1-1- پیشگفتار:

ایجاد خشکسالی­های پی در پی به دلیل تغییر اقلیم و گرمایش جهانی، عدم یکنواختی بارش را به دنبال داشته و منابع آب را تحت تاثیر قرار می دهد (علیزاده و همکاران،1389). خشکسالی مهمترین عامل تنش­ زای محیطی بوده که تولید محصولات کشاورزی را محدود می سازد (خدابنده و جلیلیان، 1376). یک سوم ازکل زمین­های دنیا در مناطق خشک و نیمه خشک واقع اند و ما بقی با تغیرات فصلی و محلی آب مواجه می باشند (باتیس وهمکاران، 1973). کشور ایران با متوسط بارندگی 240 میلی متر در سال، جز مناطق خشک و نیمه خشک طبقه بندی شده و نصف زمین­های زراعی آن در این مناطق واقع است (چاسمی و همکاران، 1995).

در ایران و در برنامه­ی پنج ساله ی دوم و سوم توسعه، بخش کشاورزی در اولویت قرار گرفته است اما با این وجود به نظر می رسد تا کنون سیاست­های دولت در بخش کشاورزی و در ارتباط با افزایش محصولات با موفقیت چندانی رو به رو نبوده است (قوشچی، 1379).

در میان گیاهان زراعی، غلات از اهمیت خاصی برخوردار بوده و دارای بیشترین میزان تولید و سطح زیر کشت در دنیا می باشند خصوصیاتی مانند سازگاری به شرایط آب و هوایی، عملکرد نسبتا مطلوب ، سهولت نگهداری و حمل و نقل آسان، غلات را به یک منبع مهم و عمده ی غذا برای انسان تبدیل کرده است (امام، 1383).کشور ایران در آینده با کاهش تولید محصولات کشاورزی و به دنبال آن افزایش واردات غلات رو به رو خواهد بود (دین و همکاران، 1992). در نتیجه دستیابی به ارقامی با توانایی رشد و نمو و تولید محصول بالا در شرایط خشک از اهمیت بالایی برخوردار است (رستگار، 1371).

تریتیکاله به عنوان یک غله­ی ساخته­ دست بشر می تواند جایگزین مناسبی برای غلات در شرایط نامناسب محیطی و در سیستم­های کم نهاده باشد (کامپوزانو، 2006 و ارکول و کوهن، 2003). این گیاه دارای خصوصیات مطلوبی مانند تحمل به سرما و خشکی، تحمل به بسیاری از بیماری­ها، تحمل به شرایط دارای سمیت و یا کمبود عناصر مغذی و کارآیی بهتر جذب فسفر می باشد از طرفی با توجه به کیفیت مطلوب تریتیکاله نسبت به جو و گندم این گیاه بصورت

می باشد از طرفی با توجه به کیفیت مطلوب تریتیکاله نسبت به جو و گندم این گیاه بصورت عمده در تغذیه دام و طیور مورد استفاده است و این مزیت به دلیل میزان بالای اسید آمینه لایسین (اسید آمینه گوشت ساز)، نسبت به چاودار و گندم و قابلیت گوارش بالای آن می باشد (واروگیز و همکاران، 1996). در این تحقیق برآنیم به این سوالات پاسخ دهیم که:

1- آیا تنش خشکی می تواند بر عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ های تریتیکاله تاثیرگذار باشد؟

2- آیا ژنوتیپ­های مختلف تریتیکاله به سطوح مختلف خشکی واکنش متفاوتی از لحاظ دمای سایه انداز نشان می دهند؟

1- 2- هدف تحقیق:

تریتیکاله در مقایسه با گندم از قابلیت رشد بیشتر در شرایط دشوار برخوردار بوده و از دید توقع نسبت به شرایط آب و هوایی و خاک برای پهنه­های نا مناسب توصیه می شود. از تریتیکاله به صورت دانه یا علوفه و یا استفاده­ی دو منظوره و به عنوان رژیم غذایی جایگزین ذرت و سویا در تغذیه دام و طیوراستفاده می شود. این گیاه از نظر خوش خوراکی برتر یا برابر جو بوده و دارای رشد سریعتر نسبت به جو می باشد با وجود مزایای مختلف این گیاه ارزشمند (بخصوص وسعت دامنه­ سازگاری به شرایط مختلف آب و هوایی و خاک)، تحقیقاتی زیادی در این زمینه صورت نگرفته است. از طرفی به نظر می رسد که این گیاه می تواند در مناطق جنوبی کشور که در حال حاضر با خشکسالی و بحران آب مواجه است به عنوان جایگزینی مناسب برای ذرت علوفه ای در الگوهای کاشت مطرح شود. با توجه به مطالب گفته شده نیاز به انجام پژوهش های بیشتر در مورد این گیاه احساس می شود تا اطلاعاتی هر چند ناچیز از تریتیکاله به دست آید و مقدمات تحقیقات آینده را فراهم کند. اهداف کلی در این پژوهش عبارتند از:

1- تعیین روابط حاکم بر اعمال سطوح مختلف تنش خشکی و تغییرات عملکردی دانه در ژنوتیپ­های مختلف.

2- تشخیص صفاتی که با اعمال تنش خشکی بیشترین سهم را در افزایش عملکرد دارا می باشد.

3- مشخص کردن بهترین سطح آبیاری و بهترین ژنوتیپ با عملکرد بالاتر در منطقه مورد نظر.

1-3- گیاهشناسی:

تریتیکاله گیاهی زراعی از خانواده غلات، تک لپه، با ارتفاع 5/1-1 متر، و دارای ظرفیت بالای تولید بوده که می تواند نقش مهمی را در تامین بخشی از نیاز علوفه ای کشور ایفا کند ( امام،1383). بر اساس زاویه انشعابات ریشه وتوزیع آن­ها در خاک، تریتیکاله دارای سیستم ریشه ­های افشان می باشد (احمد و همکاران، 2006). این گیاه خود بارور بوده ولی 10 تا 40 درصد دگر باروری نیز دارد این درصد دگر باروری، استفاده از خاصیت هتروزیس را بدون دو رگ گیری به خودی خود امکان پذیر می سازد گل آذین تریتیکاله سنبله و تا حد زیادی شبیه به سنبله چاودار است و قسمت بالای سنبله­ی آن مانند سنبله­ی چاودار کرک دار است طول سنبله و تعداد سنبلچه در آن بیشتر از گندم بوده و به 25 تا 40 سنبلچه می رسد در هر سنبلچه 3 تا 5 گلچه و در هرگلچه به طور متوسط 3 دانه تشکیل می شود تولید تجاری تریتیکاله بعنوان اولین غله­ی ساخته شده به دست بشر، از سی سال گذشته در دنیا آغاز شده است (کیس وترفاس، 1978).

ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است

متن کامل را می توانید دانلود نمائید

چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)

ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه

 با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند

موجود است