بررسی تاثیر پیش تیمار سالسیک اسید بر جوانه زنی، عملکرد و خصوصیات فیزیولوژیک شبدر برسیم Trifoliumalexanderium تحت تنش شوری |
شوری
1-1 بیان مسئله و ضرورت اجرای تحقیق
1-1-1 شبدر برسیم
شبدر برسیم یاشبدر مصری[1] گیاهیاست یکساله، بهاره، مقاوم در برابر شرایطنامساعدو از خانواده بقولات میباشد. شبدر برسیم یکی از گیاهان خانواده لگومینوز است که پتانسیل نسبتا خوبی برای تثبیت نیتروژن اتمسفر و بنابراین افزایش ذخیره نیتروژن خاک دارد. علاوه بر این، از لحاظ غذای دام، کود سبز و پوشش گیاهی نیز بسیار حائز اهمیت است. كیفیت علوفه شبدر برسیم اغلب مشابه یونجه است ولیدر بعضی شرایط میزان عناصر قابل هضم آن بیشتر و میزانپروتئین خام آن كمتر از یونجه گزارش شده است. شبدر برسیم یک گیاه علوفهای استکه در مناطق گرم سواحل جنوب و حتی در مناطق معتدل نیز رشد خوبیدارد و بر خلاف سایر شبدرها در مقابل سرما حساس است. این گیاه نسبت به شوری در گروه گیاهان نسبتا حساس به شوری قرار میگیرد و از این رو بهبود رشد و نمو آن در خاکهای شور مورد توجه قرار گرفته است(رووه و فیربرادر، 2003[2] وانکوویچ و پات[3]، 2000).
3 |
1-1-2جوانهزنی و تنش شوری
جوانهزنی اولین مرحله رشد و نمو است که از اهمیت بسیار زیادی برخوردار میباشد. علاوه بر جوانهزنی، سرعت و یکنواختی جوانهزدن و سبز شدن نیز از پارامترهای مهم کیفیت بذر میباشند (سلطانی و همکاران، 2001).مرحلهی جوانهزنی یكی از حساسترین مراحل رشد گیاه بهتنشهای شوری و خشكی است. اگر گیاه در این مرحله،تنش را تحمل كند، میتواند مراحل بعدی رشد را پشتسر بگذارد.
تنش معمولاً به عنوان یک عامل خارجی كه اثرات سوء بر گیاه بجا میگذارد، تعریف میشود. گیاهان تحت شرایط طبیعی و زراعی به طور پیوسته در معرض تنش هستند. تنشهایمحیطی از قبیل شوری و رطوبت خاكرابطه همزیستی گیاهان لگومینوز و ریزوبیوم را از طریقكاهش غده بندی و اختلال در فرایند تثبیت نیتروژن تحت تأثیر قرار میدهد.شوری یكی از مهمترین موانع در تولید محصولاتزراعی در نواحی خشك و نیمه خشك جهان به شمارمیآید. تنش شوری یکی از تنشهای اصلی و شایع در جهان کنونی است که باعث کاهش تولیدات کشاورزی و نقصان رستنیهای طبیعی در نواحی وسیعی از سطح زمین میشود و بیش از حدود 100سال است که موضوعبسیاری از تحقیقات بوده است. شوری خاک یک خطر جدی در بسیاری از مناطق جهان بویژه در مناطق خشک و نیمه خشک به شمار میآید. اثرات زیانآور تنش شوری در تمام مراحل زندگی گیاه مشاهده میشود. در طی شروع و توسعه تنش شوری در گیاه همه فرایندهای اصلی از قبیل فتوسنتز، سنتز پروتئین و متابولیسم انرژی تحت تاثیر قرار میگیرد (مووآد و همکاران[4]، 1998).
4 |
بیشتر وسعت كشور ایران كه در كمربند خشكی دنیاواقع شده است را اقلیم خشك و نیمهخشك و حدود 5/12 درصد از آن را اراضی شورهزار و نمكی در بر گرفتهاست. از آنجاییكه بخش وسیعی از مراتع ایران دارایخاكهای شور و قلیایی است، شوری خاك یكی ازعوامل بازدارندة تولید علوفه به شمار میرود، بهطوریكهیكی از موانع گسترش زادآوری گیاهان مرتعی، شوریزیاد در هنگام جوانهزدن بذرهاست.کشور ایران نیز به جز نوار باریکی از سواحل دریای خزر، کاملاً در منطقه خشک و نیمه خشک واقع شده و بیش از 90 درصد اراضی قابل استفاده کشاورزی آن با خطر افزایش شوری مواجه هستند. بررسی اثر تنشهای محیطی و نقش آن ها در پیشبینی و ارزیابی رشد و عملکرد محصولات زراعی بسیار ضروری است(عبدل زاده و صفاری، 1381؛ گراتن و مس[5]،1984).
