مبانی تئوریک مدیریت دانش

دانش چیست؟

صاحبنظرانی مثل داونپورت و پروساک (Davenport & Prusak, 1996:1-14), نوناکا و تویاما (Nonaka, 1990)، استیوهالس (Gold et al, 2001:12) و کارل ویگ (Wiig, 2002:6) متفق‌القول هستند که سطح تکامل دانش از اطلاعات و داده­ ها بیشتر بوده و دربرگیرنده­ هردوی آنهاست و همچنین سطح تکامل اطلاعات از داده بیشتر بوده و در برگیرنده­ آن نیز می­باشد. وجود داده برای شکل‌گیری اطلاعات و وجود اطلاعات برای ایجاد دانش ضروری است.

داده

داده­ ها اولین سطح دانش را تشکیل می­ دهند و عبارتند از ارقام، اعداد، نمودارها و نظایر اینها که به خودی­خود تولید معنی نمی­کنند (Massa & Testa, 2009).

سازمان­های نوین، معمولاً داده­ ها را در یک سیستم اطلاعاتی ذخیره می­ کنند. این داده­ ها توسط واحدهایی نظیر واحد مالی، حسابداری و بازاریابی به سیستم تزریق می­شوند. پاسخگویی به نیاز مدیران و دیگر بخش­های سازمان، تاکنون بر

عهده واحدهای مرکزی اطلاعات سازمان بوده ­است، سازمانها و شرکت­های مختلف، مدیریت داده­ ها را از نظر کمی بر حسب ظرفیت، سرعت و هزینه ارزیابی می­ کنند، چه هزینه­هایی برای بازخوانی یک واحد داده به مصرف می­رسد؟ با چه

سرعتی می­توان داده را به سیستم منتقل کرد؟ ظرفیت سیستم چقدر است؟ وقتی به داده­ ها نیاز است آیا به موقع در اختیارمان قرار می­گیرد؟ آیا نیازهای ما را تامین می­ کند؟

همه سازما‌‌ن‌ها به انواع داده­ ها احتیاج دارند. نگهداری سوابق و بایگانی، نقطه کانونی فرهنگ داده به شمار میرود و مدیریت مؤثر داده­ ها در موفقیت آنها نقش بسزایی دارد.

بعضی از سازمان­ها به اشتباه فکر می­ کنند، داده ­های بیشتر نسبت به داده ­های کمتر از حالت مطلوبتری برخوردارند و با بهره گرفتن از آنها می­توانند تصمیمات بهتری را اتخاذ کنند. این وضعیت به دو دلیل نادرست است: اول اینکه داده ­های زیاد، کار تشخیص داده ­های مربوط و درک آنها را دشوار می­ کند. دلیل اساسی‌تر اینکه داده­ ها فاقد معنی قابل استفاده­اند، یعنی تنها بخشی از واقعیت را نشان داده و از هر نوع قضاوت، تفسیر و مبنای قابل اتکا برای اقدام مناسب، تهی هستند. داده­ ها را می­توان مواد خام عناصر مورد نیاز برای  تصمیم ­گیری به شمار آورد، چرا که نمی­توانند عمل لازم را تجویز کنند. داده­ ها نشانگر ربط، بی‌ربطی و اهمیت خود نیستند، اما به هر حال برای سازمان‌ها و مخصوصاً سازمان­های بزرگ اهمّیت زیادی دارند (Kianto, 2011).