1-3-2- آزمایش در گرمخانه ………………………………………………………………………12

1-3-3- ایندکس پایداری روغن………………………………………………………………………….12

1-3-4- عدد پراکسید……………………………………………………………………………13

1-3-5- عدد پارا آنیزین………………………………………………………………………………….13

1-3-6- آزمایش اسید تیوباربیتوریک……………………………………………………………….13

1-3-7- افزایش وزن……………………………………………………………………………………………..14

1-3-8- دی ان ها کونژوگه شده………………………………………………………………………………….14

1-3-9- اندازه گیری گاز در فضای بالای قوطی……………………………………………………………………14

1-3-10- آنالیز حرارتی افتراقی…………………………………………………………………………..14

1-3-11- رانسی مت……………………………………………………………………………………………..15

1-4- فاکتور حفاظت………………………………………………………………………………………………..15

1-5-آنتی اکسیدان ها……………………………………………………………………………………………16

1-5-1- آنتی اکسیدان های طبیعی…………………………………………………………………………………………17

1-5-2- آنتی اکسیدان های سنتتیک……………………………………………………………………………..18

1-6- معایب آنتی اکسیدان های سنتتیک……………………………………………………………….19

1-7- تاریخچه و مقدمه درباره گل میمونی ……………………………………………………………………………20

1-7-1- گیاه شناسی گل میمونی………………………………………………………………………………………..20

1-8- ماهی و نقش آن در تغذیه انسان……………………………………………………………………………..23

1-9- ماهی قزل آلای رنگین کمان………………………………………………………………………………………………..24

1-10- فساد ماهی ها…………………………………………………………………………………………………..24

1-10-1-عوامل موثر بر نوع و شدت فساد………………………………………………………………………………….25

1-10-1-1- نوع ماهی…………………………………………………………………………………………….25

1-10-1-2- سن و شرایط ماهی به هنگام صید…………………………………………………………………….25

1-10-1-3- نوع و مقدارآلودگی گوشت ماهی به باکتریها………………………………………………………….25

1-10-1-4- درجه حرارت………………………………………………………………………………………………….25

1-10-2- علائم فساد درگوشت ماهی…………………………………………………………………………………25

1-10-3- فساد میکروبی ماهی……………………………………………………………………………………………26

1-10-3-1- باکتری های عامل فساد……………………………………………………………………………………..26

1-10-3-2- فساد ویژه ماهیان و فراورده های دریایی……………………………………………………………..26

1-10-4- فسادشیمیایی…………………………………………………………………………………………..26

1-10-4-1- اکسیداسیون چربی ها……………………………………………………………………………………….26

1-10-4-2- تغییرات پروتئینی……………………………………………………………………………………….27

1-11- هدف………………………………………………………………………………………………………………28

فصل دوم :ی بر پژوهش های اخیر………………………………………………………………..29

فصل سوم : مواد و روش کار…………………………………………………………………………………………………32

3-1- منابع و تجهیزات و مواد مورد استفاده در مطالعه……………………………………………………………………32

3-2- روش کار……………………………………………………………………………………………………………………35

3-2-1- تهیه عصاره…………………………………………………………………………………………………….5

3-2-2- آماده سازی نمونه ماهی……………………………………………………………………………………..35

3-3- آزمایش میکروبی (توتال کانت)…………………………………………………………………………………….35

3-4- آزمایشات شیمیایی………………………………………………………………………………………36

3-4-1- اندازه گیری pH………………………………………………………………………………………………..36

3-4-2- استخراج چربی و تعیین عدد پراکسید…………………………………………………………………….36

3-4-3- تست عدد TBARS……………………………………………………………………………………………..37

3-4-4- تعیین ازت پایه فرار کل TVB-N……………………………………………………………………………..38

3-5- ارزیابی حسی …………………………………………………………………………………………….38

3-6- آزمون های آماری مورد استفاده در تحلیل نتایج حاصل از آزمایشات…………………………………….39

فصل چهارم : نتایج

4-1- آزمایش میکروبی (توتال کانت)…………………………………………………………………………………………………………….40

4-2- تعیین pH……………………………………………………………41

4-3- تعیین عدد پراکسید و TBARS…………………………………………………………………………..42

4-4- عدد TVN…………………………………………………………………………………………44

4-5- ارزیابی شاخص های حسی…………………………………………………………………………………..44

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری………………………………………………………………………………….46

5-1- آزمایش میکروبی(توتال کانت)…………………………………………………………………………………………46

5-2- ارزیابی میزان pH…………………………………………………………………………………………………………….48

5-3- ارزیابی میزان عدد پراکسید PV وTBARS ………………………………………………………………48

5-4- ارزیابی میزان TVN………………………………………………………………………………………………………50

5-5- ارزیابی شاخص های حسی………………………………………………………………………………………..51

-نتیجه گیری کلی و پیشنهادات…………………………………………………………………………………..52

– فهرست منابع ……………………………………………………………………………………………………………….53

– چکیده انگلیسی ………………………………………………………………………………………………..61

فهرست نمودارها

عنوان صفحه

نمودار 4-1- تغییرات در میزان شمارش میکروبی کل نمونه های ماهی طی نگهداری در دمای 1- درجه………………………..40

