 مجموعه رخساره ای C

49

3-4-1رخساره C1 (پکستون اینتراكلستی بیوكلستی)

50

3-4-2 رخساره C2 (پکستون اائیدی بیوكلست دار)

50

3-4-3 رخساره C3 (وكستون بیوكلستی)

51

3-4-4 رخساره C4 (پکستون بیوكلستی)

51

3-4-5 رخساره C5 (پکستون پلوئیدی)

51

3-4-6 رخساره C6 (پکستون اائیدی)

53

3-4-7 تفسیر محیط رسوبگذاری مجموعه رخساره ای C

53

3-5 مجموعه رخساره ای D

53

3-5-1 رخساره D1 گرینستون پلوئیدی

54

3-5-2 رخساره D2 (گرینستون بیوکلستی)

54

3-5-3 رخساره D3 (گرینستون بیوکلستی اینتراکلستی)

54

3-5-4 رخساره D4 (گرینستون اینتراكلستی)

55

3-5-5 رخساره D5 (گرینستون اائیدی)

55

3-5-6 رخسارهD6 (مادستون)

55

3-5-7 رخساره D7 (دولومادستون ماسه ای)

57

3-5-8 تفسیر محیط رسوبگذاری مجموعه رخساره ای D

58

3-6 مدل رسوبی

فصل 4 چینه نگاری سکانسی

62

4-1 مقدمه

65

4-2 سکانس های رسوبی در برش پیر شهید

65

4-2-1 سکانس رسوبی اول

66

4-2-2 سکانس رسوبی دوم

69

4-3 سکانس های رسوبی در برش شرق گلیان

69

4-3-1 سكانس رسوبی اول

70

4-3-2 سکانس رسوبی دوم

73

4-4 تفسیر تغییرات سطح آب دریا

75

نتیجه گیری

76

منابع

چکیده

سازند تیرگان به سن کرتاسه پایینی ( بارمین – آبسین ) در حوضه رسوبی كپه داغ عمدتاً از سنگ های كربناته االیتی- اربیتولینی تشکیل شده که به طور همشیب بر روی سازند سیلیسی آواری شوریجه و در زیر سازند آهكی-مارنی سرچشمه قرار گرفته است. به منظور مطالعه این سازند، دو برش چینه شناسی از آن در نواحی مرکزی کپه داغ (ناحیه شیروان) به ضخامت 8/127 و 9/179 متر انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفته است. مطالعات پتروگرافی این سازند منجر به شناسایی چهار مجموعه رخساره ای كربناته دریای باز (Open Marine)، سد (Barrier)، لاگون (Lagoon) و پهنه جزرومدی (Tidal Flat) که شامل 20 رخساره می باشد، شده است. با توجه به رخساره های سنگی می توان محیط رسوبی این سازند را یك پلاتفرم كربناته كم عمق از نوع رمپ در نظر گرفت. تغییرات نسبی سطح آب دریا در حین تشكیل نهشته های سازند تیرگان باعث تشكیل دو سكانس رسوبی رده سوم در هر یک از برش های مورد مطالعه شده است. مرز های این سوپر سکانس ازنوع دوم می باشد. مقایسه منحنی تفسیری تغییرات سطح دریا در این توالی ها با منحنی های جهانی نشان دهنده انطباق نسبی این دو منحنی در طی زمان بارمین-آپسین است.

1-1 مقدمه

پهنه زمین ساختی رسوبی کپه داغ شامل كوه های هزارمسجد در شمال شرق ایران است كه در یك راستای ESE-WNW از شرق دریای خزر آغاز و پس از عبور از تركمنستان و ایران وارد خاك افغانستان می شود. در نتیجه كپه داغ به عنوان یك میدان گازی بزرگ بین سه كشور ایران، تركمنستان، افغانستان مشترك است (آقانباتی، 1377).

مرز شمالی این پهنه به فلات توران منطبق بر گسل عشق آباد است. گسل عشق آباد در تركمنستان با روند 310-315 N جداكننده آن زون از پهنه توران است و دنباله این گسل در ناحیه سرخس ایران هم دیده می شود. درباره ی مرز جنوبی كپه داغ دیدگاه های متفاوت است ولی این مرز با رخنمون های ناپیوسته منشورهای برافزاینده تتیس دیرینه (پالئوتتیس) مشخص می شود. كه در شمال شرق فریمان (سفیدسنگ) و جنوب غربی مشهد برون زد دارد (آقانباتی، 1383) در واقع حدجنوبی آن وسعت بیشتری دارد.

بخش ایرانی این حوضه بین عرض های جغرافیایی 30 35 تا 15 38 شمالی و طول های جغرافیایی 00 54 تا 13 61 شرقی قرار دارد. وسعت حوضه كپه داغ در ایران حدود 55000 كیلومترمربع كه تقریباً معادل 3/3 درصد مساحت كل كشور است (افشار حرب، 1373) (شكل 1-1).

