18

2-5-1- سرپرستی مرد……………………………………………………………………………………………….18

2-5-2-آگاهی پذیرش نقش ها…………………………………………………………………………………………….19

2-5-3- نقش عاطفی همسران………………………………………………………………………………………………20

2-5-3-1- نقش عاطفی زن…………………………………………………………………………………………..20

2-5-3-2- نقش عاطفی شوهر……………………………………………………………………………………….21

الف-نیکو سخن گفتن…………………………………………………………………………………………………21

ب-احترام………………………………………………………………………………………………………………….21

2 -5 -4- نقش جنسی همسران…………………………………………………………………………………………..22

2-5-4-1-نقش جنسی زن…………………………………………………………………………………………………22

2-5-4-2- نقش جنسی شوهر………………………………………………………………………………………….22

-25-5- نقش پدری و مادری…………………………………………………………………………………………………….23

2-6- وظایف والدین در قالب فرزندان………………………………………………………………………………………..23

2-6-1- اظهار محبت………………………………………………………………………………………………….23

2-6-2- حمایت………………………………………………………………………………………………………..24

2-6-2-1- نقش فرزندی…………………………………………………………………………………………………..24

2-6-2-2- نقش خویشاوندی……………………………………………………………………………………………..25

2-7- ویژگی های کارکردی نهاد خانواده……………………………………………………………………………………..25

2-2-1- مشروعیت بخشی به فرزندان………………………………………………………………………………………..25

2-7-2- جلوگیری از انحرافات اجتماعی……………………………………………………………………………………26

2-8- راهکارهای تحقق خانواده مطلوب………………………………………………………………………………………..27

2-8-1- تقویت ایمان……………………………………………………………………………………………………………..27

2-8-1-1- معنا بخشیدن به زندگی و ایجاد حس رضایت………………………………………………………..27

2-8-1-2- تقویت اخلاق و کنترل درونی…………………………………………………………………….27

2-8-2- فرزند آوری……………………………………………………………………………………………………………….28

2-8- 3- حصر روابط جنسی در چارچوب زناشویی……………………………………………………………………29

2-8-4- تقویت روحیه غیرت ورزی………………………………………………………………………………………….29

2-9- وظایف و نقش زوجین در رضایت زناشویی…………………………………………………………………………33

2-10- رضایت زوجین از نگاه آیات و روایات……………………………………………………………………………….31

2-10-1- تکریم زن………………………………………………………………………………………………………..31

2-10-2-کمک کردن به زن……………………………………………………………………………………………..32

2-10-3-اظهار محبت به زن……………………………………………………………………………………………33

2-10-4-خوش رویی با زن…………………………………………………………………………………………….34

2-10-5- پند و موعظه دادن…………………………………………………………………………………………….34

2-10-6- تشکر و سپاسگذاری مرد……………………………………………………………………………..35

2-10-7- بدرقه و استقبال مرد………………………………………………………………………………….36

2-10-8- سرپرستی مرد- اطاعات زن…………………………………………………………………………..36

2-10-9-ایجاد لذت برای یکدیگر……………………………………………………………………………………38

2-10-10-حل تعارضات زناشویی………………………………………………………………………………40

2-10-11-بیان زیبا برای همسر…………………………………………………………………………………..41

2-10-12- صبر بر آزار و اذیت همسر……………………………………………………………………………41

2-11- عوامل مخدوش کننده رضایت زناشویی……………………………………………………………………….42

2- 11- 1- سخت گیری…………………………………………………………………………………………….42

2-11-2- ترش رویی…………………………………………………………………………………………………42

2-11-3-نا سزا گویی……………………………………………………………………………………………….42

2-11-4- چشم و هم چشمی………………………………………………………………………………………43

2-11-5- لجاجت……………………………………………………………………………………………………43

2-12- دین…………………………………………………………………………………………………………………….43

2-12-1- مفهوم دین………………………………………………………………………………………………….49

2-12-2-دین در لغت……………………………………………………………………………………………………44

2-12-3- نیاز همیشگی به دین………………………………………………………………………………………………45

