2-6-2- تحقیقات خارج از کشور……………………………………………………………………………… 35

2-6-2-1- تحقیقات انجام شده در حوزه بازاریابی درونی ……………………………………………….. 35

فصل سوم: روش اجرای تحقیق

3-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………. 37

3-2- روش تحقیق…………………………………………………………………………………………………. 38

3-3- جامعه و نمونه آماری……………………………………………………………………………………… 39

3-4- روایی و پایایی پرسشنامه………………………………………………………………………………….. 40

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها

4-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………. 43

4-2- توصیف ویژگیهای جمعیت شناختی…………………………………………………………………… 44

4-4- آزمون فرضیه ها……………………………………………………………………………………………. 49

4-5- تحلیل رگرسیون تاثیر همزمان مولفه های بازاریابی درونی بررفتارهای فرانقشی…………….. 58

4-6- تاثیر همزمان مؤلفه های بازاریابی درونی بر کیفیت خدمات …………………………………….. 59

فصل پنجم: نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات

5-1- خلاصه تحقیق……………………………………………………………………………………………….. 61

5-2- بحث و تفسیر……………………………………………………………………………………………….. 62

5-3- پیشنهادات بر اساس آزمون فرضیه ها………………………………………………………………….. 63

5-4- محدودیتهای تحقیق……………………………………………………………………………………….. 64

5-5- پیشنهادات برای تحقیقات آتی…………………………………………………………………………… 65

منابع…………………………………………………………………………………………………………………… 66

پیوست ها……………………………………………………………………………………………………………. 68

چکیده:

امروزه بازاریابی درونی به مسأله مهمی برای موضوع بازاریابی خدمات و کیفیت خدمات در سازمانها تبدیل شده است. سازمان ها سعی می کنند از طریق مفاهیم و رویکردهای بازاریابی بیرونی، کیفیت خدمات مناسب و رضایت بهتر مشتریان بیرونی خود را فراهم سازند.

یکی از ویژگیهای مهم خدمات، تعامل مستقیم کارکنان با مشتریان و نقش تعیین کنندۀ رفتارهایمشتری مدارانهآن ها در برخورد با مشتریان است. لذا تحقیق حاضر با هدف شناسایی تاثیر اقدامات بازاریابی درونی بر رفتارهای فرانقشی و کیفیت خدمات در اداره کل امور مالیاتی اردبیل انجام شده است. که از جنبه نظری منجر به غنی شدن چارچوب نظری و همچنین از جنبه عملی نیز از آن جایی که مالیات نقش محوری در توسعه کشورها ایفا می کند و وصول مالیات توسط کارکنان انجام می شود لذا بازاریابی درونی در این سازمان کمک بسیار مؤثری به وصول هر چه بیشتر مالیات و عمران و آبادانی کشور می گردد. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت همبستگی و استنباطی است. در این تحقیق از بین کارکنان اداره کل امور مالیاتی اردبیل با روش نمونه گیری تعداد 108 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب گردیدند و برای گردآوری داده ها از ابزار پرسشنامه استفاده شد که پایایی آن با روش آلفای کرونباخ تعیین شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS استفاده گردید. نتایج تحقیق حاضر نشان داد اقدامات بازاریابی درونی در اداره کل امور مالیاتی اردبیل می تواند به افزایش رفتارهای فرانقشی کارکنان و کیفیت خدمات آنان منجر شود.

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1) مقدمه

تحقیق حاضر شناخت رابطه و تاثیر بازاریابی درونی بر رفتار فرانقشی و کیفیت خدمات در اداره کل امور مالیاتی اردبیل می باشد. متغیرهای این تحقیق بازاریابی درونی به عنوان متغیر مستقل و رفتارهای فرا نقشی و کیفیت خدمات به عنوان متغیرهای وابسته می باشند. ضعف بازاریابی درونی سازمان ها را که در محیطی پویا، پر ابهام و متغیر فعالیت می کنند در عرضه رقابت دچار مشکل خواهد کرد. لذا سازمان ها برای رسیدن به اهداف سازمانی باید توجه ویژه ای به بازاریابی درونی داشته باشند. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت همبستگی و استنباطی است. شاخص های بازاریابی درونی در قالب ابعاد فورمن و مونی مورد بررسی قرار خواهند گرفت. در این فصل در مورد بیان مساله اساسی تحقیق و اهمیت بازاریابی درونی بر رفتارهای فرا نقشی و کیفیت خدمات مورد بررسی قرار خواهند گرفت و اهمیت و ضرورت انجام تحقیق توضیح داده خواهد شد. و با بررسی پیشینه تحقیق جنبه جدید و نوآوری آن مطرح خواهد شد و اهداف تحقیق بصورت آرمانی، کلی و ویژه و کاربردی مطرح خواهد شد. و سوالات تحقیق و فرضیه های به کار گرفته شده بیان خواهد گردید. و در آخر تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای تحقیق و مدل مفهومی تحقیق بیان خواهد شد.

2-1) بیان مسئله

ارائه کیفیت خدمات مناسب یکی از استراتژی های اساسی برای بقا سازمان باشد. (ریچهلد و ساسر، 1990) کیفیت شامل دو بعد است: بعد تکنیکی و بعد عملکردی (فیلیپ کاتر، 2006). کیفیت تکنیکی به جنبه های محسوس خدمات و به طور کل این که چه چیزی به مشتری تحویل داده می شود، اشاره دارد. کیفیت عملکردی به جنبه های غیر محسوس خدمات اشاره دارد و اینکه چگونه نرمال عرضه می گردد. به طور خاص، کیفیت عملکردی به رفتار کارکنان ارائه کنندگان خدمت و چگونگی تعامل میان کارکنان و مشتریان در طول فرایند ارائه خدمات اشاره دارد. مهمترین عامل در تعیین کیفیت خدمات مناسب، شخص ارائه کننده خدمت (کارکنان) است. در نتیجه نقش کارکنان سازمان، بخصوص در سازمان های خدماتی در ارائه خدمات حیاتی است.

متغیر مستقل این تحقیق بازاریابی درونی می باشد. فورمن و مونی ابعاد بازاریابی درونی را به صورت زیر بیان کرده اند: این ابعاد پایه فرضیه های این تحقیق می باشد.

1- پاداش، 2- توسعه، 3- چشم انداز

متغیر وابسته این تحقیق رفتارهای فرانقشی می باشد که طبق مدل کول کوئیت شامل رفتارهای فرا نقشی بین فردی و سازمانی که شامل ابعاد زیر می باشد: بین فردی: (1-کمک رسانی، 2- ادب، 3- جوانمردی) و سازمانی: (1-اظهار نظر، 2- فضیلت مدنی، 3- طرفداری)

متغیر وابسته دیگر این تحقیق کیفیت خدمات می باشد که طبق مدل سروکوآل پاسورامان کیفیت خدمات شامل ابعاد زیر می باشد: 1-عوامل محسوس، 2- قابل اعتماد بودن، 3- پاسخگویی، 4- اطمینان خاطر، 5- همدلی.

منظور از این تحقیق شناسایی رفتارهای مرتبط با بازاریابی درونی و تاثیر آن بر رفتار های فرانقشی و کیفیت خدمات می باشد.