نمودار 4-2- تغییرات در pHنمونه های ماهی طی نگهداری در دمای 1- درجه…………………………………………………………41

نمودار 4-3- تغییرات در میزان عدد پراکسید نمونه های ماهی طی نگهداری در دمای 1- درجه…………………………………….42

نمودار 4-4- تغییرات در میزان عدد TBARS طی نگهداری نمونه های ماهی در دمای 1- درجه ……………………………….43

نمودار 4-5- تغییرات در میزان TVN طی نگهداری نمونه های ماهی در دمای 1- درجه ……………………………………………44

نمودار 4-6- میزان امتیاز حسی (ارگانولپتیک) نمونه های ماهی طی نگهداری در دمای 1- درجه ………………………………….45

اثر عصاره آبی گیاه گل میمونی بر مدت زمان نگهداری و کیفیت ماهی قزل آلای رنگین کمان در حالت انجماد

اخیراً، به دلیل پرهیز از به کارگیری نگهدارنده های شیمیایی در صنایع غذایی، توجه محققین به سمت استفاده از ترکیبات طبیعی به منظور افزایش زمان ماندگاری مواد غذایی ازجمله ماهی جلب شده است. گیاه گل میمونی با نام محلی ته شه نه داری از خانواده اسکلروفولاریاسه از جمله گیاهانی است که به عنوان یک داروی گیاهی از زمانهای قدیم در ایران استفاده می شده است. در این مطالعه تجربی، تاثیرات عصاره آبی گیاه گل میمونی بر مدت زمان نگهداری و کیفیت ماهی قزل آلای رنگین کمان در حالت انجماد بررسی شد. در این آزمایش، نمونه های ماهی پس از غوطه ورسازی در عصاره های 1% و 3% گیاه گل میمونی به مدت 20 روز در دمای 1- درجه سانتیگراد نگهداری شدند. آزمایشات اندازه گیری شمارش میکروبی کل یا توتال کانت، pH، عدد پراکسید(PV)، تیوباربیتوریک اسید (TBARS)، میزان ازت فرار کل (TVN) و شاخص های حسی بر روی نمونه های ماهی تیمار شده و شاهد در فواصل معین انجام گردید. نتایج حاکی از آن است که عصاره آبی گیاه گل میمونی بر روی نمونه های ماهی در حفظ کیفیت مطلوب آن ها و افزایش مدت زمان نگهداری در حالت انجماد تاثیر بسزایی دارد. شایان ذکر است که عصاره آبی 3% در مقایسه با عصاره آبی 1% در افزایش مدت زمان نگهداری فیله های ماهی اثر بیشتری داشت.

کلمات کلیدی : قزل آلا، گیاه گل میمونی، عصاره آبی، عمر ماندگاری.

فصل اول : کلیات تحقیق

1-1- تعریف فساد مواد غذایی

زمانی که یک ماده غذایی دچار تغییراتی می شود یا اینکه واکنش های شیمیایی در آن به صورتی به وقوع می پیوندند که ارزش مصرفی آن کاملا پایین آید، یا از بین برود، در این صورت چنین ماده غذایی را فاسد می نامند. فسادها یا از راه عوامل خارجی یا در اثر مواد موجود در خود ماده غذایی ایجاد می شود و دارای منشأ فیزیکوشیمیایی، بیولوژیکی یا میکروبیولوژیکی هستند. بیشتر مواد غذایی فاسد آن چنان دچار تغییرات حسی و ظاهری از نظر رنگ، بو، مزه و قوام می شوند که مصرف کنندگان متوجه آن شده و از مصرف آن صرف نظر می کنند. فساد مواد غذایی را می توان به طور کلی به سه دسته فساد میکروبی، فساد شیمیایی و فیزیکی تقسیم کرد(گریسی[1] و همکاران، 2001).

1-1-1- فساد میکروبی

عبارت است از تغییرات حسی و ظاهری ایجاد شده در اثر فعالیت های حیاتی و متابولیسم میکروارگانیسم ها در یک ماده غذایی، به گونه ای که ارزش مصرفی آن کاملا پایین آید یا از بین برود. براساس تاثیر این میکروارگانیسم ها، فساد میکروبی به گروه های زیر تقسیم می شود:

الف- فساد ناشی از رشد و فعالیت میکروارگانیسم ها، که عمدتاً شامل باکتری ها، کپک ها و مخمرهاست (گریسی و همکاران، 2001).