2-13- هدف دین……………………………………………………………………………………………………………46

2-13-1-هدایت تشریعی………………………………………………………………………………………………46

2-13-2-تعلیم و تربیت مردم………………………………………………………………………………………..47

• –قضاوت……………………………………………………………………………………………………..48

-13-4-اصلاح………………………………………………………………………………………………………..47

2-13-5—حکومت…………………………………………………………………………………………………..48

2-14- دین از منظر نظریه پردازان غربی……………………………………………………………………………………….49

2-14-1- دین از دیدگاه کنت ول اسمیت…………………………………………………………………………..52

2-15-دین و مولفه های آن در اسلام………………………………………………………………………………………..53

2-16- دین از منظر نظریه پردازان ایرانی…………………………………………………………………………………….55

2-16-1- علامه طباطبایی………………………………………………………………………………………………..55

2-16-2- استاد مطهری………………………………………………………………………………………………….56

2-17- بیشینه خارجی………………………………………………………………………………………………………..59

2-18- بیشینه داخلی…………………………………………………………………………………………………………62

فصل سوم- روش پزوهش

3-1- روش ها……………………………………………………………………………………………………………….65

3-2- جامعه اماری، روش نمونه گیری و حجم نمونه…………………………………………………………………….65

3-3- متغیر های مورد بررسی……………………………………………………………………………………………..65

3-4- ابرار پزوهش و روش گرد آوری…………………………………………………………………………………65

3-5- روش ها و ابزار تجزیه و تحلیل داده ها……………………………………………………………………….66

فصل چهارم- یافته های پژوهش

4-1-آمار توصیفی…………………………………………………………………………………………………………..68

4–2آمار استنباطی………………………………………………………………………………………………………………..70

فصل پنجم- بحث و نتیجه گیری

5-1- بحث و تفسیر نتایج……………………………………………………………………………………………………74

5-2- نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………………76

5-3- محدودیت های پژوهش………………………………………………………………………………………………..76

5-4- پیشنهادات…………………………………………………………………………………………………………………………76

5-4-1-پیشنهادات پژوهشی…………………………………………………………………………………………………………76

5-4-2-پیشنهادات کاربردی…………………………………………………………………………………………………………77

الف) منابع فارسی

ب) منابع انگلیسی

ج) پیوست ها

چکیده انگلیسی

فهرست جداول

جدول(4-1) میانگین و انحراف استاندارد سن آزمودنی ها……………………………………………………………68

جدول(4-2) فراوانی پایبندی مذهبی………………………………………………………………………………………………68

جدول(4-3) فراوانی پایبندی مذهبی زوجین…………………………………………………………………………………..69

جدول(4-4) آمار توصیفی رضایتمندی زناشویی زوجین به تفکیک پایبندی مذهبی……………………………..69

جدول(4-5) همبستگی………………………………………………………………………………………………………………. 70

جدول(4-6)تحلیل واریانس نمرات رضایتمندی زناشویی در زوجین…………………………………………………70

جدول (4-7)آزمون LSD……………………………………………………………………………………………………………71

جدول (4-8)آمار توصیفی نمرات رضایتمندی زناشویی به تفکیک جنسیت………………………………………..72

جدول(4-9)آزمون مقایسه میانگین دو نمونه ای………………………………………………………………………………7

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه میان رضایت زناشویی با پایبندی مذهبی زوجین انجام شده است. این پژوهش از نوع پژوهش های همبستگی می باشد و به روش کاربردی انجام شده است. بدین منظور 74 زوج از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلام واحد علوم تحقیقات کرمانشاهبه شیوه تصادفی خوشه ای نمونه گیری شدند. داده های گرد آوری شده توسط پرسش نامه های رضایت زناشویی اسلامی و پایبندی مذهبی که از اعتبار لازم برخوردارند با استفاده از همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس و شاخص های آماری دیگر تجزیه وتحلیل شدند..

