پیدایش درخت پسته (Pistacia vera L. ) از آسیای مرکزی نشات گرفته است. پسته محصول مهم تجاری ایران است و به آب و هوای محلی سازگاری خوبی دارد. ایران در رتبه اول تولید و سطح زیر كشت پسته در جهان می­باشد (Rahemi and Pakkish, 2009).  پسته به عنوان یک محصول ارز آور در حال حاضر بیش از 440هزار هکتار معادل 17% از سطح باغهای کشور به خود اختصاص داده است که سطح زیر کشت موجود بالغ بر 100هزار هکتار آن غیر بارور ( نهال) است(وزارت جهاد کشاورزی، 1388). که به تدریج در مدار تولید قرار می­گیرد میانگین تولید سالیانه با احتساب سال های آور و نیاور در حدود 200هزار تن که با توجه به صادراتی بودن آن، ارزش اقتصادی بسیاری برای کشور ایجاد می­نماید(حکم­آبادی وهمکاران، 1385). درخت پسته به علت مقاوم بودن نسبت به شوری آب و خاک، رقیبی بر عرصه ­های استقرار نداشت، همین بلامنازع بودن این محصول باعث شده است که با توجه به افت کیفی و کمی آب­های زیر زمینی و کاهش کیفیت اراضی زراعی در بعضی مناطق کشور، به تدریج کشاورزان به کشت پسته روی آورند که گستره استقرار این درخت صبور و پر برکت هم اکنون در 22 استان کشور کشیده شده است. ناگفته نماند که کشت بی رویه این درخت در استان کرمان باعث افت سطح آب­های زیر زمینی شده است. به علاوه این مساله موجب شوری آب و خاک گشته که این امر حاکی از کشت بی رویه آن است(نصیر زاده ، 1388).

 نظر به اینکه سرمای دیر رس بهاره معمولا” در سطح وسیع  و در حساس ترین زمان ممکن اتفاق می­افتد بیشترین خسارت ممکن را نسبت به سایر عوامل طبیعی محدود کننده تولید، به محصولات و به خصوص درختان میوه وارد می­ کند. طبق آمار صندوق بیمه کشاورزی استان کرمان سرمای دیررس فروردین 1391، خسارتی بالغ بر 213 میلیارد ریال به باغ­های پسته استان کرمان وارد نمود(صندوق بیمه کشاورزی استان کرمان، 1391). میزان خسارات وارده به درختان، رابطه مستقیمی با شدت سرما ( حداقل درجه حرارت و مدت زمان سرما )، واریته، مدیریت قبل و بعد از سرما و موقعیت جغرافیایی باغ دارد (شرافتی، 1383).

1-2 تعریف مساله

در مقابله با سرمازدگی از مهمترین فاكتور ها آگاهی پیدا كردن از زمان وقوع هر نوع پدیده جوی و شرایط آب و هوایی و اقلیم منطقه است. استان کرمان با داشتن اقلیمی خشک و عمدتا” بیابانی در جنوب شرقی کشور واقع شده است. هر ساله کشاورزی این استان دستخوش بلاهای طبیعی از جمله خشکسالی، سرمازدگی و سیل قرار می­گیرد. لذا جهت آمادگی جهت مقابله با این بلایا، آگاهی از شرایط اقلیمی منطقه لازم و ضروری می­باشد. که در پیوست 1 به اختصار در خصوص آشنایی با شرایط آب و هوایی و اقلیم استان کرمان که از نظر وسعت پهناورترین استان کشور است آورده شد. اطلاع رسانی از وضعیت آب و هوا باید حداقل سه روز قبل از سرما انجام گیرد تا كشاورزان وقت كافی برای آمادگی را داشته باشند (نصیر زاده ، 1388).

 در كلیه­ استان ها ادارات هواشناسی با بهره گرفتن از نقشه های هواشناسی سطح زمین و سطوح فوقانی، پیش بینی 72 ساعته شرایط آب و هوایی را انجام می­دهند. با برقرای ارتباط مستمر با ادارات هواشناسی به راحتی می توان از شرایط آب هوایی سه روز آینده اطلاع حاصل نمود. در شب هایی كه وقوع سرما پیش بینی شده است نیز با نصب دستگاه های سرمابان و تنظیم آن با توجه به نوع محصول، فنولوژی گیاه و درجه حرارت بحرانی می­توان در زمان مناسب اقدام به مقابله با سرمازدگی نموده و محصول را از گزند خسارت دور نگه داشت (نصیر زاده، 1388).