كپه داغ یكی دیگر از واحدهای زمین ساختی با اختصاصات ساختمانی از سایر نقاط ایران است، كه در انتهای شمال شرق ایران قرار دارد. از نظر زمین شناسی تفاوت چشمگیری بین حوضه کپه داغ و البرز مشاهده می شود. یكی از دلایل كه برای جدا بودن حوضه كپه داغ از البرز بیان شده است بالاآمدگی های قدیمی جنوب دریاچه خزر متعلق به پركامبرین است. به نظر می رسد كه این بالاآمدگی ها همیشه این دو حوضه رسوبی را از هم جدا كرده است. از نظر حوضه رسوبی كپه داغ وضع تقریباً مشابهی با زاگرس داشته که از رسوبات پیوسته دریایی با ضخامتی حدود 1470000متر از ژوراسیك تا الیگوسن بطور هم شیب در آن تشكیل شده است. در مقایسه با زاگرس ضخامت رسوبات كپه داغ از فاصله بین ژوراسیك تا الیگوسن بیشتر است (Stockline, 1968).

پی سنگ این حوضه رسوبی را فقط در ناحیه آق دربند با سن تریاس می توان مشاهده كرد (آقانباتی، 1383) این سنگ ها طی كوهزایی هرسی نین، سیلورین، آلپین، به شدت دچار تغییر شكل شده اند. واحدهای سنگی موجود در پی سنگ شامل سنگ های رسوبی و آذرین است. سنگهای رسوبی بیشتر از واحدهای آواری شامل كنگلومرا، ماسه سنگ و شیل با سن احتمالی دونین تا تریاس تشكیل شده است. بیشترین حجم نهشته ها متعلق به زمان تریاس است (قائمی، 1383).

حوضه كپه داغ یك حوضه درون قاره ای بوده كه بعد از بسته شدن اقیانوس هرسی نین در طی تأثیر كوهزایی سیمرین پیشین و در زمان تریاس میانی تشكیل شده است (افشار حرب، 1373؛ Berberian and King, 1981؛ Moussavi Harami and Brenner, 1990).از دیگر ویژگی های اصلی كپه داغ نبود فعالیت های ماگمایی در طول پیدایش و در نتیجه نشان دوام این حوضه رسوبی است. تنها در مرز جنوبی با كوه های آلاداغ در طول گسل شرقی-غربی، مقداری سنگ های آتشفشانی رخنمون دارد كه فعالیت آتشفشانی آن را از زون البرز جدا می كند (نبوی،1355).

یكی از مشخصات حوضه رسوبی كپه داغ به فرونشینی در امتداد گسل های طولی است كه در این ارتباط حداقل چهارگسل اصلی بزرگ در كپه داغ از زمان ژوراسیك فعالیت داشته اند (Afshar Harb, 1979). روند كلی چین خوردگی ها ر غرب كپه داغ در جهت شرق – شمال شرق و غرب – جنوب غربی و در مشرق كپه داغ در جهت شرق – جنوب شرق به غرب و شمال غرب است (افشار حرب، 1373).

دراین تحقیق به بررسی رخساره ها، محیط رسوبی، تغییرات سطح آب دریا و چینه شناسی سازند تیرگان به سن کرتاسه در منطقه جنوب شیروان پرداخته شده است. با توجه به این که رخساره ها، محیط رسوبی و توالی آن ها تشخیص حوضه های رسوبی را امکان پذیر می نماید و تغییرات سطح آب دریا در پیدایش رخساره ها و محیط رسوبی و ایجاد سکانس های گوناگون نقش اساسی دارد، بنابراین در این تحقیق نهشته های کرتاسه در منطقه جنوب شیروان از نظر پارامترهای فوق مورد مطالعه قرار گرفته و نتایج حاصل در این تحقیق ارائه شده است.

امید است این تحقیق زمینه را برای مطالعات بیشتر فراهم آورده و در رابطه با بازسازی جغرافیای دیرینه کرتاسه مورد استفاده قرارگیرد.

1-2 موقعیت جغرافیائی برش های مورد مطالعه

به منظور بررسی سازند تیرگان در حوضه رسوبی کپه داغ 2 برش در مرکز این حوضه انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفت که به ترتیب به شرح زیر هستند.

1-2-1 برش پیرشهید

این برش در 4 کیلومتری جنوب شیروان و مختصات ´22 و ˚37 طول و ´55 و ˚57 عرض جغرافیائی واقع است. راه دسترسی به این برش جاده آسفالته شیروان – اسفراین و مسیر روستای پیرشهید و چلو می باشد (شکل 2-1). ضخامت سازند تیرگان در این برش 8/127 متر است.

1-2-2 برش شرق گلیان

این برش در 20 کیلومتری جنوب شیروان با مختصات´14 و ˚38 طول و ´54 و ˚57 عرض جغرافیائی واقع است. راه دسترسی به این برش راه آسفالته شیروان – اسفراین و هم چنین منتهی به روستای گلیان می باشد (شکل 1-2). ضخامت سازند تیرگان در این برش 9/179 متر است.

1-3 اهداف تحقیق

مهمترین اهداف این تحقیق عبارتند از:

1-شناسایی و تفكیك رخساره های سنگی سازند تیرگان براساس خصوصیات و ویژگی های پتروگرافی و ساختاری در صحرا و آزمایشگاه.

2-بررسی تغییرات عمودی واحدهای سنگ چینه ای در برش های مورد مطالعه.