سوالی که مطرح است این است که: چه رابطه ای بین بازاریابی درونی و تاثیر آن بر رفتارهای فرانقشی و کیفیت خدمات است؟ بازاریابی درونی به عنوان متغیر مستقل و رفتارهای فرانقشی و کیفیت خدمات به عنوان متغیر وابسته مطرح است. در تحقیقی که قبلاً توسط حمزه رایج و همکاران (1387) انجام گرفته است از بازاریابی درونی به عنوان متغیر مستقل و از رفتار شهروندی سازمانی به عنوان متغیر وابسته و از کیفیت خدمات به عنوان متغیر مداخله گر استفاده شده است. جنبه مجهول این تحقیق وجود رابطه بین متغیر مستقل و متغیرهای وابسته می باشد. که در این تحقیق بایستی جواب داده شود.

3-1) اهمیت و ضرورت انجام تحقیق:

امروزه سازمان ها در محیطی پویا، پرابهام و متغیر فعالیت می کنند، یکی از بارزترین ویژگی های عصر حاضر تغییرات و تحولات شگرف مواردی است که در شرایط اجتماعی و فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و تکنولوژیکی و فراملی آن ها روی می دهد. (کرونائیچ، 1383) پویایی محیطی در رقابت فزاینده سازمان­ها را بر آن داشته است تا جهت فعالیت رقابت پذیرتر شوند و رضایت مشتریان خود را بدست آورند و کیفیت خدمات خود را ارتقا دهند. از عوامل مهمی که می تواند موجبارتقای کیفیت خدماتشود، بازاریابی درونی است. بازاریابی درونی به کارکنان به عنوان مشتریان درونی و به مشاغل به عنوان محصولات درونی می نگرد. (لی چن، 2005) و متمرکز به روابط درونی مناسب بین افراد در همه سطوح در سازمان ها می باشد. بنابراین یک رویکرد خدمت محور و مشتری محور بین کارکنان در تماس با مشتریان ایجاد می کند. (گرونروس، 2000)

تحقیق حاضر درپی رفع این شکاف است که:

کارکنان سازمان جزء با ارزش ترین دارایی ها و منابع سازمان به شمار می روند و رفع نیازها و حوائج آنها با استفاده از بازاریابی درونی، کمک موثری به افزایش کیفیت خدمات آن ها می کند. لذا انجام این تحقیق از جنبه نظری منجر به غنی شدن چارچوب نظری می شود و همچنین از جنبه های عملی نیز از آن جایی که مالیات نقش محوری درتوسعه کشورها ایفا می کند و وصول مالیات توسط کارکنان انجام می شود. لذا بازاریابی درونی در این سازمان کمک بسیار موثری به وصول هر چه بیشتر مالیات و عمران و آبادانی کشور می گردد.

لذا با توجه به مزایای ذکر شده در فوق و فقدان تحقیقات بیشتر در این خصوص و نیاز به مطالعه و تحقیق بیشتر در این زمینه ضرورت و اهمیت تحقیق را نمایان می نماید.

4-1) جنبه جدید و نوآوری تحقیق:

مطالعه و بررسی علمی رفتارهای فرانقشی شامل سازمانی و بین فردی جنبه جدید و نوآوری بودن این تحقیق است و نظر به اینکه موضوع فوق در اداره امور مالیاتی برای اولین بار مطرح می باشد و مورد بررسی علمی قرار می گیرد جدید و نوآور بودن آن را نشان میدهد.

ز- اهداف مشخص تحقیق (شامل اهداف آرمانی، کلی، اهداف ویژه و کاربردی):

اهداف آرمانی: ارائه راهکارهایی برای بهبود رفتارهای فرانقشی و کیفیت خدمات در اداره کل امور مالیاتی اردبیل.

5-1) اهداف تحقیق:

1-5-1) اهداف آرمانی:

ارائه راهکارهایی برای بهبود رفتارهای فرانقشی و کیفیت خدمات در اداره کل امور مالیاتی اردبیل

1-5-2) اهداف کلی: تاثیر بازاریابی درونی بر رفتارهای فرانقشی و کیفیت خدمات

هدف اصلی1: رابطه بازاریابی درونی و رفتارهای فرانقشی

هدف اصلی2: رابطه بین بازاریابی درونی و کیفیت خدمات.

اهداف ویژه:

1- شناخت رابطه بین بازاریابی درونی و رفتار فرانشی

1-1- شناخت رابطه بین بازاریابی درونی و رفتار فرانقشی بین فردی

1-2- شناخت رابطه بین بازاریابی درونی و رفتار فرانقشی سازمانی

2-1- شناخت رابطه بین بازاریابی درونی و کیفیت خدمات

2-2- شناخت رابطه بین بازاریابی درونی و ملموس بودن

2-3- شناخت رابطه بین بازاریابی درونی و قابلیت اطمینان

2-4- شناخت رابطه بین بازاریابی درونی و پاسخگویی

2-5- شناخت رابطه بین بازاریابی درونی و تضمین

2-6- شناخت رابطه بین بازاریابی درونی و همدلی

1-5-4) هدف کاربردی:

بازاریابی درونی در همه سازمانهای خدماتی و مالی کاربرد دارد و محل اجرای تحقیق اداره کل امور مالیاتی اردبیل می باشند و کارکنان و مدیران اداره می توانند از نتیجه این تحقیق بهره ببرند.

6-1) سوالات تحقیق

آیا بین بازاریابی درونی و رفتارهای فرانقشی و کیفیت خدمات رابطه معنی داری وجود دارد؟

سوال اصلی1: آیا بین بازارایبی درونی و رفتارهای فرانقشی رابطه معنی داری وجود دارد؟

سوال اصلی 2: آیا بین بازاریابی درنی و کیفیت خدمات رابطه معنی داری وجود دارد؟

1-1-آیا بین بازاریابی درونی و رفتار فرا نقشی رابطه معنی داری وجود دارد؟

1-2-آیا بین بازاریابی درونی و رفتار فرانقشی بین فردی رابطه معنی داری وجود دارد؟

2-1-آیا بین بازاریابی درونی و رفتار فرانقشی سازمانی رابطه معنی داری وجود دارد؟

2-2-آیا بین بازاریابی درونی و کیفیت خدمات رابطه معنی داری وجود دارد؟

2-3-آیا بین بازاریابی درونی و ملموس بودن خدمات رابطه معنی داری وجود دارد؟

2-4-آیا بین بازاریابی درونی و پاسخگویی رابطه معنی داری وجود دارد؟

2-5- آیا بین بازاریابی درونی و تضمین رابطه معنی داری وجود دارد؟

2-6-آیا بین بازاریابی درونی و همدلی رابطه معنی داری وجود دارد؟

7-1) فرضیه های تحقیق

فرضیه اصلی: 1- بین بازاریابی درونی و رفتار فرانقشی رابطه معنی دارای وجود دارد.

فرضیه اصلی: 2- بین بازاریابی درونی و کیفیت خدمات رابطه معنی داری وجود دارد.