سلامت روان در مکاتب مختلف… 51

نظریه های سلامتروان. 57

بازنگری پژوهش ها 62

فصل سوم: روش شناسی پژوهش… 68

مقدمه. 69

جامعه آماری.. 69

حجم نمونه و روش نمونه گیری.. 69

خصوصیات آزمودنی ها 70

طرح پژوهش… 70

ابزار پژوهش… 71

نحوه انجام پژوهش… 74

روش تجزیه و تحلیل اطلاعات… 75

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده های پژوهش… 76

الف) یافته های توصیفی.. 77

ب) یافته های استنباطی مربوط به فرضیه های پژوهش… 79

ج) یافته های جانبی.. 81

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری.. 83

بحث و نتیجه گیری.. 84

محدودیت های پژوهش… 89

پیشنهادات پژوهش… 90

منابع. 91

پیوست ها 102

چکیده لاتین.. 109

فهرست جداول

جدول 2-1: مقایسه هوش معنوی و هوش متعارف… 31

جدول 3-1: توزیع دانشجویان برحسب جنسیت… 70

جدول 3-2: توزیع دانشجویان برحسب وضعیت تاهل.. 70

جدول4-1: میانگین و انحراف معیار تاب آوری، هوش معنوی و سلامت روان دانشجویان. 77

جدول4-2: میانگین و انحراف معیار تاب آوری، هوش معنوی و سلامت روان دانشجویان دختر و پسر 78

جدول4-3: میانگین و انحراف معیار تاب آوری، هوش معنوی و سلامت روان دانشجویان مجرد و متاهل 78

جدول 4-4: رابطه تاب آوری با سلامت روان دانشجویان. 79

جدول 4-5: رابطه هوش معنوی با سلامت روان دانشجویان. 80

جدول4-6: ربطه چندگانه بین تاب آوری و هوش معنوی با سلامت روان دانشجویان. 80

جدول4-7: نتایج تحلیل واریانس چند متغیری (مانوا) هوش معنوی، تاب آوری و سلامت روان دانشجویان دختر و پسر 81

جدول4-8: نتایج تحلیل واریانس چند متغیری (مانوا) هوش معنوی، تاب آوری و سلامت روان دانشجویان متاهل و مجرد 82

چکیده
هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه تاب آوری و هوش معنوی با سلامت روان دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی خرم آباد بود. نمونه پژوهش شامل 225 نفر از دانشجویان بود که به صورت خوشه ایی چند مرحله ای انتخاب شدند و به ابزارهای پژوهش که عبارت بودند از پرسشنامه تاب آوری کونور و دیویدسون (2003)، پرسشنامه هوش معنوی امرام و درایر (2007) و پرسشنامه سلامت ­روان 25-SCL پاسخ دادند. طرح پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. برای تحلیل داده­ها از روش­های آماری ضریب همبستگی ساده پیرسون و رگرسیون چند متغیره استفاده شد. نتایج نشان داد که بین تاب آوری با سلامت روان دانشجویان رابطه مثبت معناداری وجود دارد و بین هوش معنوی با سلامت روان رابطه مثبت معناداری وجود دارد. همچنین نتایج رگرسیون نشان داد بین تاب آوری و هوش معنوی با سلامت روان دانشجویان رابطه چند گانه وجود دارد و هوش معنوی بهترین پیش بینی کننده سلامت روان دانشجویان می باشد.

مقدمه
بدون شک کسب علم مهمترین و زیر بنایی ترین فعالیت های انسان است که نقش بسیار اساسی در زندگی فرد و همچنین، ایجاد فرهنگ و تمدن و پیشرفت وی دارد. توانایی کسب علم از پیشرفته ترین و ضروری ترین توانمندی یا فعالیت های پیچیده و عالی ذهن انسان است که اساس پیشرفت علمی وی را فراهم نموده و موجب شده تا به تمدن پیشرفته ای دست یابد. شرایط محیطی و فردی در تسهیل این مقوله نقش بسزایی دارند (شاوران و همکاران،1387).