ب- فسادهای آنزیماتیک که در اثر فعالیت آنزیم های طبیعی یا ترشح آنزیم های مختلف به وسیله میکروارگانیسم ها بوجود می آیند(عباسی و همکاران 1387). تغییرات ناشی از این میکروارگانیسم ها شامل تغییرات زیر می باشد:

4

٢ـ٢ـ فاکتور های بیماری زای تولید شده توسط UPEC

5

٢ـ٢ـ١ـ ادهسین ها و فاکتور های موثر در کلونیزاسیون

5

١_٢_٢_١_ پیلی یا فیمبریه (Fimbriae)

5

٢_٢_٢_١_ فیمبریه نوع

6

٣_٢_٢_١_ فیمبریه P

7

٤_٢_٢_١_ فیمبریه S

8

٥_٢_٢_١_ تاژک و تحرک

9

٦_٢_٢_١_ Curli

10

٧_٢_٢_١_ پیلی F جنسی

11

٢ـ٢ـ٢ـ توکسین ها

11

١_٢_٢_٢_ آلفا همولیزین

12

٢_٢_٢_٢_ فاکتور نکروز دهنده سیتوتوکسیک (CNF_1)

12

٢ـ٢ـ٣ـ بقاء و فرار از سیستم ایمنی

12

١_٢_٢_٣_ سیدروفور ها (آئروباکتین)

12

٢_٢_٢_٣_ کپسول پلی ساکاریدی

13

٣_٢_٢_٣_ تشکیل بیوفیلم

14

٢ـ٣ـ عفونت های مجاری ادراری( Urinary Tract Infection; UTI)

14

٢ـ٣ـ١ـ نقش پیلی در عفونت های مجاری ادراری

16

٢ـ٤ـ بیوفیلم ها

17

٢ـ٤ـ١ـ توسعه بیوفیلم

18

٢ـ٤ـ٢ـ مقاومت آنتی بیوتیکی در بیوفیلم ها

20

٢ـ٤ـ٣ـ بررسی ارتباط بین تشکیل بیوفیلم، فاکتورهای یوروویرولان و مقاومت ضد میکروبی

22

٢ـ٥ـ نقش آب گریزی (Hydrophobicity) در اتصال باکتری اشریشیا کلی یوروپاتوژن

23

فصل سوم : مواد و روش ها

٣ـ١ـ مواد و وسایل

24

٣ـ١ـ١ـ محیط های کشت استفاده شده

24

٣ـ١ـ٢ـ مواد شیمیایی

24

٣ـ١ـ٣ـ کیت ها

24

٣ـ١ـ٤ـ دستگاه ها

24

٣ـ٢ـ جمع آوری نمونه ها

25

٣ـ٣ـ جداسازی و خالص سازی

25

٣ـ٤ـ مشاهده میکروسکوپی

25

٣ـ٥ـ بررسی مقاومت آنتی بیوتیکی باکتریUPEC

26

٣ـ٦ـ بررسی تشکیل بیوفیلم UPEC با روش میکروتیتر پلیت

26

٣ـ٧ـ بررسی هیدروفوبیسیتی UPEC با استفاده ازهیدروکربناکتان

26

٣ـ٨ـ استخراج DNA با استفاده از کیت استخراج DNA شرکت سینا ژن

28

٣ـ٩ـ تعیین کیفیت DNA با استفاده از الکتروفورز بر روی ژل آگاروز

28

٣ـ١٠ـ PCR چند گانه (Multiplex PCR)

29

٣_١١_ الکتروفورز ژل آگارز

31

فصل چهارم: نتایج

٤ـ١ـ آزمایشات تشخیصی برای تعیین اشریشیا کلی یوروپاتوژن (UPEC)

33

٤ـ٢ـ فراوانی باکتریهای بیماریزای جدا شده از ادرار

34

٤ـ٣ـ بررسی مقاومت آنتی بیوتیکی باکتری UPEC

34

٤ـ٤ـ بررسی تشکیل بیوفیلم UPEC با روش میکروتیتر پلیت

36

٤ـ٥ـ بررسی هیدروفوبیسیتی UPEC با استفاده از هیدروکربن اکتان

38

٤ـ٦ـ PCR چند گانه (Multiplex PCR)

40

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

٥ـ١ـ بررسی مقاومت آنتی بیوتیکی باکتری UPEC

52

٥ـ٢ـ بررسی تشکیل بیوفیلم UPEC با روش میکروتیتر پلیت

44

٥ـ٣ـ بررسی هیدروفوبیسیتی UPEC با استفاده از هیدروکربن اکتان

45

٥ـ٤ـ PCR چند گانه (Multiplex PCR)

46

نتیجه گیری

48

پیشنهادات

49

منابع و مآخذ

50

چکیده انگلیسی

57

فهرست شکل ها
عنوان	صفحه
شکل ١_١_ تفاوت Pili و Curli	11
شکل ١_٢_ کپسول پلی ساکاریدی	13
شکل١_٣_ مراحل توسعه یافتگی بیوفیلم	19
شکل٤_١_ کلنی ها با جلای فلزی UPEC	34
شکل ٤_٢_ باسیل های گرم منفی UPEC	34
شکل ٤_٣_ محیط های افتراقی جهت بررسیE.coliجدا شده از ادرار	34
شکل ٤_٤_ هاله عدم رشد UPEC در حضور آنتی بیوتیک ها	36
شکل ٤_٥_ تشکیل بیوفیلم UPEC با روش میکروتیتر پلیت با استفاده از روش اتصال به کریستال ویوله (CV)	37
شکل ٤_٦_ بررسی هیدروفوبیسیتی(قدرت اتصال) UPEC با استفاده از هیدروکربن اکتان	39
شکل ٤_٧_ نتایج الکتروفورز محصولPCR جهت شناسایی­ژن هایpap (328 bp) و sfa (410 bp	41

