ب : منظومة « خسرو و شیرین » حاوی 6500 بیت ، به نام اتابک شمس الدین محمد جهان پهلوان بن ایلدگز. این مثنوی در سال 576 ق به پایان رسیده و شرح عشق خسرو پرویز پادشاه ساسانی به کنیزک ارمنی اش شیرین است.

ج : منظومة « لیلی و مجنون » حاوی 4700 بیت ، به نام شروانشاه ابوالمظفر اخستان بن منوچهر. این مثنوی در سال 588ق به پایان رسید و داستان عشق غم انگیز مجنون به لیلی است. این داستان ، از داستان های قدیم عرب بوده و نظامی در ابداع اصل آن مبتکر نبوده است اما خود هنگام نظم ، در آن تصرفات بسیار کرده است.

اهمیت و ضرورت تحقیق:

نوع و سطح فعالیت های پژوهشی یکی از شاخص های اصلی توسعه و پیشرفت محسوب می شود. موفقیت در تمام فعالیت های مربوط به توسعه خدمات اجتماعی و… به گونه ای به گسترش فعالیت های پژوهشی بستگی دارد. در واقع پژوهش یکی از محورهای مهمی است که ضامن پیشرفت و توسعه پایدار در هر کشور به شمار می آید. اگر پژوهشی نشود، دانش بشری افزایش نخواهد یافت و دچار سکون و رکود خواهد شد. بدون انجام پژوهش امور آموزشی نیز از پویایی و نشاط لازم نیز برخوردار نخواهد بود. همه آنچه به عنوان پیشرفت علوم در دوره های گوناگون تاریخ می شناسیم، حاصل تلاش افرادی است که در کار خود رویکردی پژوهشی داشته اند و ذهن پرسشگرشان همواره محرکی برای فعالیت های پژوهشی آنان بوده است.

عوامل متعددی در توسعه پژوهش دخالت دارند که ذکر همه آن ها در این مختصر نمی گنجد. با این حال می توان به اختصار عوامل توسعه پژوهش را به سه بخش عوامل سخت افزاری، عوامل نرم افزاری و نیروی انسانی تقسیم نمود. منظور از عوامل سخت افزاری همه امکانات فیزیکی و زیرساخت های بنیادی است که امکان انجام پژوهش در حوزه های مختلف را برای پژوهشگران فراهم می آورد. مثلا وجود ابزارهای پژوهشی از قبیل دستگاه ها و آزمایشگاه های پیشرفته و امکانات شبکه ای و رایانه ای از جمله این منابع سخت افزاری محسوب می شوند. منظور از امکانات نرم افزاری جریان اطلاعات و دانش میان پژوهشگران است که از طریق مجله ها و منابع علمی دیگر به صورت چاپی یا الکترونیکی صورت می پذیرد. در نهایت، بخش سوم این مجموعه نیروی انسانی و پژوهشگرانی است که با دانش و تلاش خود می توانند امکانات سخت افزاری و نرم افزاری را به خدمت گرفته و طرح های پژوهشی گوناگون را تدوین و اجراکنند. علاوه براین، توسعه آتی پژوهش در هر کشور مبتنی بر گسترش رویکرد پژوهش مدار در آموزش آن کشور است که از سطح آموزش ابتدایی آغاز شده و تا پایان تحصیلات دانشگاهی استمرار می یابد.

حال با توجه به ویژگی های شعر نظامی گنجوی که می توان بصورت زیر آنها را شمرد:

1- تشبیهات و توضیحات او، زیبا و هنرمندانه و بسیار خیال انگیزند.

2-در تصویر جزئیات طبیعت و حالات، بسیار تواناست.

3-انتخاب الفاظ و کلمات مناسب که نتیجه آشکار آن، موسیقی شعر اوست.

4-ایجاد ترکیبات خاص و ابداع و اختراع معانی و مضامین نو و دلپسند.

5-تازگی معانی و ابداع ترکیبات تازه که در شعر نظامی به وفور یافت می شود، کلام وی را گاهی دچار ابهام می کند، علاوه بر اینها کثرت «لغات عربی» و «اصطلاحات علوم» و «اصول و مبانی فلسفه و معارف اسلامی» سخن این شاعر را دشوار و پیچیده کرده است.

این ویژگی ها می تواند آثار اجتماعی روز ما را برجسته تر نمایان کند و اشعار پند و اندرز گونه نظامی نیز در عبارت آموزی موثر باشد.

فرضیه های پژوهش:

1-بررسی آثار اجتماعی نظامی گنجوی تا چه حد مدنظر قرار گرفته است؟

2-بررسی آثار در ابیات نظامی گنجوی و مقایسه آن با مسائل اجتماعی روز تا چه حد مد نظر قرار گرفته است؟

3-آثار اجتماعی نظامی گنجوی به چه شکلی به نگارش درآمده است؟

اهداف تحقیق:

1-بررسی احوال وآثار نظامی گنجوی

2-بررسی امور اجتماعی در شعر وغزلیات نظامی گنجوی

3-بررسی عناصر سازنده آثار اجتماعی در شعر نظامی

سوالات تحقیق:

1- بهره مندی هر کدام از افراد در زمینه آثار اجتماعی نظامی گنجوی چگونه است؟

2- جایگاه آثار اجتماعی در شعر شاعر فوق الذکر چگونه است؟