………………………………………… 45

2-3-طرح پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………. 45

3-3- جامعه آماری……………………………………………………………………………………………………………………….. 45

4-3- حجم نمونه و روش نمونه گیری…………………………………………………………………………………………….. 46

5-3- ابزارهای پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………… 46

1- 5-3- پرسشنامة ویژگیهای جمعیت شناختی………………………………………………………………………………. 46

2-5-3- آزمون حافظه وکسلر ( فرم الف) ……………………………………………………………………………………… 47

3-5-3- آزمون توجه ( آزمون برو/ نرو)……………………………………………………………………………………………. 47

4-5-3-آزمون یادداری – دیداری بنتون…………………………………………………………… 48

5-5-3-آزمون هوش کلامی وکسلر…………………………………………………………………… 49

6-5-3- چک لیست استاندارد شده مصاحبه روانپزشکی بر اساسDSM-IV…………………………………….. 49

6-3- روش اجرا و گردآوری داده ها…………………………………………………………………………………………………. 50

1-6-3- آزمونحافظه کاری………………………………………………………………………………………………………….. 50

2- 6-3- آزمون حافظه کلامی……………………………………………………………………………………………………….. 51

3- 6- 3- آزمون حافظه دیداری…………………………………………………………………………………………………….. 51

4-6-3-آزمون توجه………………………………………………………………………………………………………………………. 52

7- 3- روش تجزیه تحلیل داده ها…………………………………………………………………………………………………… 53

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها

4- مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………… 55

1-4-یافته های توصیفی………………………………………………………………………………………………………………… 55

2-4- یافته های استنباطی…………………………………………………………………………………………………………….. 57

3-4- خلاصه………………………………………………………………………………………………………………………………… 64

 

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

1-5- تبیین یافته های پژوهش………………………………………………………………………………………………………. 66

2-5- محدودیت های پژوهش………………………………………………………………………………………………………… 72

3-5- پیشنهادهای پژوهش…………………………………………………………………………………………………………….. 73

منابع

منابع فارسی………………………………………………………………………………………………………………………………….. 74

منابع انگلیسی……………………………………………………………………………………………………………………………….. 76

فهرست جدول ها

1-4 توزیع فراوانی وضعیت تحصیلی افراد نمونه به تفکیک گروهها………………………………………………………….. 56

2-4- فراوانی افراد سوءمصرف کننده مواد به تفکیک نوع آخرین ماده مصرفی درگروههای درمان………………… 57

3-4- آماره های سن،هوشبهر کلامی، سابقه سوءمصرف و دفعات عود دو گروه…………………………………………… 57

4-4- جدول میانگین و انحراف استاندارد گروههای درمان متادون و بوپرنورفین بر حسب دوز…………………….. 59

5-4- اثرات بین آزمودنی ها در مبحث تفاوت گروههای درمان…………………………………………………………………. 6

 

