فهرست پیوست…………………………………………………………………………………….

ک

 

فهرست جدول ها………………………………………………………………………………………

ل

 

فهرست نمودار…………………………………………………………………………………………..

ن

فصل اول: طرح پژوهش

 

1-1 – مقدمه……………………………………………………………………………………………….

2

 

1-2 – بیان مساله………………………………………………………………………………………..

8

 

1-3- اهمیت و ضرورت پژوهش………………………………………………………………………………..

16

 

1-4 – اهداف پژوهش………………………………………………………………………………………………..

19

 

 

1-4- 1-اهداف كلی پژوهش………………………………………………………………………………….

19

 

 

1-4- 2- اهداف ویژه پژوهش…………………………………………………………………………………

19

 

1-5- فرضیه های پژوهش…………………………………………………………………………………………

21

 

 

1-5-1- فرضیه های كلی پژوهش………………………………………………………………………….

21

 

1-5-2- فرضیه های ویژه پژوهش……………………………………………………………………………..

21

 

1-6- تعاریف مفهومی متغیرهای پژوهش……………………………………………………………………..

23

 

1-7 -تعاریف عملیاتی متغیرهای پژوهش…………………………………………………………………….

26

فصل دوم مبانی نظری و پیشینه پژوهش

 

2-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………….

30

 

2-2- مبانی نظری………………………………………………………………………………………………………

32

 

2-3- فلسفه اموزش علوم تجربی از دیدگاه برنامه قصد شده………………………………………….

35

 

2-4 –منابع برنامه اموزش علوم در کشور ایران……………………………………………………………..

37

 

2-5- اهداف كلی در برنامه قصد شده………………………………………………………………………….

38

 

 

2-5-1- دانسته های ضروری در برنامه قصد شده……………………………………………………..

38

 

 

2-5-2- مهارتهای ضروری…………………………………………………………………………………….

39

 

 

2-5-2-1- مشاهده…………………………………………………………………………………………….

39

 

 

2-5-2-2-جمع آوری اطلاعات…………………………………………………………………………….

40

 

 

2-5-2-3-برقراری ارتباط…………………………………………………………………………………….

41

 

 

2-5-2-4-اندازه گیری……………………………………………………………………………………….

42

 

 

2-5-2-5-كاربرد ابزار…………………………………………………………………………………………..

43

 

 

2-5-2-6-پیش بینی و فرضیه سازی………………………………………………………………………

44

 

 

2-5-2-7- مفهوم تفسیر یافته ها و نتیجه گیری ……………………………………………………….

45

 

 

2-5-2-8- طراحی تحقیق………………………………………………………………………………………

46

 

 

2-5-2-9 مهارت های ذهنی برنامه قصد شده ………………………………………………………….

47

 

 

2-5-3- هدف های دانشی برنامه قصد شده………………………………………………………………

47

 

 

2-5-4- نگرش های ضروری…………………………………………………………………………………

48

 

 

2-5-4-1- هدف های نگرشی در برنامه قصد شده……………………………………………………

49

 

2-6- اهداف كلی و اهداف جزیی به تفكیك دروس……………………………………………………..

50

 

 

2-6-1- چك لیست جمع بندی اهداف كلی و اهداف جزیی برنامه قصد شده …………….

62

 

2-7 – ارزشیابی از دیدگاه برنامه قصد شده…………………………………………………………………..

63

 

2-8 – فعالیتهای یاددهی -یادگیری از دیدگاه برنامه قصد شده………………………………………..

67

 

2-9- معلم از دیدگاه برنامه قصد شده………………………………………………………………………….

70

 

2-10-مبانی نظری مرتبط با برنامه درسی اجرا شده ………………………………………………………

72

 

2-11- از تمرکز تا عدم تمرکز در اجرای برنامه درسی………………………………………………….

80

 

2-12-هدف های اموزشی در برنامه درسی اجرایی………………………………………………………..

83

 

 

2-12-1-ریشه های تعیین هدف های اموزشی………………………………………………………….

83

 

 

2-12-2- شناخت و تدوین هدف های اموزشی………………………………………………………..

83

 

 

2-12-3- طبقه بندی و تحلیل هدف های اموزشی در حیطه های یادگیری…………………..

86

 

 

2-12-3-1-سطوح یادگیری در حیطه شناختی…………………………………………………………

87

 

 

2-12-3-2-سطوح یادگیری در حیطه عاطفی…………………………………………………………..

87

 

 

2-12-3-3-سطوح یادگیری در حیطه روان حرکتی………………………………………………….

88

 

2-13- محتوای اموزشی در برنامه درسی اجرایی…………………………………………………………..

90

 

2 -14- روشهای یاددهی- یادگیری در برنامه درسی اجرایی…………………………………………….

91

 

2-15- ارزشیابی در برنامه درسی اجراشده…………………………………………………………………..