چکیده

عفونت دستگاه ادراری یکی از شایعترین عفونت های بیمارستانی است که از کلونیزه شدناشرشیا کلییوروپاتوژن در اپیتلیوم مخاطی میزبان ناشی می شود و به بافت میزبان آسیب می رساند. ساختارهای مختلف سطح سلولی در تشکیل بیوفیلم دراشرشیاکلییوروپاتوژن دخیل هستند. از جمله فاکتورهای سطحی در اتصال باکتری و تشکیل بیوفیلم، پیلی P و S می باشد. هدف از این مطالعه تعیین میزان مقاومت آنتی بیوتیکی ، بررسی تشکیل بیوفیلماشریشیا کلی یوروپاتوژن، سنجش قدرت اتصالی یا خاصیت هیدروفوبیسیتی آن و بررسی وجود ژن های فیمبریه ایpapوsfaو ارتباط آنها در تشکیل بیوفیلم بود.

در این تحقیق تعداد 100 نمونه از کشت باکتری بیماران مشکوک به عفونت دستگاه ادراری (UTI) جمع آوری گردید. با استفاده از تست های بیوشیمیایی متداولE.coliبودن 70 نمونه تایید گردید. مقاومت آنتی بیوتیکی باکتریاشریشیا کلی یوروپاتوژنبا استفاده از روش Kirby – Bauer مورد بررسی قرار گرفت. تشکیل بیوفیلم این باکتری با روش میکروتیترپلیت بررسی شد. به منظور بررسی اتصال باکتری و میزان هیدروفوبیسیتی ، روش هیدروکربن اکتان استفاده شد. پس از استخراج DNA با استفاده از کیت استخراج، حضور ژن هایpapوsfaبه روش Multiplex PCR مورد بررسی گرفت.

از مجموع 100 نمونه مورد بررسی به کمک روش های بیوشیمیایی متداول 70 نمونه بهعنوان اشریشیا کلییوروپاتوژن شناسایی شدند. نتایج نشان دادن که این باکتری با هیدروفوبیسیتی 23% توانایی تشکیل بیوفیلم را دارد. از نظرمیزان تشکیل بیوفیلم 86% قدرت بسیار کم، ٨/٢ ٪ قدرت متوسط و ٢/١١٪ دارای قدرت بسیار بالا نشان دادند. همچنین بر اساس نتایج بدست آمده از آزمایش Multiplex PCR بر روی 10 نمونه ای که بالاترین قدرت تشکیل بیوفیلم را داشتند، 10نمونه (100٪) واجد ژنpap، 7 نمونه (70٪) واجد ژنsfaو 7 نمونه (70٪) نیز به طور همزمان دارای ژنpapوsfaبودند.