2-2-4- ابعاد هوش معنوی ………………………………………………………………………………………………………15

2-2-4-1- الهیات ……………………………………………………………………………………………………………15

2-2-4-2- توجه و آگاهی ……………………………………………………………………………………………….16

2-2-4-3- ادراک فراحسی ……………………………………………………………………………………………..16

2-2-4-4- اجتماع …………………………………………………………………………………………………………..16

2-2-4-5- قوه عقلانی …………………………………………………………………………………………………….16

2-2-4-6- ضربه روحی …………………………………………………………………………………………………..16

2-2-4-7- معنویت دوران کودکی ………………………………………………………………………………….16

2-3- رضایت شغلی ……………………………………………………………………………………………………….16

2-3-1- مفهوم رضایت شغلی ……………………………………………………………………………………………..17

2-3-2- مولفه های رضایت شغلی …………………………………………………………………………………..19

2-3-2-1- میزان پرداخت ………………………………………………………………………………………………..19

2-3-2-2- استقلال کاری …………………………………………………………………………………………………19

2-3-2-3- وظایف کاری …………………………………………………………………………………………………19

2-3-2-4- سیاست های سازمانی …………………………………………………………………………………..19

2-3-2-5- تعامل …………………………………………………………………………………………………………….19

2-3-2-6- شأن و مقام شغلی …………………………………………………………………………………………19

2-4- تعهد سازمانی …………………………………………………………………………………………………………20

2-4-1- مفهوم تعهد سازمانی …………………………………………………………………………………………….20

2-4-2- ابعاد تعهد سازمانی ………………………………………………………………………………………………..23

2-4-2-1- تعهد عاطفی …………………………………………………………………………………………………..23

2-4-2-2- تعهد مستمر …………………………………………………………………………………………………..23

2-4-2-3- تعهد هنجاری …………………………………………………………………………………………………23

2-5-ی بر تحقیقات صورت گرفته در مورد متغیرهای تحقیق …………………………………………….24

2-5-1- هوش معنوی و رضایت شغلی …………………………………………………………………………………24

2-5-2- هوش معنوی و تعهد سازمانی ………………………………………………………………………………..24

2-5-3- رضایت شغلی و تعهد سازمانی ……………………………………………………………………………..24

2-6- مدل مفهومی پژوهش …………………………………………………………………………………………….25

2-7- جمع بندی و خلاصه فصل دوم ………………………………………………………………………………….26

فصل سوم: روش تحقیق

3-1- مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………..28

3-2- روش پژوهش ……………………………………………………………………………………………………..28

3-3- جامعه آماری و روش نمونه گیری ………………………………………………………………………………30

3-4- روش گردآوری داده ها ……………………………………………………………………………………………..31

3-5- روایی و پایایی پرسش نامه …………………………………………………………………………………..32

3-5-1- پایایی پرسش نامه ……………………………………………………………………………………………32

3-5-2- روایی پرسش نامه …………………………………………………………………………………………..33

3-5-2-1- روایی محتوای پرسش نامه ………………………………………………………………………..34

3-5-2-2- روایی عاملی پرسش نامه …………………………………………………………………………..34

3-6- روش های تجزیه و تحلیل اطلاعات ………………………………………………………………………36

3-6-1- آزمون میانگین یک جامعه آماری …………………………………………………………………………37

3-6-2- ضریب همبستگی …………………………………………………………………………………………….37

3-6-3- مدل سازی معادلات ساختاری ……………………………………………………………………………38

3-6-4- تجزیه و تحلیل واریانس فریدمن …………………………………………………………………….40

3-7- جمع بندی و خلاصه فصل سوم ……………………………………………………………………………….41

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها

4-1- مقدمه …………………………………………………………………………………………………………….43

4-2- آمار توصیفی ……………………………………………………………………………………………………..43

4-2-1- وضعیت افراد پاسخ‎دهنده از نظر جنسیت ………………………………………………………..44

4-2-2- وضعیت افراد پاسخ‎دهنده از نظر سن ………………………………………………………………….44

4-2-3- وضعیت افراد پاسخ‎دهنده از نظر میزان تحصیلات ………………………………………………..45

4-3- آمار استنباطی ………………………………………………………………………………………………….45

4-3-1- آزمون میانگین یک جامعه آماری …………………………………………………………………….45

4-3-1-1- وضعیت موجود ابعاد و شاخص های هوش معنوی ………………………………………..47

4-3-1-2- وضعیت موجود ابعاد و شاخص های رضایت شغلی ……………………………………51

4-3-1-3- وضعیت موجود ابعاد و شاخص های تعهد سازمانی ……………………………………55

4-3-2- آزمون همبستگی پیرسون ……………………………………………………………………………..57

4-3-3- تحلیل عاملی تائیدی …………………………………………………………………………………..59

4-3-3-1- مدل اندازه گیری هوش معنوی ……………………………………………………………………..60

4-3-3-2- مدل اندازه گیری رضایت شغلی ……………………………………………………………………..64

4-3-3-3- مدل اندازه گیری تعهد سازمانی ……………………………………………………………………..68

4-3-4- مدل سازی معادله ساختاری …………………………………………………………………………….70

4-3-5- آزمون فریدمن ………………………………………………………………………………………………73

4-3-5-1- رتبه بندی ابعاد هوش معنوی ……………………………………………………………………….74

4-3-5-2- رتبه بندی ابعاد رضایت شغلی ………………………………………………………………………75

4-3-5-3- رتبه بندی ابعاد تعهد سازمانی ………………………………………………………………………76

4-4- جمع بندی و خلاصه فصل چهارم …………………………………………………………………………….77

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1- مقدمه …………………………………………………………………………………………………………….79

5-2- بحث و نتیجه گیری ……………………………………………………………………………………………..79

5-3- پیشنهادهای مبتنی بر نتایج …………………………………………………………………………………86

5-4- محدودیت های تحقیق …………………………………………………………………………………………88

5-5- پیشنهادهایی برای تحقیقات آتی ……………………………………………………………………….88

5-6- جمع بندی و خلاصه فصل پنجم ………………………………………………………………………….89

پیوست

1- پرسش نامه تحقیق ………………………………………………………………………………………….91

2- منابع ……………………………………………………………………………………………………………..97

چکیده:

هدف از انجام این پژوهش بررسی رابطه میان هوش معنوی، رضایت شغلی و تعهد سازمانی بین کارکنانبانک ملیاستان مازندران می باشد. جامعه آماری این پژوهش را تمامی کارکنان شاغل در این بانک در سطح استان مازندران تشکیل می دهد که بالغ بر 1834 نفر می باشند. از 550 پرسش نامه ای که در بین کارکنان پخش شد تعداد 323 پرسش نامه قابل استفاده بود و مابقی از تحلیل کنار گذاشته شد. این بررسی به روش توصیفی از نوع همبستگی صورت گرفته و جهت جمع آوری داده ها از پرسش نامه های استاندارد وولمن[105] برای هوش معنوی، استمپس و پدیمونت[95] برای رضایت شغلی و آلن و می یر[26] برای تعهد سازمانی استفاده شده است. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون میانگین، ضریب همبستگی، مدل معادلات ساختاری و تجزیه و تحلیل واریانس فریدمن صورت گرفته است. یافته های پژوهش نشان می دهد هوش معنوی با رضایت شغلی رابطه مثبت و معناداری دارد ولی هوش معنوی با تعهد سازمانی رابطه معناداری ندارد و تنها با در نظر گرفتن رضایت شغلی به عنوانمتغیر میانجیمی توان گفت که اگر هوش معنوی به رضایت شغلی منجر شود، می تواند تعهد سازمانی را تحت تاثیر قرار دهد. علاوه بر این، رضایت شغلی نیز با تعهد سازمانی نیز رابطه مثبت و معناداری دارد.