هدف از طراحی این سری دستگاه ها اعلام زمان مناسب برای شروع اقدامات لازم برای مقابله با سرمازدگی  بهاره و پاییزه، می باشد. هشدار سرمازدگی بوسیله علائم صوتی آژیر و ارسال پیام SMS است. این دستگاها در صورت افت دما به مقدار” دمای بحرانی “زمان شروع اقدامات لازم را اعلام می كند. قسمت اصلی این دستگاه یک ترموستات صنعتی با بهره گرفتن از یک دماسنج دارای قابلیت اندازه گیری دقیق دما در حدیكدهم درجه می­باشد.این ترموستات دارای دو خروجی میباشد . ترموستات به گونه ای متناسب با دمای بحرانی سرما زدگی تنظیم میشود كه خروجی اول آن با دو درجه اختلاف قبل از رسیدن به دمای بحرانی آژیر دستگاه را به صدا درمی­آورد .در صورت افت بیشتر دما خروجی دوم دستگاه كه روی دمای نزدیكتری به دمای بحرانی سرمازدگی تنظیم می شود ، فعال شده و زمان آغاز اقدامات عملی را با روشن شدن لامپ یا آژیر نشان می دهد . این اعلام وضعیت به كشاورز هشدار داده و او را آماده اقدامات مقابله عملی، در صورت افت بیشتر دما می كند. باتری این دستگاه با بهره گرفتن از انرژی خورشیدی شارژ می شود و بدین جهت در تمام مناطق قابل نصب و بهره برداری می­باشد .در صورت ابری بودن هوا می تواند به مدت چهار روز كارائی دقیق داشته باشد. مدل­های مختلف این سامانه دارای قابلیت فرمان دادن خودکار و راه اندازی را سیستم های مختلف نیز داراست(نصیر زاده ، 1388).

شکل 1-1) نمونه ­ای از یک دستگاه سرمابان با باطری خورشیدی (نصیر زاده ، 1388)

ایستگاه هواشناسی كشاورزی دستگاهی است 26 پارامتر هواشناسی را اندازه گیری و تجزیه تحلیل می نماید . این دستگاه قابلیت شبكه سازی دارد كه در هر زمان در مكان های مختلف می توان با ان از طریق شبكه ارتباط گرفت و اطلاعات مورد نیاز را دریافت نمود.

شکل 1-2) نقش کشاورزی دقیق در پیش بینی سرمازدگی (نصیر زاده ، 1388)

بی شک اهمیت غذا و امنیت غذایی به عنوان یکی از چالش های عصر حاضر و آینده از کسی پوشیده نیست. افزایش روز افزون جمعیت از یک سو و کمبود زمین های قابل کشت از سوی دیگر ، بشر را به سمت افزایش عملکرد در واحد سطح سوق داده است. از طرف دیگر کمبود آب و حساسیت دانشمندان در قبال حفظ محیط زیست و حفظ منابع انرژی ، متخصصین علوم کشاورزی را بر آن داشت تا با ایجاد شیوه های نوین در مدیریت مزرعه ، علاوه بر بهینه سازی مصرف نهاده ها، عملکرد را نیز افزایش داده و در نهایت بازده ی اقتصادی را بالا ببرند. درراستای چنین اهدافی بود که کشاورزی دقیق به عنوان یکی از نوین ترین راهکارها جهت کاربرد ابزار و ماشین در عملیات کشاورزی پا به عرصه ی دنیای تکنولوژی جدید نهاد. کشاورزی دقیق، چشم اندازی از کشاورزی آینده است که ماهواره ها، حسگرها ، نقشه ها و داده ها ی حاصل از دور سنجی را به کمک کشاورز آورده و دقت عمل او را  بالا تر می برد. البته ایده اصلی کشاورزی دقیق  در سال ۱۹۲۰ قوت گرفت ولی در حدود سال ۱۹۹۰ جنبه ی واقعی بیشتری پیدا کرد. کشاورزی دقیق با مفهوم مدیریت دقیق مکانی و زمانی از سال 1997 به صورت کاملاً حرفه‏ای شکل گرفته است و هم اکنون درصد قابل توجهی از مزارع آمریکا، اروپا و بعضی از کشورهای آسیایی مانند چین و هندوستان بکار گرفته شده است. کشاورزی دقیق روشی از مدیریت مزرعه می‏باشد که به کشاورزان اجازه تولید مؤثرتر را از طریق استفاده بهینه از منابع، به صورت اقتصادی می‏دهد. یکی از اثرات مهم کشاورزی دقیق فایده زیست محیطی بالای آن می‏باشد که ناشی از استفاده زمانی و مکانی مناسب از تیمارهای شیمیایی گوناگون می‏باشد. کشاورزی دقیق نگاهی است اجمالی به آینده کشاورزی، آینده‏ای که در آن مدیریت نهاده‏های تولید محصولات زراعی نظیر کودهای شیمیایی، علف‏کش، بذر و غیره بر اساس ویژگی‎های مکانی