2-1-1-2-2-1- بازداری رفتاری.. 19

2-1-1-2-3- عوامل محیطی.. 20

2-1-1-2-3-1-فرزندپروری.. 20

2-1-1-2-3-2- روابط دوستی با همسالان.. 21

2-1-1-2-3-4- سایر وقایع زندگی.. 22

2-1-1-2-4- رویکرد شناختی.. 23

2-1-1-2-4-1- مدل بک، امری و گرینبرگ (1985) 23

2-1-1-2-4-2- مدل کلارک و ولز (1995) 24

2-1-1-2-4-3- مدل رپی و هیمبرگ (1995) 27

2-1-1-2-5- مدل هافمن و بارلو (2002) 29

2-1-1-2-6- مدل رپی و اسپنس (2004) 31

2-1-2- سوگیری های فرآیند پردازش اطلاعات در اضطراب اجتماعی.. 34

2-1-2-1- سوگیری توجه در اضطراب اجتماعی.. 34

2-1-2-1-1- مؤلفه های سوگیری توجه. 35

2-1-2-1-2- مکانیزم سوگیری توجه. 36

2-1-2-1-2-1- مدل شناختی بک و کلارک (1997) 36

2-1-2-1-2-2- مدل ویلیامز، واتز، مک لئود و متیوز (1997) 37

2-1-2-1-2-3- مدل اهمن (1996) 38

2-1-2-1-2-4- مدل ولز و متیوز (1994) 38

2-1-2-1-2-5- مدل انگیزشی-شناختی موگ و بردلی (1998) 39

2-1-2-1-2-6- نظریه کنترل توجه آیزنک، درخشان، سانتوس و کالوور (2007) 40

2-1-2-1-2-7- مدل بار–هیم (2007) 40

2-1-2-2- سوگیری تفسیر در اضطراب اجتماعی.. 41

2-2- پیشینه عملی.. 42

2-2-1- سوگیری توجه در اضطراب اجتماعی.. 42

2-2-2- سوگیری تفسیر در اضطراب اجتماعی.. 45

2-2-3- برنامه تعدیل سوگیری شناختی.. 48

2-2-3-1- تعدیل سوگیری توجه در اضطراب اجتماعی.. 48

2-2-3-2- تعدیل سوگیری تفسیر در اضطراب اجتماعی.. 50

2-2-4- تعامل سوگیری توجه و سوگیری تفسیر در اضطراب اجتماعی.. 53

2-3- فرضیه ها و سوالات پژوهش…. 56

فصل سوم: روش پژوهش

3-1- طرح پژوهش…. 58

3-2- جامعه آماری.. 58

3-3- نمونه و روش نمونه گیری.. 59

3-4- ابزار پژوهش…. 59

3-4-1- پرسشنامه هراس اجتماعی (SPIN) 59

3-4-2- پرسشنامه اضطراب اجتماعی لیبوویتز (LSAS) 60

3-4-3- فرم کوتاه مقیاس ترس از ارزیابی منفی (FNES-B) 61

3-4-4- پرسشنامه افسردگی بک (BDI) 61

3-4-5- آزمایه پروب دات… 62

3-4-6- پارادایم ارتباط کلمه-جمله (WSAP) 64

3-5- روش اجرا 65

3-6- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات… 66

فصل چهارم: یافته های پژوهش

4-1- آماره های توصیفی.. 68

4-1-1- آماره های توصیفی متغیر سن.. 68

4-1-2- آماره های توصیفی متغیرعلائم اضطراباجتماعی.. 69

4-1-3- آماره های توصیفی متغیر سطح اضطراب اجتماعی.. 70

4-1-4- آماره های توصیفی متغیر ترس از ارزیابی منفی.. 71

4-1-5- آماره های توصیفی متغیر سوگیری توجه. 72

4-1-6- آماره های توصیفی متغیر سوگیری تفسیر. 73

4-2- آزمون فرضیه ها و سوالات… 76

4-2-1- فرضیه اول.. 76

4-2-2- فرضیه دوم. 78

4-2-3- فرضیه سوم. 79

4-2-4- فرضیه چهارم. 81

4-2-5- سوال اول.. 82

4-2-6- سوال دوم. 83

4-2-7- سوال سوم. 84

4-2-8- سوال چهارم. 85

4-2-9- سوال پنجم.. 86

4-2-10- سوال ششم.. 88

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

5-1- تبیین یافته ها 90

5-1-1- اثربخشی برنامه تعدیل سوگیری تفسیر بر سوگیری تفسیر. 90

5-1-2- اثربخشی برنامه تعدیل سوگیری تفسیر بر اضطراب اجتماعی
و ترس از ارزیابی منفی.. 93

5-1-3- اثربخشی برنامه اصلاح سوگیری توجه بر سوگیری توجه. 95

5-1-4- اثربخشی برنامه اصلاح سوگیری توجه بر اضطراب اجتماعی
و ترس از ارزیابی منفی.. 95