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1- مقدمه

امروزه، مدیران سازمان ها در تلاشند تا با بهره گیری از منابعی که در اختیار دارند بهره وری سازمان خود را افزایش دهند. شایان ذکر است که از میان منابع متعددی که یک سازمان در اختیار دارد، از منابع انسانی به عنوان یکی از مهم ترین آن ها یاد می شود. لذا، اکنون که اهمیت کارکنان به عنوان منبعی گران بها برای سازمان ها درک شده است، شایسته است تا به عواملی پرداخته شود که منجر به افزایش عملکرد نیروی انسانی سازمان ها می شود. از این رو، مطالعات متعددی به بررسی تعهد سازمانی پرداخته اند. تعهد سازمانی مانند مفاهیم دیگر رفتار سازمانی به شیوه های متفاوت تعریف شده است. معمولی ترین شیوه برخورد با تعهد سازمانی آن است كه تعهد سازمانی را نوعی وابستگی عاطفی به سازمان درنظر می گیرند .براساس این شیوه، فردی كه به شدت متعهد است، هویت خود را از سازمان می گیرد، در سازمان مشاركت دارد و با آن در می آمیزد و از عضویت در آن لذت می برد. در محیط رقابتی کنونی، سازمان ها خواستار به خدمت گرفتن کارکنانی هستند که نه تنها وظایف تعریف شده را به بهترین نحو انجام می دهند بلکه به میل و خواست خود به انجام وظایفی می پردازند که جزء وظایف رسمی شغلشان نیست، ولی، در بهبود عملکرد سازمان مفید است.

با مطالعه ادبیات مربوط به تعهد سازمانی و پی بردن به نتایج مثبت آن در سازمان، این نکته به ذهن خطور می کند که چه عواملی در بروز این پدیده در سازمان ها نقش موثری بازی می کنند. لذا، شناسایی و به کارگیری عوامل مرتبط با تعهد سازمانی، سازمان ها را در نیل به اهدافشان یاری خواهد کرد.

2-1- بیان مسئله

این روزها، شاهد پیشرفت تکنولوژیکی متناوب و افزایش بی نظیر تسهیلات رفاهی در سراسر دنیا هستیم. متأسفانه، نتیجه این پیشرفت ها کم رنگ شدن ارزش ها در زندگی افراد است که این امر می تواند توضیح مختصری راجع به این موضوع باشد که چرا افراد زیادی در جامعه ما افسرده و پریشان هستند[107]. هاوارد و همکارانش[55] به نقل از ادواردز، ایمونز، فرای و کوهن، هاید و مایر می گویند که اخیرا ایده معنویت در نشریات مختلف در حال افزایش است. با توجه به این واقعیت که افراد به طور ذاتی دارای ظرفیت معنوی می باشند[105]، به نظر می رسد افرادی که بین معنویت و حرفه خود یکپارچگی ایجاد می کنند، به حرفه خود نه به عنوان یک شغل ساده بلکه به عنوان یک مأموریت می نگرند. به عقیده آیرانسی[29]، معنویت محیط کاری باعث افزایش عملکرد کارکنان می شود. کارکنانی که در یک محیط مثبت معنوی فعالیت می کنند عملکرد کاری بالاتری را از خود نشان می دهند[56]. ضمنا، این عقیده وجود دارد که معنویت محیط کاری باعث افزایش رقابت پذیری سازمانی[78]، سود دهی[68] و افزایش عملکرد سازمان می شود. علاوه بر این، در نشریات مختلف، عوامل دیگری نیز مشاهده می شوند که بر عملکرد سازمانی تأثیر گذار هستند. در صنعت خدمات، شواهد حاکی از وجود رابطه ی مثبت بین رضایت شغلی و عملکرد کارکنان و نیز رابطه ی مثبت بین رضایت شغلی کارکنان و ادراک مشتریان از کیفیت خدمات است. این امر پذیرفته شده که کارکنان راضی تر خدمات بهتری را به مشتری ارائه خواهند داد[90] و در نتیجه باعث افزایش وفاداری مشتریان خواهند شد. بنابراین، داشتن مشتریان وفادار در این محیط رقابتی باعث افزایش سوددهی سازمان و افزایش سهم بازار خواهد شد[74]. رضایت شغلی موضوع مهمی برای مدیران است چرا که کاهش رضایت شغلی افراد باعث افزایش غیبت و نیز افزایش میزان انصراف و جابجایی می شود.

به نقل از کاریوان[36]، نظر غالب در ادبیات موضوعی مقالات مختلف – لینکلن و کالیبرگ، مودی و همکاران، مویلر و همکاران، پرایس و مویلر، والاس حاکی از این است که رضایت شغلی موجب تعهد سازمانی می شود و زینب آبادی[110] نیز به نقل از گارتنر و تستا می گوید رضایت شغلی مقدم بر تعهد سازمانی است. کیم و همکارانش[62] معتقد هستند که کارکنان با رضایت شغلی نسبت به کارکنان با عدم رضایت شغلی سطوح تعهد سازمانی بالاتری دارند. بنابراین موبلی[70] بیان می کند که اگر عدم رضایت کارکنان از شغلشان افزایش یابد، تمایل آنها برای ترک شغل افزایش می یابد.

تعهد سازمانی با انگیزش کارکنان، عملکرد شغلی و رضایت رابطه ی مثبت و با غیبت، جابجایی و استرس رابطه ی منفی دارد[65].

بانک ملی ایران به عنوان بزرگترین بانک جهان اسلام با در اختیار داشتن بالغ بر 40 هزار کارمند یک سازمان خدماتی نسبتا بزرگ محسوب می شود که مانند هر سازمان خدماتی دیگر، نیروی انسانی آن به لحاظ برخورداری از قدرت اندیشه، خلاقیت و نوآوری بزرگترین دارایی آن محسوب می شود. نیروی انسانی، بر خلاف سایر منابع، با بكارگیری كاهش نمی یابد و مستهلك نمی شود بلکه هر چقدر از اندیشه و فكر او بیشتر استفاده شود به همان اندازه توانایی اش بهبود می یابد. از طرف دیگر مشاركت نیز یكی از نیازهای فرا مرتبه انسان ها به شمار می رود كه ریشه در فطرت بشری دارد. افرادی كه در امور و فعالیت های سازمان شركت نمایند و از اندیشه و فكر خود استفاده كنند، علاوه بر پیشرفت سازمان، در جهت تعالی و رشد خویش نیز گام برداشته اند. به عبارت دیگر نیروی انسانی وفادار، سازگار با اهداف و ارزش های سازمانی و متمایل به حفظ عضویت سازمانی كه حاضر است فراتر از وظایف مقرر، با تعهد سازمانی بالا و عشق و علاقه به سازمان فعالیت كند، می تواند عامل مهمی در موفقیت و اثر بخشی او در مسیر تعالی سازمان و اهداف آن باشد.