93

 

 

2-15-1-ارزشیابی برنامه درسی تابع چه عواملی است؟……………………………………………..

99

 

 

2-15-2- جنبه های اساسی در ارزشیابی برنامه درسی اجراشده…………………………………..

100

 

 

2-15-3- مشارکت افراد در ارزشیابی از برنامه درسی………………………………………………..

101

 

 

2-15-4-انواع الگوهای ارزشیابی……………………………………………………………………………

102

 

2-16- پ‍ژوهش های مرتبط با متغیرها و عناصر برنامه درسی…………………………………………..

103

 

 

2-16-1- پ‍ژوهش های مرتبط فعالیتهای یاددهی یادگیری…………………………………………..

105

 

2-17- آزمون تیمز ملاك بین المللی در ارزیابی برنامه درسی…………………………………………

126

 

2-18-پژوهش های مرتبط با اهداف برنامه قصد شده علوم تجربی……………………………….

136

 

2-19-پژوهش های مرتبط با روشهای یاددهی- یادگیری برنامه درسی……………………………

142

 

2-20- پژوهش های مرتبط با ارزشیابی اجرای برنامه درسی ……………………………………….

152

 

2-21- جمع بندی………………………………………………………………………………………….

155

فصل سوم – روش اجرا پژوهش

 

3- 1- مقدمه ………………………………………………………………………………………………….

157

 

3-2- روش اجرای پژوهش……………………………………………………………………………………….

157

 

3-3- جامعه اماری…………………………………………………………………………………………………..

158

 

 

3-3-1-جامعه اماری برنامه قصد شده……………………………………………………………….

159

 

 

3-3-2-جامعه اماری برنامه اجرا شده………………………………………………………………………

159

 

 

3-3- 3-جامعه اماری برنامه آموخته شده…………………………………………………………………

160

 

3-4-نمونه وروش نمونه گیری…………………………………………………………………………………

161

 

3-5-ابزار گرد آوری اطلاعات……………………………………………………………………………………

163

 

 

3-5-1 برنامه قصد شده………………………………………………………………………………….

163

 

 

3-5-2 برنامه اجرا شده……………………………………………………………………………..

163

 

 

3-5-3 برنامه آموخته شده……………………………………………………………………………………..

164

 

3-6-روایی و پایایی ابزار های مقیاس …………………………………………………………………………

165

 

 

3-6-1-روایی مقیاس دانش اموز…………………………………………………………………………….

165

 

 

3-6-2-پایایی مقیاس دانش اموز………………………………………………………………………….

166

 

 

3-6-1-روایی مقیاس دبیر و مدیر…………………………………………………………………..

166

 

 

3-6-2-پایایی مقیاس دبیر و مدیر………………………………………………………………….

166

 

3-7- روش گردآوری داده ها …………………………………………………………………………………….

167

 

3-8- روش اماری و تحلیل داده ها…………………………………………………………………………….

168

فصل چهارم : یافته های پژوهش

 

4-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………

170

 

4-2- تجزیه و تحلیل داد ه ها بر اساس فرضیه های پژوهش…………………………………………..

171

 

 

4-2-1- تجزیه و تحلیل داد ه ها بر اساس فرضیه های كلی پژوهش……………………………

171

 

 

4-2-2- تجزیه و تحلیل داد ه ها بر اساس فرضیه های ویژه پژوهش……………………………

178

 

 

فصل پنجم بحث و نتیجه گیری

 

5-1- مقدمه………………………………………………………………………………………

202

 

5-2- خلاصه پژوهش …………………………………………………………………………………….

203

 

5-3- بحث و نتیجه گیری فرضیه های پژوهش……………………………………………………..

205

 

5-4-پیشنهادها………………………………………………………………………….

223

 

 

5-4-1- پیشنهادهایی کاربردی مبتنی بر یافته های پژوهش…………………………………

223

 

 

5-4-2-پیشنهادهایی پژوهشی مبتنی بر یافته های پژوهش…………………………………

226

 

5-5- محدودیت های پژوهش…………………………………………………………………..

227

 

 

5-5-1- محدودیت های در اختیار……………………………………………………………

227

 

 

5-5-2- محدودیت های خارج از اختیار……………………………………………………..

228

 

5-6-فهرست منابع……………………………………………………………………………………….

229

 

 

5-6-1 – منابع فارسی……………………………………………………………………………

229

 

 

5-6-2- منابع خارجی……………………………………………………………………….

