۲-۸-­ معرفی منطقه ایلام و جاذبه­های طبیعی آن

استان ایلام درعرض ۳۱ درجه و ۵۸ دقیقه تا ۳۴ و ۱۵ درجه شمالی از خط استوا و طول شرقی ۴۵ درجه ۲۴دقیقه تا ۴۸ درجه و۱۰ دقیقه از نصف النهار گرینویچ به شکل یک متوازی الضلاع در جنوب غربی کشورمان ایران جای دارد.

این استان از شمال با استان کرمانشاه از جنوب با استان خوزستان از شرق با استان لرستان و از غرب با کشور عراق (با طول مرز مشترکی در حدود ۴۰۰ کیلومتر ) همسایه ‌می‌باشد. مساحت استان ایلام در حدود ۱۹۰۸۶ کیلومترمربع (زنده دل و همکاران) ‌می‌باشد استان ایلام دارای ۹ شهرستان ایلام، مهران،آبدانان، دره شهر، دهلران، سیروان، چرداول، ملکشاهی و بدره ‌می‌باشد.

“ایلام”خاستگاه مردمانی است کــــه ورق ورق تــاریخ دیرپای ایران را تجربه کرده ­اند. اعتبار دیرینه این خاک و بوم در کنار جنگل­های انبوه “بلوط و بنه” و از حرکت و خروش رودهای سیمره و کنجانچم به آن زیبایی محصور کننده ­ای بخشیده و پرتوهای روح افزای آفتاب از فراز کوه­های قد کشیده کبیرکوه، مانشت و دینارکوه سرزمین طلوع خورشید را به زیباترین عروس در دامنه زاگرس بزرگ تبدیل ‌کرده‌است. دره­های شگفت، رودها و آبشارهای طرب انگیز، غــــارهای بی­نظیر، کوه­های سر به فلک کشیده، اقلیم­های متنوع آب و هوایی، هم جواری دیدنی کوه و دشت، سادگی هزار رنگ طبیعت وحشی، صداقت فرهنگ و هنر و چشم اندازهای بدیع، ایلام، سرزمین رنگ­ها را به شاهکار خلقت ایران تبدیل ‌کرده‌است. استان ایلام همچون ستاره­ای تابناک بر آسمان تاریخ و فرهنگ ایران زمین می­درخشد و آثار تاریخی بسیار فراوان به جای مانده از تمدن­های گذشته حکایت از ریشه­دار بودن تاریخ و فرهنگ این دیار در قرن­های گذشته دارد براستی دیار ایلامیان که از هزاره­های قبل از میلاد تاکنون به صلابت قلاقیران بوده است و آوازه مـــــردان و زنان سخت کوش و حماسه ساز آن در بزم و رزم دهل و سرنا شنیده می­ شود به عنوان استانی میهمان­نواز پذیرایی گردشگران و دوستداران خویش است. آری ایلام قــــاب دیدگان هــــر بیننده­ای را می­نوازد و دهان هر گردشگری را به شگفتی و حیرت وا می­دارد. اینک ای دوستدار زیبایی­ها، ایلامیان خون­گرم، با سفره ­های گشوده صفا و صمیمیت و یک رنگی میزبان حضور سبز گردشگران عزیز هستند تـــا با دیدن شگفتی­های سرزمین رنگ­ها و ناشناخته­های گردشگری لحظاتی را در این استان میهمان دیدگانشان باشید. فرقی نمی­کند چه فصلی باشد …آغوش ایلام برای وصل گشوده است، چه در بهار زیبا و فرح بخش، تابستان خنک و دلچسب، پاییز هزار رنگ و چه زمستان سپید و پر برف… (پورتال سازمانی و اطلاع رسانی استانداری ایلام).

برخی از جاذبه­های طبیعی استان ایلام عبارت اند از:

۲-۸-۱-­ آبشارها

در استان ایلام تعداد معدودی آبشار وجود دارد که هر کدام فضای طبیعی دلنشینی را ایجاد کرده ­اند و با وجود محدودیت و سختی دسترسی به آن­ها جاذب جمعیت بازدید کننده هستند که برخی از آن­ها عبارتند از:

۲-۸-۱-۱-­ آبشار چم آو

این آبشار در فاصله ۱۸ کیلومتری مسیر ایلام به صالح و درحد فاصل روستای چم آو و منطقه عمومی ماربره در میان تخته سنگ­ها جریان دارد آب این آبشار که از کوه­های ایلام سرچشمه ‌می‌گیرد، پس از طی مسافتی کوتاه به رودخانه گدارخوش می­ریزد.