بر این اساس و با توجه به تأثیرگذاری و حساسیت عامل انسانی در اقدامات این سازمان در پی آنیم که علاوه بر محاسبه میزان تعهد سازمانی کارکنان شعب بانک ملی استان مازندران، به شناسایی عوامل موثر بر تعهد سازمانی –رضایت شغلی و هوش معنوی- و وجود رابطه ی معنادار بین آنها بپردازیم.

3-1- ضرورت انجام تحقیق

تعهد سازمانی عامل مهمی در رفتار کارکنان یک سازمان و از عوامل مهم در بازده و کارآیی سازمان ها می باشد. شخص دارای تعهد سازمانی نسبت به سازمان خود احساس وفاداری بسیار قوی دارد و بنابراین همیشه و در همه حال با جدیت و تلاش فراوان سعی در نیل به اهداف سازمانی دارد و انجام درست وظایف خود را سرلوحه کارهایش قرار می دهد و در صدد است دیگران را نیز برای کار و تلاش بیشتر و مفیدتر برای سازمان و داشتن تعهد سازمانی تهییج نماید و از عملکرد خوب همکاران در این زمینه شاد و مسرور و از کارکرد بد و ضعیف آنها ناراحت و نگران است.

علاوه بر این از تعهد ­سازمانی به عنوان عامل مهمی برای درک، فهم و پیش بینی رفتار سازمانی و پیش بینی کننده خوبی برای تمایل به باقی ماندن در شغل یاد شده است. تعهد و پایبندی مانند رضایت، دو نگرش نزدیک به هم هستند که بر رفتارهای مهمی مانند جابجایی و غیبت اثر می­گذارند. همچنین تعهد و پایبندی می­تواند پیامدهای مثبت و متعددی داشته باشد.

………..46

2-3- روش شناسی تحقیق…………………………………………………………………………………46

3-3- روش و ابزار گرد آوری داده ها …………………………………………………………………..47

4-3- روایی و پایایی پرسشنامه ………………………………………………………………………..48

5-3- جامعه آماری و روش نمونه گیری………………………………………………………………..51

6-3- روش تجزیه و تحلیل داده ها …………………………………………………………………….52

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها

1-4- مقدمه ………………………………………………………………………………………………….54

2-4- توصیف ویژگیهای جمعیت شناختی …………………………………………………………….55

3-4- آمار توصیفی ……………………………………………………………………………………………58

4-4- آمار استنباطی و آزمون فرضیه ها ………………………………………………………………..60

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

1-5- مقدمه ……………………………………………………………………………………………………..72

2-5- خلاصه تحقیق …………………………………………………………………………………………72

3-5- بحث و تفسیر نتایج تحقیق …………………………………………………………………………74

4-5- پیشنهادهای تحقیق براساس آزمون فرضیه ها ………………………………………………..78

5-5- محدودیت های تحقیق …………………………………………………………………………….80

6-5- پیشنهادها برای تحقیقات آینده …………………………………………………………………..81

فهرست منابع فارسی ……………………………………………………………………………………….82

فهرست منابع انگلیسی ……………………………………………………………………………………..86

پیوست ها …………………………………………………………………………………………………….88

چكیده انگلیسی …………………………………………………………………………………………….103

چکیده:

هدف از انجام تحقیق حاضر بررسی رابطه بین مولفه های کیفیت زندگی کاری با رفتار ضد بهره ور کارکنانبانک ملتاستان اردبیل می باشد. جامعه آماری در این پژوهش شامل كلیه كاركنان بانك ملت استان اردبیل بوده كه به تعداد 282 نفر می باشد و حجم نمونه آماری با استفاده از فرمول كوكران محاسبه و تعداد 163 نفر به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب گردید. برای جمع‎آوری داده ها از پرسشنامه استفاده گردید كه مشتمل بر 46 سوال و در دو بخش طراحی شده بود كه بخش اول مربوط به گویه های كیفیت زندگی كاری بود و براساس پرسشنامه استاندارد ریچارد والتون تهیه شده بود و بخش دوم مربوط به گویه‎های رفتار ضد بهره‎ور بود. در ارتباط با روایی پرسشنامه به مشاوره و تایید اساتید مجرب و متخصص اكتفا شده است و پایایی پرسشنامه با استفاده از روش ضریب آلفای كرونباخ (برای گویه های متغیر رفتار ضد بهره ور86/0و برای گویه های متغیر كیفیت زندگی كاری92/0) مورد تایید واقع گردید. در تجزیه و تحلیل داده ها، برای توصیف ویژگیهای جمعیت شناختی و طبقه بندی و تهیه نمودارها و جداول فراوانی از آمار توصیفی استفاده شده و برای آزمون روابط بین متغیرها از آمار استنباطی استفاده كرده ایم، بدین صورت كه برای آزمون فرضیه اصلی و فرضیه های 1 تا 8 ابتدا با استفاده از فرمول ضریب همبستگی اسپیرمن شدت رابطه را بدست آورده و سپس به آزمون معنی داری آن پرداخته ایم و برای آزمون فرضیه 9 فرعی جهت اولویت‎بندی مولفه های كیفیت زندگی كاری از روش ” فریدمن ” استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد كه بین كیفیت زندگی كاری و همچنین مولفه های آن (به غیراز حقوق منصفانه و كافی و فضای كلی زندگی) با رفتار ضدبهره ور كاركنان بانك ملت استان اربیل رابطه معنادار و معكوس وجود دارد. و همچنین مولفه های کیفیت زندگی کاری از دید کارکنان بانک ملت استان اردبیل از اولویت و اهمیت یکسانی برخوردار نیستند و کارکنان بیشترین اهمیت و اولویت را به وابستگی اجتماعی زندگی کاری (با میانگین گروهی 16/6) داده اند و کمترین اهمیت نیز مربوط به فضای کلی زندگی (با میانگین گروهی 75/2) است.

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1- مقدمه

فلسفه وجودی یک سازمان متکی به منابع انسانی آن می باشد. اداره سازمانها بدون وجود منابع انسانی میسر نخواهد بود حتی اگر با پیشرفت تکنولوژی، سازمانها مجهز به فناوریهای پیشرفته روز گردند. زیرا این انسان است که این تکنولوژیها را خلق کرده و اهداف و استراتژیهای سازمان را تدوین مینماید و برای رسیدن به این اهداف تدوین شده برنامه ها و راه حل هایی ارایه نموده و تصمیمات لازم را اتخاذ مینماید و مسائل و مشکلات سازمان را حل کرده و کارآیی و اثربخشی و در نهایت بهره وری سازمان را بهبود می بخشد. بنابراین سازمانها کاملا به این نکته پی برده اند که با ارزش ترین منبع برای هر سازمانی نیروی انسانی آن سازمان میباشد.