2-1- تاریخچة پیدایش شكلات.. 5

2-1-1- شكلات نوشیدنی. 5

2-1-2- شكلات جامد. 6

2-2- مراكز تولید كاكائو. 7

2-3- مصرف سرانة شكلات در جهان. 8

2-4- تعریف شكلات.. 9

2- 5- انواع شكلات.. 9

2-5-1- انواع شكلات از نظر تركیبات.. 9

2-5-2- انواع شكلات از نظر شكل. 9

2-6- ویژگی های تغذیه ای شكلات.. 10

2-6-1- مواد معدنی. 10

2-6-2- فلاوانول ها 10

2-6-3- ریز مغذیهای موجود در شکلات.. 11

2-6-3-1- چربی ها 11

2-7- تعریف انواع شكلات.. 12

2-7-1- شكلات ساده (شیرین) 12

2-7-2- شكلات پوششی. 12

2-7-3- شكلات شیری.. 12

2-7-4- شكلات سفید. 12

2-8- تركیبات شكلات.. 13

2-9- درخت و دانه كاكائو. 13

2-9-1- غلاف كاكائو. 14

2-10- عملیات آماده سازی دانه كاكائو. 15

2-10-1- تخمیر دانة كاكائو. 15

2-10-2- خشك كردن دانه کاکائو. 16

2-10-3- تمیز كردن دانه. 16

2-10-4- بودادن یا برشته كردن. 16

2-10-5- پوست گیری.. 17

2-10-6-آسیاب كردن و تهیه لیکور. 17

2-10-7- فرایند آلكالیزاسیون. 18

2-11- جدا كردن پودر كاكائو از كره كاكائو. 18

2-12- كره كاكائو. 18

2-13- جایگزین های كره كاكائو. 19

1- معادل كره كاكائو CBE 19

2- جانشین كره كاكائو. 19

3- جایگزین كره كاكائو. 20

2-14- قند و جایگزینهای قند. 20

2-14-1- ساکارز. 20

2-14-2- لاكتوز. 20

2-14-3- گلوكز و فروكتوز. 21

2-14-4- قندهای الكلی. 21

2-15- مواد فعال سطحی. 21

2-16- فرایند تولید شكلات.. 23

2-16-1- آماده سازی مواد اولیه و مخلوط كردن آنها 24

2-16-2- كاهش اندازه ذرات.. 24

2-16-3- ورز دادن. 26

2-16-4- مشروط كردن شكلات.. 26

2-16-5- قالب گیری.. 29

2-16-5-1- قالب گیری شكلات معمولی. 29

2-16-5-2- قالب گیری شكلات های مغز دار. 29

2-16-5-3- پوشش های شكلاتی. 30

2-17- ویژگیهای فیزیكی و شیمیایی شكلات.. 30

2-17-1- گرانروی(ویسكوزیته) 31

2-17-1-1- تأثیر اندازة ذرات بر روی ویسكوزیته. 31

2-17-1-2- اثر چربی بر روی ویسكوزیته. 32

2-17-1-3- تأثیر افزودن قند بر روی ویسكوزیته. 32

2-17-1-4- تأثیر رطوبت بر روی ویسكوزیته. 33

2-17-1-5- نقش امولسیفایرها بر ویسكوزیته. 33

2-18- درجه اختلاط. 33

2-19- تولید فراورده های پروبیوتیك و خواص آن. 34

2-19-1- پروبیوتیك ها 34

2-19-2- تاریخچة پروبیوتیك .. 35

2-20- انواع پروبیوتیك .. 36

2-21- اثرات سلامت بخش پروبیوتیك ها 36

2-22- كشت های آغازگر پروبیوتیك ها 37

2-23- انتخاب گونة پروبیوتیك مناسب برای كاربرد در شكلات.. 37

2-24- فرایند تولید شكلات پروبیوتیك.. 38

فصل سوم : مواد و روش ها 39

3-1- محل و زمان اجرای آزمایش… 39

3-2- نوع مطالعه. 39

3-3- مواد و دستگاه های مورد استفاده در اجرای تحقیق. 39

3-4- گونه های پروبیوتیکی مورد استفاده در تحقیق. 40

3-5- روش تولید شکلات در کارخانه. 41

3-6- چگونگی افزودن باكتری پروبیوتیك به نمونه ها 41

3-7- آزمایش های انجام گرفته در این تحقیق. 43

3-7-1- آزمون تعیین pH. 43

3-7-2- آزمون تعیین اسیدیته. 43

3-7-3- اندازه گیری فعالیت آبی (a_w) 43

3-7-4- اندازه گیری محتوای مواد جامد كل. 44

3-7-6- ویژگی های رئولوژیك.. 44

3-7-7- آزمون حسی. 45

3-7-8- آنالیز میكروبی نمونه ها 45

3-7-9- روش های آماری و تجزیه و تحلیل داده ها 45

فصل چهارم : نتایج و بحث.. 46

4-1- بخش اول: بررسی خصوصیات فیزیكوشیمیایی، در شكلات پروبیوتیك و معمولی. 46

4-1-1- مقایسه تفاوت در میزان محتوای مواد جامد كل در شكلات پروبیوتیك و معمولی. 46

4-1-2- بررسی تفاوت در محتوای مواد جامد کل بین دو گروه شكلات پروبیوتیك و معمولی. 48

4-1-2-1- بررسی تفاوت كلی میان دو گروه پروبیوتیك و معمولی در محتوای مواد جامد كل به تفکیک نوع شکلات.. 48

4-1-2-2- بررسی میزان تفاوت در محتوای مواد جامد كل در شكلات در طی روزهای مختلف به تفكیك دما(جدول4-3). 49

4-2- بررسی تفاوت در مقدار a_wدر شكلات پروبیوتیك و معمولی. 49

4-2-1- مقایسه میزان تغییرات در شاخص a_w(فعالیت آبی) در شكلات پروبیوتیك و معمولی (جدول 4-4). 50

4-2-2- بررسی تفاوت در مقدار a_wدر هر دو گروه شكلات پروبیوتیك و معمولی(جدول 4-5). 51

4-2-3- مقایسة تفاوت بین دو گروه شكلات پروبیوتیك و معمولی دو فاكتور a_wبه تفكیك روزها. 51

4-2-4- ارزیابی اثر دما بر روی میزان a_wدر شکلات. 52

4-2-4-1- ارزیابی اثر دما بر میزان a_wبه تفكیك در دمای C˚4 و C˚22. 52

-2-4-3- بررسی اثر دما در میزان a_w، در طی روزهای مختلف (جدول 4-2). 53

4-4- اثر سه فاكتور گروه (شکلات پروبیوتیک و معمولی)، دما و زمان در خصوصیات رئولوژیک بافت شكلات. 54

4-4-1- بررسی اثر گروه(شکلات معمولی و پروبیوتیک)، دما و زمان در میزان سختی بافت شكلات معمولی پروبیوتیك. 54

