2-4 پیشینه تحقیق…………………… 52

3 فصل سوم………………….. 60

3-1 مقدمه………………….. 61

3-2 روش تحقیق…………………… 61

3-3 طرح مسئله و هدف تحقیق…………………… 64

3-4 فرضیات پژوهش…………………….. 65

3-5 روش گردآوری اطلاعات……………………. 67

3-6 جامعه ی آماری…………………… 67

3-7 قلمرو تحقیق…………………… 68

3-7-1 قلمرو موضوعی…………………… 68

3-7-2 قلمرو مكانی…………………… 68

3-7-3 قلمرو زمانی…………………… 69

3-8 متغیرهای تحقیق…………………… 69

3-8-1 متغیرهای مستقل…………………… 69

3-8-2 متغیر وابسته………………….. 71

3-8-3 متغیر کنترلی…………………… 71

3-8-4 متغیر مداخله گر………………….. 72

3-9 روش های آماری و آزمون فرضیه ها…………………. 73

3-9-1 معرفی مدل های مورداستفاده ………………….74

3-9-2 نحوه ی آزمون فرضیه های تحقیق…………………… 74

3-9-3 استنتاج آماری از رگرسیون………………….. 79

3-10 نرم افزارهای رایانه ای مورداستفاده ………………….81

3-11 اعتبار درونی و برونی تحقیق…………………… 81

3-12 بررسی فروض مدل رگرسیون خطی كلاسیك………. 82

3-12-1 وجود خودهمبستگی…………………… 84

3-12-2 وجود ناهمسانی واریانس…………………….. 85

3-12-3 آزمون F و آزمون هاسمن…………………… 86

4- فصل چهارم………………….. 88

4-1 مقدمه………………….. 89

4-2 آمار توصیفی داده ‏ها…………………. 90

4-3 آزمون فرضیه ‏ها…………………. 91

4-3-1 آزمون فرضیه‏ اول………………….. 91

4-3-2 آزمون فرضیه‏ دوم………………….. 95

5 فصل پنجم………………….. 99

5-1 خلاصه تحقیق…………………… 100

5-2 نتیجه گیری………………….

5-3 مقایسه با تحقیقات مشابه………………….. 103

5-4 محدودیت های تحقیق…………………… 104

5-5 پیشنهادات برای تحقیقات آتی…………………… 105

6- پیوست و ضمیمه ها…………………. 106

7 – منابع و مآخذ 117

8-منابع فارسی………………………………………..124

9- منابع لاتین……………………………………….126

چکیده:

در این تحقیق به بررسی رابطه میان سرمایه فکری و ارزش بازار شرکت ها با در نظر گرفتن عاملیت حاکمیت شرکتی پرداخته شد به گونه ای که شرکت ها ازلحاظ حاکمیت شرکتی خوب و بد، تفکیک شدند و رابطه میان سرمایه فکری و ارزش بازار شرکتی به طور مجزا در این شرکت ها موردبررسی قرار گرفت. به جهت تفکیک حاکمیت شرکتی خوب و بد از 5 شاخص استفاده شده که مشتمل بر 12 سؤال می باشد. جامعه آماری موردنظر مربوط به 100 شرکت می باشد که طی سال های مالی 1387 الی 1391 موردبررسی قرار گرفتند که اطلاعات این شرکت ها از سایت کودال مربوط به سازمان بورس اوراق بهادار استخراج شده است. تحلیل داده ها با نرم افزار Eviews صورت گرفته است. داده های موردبررسی این تحقیق از نوع پانل می باشد و با توجه به آزمون های صورت گرفته چه برای شرکت هایی با حاکمیت شرکتی خوب و چه بد، روش اثرات تصادفی برای داده های پانل که مبتنی بر روش حداقل مربعات تعمیم یافته می باشد، استفاده شده است. از مقایسه نتایج برآورد الگو به روابط معناداری، بین سرمایه فکری و ارزش بازار شرکتی در شرکت هایی که حاکمیت شرکتی خوب و بد داشتند، رسیدیم.

فصل اول: مقدمه و کلیات تحقیق

1-1- مقدمه

کمیته ‏بازل[1]‏ توجهات را معطوف نیاز مبرم به مطالعه، فهم و بهبود حاکمیت شرکتی در ‏مؤسسات مالی نموده است. پیام اصلی کمیته ‏بازل‏ این است که حاکمیت شرکتی خوب کارایی نظارت را افزایش می دهد. علاوه بر ‏این کمیته معتقد است حاکمیت شرکتی برای ضمانت سیستم مالی صحیح موردنیاز است. با افزایش رقابت جهانی و پیشرفت تکنولوژی، سیستم­های حسابداری سنتی با مشکلاتی روبرو شده­اند. یکی از این مشکلات اساسی، عدم کفایت و ناتوانی آن ها در سنجش و ملحوظ نمودن سرمایه­های فکری در صورت­های مالی شرکت­ها است. در عصر جدید، تنها با تکیه بر سرمایه­های فیزیکی و دارایی­های مشهود نمی­توان به کارایی و بهره­وری رسید، بلکه در بدبینانه­ترین حالت تولید نیز، بایستی سرمایه­های فکری را مدنظر قرارداد تا از این طریق بتوان بر مزیت­های رقابتی شرکت­ها افزود. به تعبیری، سرمایه­های فكری به عنوان سرمایه واقعی و جزء استراتژیکی ترین سرمایه­های سازمان های عصر حاضر به ویژه برای مراكز پژوهشی و سازمان های دانش­محور، مطرح می­باشند. لذا سازمان های دانش­محور، جهت كسب مزیت رقابتی پایدار، نیازمند شناسایی و مدیریت آگاهانه و نظام­مند سرمایه­های فكری خود می­باشند. ارزش سرمایه فکری برابر با تفاوت ارزش بازار و خالص ارزش دفتری شرکت است. ادوینسون و سولیوان كه از پیش­گامان پژوهش درزمینه سرمایه فكری به حساب می آیند، تفاوت بین ارزش بازار و ارزش دفتری را به عنوان ارزش سرمایه های فكری تعریف می­كنند. با توجه به این دیدگاه، سرمایه فكری از سرمایه انسانی وسرمایه ساختاریتشکیل شده است. به اعتقاد ادوینسون و مالونه، جایگاه ارزش از ادغام سه نوع سرمایه فوق­الذکر جهت نیل به نتایج مطلوب ایجاد می­گردند. در درون این جایگاه ارزش، سرمایه فکری شرکت دارای خواصی به شرح زیر می­باشد:

1- سرمایه فکری می­تواند مانند اختراع ثابت و یا مانند ظرفیت­های انسانی منعطف باشد.

2- سرمایه فکری می­تواند هم شامل ورودی­ها و هم شامل خروجی­های فرآیند ایجاد ارزش باشد، لذا سرمایه فکری دانشی است که می­تواند به ارزش تبدیل شود و یا محصول نهایی فرآیند انتقال دانش باشد.

3- سرمایه فکری از کنش و واکنش سرمایه­های انسانی، سرمایه ساختاری وسرمایه مشتریایجاد می­شود.

4- ارزش مستقیماً و به تنهایی از طریق یکی از این عوامل ناشی نمی­شود، بلکه تنها از طریق برقراری تعاملی نظام­مند و بهینه میان این سه جزء ایجاد می­گردد.