5-1-5- ارتباط مؤلفه های توجه و تفسیر برنامه تعدیل سوگیری شناختی.. 97

5-2- کاربردهای پژوهش…. 100

5-3- محدویت های پژوهش…. 101

5-4- پیشنهادات پژوهش…. 101

فهرست منابع

منابع فارسی.. 102

منابع انگلیسی.. 104

پیوست

برگه اطلاعات و رضایت نامه پژوهش…. 113

پرسشنامه هراس اجتماعی کانور (2000) 114

پرسشنامه اضطراب اجتماعی لیبوویتز (1987) 115

پرسشنامه ترس از ارزیابی منفی (1983) 116

پرسشنامه افسردگی بک…. 117

فهرست جدول ها

جدول 4-1- میانگین و انحراف معیار متغیر سن.. 68

جدول 4-2- میانگین و انحراف معیار متغیر علائم اضطراب اجتماعی.. 69

جدول 4-3- میانگین و انحراف معیار متغیر سطح اضطراب اجتماعی.. 70

جدول 4-4- میانگین و انحراف معیار متغیر ترس از ارزیابی منفی.. 71

جدول 4-5- تحلیل کوواریانس سوگیری تفسیر منفی در شرایط تعدیل سوگیری تفسیر. 76

جدول 4-6- تحلیل کوواریانس سوگیری تفسیر خنثی در شرایط تعدیل سوگیری تفسیر. 77

جدول 4-7- تحلیل کوواریانس سوگیری توجه در شرایط اصلاح سوگیری توجه. 78

جدول 4-8- تحلیل کوواریانس علائم اضطراب اجتماعی در شرایط اصلاح سوگیری توجه. 80

جدول 4-9- تحلیل کوواریانس سطح اضطراب اجتماعی در شرایط اصلاح سوگیری توجه. 81

جدول 4-11- تحلیل کوواریانس سطح اضطراب اجتماعی در شرایط تعدیل سوگیری تفسیر. 83

جدول 4-12- تحلیل کوواریانس ترس از ارزیابی منفی در شرایط تعدیل سوگیری تفسیر. 84

جدول 4-13- تحلیل کوواریانس ترس از ارزیابی منفی در شرایط اصلاح سوگیری توجه. 85

جدول 4-14- تحلیل کوواریانس سوگیری تفسیر خنثی در شرایط اصلاح سوگیری توجه. 86

جدول 4-15- تحلیل کوواریانس سوگیری تفسیر منفی در شرایط اصلاح سوگیری توجه. 86

جدول 4-16- تحلیل کوواریانس سوگیری توجه در شرایط تعدیل سوگیری تفسیر. 88

فهرست نمودارها

نمودار 4-1- میانگین متغیر سوگیری توجه گروه های چهار گانه. 72

نمودار 4-2- میانگین متغیر سوگیری تفسیر گروه آزمایش تعدیل تفسیر. 73

نمودار 4-4- میانگین متغیر سوگیری تفسیر گروه کنترل تعدیل تفسیر. 74

نمودار 4-5- میانگین متغیر سوگیری تفسیر گروه کنترل اصلاح توجه. 75

نمودار 4-6- میانگین تعدیل شده سوگیری تفسیر منفی در شرایط تعدیل
سوگیری تفسیر. 77

نمودار 4-7- میانگین تعدیل شده سوگیری تفسیر خنثی در شرایط تعدیل
سوگیری تفسیر. 78

نمودار 4-8- میانگین تعدیل شده سوگیری توجه در شرایط اصلاح سوگیری توجه. 79

نمودار 4-9- میانگین تعدیل شده علائم اضطراب اجتماعی در شرایط اصلاح
سوگیری توجه. 80

نمودار 4-10- میانگین تعدیل شده سطح اضطراب اجتماعی در شرایط اصلاح
سوگیری توجه. 81

جدول 4-11- تحلیل کوواریانس علائم اضطراب اجتماعی در شرایط تعدیل
سوگیری تفسیر. 82

نمودار 4-11- میانگین تعدیل شده علائم اضطراب اجتماعی در شرایط تعدیل
سوگیری تفسیر. 82