4-4-2- بررسی تفاوت در سختی بافت در شكلات پروبیوتیك و معمولی. 55

4-4-2-1- بررسی تفاوت كلی در میزان سختی بافت شكلات در دو گروه شكلات پروبیوتیك و معمولی(جدول 4-4). 55

4-4-3- بررسی كلی اثر دما بر روی سختی بافت در شكلات معمولی و پروبیوتیك(جدول 4-5). 55

4-4-3-2- بررسی اثر دما بر میزان سختی بافت در شكلات پروبیوتیك و معمولی(جدول 4-6). 56

4-5- تأثیر فاكتورهای مختلف بر ویسكوزیته شكلات. 56

4-5-1- تأثیر اثر همزمان سه فاكتور گروه، دما و زمان بر میزان ویسكوزیتة شكلات. 57

4-5-2- بررسی ویسكوزیتة شكلات معمولی و پروبیوتیك. 58

4-5-2-1- بررسی كلی ویسكوزیتة شكلات معمولی و پروبیوتیك. 58

4-5-2-2- بررسی اثر دما بر روی ویسكوزیته شكلات معمولی و پروبیوتیك.. 58

4-5-4- بررسی اثر زمان بر روی ویسكوزیته شكلات. 58

4-6- بررسی تأثیر عوامل مختلف بر روی اسیدیته شكلات.. 59

4-6-1- بررسی اثر همزمان سه فاكتور گروه، دما و زمان در اسیدیته شكلات. 59

4-5-3- بررسی اثر دما بر روی اسیدیتة شكلات. 60

4-5-3-1- بررسی كلی اثر دما بر روی اسیدیته شكلات. 60

4-6- بررسی تأثیر عوامل مختلف بر روی pH شكلات. 60

4-6-1- اثر همزمان 3 فاكتور گروه، دما و زمان بر روی pH شكلات.. 61

4-7- ارزیابی میكروبی شکلات پروبیوتیک.. 61

4-8-ارزیابی حسی. 63

منابع و ماخذ. 68

چکیده

شكلات به عنوان یك غذای منحصر به فرد و خوشمزه، یكی از منابع مهم مواد فعال بیولوژیكی است كه اثر آنتی اكسیدانی ویژه ای را در بدن انسان نشان داده و بر سلامت اعضای مختلف بدن به ویژه قلب و عروق تأثیر مثبت دارد. می توان با انتخاب رژیم غذایی سالم مثل غذاهای فراسودمند پروبیوتیك، میكروفلوروده را به نفع باكتری های سلامت بخش تغییر داد و از این طریق بتوان برخی از بیماریهای انسان را درمان و یا پیشگیری كرد. پروبیوتیك ها میكروارگانیسم هائی هستند كه اگر به تعداد كافی و به صورت زنده مورد استفاده قرار بگیرند، اثرات سلامت بخش در میزبان از خود بروز می دهند. مهمترین گونه های پروبیوتیكی كه اغلب استفاده انسانی دارند به دسته باكتری های اسیدلاكتیك و لاكتوباسیلوس و بیفیدوباكتریوم تعلق دارند. غذاهای حاوی پروبیوتیك ها، غذاهای فراسودمندی محسوب می شوند كه علاوه بر ارزش تغذیه ای دارای یك یا چند اثر سلامت بخش در بدن انسان باشد و یا خطر ابتلا به بیماری را كاهش دهد. در این تحقیق دو نوع شکلات شاهد و شکلات پروبیوتیک تولید شد که نصف مقدار هر دو نوع شکلات در دماهایC ° 4 وC° 22 نگهداری شدند. باکتری به کار برده شده لاکتوباسیلوس کازئی زیر گونه پارا کازئی 431 بود که به قسمت مغزی شکلات­های پروبیوتیک اضافه شد. فاکتورهای محتوای مواد جامد کل، اسیدیته، ویسکوزیته، سختی بافت، a_W، pH و آنالیز میکروبی نمونه­ها به مدت یک ماه در طی روزهای 1، 7، 14، 21و 28 بررسی شد. تمامی آزمایشات طی سه تکرار انجام گرفت. برای مقایسه ویژگی­های حسی شکلات شاهد و شکلات پروبیوتیک از دستورالعمل مربوط به آزمون آنالیز واریانس یک طرفه استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از نرم افزار SPSS صورت گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده اختلاف معنی­داری در محتوی مواد جامد کل بین نمونه­های شاهد و شکلات پروبیوتیک مشاهده نشد. میزان a_wدر نمونه­های پروبیوتیک به میزان جزئی افزایش داشت. در نتیجه شکلات پروبیوتیک از مقبولیت بهتری نسبت به شکلات معمولی برخوردار بود. اختلاف معنی­داری بین میزان باکتری شمارش شده در نمونه­های پروبیوتیک مشاهده نشد. نتایج تحقیق حاصل نشان داد که بین خصوصیات کلی شکلات پروبیوتیک و شکلات معمولی تفاوتی وجود ندارد و میزان مقبولیت شکلات پروبیوتیک در بین افراد مختلف بیشتر بود. زنده­مانی باکتری پروبیوتیک نیز در طی یک ماه قابل قبول بود. یعنی میزان حداقل⁷10باکتری زنده در هر گرم ماده غذائی دیده شد. این نشانگر این نکته می­باشد که شکلات ماده غذائی خوبی برای نگهداری پروبیوتیک­ها به صورت زنده می­باشد.