بانکها و موسسات مالی نیز با توجه به اهداف سازمانی که دارند (جذب منابع و ارائه خدمات بهینه به مشتریان) برای کسب رضایت مشتریان و حفظ آنها، بیشتر از سازمانهای دیگر نیاز به کارکنانی با عملکرد بسیار بالا دارند بنابراین به منابع نیروی انسانی خود به عنوان یک دارایی با ارزش نسبت به سایر داراییهای سازمان توجه دارند.

عوامل و شاخصهای زیادی وجود دارند کهکیفیت زندگی کاری کارکنانرا تحت تاثیر قرار می دهند و این امر باعث توجه مدیران سازمان به این مقوله شده است.

کارکنان یک سازمان انتظار دارند بدانند که در مقابل انجام تلاشهای بی وقفه خود جهت تحقق اهداف سازمانی، به خواسته ها و انتظارات و شان آنها چگونه توجه میشود. یا به عبارتی تا چه اندازه به کیفیت زندگی کاری کارکنان اهمیت داده می شود. که چه بسا برآورده نشدن خواسته ها و انتظارات کارکنان و عدم توجه به کیفیت زندگی کاری آنها باعث بوجود آمدن یک سری رفتارهای انحرافی و کناره گیرانه و ضد بهره ور در کارکنان گردیده و در نهایت بهره وری سازمان را پایین بیاورد.

دراین تحقیق ابتدا به بیان مسئله پرداخته شده و سپس به اهمیت و ضرورت تحقیق اشاره می گردد، در ادامه جنبه جدید بودن و نوآوری در تحقیق تشریح و سپس با یک نظم سیستماتیک اهداف و فرضیه های تحقیق مطرح می گردد و متغیرهای پژوهش به صورت مفهومی و عملیاتی تعریف می شود. سپس ادبیات تحقیق و روش شناسی تحقیق و در انتهای تحقیق به تجزیه و تحلیل داده ها و نتایج حاصل از آن پرداخته شده است.

2-1- بیان مسئله

سازمانهای عصر حاضر با نگاه راهبردی به منابع انسانی، آن را به عنوان یک دارایی هوشمند و ارزشمند در نظر داشته و بیش از پیش به ارتقاء عملکرد و رضایت شغلی کارکنان توجه دارند. بهبود زندگی کاری کارکنان مستلزم اهتمام مدیریت سازمان به تدوین سیاستهای حمایت گرایانه از منابع انسانی است. (مهدی زاده اشرفی و ایلکا ، 1388 ، 2)

بهبود کیفیت زندگی کاری به صورت یکی از مهمترین اهداف سازمان وکارکنان درآمده است. از آنجایی که بین رویه های مدیریت منابع انسانی و کیفیت زندگی کاری رابطه مستقیمی وجود دارد فلذا حیات مجدد برای کارکنان از طریق ارتقاء کیفیت زندگی کاری کلید موفقیت هر سازمانی محسوب می شود. (خدیوی، 1386)

اصطلاح کیفیت زندگی کاری در سالهای اخیر رواج زیادی داشته است. اما در مورد معنای آن توافق کمی وجود دارد. حداقل سه استفاده رایج از این اصطلاح وجود دارد. اول اینکه کیفیت زندگی کاری اشاره به مجموعه ای از نتایج برای کارکنان، نظیر رضایتمندی شغلی و فرصتهای رشد روانشناختی و امنیت شغلی و روابط مناسب کارفرما و کارکنان و میزان پایین حوادث دارد. شاید این شایع ترین استفاده از این اصطلاح باشد. دوم اینکه کیفیت زندگی کاری همچنین به مجموعه ای از کارها یا عملکردهای سازمانی نظیر مدیریت مشارکتی وغنی سازی شغلیو سیستم پرداختی که عملکرد خوب را تشویق می کند و تضمین شغلی و شرایط کاری مطمئن اشاره دارد. بالاخره کیفیت زندگی کاری اغلب به یک نوع برنامه تغییر سازمانی اشاره دارد. (میر سپاسی، 1386، 145)

بطور کلی کیفیت زندگی کاری به معنی تصور ذهنی و برداشت کارکنان یک سازمان از مطلوبیت فیزیکی و روانی محیط کار و شرایط کار خود است. با وجود تفاوت در برداشتها، تحقیقات نشان می دهد که برخی از شاخصها در اغلب جوامع مشترک هستند که از آن جمله می توان به حقوق و مزایا و خدمات رفاهی و بیمه بازنشستگی و مواردی از این قبیل اشاره کرد که دانشمندان متعددی آنها را به عنوان اجزای کیفیت زندگی کاری معرفی کرده اند. (سلمانی، 1384، 16)

والتون (1973) در تجزیه و تحلیل کیفیت زندگی کاری هشت متغیر اصلی را به عنوان هدف ارتقاء کیفیت زندگی کاری مورد توجه قرار می دهد که همه این متغیرها با یکدیگر ارتباط دارند. این متغیرها عبارتند از: 1- پرداخت منصفانه و کافی 2- محیط کاری ایمن و بهداشتی 3 – تامین فرصت رشد و امنیت مداوم 4 – قانون گرایی در سازمان کار 5- وابستگی اجتماعی زندگی کاری 6- فضای کلی زندگی 7- یکپارچگی و انسجام در سازمان کار 8- توسعه قابلیتهای انسانی. (میر سپاسی، 1386، 145)

در هر سازمانی یک سری فعالیتهایی وجود دارد که متضاد با اهداف سازمانی است و به رفتار های ضد بهره ور معروف می باشد و به عنوان رفتارهای کارکنانی که بصورت عمدی مانع رسیدن به اهداف سازمان می‎شوند تعریف شده است. رفتار ضد بهره ور اقداماتی است که کارکنان آگاهانه انجام می دهند و اقداماتی نیست که بر حسب تصادف آن را انجام دهند. اگر چه انواع بسیار متفاوتی از رفتارهای ضد بهره ور وجود دارد ولی تحقیقات این رفتارها را به دو طبقه مشخص دسته بندی کرده است که عبارتند از رفتارهای ضد بهره ور بین فردی و رفتارهای ضد بهره ور بین سازمانی (کول کویت و همکاران به نقل از فیضی و همکاران، 1390، 42)

رفتارهای ضد بهره ور بین سازمانی:

شامل: 1- انحرافات شخصیتی (خرابکاری، سرقت) 2- انحرافات از تولید (اتلاف منابع، سوء استفاده از اشیاء)

……………. 37

2-4-6-كیفیت زندگی كاری………………………………………………………………………………………. 39

2-4-7-قابلیت سوددهی و بودجه بندی…………………………………………………………………….. 41

5-2- پیشینه پژوهش……………………………………………………………………………………………. 42

2-5-1- پیشینه پژوهش های داخلی…………………………………………………………………………. 42

2-5-2- پیشینه تحقیقات خارجی…………………………………………………………………………… 45

خلاصه فصل دوم……………………………………………………………………………………………….. 47

فصل سوم: روش پژوهش

3-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………… 48

3-2- روش پژوهش……………………………………………………………………………………………… 49

3-3- جامعه آماری………………………………………………………………………………………………. 49

3-4- شیوه نمونه گیری و حجم نمونه……………………………………………………………………… 49

3-5- روشهای جمع آوری داده ها……………………………………………………………………………… 49

3-5-1- اجزای پرسشنامه……………………………………………………………………………………… 50

3-5-2- روایی پرسشنامه………………………………………………………………………………………. 51

3-5-3- تعیین پایایی پرسشنامه……………………………………………………………………………… 51

3-6- متغیرها و الگوی پیشنهادی پژوهش…………………………………………………………………. 52

3-7- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات………………………………………………………………………. 52

3-7-1- آزمون نرمالیتی کلموگروف اسمیرنف…………………………………………………………….. 53

3-7-2- آزمون t تک نمونه ای…………………………………………………………………………………. 53

3-7-3- آزمون t دو نمونه ای مستقل……………………………………………………………………….. 53

3-7-4- آزمون مقایسه میانگین چند جامعه…………………………………………………………….. 53

3-7-5- آزمون رگرسیون………………………………………………………………………………………. 53

خلاصه فصل سوم…………………………………………………………………………………………… 54

فصل چهارم: تحلیل یافته ها

4-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………. 55

4-2- یافته های توصیفی…………………………………………………………………………………….. 56

4-2-1- توزیع فراوانی متغیر جنسیت در نمونه………………………………………………………. 56

4-2-2- توزیع فراوانی متغیر سطح تحصیلات نمونه………………………………………………. 57

4-2-3- توزیع فراوانی متغیر نوع استخدام نمونه………………………………………………….. 58

4-2-4- توزیع فراوانی متغیر سن در نمونه……………………………………………………………. 59

4-2-4- توزیع فراوانی متغیر سابقه در نمونه…………………………………………………………. 60

4-3- یافته های توصیفی پژوهش…………………………………………………………………….. 61

4-4-یافته های استنباطی پژوهش……………………………………………………………………. 64

4-4-1- آزمون کولموگروف – اسمیرنف……………………………………………………………… 64

4-4- 2- آزمون فرضیات پژوهش……………………………………………………………………….. 64

4-5- یافته های جانبی پژوهش…………………………………………………………………………. 66

4-5-1- آزمون t تک نمونه ای………………………………………………………………………….. 67

4-5-2- آزمون مقایسه میانگین دو جامعه مستقل………………………………………………… 68

4-5-2-1-تجزیه و تحلیل میانگین عامل ها براساس جنسیت………………………………… 69

4-5-2-2-تجزیه و تحلیل میانگین عامل ها براساس نوع استخدام………………………… 70

4-4-3- آزمون مقایسه میانگین چند جامعه………………………………………………………. 71

4-4-3- 1- مقایسه میانگین عامل ها با توجه به سطح تحصیلات…………………………. 71

4-4-3-2- مقایسه میانگین عامل ها با توجه به سن…………………………………………… 73

4-4-3-3- مقایسه میانگین عامل ها با توجه به سابقه……………………………………….. 74

خلاصه فصل چهارم …………………………………………………………………………………… 76

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادها

5-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………… 77

5-2- خلاصه پژوهش…………………………………………………………………………………… 78

5-3- نتایج پژوهش……………………………………………………………………………………. 79

5-3-1- فرضیه اصلی اول…………………………………………………………………………….. 79

5-3-2- فرضیه فرعی اول…………………………………………………………………………….. 79

5-3-3- فرضیه فرعی دوم…………………………………………………………………………….. 80

5-3-4- فرضیه فرعی سوم……………………………………………………………………………. 80

5-3-5- فرضیه فرعی چهارم…………………………………………………………………………… 80

5-4- پیشنهادهای پژوهش………………………………………………………………………………. 81

5-4-1-پیشنهادهای مبتنی بر یافته های پژوهش…………………………………………………. 81

5-5- محدودیت های پژوهش………………………………………………………………………. 82

5-6- پیشنهادها برای پژوهشگران آتی…………………………………………………………… 82

پیوست 1: خروجی نرم افزار…………………………………………………………………………. 84

پیوست 2: پرسشنامه………………………………………………………………………………… 102

منابع ……………………………………………………………………………………………………….. 105

چکیده:

هدف این پژوهش تعیین تأثیر شیوه های حفظ و نگهداری منابع انسانی بر عملکرد کارکنان سازمان صنعت ، معدن و تجارت استان لرستان بود. جامعه آماری این پژوهش را سازمان صنعت ، معدن و تجارت استان لرستان تشکیل می دهند، که تعداد آنها 259 نفر می باشد. با توجه به اینکه جامعه مورد مطالعه محدود می­باشد، به همین دلیل از جدول مورگان برای تعیین حجم نمونه استفاده شد. انتخاب نمونه­ها به روش تصادفی طبقه ای بوده است. ابزار گردآوری داده­ها در این پژوهش پرسشنامه بوده است. در کل تعداد 165 عدد پرسشنامه توزیع گردید، که از این تعداد 160 پرسشنامه برگشت داده شد و 159 پرسشنامه قابل قبول بود که مبنای انجام پژوهش قرار گرفت. در این پژوهش برای بررسی روایی پرسشنامه از روایی صوری استفاده شد. همچنین به منظور تعیین پایایی آزمون از روش آلفای کرونباخ استفاده شد كه مقدار آن برای هر دو پرسشنامه بالاتر از 75/0 بدست آمد. همچنین جهت تجزیه و تحلیل داده­ و آزمون فرضیه ها از نرم افزارهای SPSS 20 استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد که شیوه های حفظ و نگهداری منابع انسانی بطور کلی بر عملکرد کارکنان سازمان صنعت ، معدن و تجارت استان لرستان موثر بوده است. همچنین هر یک از شیوه ها بطور مجزا بر عملکرد کارکنان سازمان صنعت ، معدن و تجارت استان لرستان موثر بوده است.

فصل اول: کلیات پژوهش

1-1- مقدمه

در این فصل تلاش شده است تا شرح مختصر وکوتاهی از كلیات این پژوهش ارائه شود. ابتدا شرح وبیان مسئله پژوهشی مطرح شده، سپس اهمیت وضرورت پژوهش تبیین شده است. در ادامه اهداف پژوهش ارائه شده است. در بخش بعدی فرضیه­های پژوهش، قلمرو پژوهش، و در ادامه روش پژوهش توضیح داده شده است و در پایان هم کاربردهای پژوهش ذکر گردیده و واژه های پژوهش تعریف شده است.

2-1- بیان مسئله پژوهش

تحولات فرهنگی اقتصادی اجتماعی سیاسی و تکنولوژیکی که در جوامع امروزی به سرعت در حال وقوع است تغییرات سازمانی عمده ای را در ابعاد نیروی انسانی از قبیل سطح انتظار، سطح رفاه، فشارهای اجتماعی و روانی افراد، حمایت های قانونی، بازار کار و تغییر ماهیت مشاغل به وجود آورده است. که پیامد این تغییرات دشوارتر شدن مدیریت نیروی انسانی است. به طوری که امروزه نه تنها با مسائل نیروی انسانی نمی توان برخوردی واکنشی داشت بلکه مدیریت منابع انسانی ناگزیر به طراحی و پیش بینی لازم برای تمامی زمینه های مربوط برنامه های علمی و عقلانی از پیش است( رحمان پور و احمدی ، 1370). موفقیت هر سازمانی در بکارگیری مناسب ابزار، تجهیزات، پول، مواد خام و منابع انسانی آن سازمان می باشد و این امر در صورتی امکان پذیر است که این سازمان ها بتوانند مهارت ها، توانائی ها و خصوصیات فردی و جمعی کارمندان خود را در راستای اهداف سازمان به کار گیرند. از این رو گفته می شود سازمان ترتیب منظم افراد برای دستیابی به اهداف مشخص است. نیروی انسانی یکی از ورودی های سیستم سازمانی می باشد. هرچه سازمان بتواند نیروی شایسته تری جذب کرده و بتواند از آن نگهداری و استفاده موثرتری نماید در رسیدن به اهدافش موفق تر و نسبت به رقبایش پیشتر است. رقابت سازمان ها در کسب سود بیشتر و سهم بازار و … خلاصه نمی شود، بلکه همه این موارد معلول یک عامل مهم تر یعنی نیروی انسانی شایسته است و این نکته ای است که سازمان ها بدان پی برده اند و در جذب این نیروها رقابت می کنند و سعی می کنند آنها را نگه داشته و مانع از ترک خدمتشان شوند. بنابراین نظام مطلوب نگهداری منابع انسانی باعث می شود در درازمدت گردش نیروی انسانی کم شده و به بهره وری سازمان اضافه گردد وسلامت اداریافزایش یابد. چه بسا در سازمانی با بهترین شیوه های استخدامی شایسته ترین افراد برگزیده و به خدمت آن سازمان درآمده باشند (نظام جذب)، سپس با روش های مختلف ارزیابی و آموزش (نظام بهسازی) موجبات افزایش بینش، مهارت و دانش این کارکنان فراهم شده باشد لیکن چنانچه در طول خدمت از آنها به نحو خوب و مطلوب نگهداری نشود یا در سازمان های دیگر جاذبه های بیشتر و بهتری فراهم باشد، باعث می گردد آن افراد به ویژه افراد خبره به راحتی سازمان مزبور را ترک کرده و جذب آن سازمان ها شوند ویا اینکه در مجموعه سازمان سلامت اداری را به مخاطره بیاندازند، در نتیجه زحمات، تلاش ها و هزینه های مربوط به استخدام، تربیت و تجهیز نیروی انسانی و سرمایه گذاری روی افراد به هدر می رود. لذا به این خاطر است که فرآیند حفظ و نگهداری منابع انسانی اهمیت خاصی در حفظ و ارتقای سلامت اداری و ماندگاری کارکنان پیدا می کند. (سعادت، 1375). با توجه به اهمیت این موضوع در سازمان صنعت ، معدن و تجارت استان لرستان و کاهش انگیزه و بهره وری کارکنان این سازمان شناخت شیوه های موثر حفظ و نگهداری کارکنان و پیامهدهای آن از اهمیت زیادی برای این سازمان برخوردار است. نگهداری نیروی انسانی شامل ابعاد پیچیده احساسی غریزی و ذاتی، فرهنگی اجتماعی و اقتصادی که بیانگر ابعاد مادی و معنوی انسان است در اینجا مورد توجه بوده که می توان آنها را به دو قسمت تقسیم کرد: بخش اول مواردی که بیشتر در رابطه با حفظ و تقویت جسم کارکنان است مانند برقراری بهداشت و ایمنی در محل کار اجرای برنامه های ورزشی و تندرستی و بعضی دیگر از خدمات پرسنلی در بر می گیرد و بخش دوم شامل مواردی است که تقویت کننده روحیه و علاقمندی کارکنان به کار و محیط کار می باشد مانند ایجاد امنیت شغلی تامین زندگی در زمان حال دوران پیری و ازکارافتادگی رضایت شغلی و موارد مشابه دیگر. ابعاد حفظ و نگهداری از منابع انسانی از دیدگاه (کاظمی، 1372). «نظام نگهداری منابع انسانی» و چهار مولفه مهم آن یعنی «ایمنی»، «بهداشت»، «مزایا» و «خدمات» و ماندگاری و تاثیر عوامل نامبرده بر ماندگاری کارکنان را بررسی شده است. البته بدیهی است که یکسری عوامل دیگر همچون: حقوق و دستمزد و … بر روی ماندگاری کارکنان در سازمان تاثیر دارند، از آنجاییکه تحقیقاتی در زمینه تاثیر این عوامل بر ماندگاری کارکنان صورت گرفته، لذا از ذکر این عوامل بصورت تفصیلی خودداری نموده و فقط به آنها اشاره خواهیم کرد و تاکید این تحقیق بر تاثیر چهار عامل یاد شده بر ماندگاری کارکنان خواهد بود. همچنین ابعاد عملکرد کارکنان در تحقیقات صورت گرفته توسط ( سلیمی ، 1389) عبارت است از: نوآوری، اثربخشی، بهره وری، کارایی، کیفیت زندگی کاری، قابلیت سودهی و بودجه بندی، کیفیت می باشد. در این پژوهش بدلیل خدماتی بودن سازمان و عدم لزوم قابلیت سودهی و بودجه بندی این عامل حذف شده است.

با توجه به مطالب کر شده سوال اصلی تحقیق بدین صورت بیان می گردد: آیا شیو ه های حفظ و نگهداری از منابع انسانی بر عملکرد کارکنان تاثیر دارد؟

3-1- ضرورت و اهمیت پژوهش

با توجه به اهمیت منابع انسانی در سازمانی و حفظ و نگهداشت آنها به عنوان یک دارایی ارزشمند سازمانی شناخت بهترین شیوه های مدیریت آنها از اهمیت فراوانی برخوردار است. باادبیات نظری پژوهش پژوهش تجربی و جامعی در این زمینه انجام نشده است. همچنین با توجه به نیاز سازمان صنعت و معدن لرستان با توجه به کاهش عملکرد کارکنان این پژوهش از اهمیت فراوانی برخوردار است.

4-1- اهداف پژوهش

هدف اصلی:

شناسائی میزان تاثیر شیو ه های حفظ و نگهداری منابع انسانی بر عملکرد کارکنان

اهداف فرعی:

شناسائی تاثیر بعد ایمنی در حفظ و نگهداری منابع انسانی بر عملکرد کارکنان

شناسائی تاثیر بعد بهداشت در حفظ و نگهداری منابع انسانی بر عملکرد کارکنان

شناسائی تاثیر بعد مزایا در حفظ و نگهداری منابع انسانی بر عملکرد کارکنان

شناسائی تاثیر بعد خدمات در حفظ و نگهداری منابع انسانی بر عملکرد کارکنان

5-1- فرضیه های پژوهش

فرضیه اصلی :

شیو های حفظ و نگهداری منابع انسانی بر عملکرد کارکنان تاثیر دارد

فرضیات فرعی:

بعد ایمنی در شیو ه های حفظ و نگهداری منابع انسانی بر عملکرد کارکنان تاثیر دارد.

بعد بهداشت در شیو ه های حفظ و نگهداری منابع انسانی بر عملکرد کارکنان تاثیر دارد.

بعد مزایا در شیو ه های حفظ و نگهداری منابع انسانی بر عملکرد کارکنان تاثیر دارد.