نمودار 4-12- میانگین تعدیل شده سطح اضطراب اجتماعی در شرایط تعدیل
سوگیری تفسیر. 83

نمودار 4-13- میانگین تعدیل شده ترس از ارزیابی منفی در شرایط تعدیل
سوگیری تفسیر. 84

نمودار 4-14- میانگین تعدیل شده ترس از ارزیابی منفی در شرایط اصلاح
سوگیری توجه. 85

نمودار 4-15- میانگین تعدیل شده سوگیری تفسیر خنثی در شرایط اصلاح
سوگیری توجه. 87

نمودار 4-16- میانگین تعدیل شده سوگیری تفسیر منفی در شرایط اصلاح
سوگیری توجه. 87

فهرست شکل ها

شکل 2-1- مدل کلارک و ولز (1995) 27

شکل 2-2- مدل رپی و هیمبرگ (1995) 28

شکل 2-3- مدل هافمن و بارلو (2004) 30

شکل 2-4- مدل رپی و اسپنس (2004) 33

چکیده

اختلال اضطراب اجتماعی با سوگیری های فرآیند پردازش اطلاعات مشخص می شود. افراد با اضطراب اجتماعی ترجیحاً به محرک های تهدیدکننده توجه می کنند و اطلاعات اجتماعی مبهم را منفی و تهدیدآمیز تفسیر می کنند. مطالعات اخیر تأیید نموده اند که سوگیری توجه و سوگیری تفسیر در ایجاد و تداوم اختلال اضطراب اجتماعی نقش دارند. با این وجود، ارتباط بین سوگیری توجه و سوگیری تفسیر مبهم باقی مانده است. به منظور تعدیل این سوگیری های شناختی و آسیب پذیری متعاقب آن نسبت به اضطراب اجتماعی، پارادایم تعدیل سوگیری شناختی طراحی شده است. بر این مبنا، پژوهش حاضر با هدف تعیین ارتباط سوگیری توجه و سوگیری تفسیر، اثربخشی برنامه تعدیل سوگیری شناختی- مؤلفه تفسیر بر سوگیری توجه و برنامه تعدیل سوگیری شناختی-­مؤلفه توجه بر سوگیری تفسیر در افراد با اضطراب اجتماعی را آزموده است. در نیل به این هدف، 80 فرد با اضطراب اجتماعی، به تصادف، در چهار گروه ، گروه های تعدیل سوگیری (توجه یا تفسیر) و کنترل (توجه یا تفسیر) جای گرفتند. در برنامه تعدیل سوگیری توجه، شرکت کنندگان آزمایه پروب­ دات را تکمیل نمودند که پروب در مقایسه با چهره های انزجاری، همواره به دنبال چهره های خنثی ارائه می شد. شرکت کنندگان شرایط تعدیل تفسیر، پارادایم ارتباط کلمه-جمله را تکمیل نمودند که با انتخاب تفسیرهای خنثی بازخورد مثبت و با انتخاب تفسیرهای تهدیدآمیز بازخورد منفی دریافت می کردند. قبل و بعد از مداخله، سوگیری توجه، سوگیری تفسیر، علائم اضطراب اجتماعی و ترس از ارزیابی منفی ارزیابی شد. نتایج، کاهش معنادار سوگیری توجه مرتبط با تهدید، سوگیری تفسیر، علائم اضطراب اجتماعی و ترس از ارزیابی منفی را نشان داد. علاوه بر این، افراد گروه تعدیل توجه، تفسیرهای خنثای بیشتر و تفسیرهای منفی کمتری نسبت به پیش آزمون در مقایسه با گروه کنترل نشان دادند. در حالی که درگروه تعدیل تفسیر، نمره پس آزمون سوگیری توجه نسبت به پیش آزمون تفاوت معناداری نداشت.