کلمات کلیدی: شکلات، پروبیوتیک، غذاهای عملگر.

فصل اول : کلیات

1-1- مقدمه و اهمیت موضوع

شكلات به عنوان یك غذای منحصر به فرد و خوشمزه، یكی از منابع مهم مواد فعال بیولوژیكی است كه اثر آنتی اكسیدانی ویژه ای را در بدن انسان نشان داده و بر سلامت اعضای مختلف بدن به ویژه قلب و عروق تأثیر مثبت دارد (نبسنی و همکاران، 2005) و آنتی اكسیدان های موجود در غذا بدن را در برابر رادیكال های آزاد محافظت می کنند. كاكائو یکی از منابع شناخته شده آنتی اكسیدان هاست و كاتچین[1] موجود در شكلات كه از خانواده فلاونوئیدها می باشد، جزء قویترین آنتی اكسیدان هاست. محققان دریافته اند كه در 100 گرم از شكلات تلخ، 5/3 میلی گرم كاتچین وجود دارد كه این مقدار چهار برابر مقدار آن در چای است. دانة كاكائو حاوی تیرآمین و فنیل اتیل آمین می باشد كه هر دو این مواد باعث افزایش درجه هوشیاری می گردند. کره کاکائو چربی عمده موجود در شکلات است (هایلوک،1999). برخی چربی های غذائی، كلسترول خون را افزایش می دهند ولی كرة كاكائو به دلیل ساختمان تری گلیسیریدی فاقد چنین خصوصیتی است (بکت، 2000).

پروبیوتیك ها میكروارگانیسم هائی هستند كه اگر به تعداد كافی و به صورت زنده مورد استفاده قرار بگیرند، اثرات سلامت بخش در میزبان از خود بروز می دهند. امروزه نشان داده شده است كه برخی از بیماریهای انسان به فعالیت باكتری های روده مربوط است. رشد بیش از حد باكتری­های بیماری زا و چسبیدن آنها به دیوارهروده بزرگمنجر به اسهال حاد، اختلالات روده ای، سرطان روده و كولیت روده می گردد (کونز و رودولف،2002; همایونی،2008).

از آنجا كه رشد میكروب های روده به رژیم غذایی انسان وابسته است، می توان با انتخاب رژیم غذایی سالم مثل غذاهای فراسودمند پروبیوتیك، میكروفلور روده را به نفع باكتری های سلامت بخش تغییر داد و از این طریق برخی از بیماریهای انسان را درمان و یا پیشگیری كرد (گیبسون و همکاران،2004; گیونچتی و همکاران،2005; همایونی و همکاران،2008; همایونی و همکاران،2006; لی بلای و همکاران،2003; کیرجاوانین و همکاران،2005 ;کیوق،2005).

مهمترین گونه های پروبیوتیكی كه اغلب استفاده انسانی دارند به دسته باكتری های اسید لاكتیك به ویژه دو جنس لاكتوباسیلوس و بیفیدوباكتریوم تعلق دارند (گومز،1999; گومز،1998; کیم و همکاران،2003; کلینهامر و کولن،1999). غذاهای حاوی پروبیوتیك ها، غذاهای فراسودمندی محسوب می شوند كه علاوه بر ارزش تغذیه ای دارای یك یا چند اثر سلامت بخش در بدن انسان باشد و یا خطر ابتلا به بیماری را كاهش دهد (همایونی، 1387). تا به حال چندین نوع آزمایش و مطالعه بر روی افراد دارای هایپركلسترول انجام شده و نتایج نشان داده كه سطح كلسترول خون (LDL) در اثر مصرف ماست پروبیوتیك كاهش پیدا می­کند. همچنین مصرف شیر تخمیری بیفیدوباكتریومی، غلظت كلسترول خون را كاهش می دهد (اگون و الرو،2007; احمد،2006). پروبیوتیك ها می توانند دورة بیماری و شدت اسهال را در بیماران كاهش داده و جایگزین روش های درمانی دیگر مانند روش درمان با آب دهی مجدد[2] شوند. به عنوان مثال زمانی که از لاكتوباسیلوس جی جی برای درمان اسهال استفاده می شود، میزان ایمنوگلوبولین ها و تعداد سلولهای سازندة آنتی بادی افزایش می یابد. بنابراین برخی از گونه های پروبیوتیك سیستم ایمنی بدن را در مقابل روتاویروس تقویت می كنند. پروبیوتیك ها از تماس عوامل آلرژی زا با سلول های روده و ورود آنها به جریان خون جلوگیری می كنند. در ژاپن برای جلوگیری از حساسیت به شیرگاو در بزرگسالان كاربرد پروبیوتیك ها توصیه شده است (کلیر و همکاران،2003 ;همایونی و احسانی،2007; همایونی و همکاران، 2006).