۲-۸-۱-۲-­ آبشار آبتاف

آبشار آبتاف در مسیر میمه به پهله زرین آباد شهرستان دهلران واقع شده است. آبشار آبتاف در زمره آبشارهای زیبای استان ایلام است که از پیرامون آن به عنوان تفرجگاه استفاده می­ شود.

۲-۸-۱-۳-­ آبشار سرطاف

آبشار سرطاف در شهرستان ایلام واقع شده است و یکی از تفرجگاه­های عمومی مردم ایلام ‌می‌باشد.

۲-۸-۱-۴-­ آبشار گچان

آبشار گچان در ۱۵ کیلومتری شمال شهر ایلام و در میان تنگ که خود یکی از تفرجگاه­های ایلام است قرار دارد. در این منطقه که کوه­های زیبا و معظم مانشت و قلارنگ به همراه گچان گویی به هم رسیده ­اند منظره بسیار زیبایی را ایجاد ‌کرده‌است. به گونه ­ای که در فصول بهار، تابستان و پاییز و حتی زمستان به علت دسترسی تقریبا راحت آن پذیرای خیل عظیم دوست­داران طبیعت است.

۲-۸-۲-­ پارک­های طبیعی

موقعیت کوهستانی، تنوع آب و هوا، بالا بودن مقدار نزولات جوی و دیگر خصوصیات طبیعی باعث شده که استان ایلام از جنگل طبیعی پوشیده شده باشد هر چند به مرور زمان از تراکم و وسعت اراضی جنگلی استان کاسته شده، لکن در حال حاضر نیز باقی مانده جنگل­های استان نسبت به برخی از استان­های کشور قابل توجه است و چشم اندازهای زیبایی از طبیعت استان را به نمایش می­ گذارد. این استان دارای جنگل های وسیع و متراکم با درختان تنومند در مناطق کوهستانی و بیشه شمالی استان ‌می‌توان مشاهده کرد که عمدتاًً از گونه بلوط هستند. نواحی جنگلی استان علاوه بر زیبائی­های طبیعی، دو نوع محصول سقز و کتیرا نیز دارد که به ویژه در گذشته درآمد قابل توجهی برای مردم بومی به بار آورده است. بر اساس گزارش اداره کل منابع طبیعی، مساحت جنگل­های استان حدود ۶۰۰ هزار هکتار برآورد شده است. انواع گونه­ های درختی آن عبارتند از: پسته کوهی، کیکم، زالزالک، بادام کوهی، زبان گنجشک، شِن، انجیرکوهی، ارغوان، گیلاس وحشی، مورد، کُنار و ارژن (ارجن).

مهم­ترین مکان­های تفریحی جنگلی موجود در استان عبارتند از:

۲-۸-۲-۱-­ پارک جنگلی چقاسبز «چقا جنگیه»

پارک جنگلی چقا سبز یکی از فضاهای زیبا و دلنشین ایلام است که شرایط طبیعی مناسبی را جهت گذران اوقات فراغت مردم فراهم آورده است. در مجاورت این پارک جنگلی که حدود ۴۰۰۰ هکتار وسعت دارد، محل دائمی نمایشگاه­ها و یک شهر بازی با تأسیسات مربوطه احداث شده است. در میان این جنگل انبوه که از درختان بلوط، پسته، زالزالک و انواع گونه­ های گیاه پوشیده شده است، درختانی همچون کاج و سرو، اقاقیا، ارجن، بادام کوهی و گردو کاشته شده است. این پارک جنگلی پرندگان کمیاب و زیبایی مانند بوتیمار نیز دارد. فضای این پارک از شرق به غرب به بزرگراه امام حسین (ع) و فرودگاه و از جنوب به دره دَزوَن کوه چاله سیه و هر قوتگه منتهی می­ شود.

۲-۸-۲-۲-­ دره ییلاقی هفتاو میشخاص «هفت آب»