1-1-3پرایمینگ سالیسیلیکاسید و اثرات آن بر جوانهزنی
از جمله مهمترین تیمارهای افزایش دهنده قدرت جوانهزنی بذور میتوان به پرایمینگ اشاره داشت. پرایمینگ بذر تکنیکی است که به واسطه آن بذور پس از قرار گرفتن در بستر خود و مواجهه با شرایط اکولوژیک محیطی، به لحاظ فیزیولوژیک و بیوشیمیایی آمادگی جوانهزنی را به دست میآورند. در این روش فعالیتهای متابولیک لازم برای جوانهزنی اتفاق میافتد اما از خروج ریشهچه جلوگیری میشود. در جریان پرایمینگ بذر از مرحله جوانهزنی تا شروع تقسیم سلولی تحریک میشود و بدلیل پایین بودن میزان آب جذب شده فقط مرحله اول جوانهزنی انجام شده و از خروج ریشهچه ممانعت میشود و پس از خشک شدن و آبگیری مجدد، بذر از همان نقطهای که خشک شده بود شروع به فعالیت میکند. در نهایت قبل از ظهور ریشهچه بذرها دوباره به رطوبت اولیه برگردانده شده، سپس ذخیره و یا کاشته میشوند. پرایمینگ از طریق افزایش سرعت و یکنواختی جوانهزنی موجب افزایش کارایی بذر میگردد. همچنین مشخص شده که پرایمینگ میتواند موجب آبشویی مواد بازدارنده جوانهزنی بذور گردد (کوربینو و کوم[6]، 2006؛ مک دونالد[7]، 2000).
5 |
سالیسیلیک اسیدیا اورتو هیدروکسی بنزوئیک اسید به گروهی از ترکیبات فنلی تعلق دارد که بهوسیلهسلولهایریشهتولیدمیشودو به عنوان یک ملکول مهم برای تعدیل پاسخهای گیاه به تنشهای محیطی شناخته شده است. بسیاریازتحقیقاتنشانداده اندكهپرایمینگبذرگیاهبهوسیله سالیسیلیكاسید،باعثافزایشمقاومتآندرهنگامبروزتنشهایمختلفوخصوصاتنششوریمیشود.سالیسیلیک اسید و ترکیبات وابسته به آن بر جوانهزنی بذر و رشد و نمو گیاهان در شرایط تنش و غیر تنش تاثیر دارند. این تنظیمکننده رشد درونی در فرایندهای فیزیولوژیکی همچون القای گلدهی، رشد و نمو، سنتز اتیلن، تاثیر در باز و بسته شدن روزنهها، تنفس و همچنین در پایداری غشای سلولی، روابط آبی بافتها، و افزایش رشد نقش دارد. این ماده در گیاهانی که تحت تنشهای محیطی قرار دارند نقش حفاظتی دارد (بن حامد و همکاران[8]، 2007؛ افضل و همکاران، 2006[9]؛ بور و همکاران، [10]2003؛ سنارانتا و همکاران[11]، 2000).
1-2 هدف تحقیق
این آزمایش با هدف بررسی تاثیر پیش تیمار سالیسیلیک اسید بر جوانهزنی وعملکرد وبرخی شاخصهای رشد شبدر برسیم تحت تنش شوری و تعیین مناسبترین غلظت سالیسیلیک اسید و روش کاربرد آن انجام شد.
1- 3 فرضیهها
1-پیش تیمار سالیسیلیک اسید بر جوانه زنی شبدر برسیم تحت شرایط شوری می تواند موثر باشد.
2-میزان رشد وعملکرد گیاه تحت شرایط شوری کاهش می یابد.
3-شوری باافزایش فشار اسمزی خاک باعث ایجاد تنش خشکی در گیاه می شود.
4-شوری باعث ایجاد عدم تعادل یونی در سطح سلول گیاه می شود
6
[1]. Trifoliumalexanderium
[2]. Rowe&Fairbrother. 2003
[3]. Unkovich & pate. 2000
[4].Moawad et al. 1998
[5].Gratten & Mass. 1984
[6].Corbineau & Come. 2006
[7]. McDonald. 2000
[8].Benhamed et al. 2007
[9]. Afzali et al. 2006
[10]. Bor et al 2003
[11].Senaranta et al. 2000
ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است
متن کامل را می توانید دانلود نمائید
چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)
ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه
با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند
موجود است
فرم در حال بارگذاری ...
[جمعه 1399-10-19] [ 12:40:00 ب.ظ ]
|