در سال 2005 ، مطالعه ای در خصوص شكلات تلخ غنی شده با گونه های لاكتوباسیلوس صورت گرفت. در این مطالعه، نشان داده شد كه در دمای 4 درجه سانتیگرادزنده مانیلاكتوباسیلوس ها بیشتر بوده وبا افزایش دما به 18 و 36 درجه سانتیگراد به ترتیب زنده مانی باكتری های پروبیوتیك و در نتیجه اثرات موثر این باكتری بر روی بدن نیز كاهش یافته است(نبسنی و همکاران،2005).

بنابراین با توجه به اهمیت پروبیوتیك و غذاهای فراسودمند در بدن انسان و نبود مطالعات گسترده در زمینة شكلات پروبیوتیك و خصوصیات آن، مطالعة حاضر با هدف بررسی خصوصیات فیزیكوشیمیایی، رئولوژیكی و حسی شكلات پروبیوتیك طراحی شده است. چنانچه نتایج این مطالعه مثبت باشد می توان از شكلات پروبیوتیك همانند ماست و سایر غذاهای فراسودمند پروبیوتیكی در جهت افزایشبهداشت تغذیهای و سلامت انسان بهره جست.

1-2- اهداف و فرضیات طرح

1-2-1- هدف كلی طرح

بررسی خصوصیات فیزیكوشیمیایی، حسی و رئولوژیكی شکلات پروبیوتیك می باشد.

1-2-2- اهداف اختصاصی طرح

ه) ساماندهی تحقیق

این پایان نامه ، درسه فصل مورد نگارش قرار گرفته است، در فصل اول ومبحث اول درضمن دو گفتار به مضامینی چون مفاهیم واژه ها واصطلاحات پرداخته و وسعی خواهد شد که موارد استعمال و مصادیق آن را بیان کنم.درمبحث دوم تعریف عقد نکاح در حقوق اسلام وقانون مدنی ایران و در مبحث سوم این فصل پیشینه و اهمیت عقد نکاح درطی سه گفتار مورد بررسی قرار می گیرد.

فصل دوم باعنوان ازدواج صغار و نقش مصلحت طفل در آن در خلال یک مبحث با عنوان ازدواج صغار وسه گفتارکه: 1- مستندات ازدواج صغار در فقه 2- نقش بلوغ در ازدواج 3- نقش پدر و جد پدری در ازدواج صغار و جایگاه آن در آیات و روایات پی گیری خواهد شد.

وفصل سوم این نوشتار به، مصلحت در ازدواج غیر رشید ومجنون ، در دو مبحث اختصاص داده خواهد شد. که مبحث اول ضمن چهارگفتار به این موضوعات پرداخته می شود: 1- ازدواج غیررشید 2- مفهوم و مصداق غیررشید 3- رابطة مصلحت و ازدواج غیررشید ، پرداخته می شود.

ومبحث دوم این فصل تحت عنوان ازدواج مجنون ، درچهار گفتار مورد بحث قرار می گیرد که آنها عبارتند از: 1- مجنون کیست؟ 2- ازدواج مجنون در فقه امامیه و فقه عامه 3- ازدواج مجنون در قانون مدنی 4- رابطه ی مصلحت و ازدواج مجنون ، مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

و) سابقه تحقیق

تا کنون رساله یا پایان نامه مدونی به این شکل یافت نشد .اما کتاب و پایان نامه هایی باعنوان های ذیل رویت شده:

1-بررسی تطبیقی مراسم ازدواج در اسلام، یهود، مسیحیت و زر تشت، رکسانا اکونمی، دانشگاه آزاد تهران مرکزی، رشته الهیات فلسفه و معرف اسلامی، بهمن 1379.

2- بررسی مبانی حجر و قیمومت از دیدگاه فقه امامیه وحقوق موضوعه ایران، روح اله واقع دشتی، دانشگاه آزاد واحد لاهیجان، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، 1389.

و پیرامون حقوق خانواده، کتابهایی نوشته شده است ، مانند

3-کتاب بررسی فقهی حقوق خانواده، سید مصطفی محقق داماد

4- کتاب اشخاص و محجورین در حقوق مدنی دکتر صفایی .

ی) مشکلات تحقیق

چون بیشتر کار تحقیقاتی من بصورت مراجعه به کتابخانه و روش فیش برداری صورت گرفته است ، رفت وآمد و جستجو و دریافت برخی از کتب برایم قدری سخت بود و مشکل دیگری که هنگام جمع آوری این پایان نامه مواجه شدم این بود که اکثر کتب اصیل فقهی مذاهب به زبان عربی یافت می شد و بدلیل عدم تسلط کامل بنده در شروع کار به زبان عربی و این موضوع باعث می شد که درحین انجام، قدری سرعت کارم پایین رفته وانرژی و وقت بیشتری صرف شود.

فصل اول: