صناعات بلاغی، از مهمترین عوامل سازنده­ی سبک یک اثر ادبی­اند؛ در واقع شیوه­ به کارگیری یا فراوانی نوع یا انواعی از آنها در تکوین یا تبدیل سبک آثار ادبی بسیار مؤثر است. «ایهام و انواع آن» از جمله­ این صناعاتِ سبک­ سازند كه به كارگیری آن در شعر به حافظ اختصاص ندارد جز این كه ایهام در شعر دیگر شاعران با ایهام در شعر حافظ همان قدر فرق و فاصله دارد كه شعر او با شعر دیگران. ایهام در شعر دیگران صنعتی از صنایع شعری و حُسنی از محاسن كلامی و حالت و كیفیتی عارض بر شعر محسوب      می شود؛ در حالی كه در شعر حافظ، روح شعر و كیفیتی جوهری به شمار می رود. در این جستار «ایهام و انواع آن »در غزلهای حافظ مورد بررسی قرارگرفته­است. اگرچه این صنعت در سبک خراسانی نمونه­هایی دارد فراوانی آن در سبک عراقی تا جایی است كه به كار بردن ایهام و اجتناب از صراحت بیان یكی از   ویژگی های مهم ادبی سبك عراقی به شمار می رود. خواجه ی شیراز با آوردن كلمات و عباراتی گوناگون كه محتمل معانی و مفاهیم گوناگونی هستند، ذهن خواننده را به معنی و مضمونی بدیع رهنمون می شودو این تنیدگی و مناسبات واژگان دراشعارش تا جایی پیش می رود كه گاهی از درون یک ایهام ، ایهامی دیگر     می زاید و چه بسا یک ایهام، ذهن خواننده را به ایهام دیگری سوق می دهد كه در پی آن به معنی و مفهوم تازه ای دست می یابد بدون آن كه به این معنای دوم در مفهوم كلی بیت اشاره ای شده باشد و این اعجاز تا جایی پیش می رودكه گاهی معانی و تفاسیر بسیاری از یک بیت به دست می دهد و ممكن است شما، بارها و بارها بیتی را خوانده باشید تا بتوانید به ایهام آن پی ببرید. فراوانی ایهام و انواع آن دربرخی از غزلیّات حافظ گاهی زیاد و بسیار پیچیده­ و رسیدن به آن دشوار است و این شگرد وخیال­پردازی گاه،