239

	فهرست پیوست…………………………………………………………………………………………………………………
240	پیوست الف- مقیاس مدیر……………………………. ………………………………………………………………….
244	پیوست ب- مقیاس دانش اموز………………………………………………………………………………………………
249	پیوست پ مقیاس دبیر…………………………………………………………………………………………………………..
255	پیوست ت- جدول میانگین برنامه درسی اجرا شده ………………………………………………………………
256	پیوست ث- جدول میانگین برنامه آموخته شده………………………………………………………………………..
257	پیوست ج-جدول محاسبه ضریب همبستگی بین اجرا شده و آموخته شده…………………………………..
258	پیوست چ-اطلاعات اماری متغیر دبیر……………………………………………………………………………………..
259	پیوست ح-اطلاعات اماری متغیر دانش اموز……………………………………………………………………………
260	پیوست خ-اطلاعات اماری متغیر محتوا…………………………………………………………………………………..
262	پیوست د-اطلاعات اماری متغیر فرآیند یاددهی- یادگیری ………………………………………………………..
263	پیوست ذ-اطلاعات اماری متغیر زمان……………………………………………………………………………………..
264	پیوست ر- اطلاعات اماری متغیر فضا و تجهیزات ………………………………………………………………….
266	پیوست ز- اطلاعات اماری متغیر ارزشیابی………………………………………………………………………………
267	پیوست ژ – سوالات آزمون علمی مرحله اول…………………………………………………………………………..
269	پیوست س – سوالات آزمون علمی مرحله دوم………………………………………………………………………..
272	پیوست ش – فایل های اماری……………………………………………………………………………………………….

صفحه	فهرست جد ول ها……………………………………………………………………………………………..
50	جدول 2-1 -اهداف جزئی فصل اول………………………………………………………………………………..
51	جدول 2-2- اهداف جزئی فصل دوم……………………………………………………………………………….
52	جدول 2-3-اهداف جزئی فصل سوم………………………………………………………………………………..
53	جدول 2-4- اهداف جزئی فصل چهارم…………………………………………………………………………..
54	جدول 2-5 – اهداف جزئی فصل پنجم…………………………………………………………………………….
55	جدول 2-6 – اهداف جزئی فصل ششم…………………………………………………………………………..
56	جدول 2-7- اهداف جزئی فصل هفتم…………………………………………………………………………….
57	جدول 2-8- اهداف جزئی فصل هشتم……………………………………………………………………………
58	جدول 2-9- اهداف جزئی فصل نهم……………………………………………………………………………….
59	جدول 2-10- اهداف جزئی فصل دهم……………………………………………………………………………
60	جدول 2-11- ا هداف جزئی فصل یازدهم……………………………………………………………………..
61	جدول 2-12- ا هداف جزئی فصل دوازدهم…………………………………………………………………….
62	جدول 2-13 – چک لیست جمع بندی اهداف ترسیم شده در برنامه قصد شده…………………….
66	جدول 2-14 -ارزش یابی پیشرفت تحصیلی دانش اموزان…………………………………………………..
117	جدول2 -15- فراوانی مطلق و نسبی پاسخ های داده شده…………………………………………………….
125	جدول 2-16 – ویژگی انواع روش های یاددهی –یادگیری عملی آزمایشگاهی………………………..
143	جدول2-17- مولفه های انتخاب و تربیت معلم در كشورهای مورد مطالعه……………………………..
160	جدول3-1- امار دبیران علوم تجربی ناحیه 2 شیراز…………………………………………………………….
160	جدول 3-2- نسبت نمونه به جامعه دبیران و مدیران……………………………………………………………
161	جدول 3-3 -آمار مدارس راهنمایی ناحیه 2 شیراز………………………………………………………………
162	جدول 3-4 -نسبت نمونه به جامعه مدارس راهنمایی ناحیه 2 شیراز……………………………………
171	جدول4- 1- نتایج محاسبات اماری برنامه درسی قصد شده و اجرا شده علوم تجربی
173	جدول 4-2 -نتایج محاسبات اماری برنامه درسی قصد شده و آموخته شده…………………………..
175	جدول4-3- آزمون (t مستقل) مقایسه دو میانگین بین برنامه درسی آموخته شده و اجرا شده…
176	جدول4-4- ضریب همبستگی پیرسون بین برنامه درسی آموخته شده و اجرا شده…………………
178	جدول 4-5- نتایج محاسبات اماری متغیر اهداف……………………………………………………………….
179	جدول 4-6 – نتایج محاسبات اماری متغیر دبیر………………………………………………………………….
181	جدول 4-7- نتایج محاسبات اماری متغیر دانش اموز………………………………………………………….
183	جدول 4-8 – نتایج محاسبات اماری متغیر محتوا……………………………………………………………….
185	جدول 4-9- نتایج محاسبات اماری متغیر فرآیند یاددهی- یادگیری………………………………………
187	جدول 4-10- نتایج محاسبات اماری متغیر زمان………………………………………………………………..
189	جدول 4-11- نتایج محاسبات اماری متغیر فضا و تجهیزات ………………………………………………
191	جدول 4-12 – نتایج محاسبات اماری متغیر ارزشیابی…………………………………………………………
193	جدول 4-13- نتایج محاسبات اماری مقایسه متغیر اهداف در برنامه قصد شده و آموخته شده….
195	جدول 4-14-نتایج محاسبات اماری مقایسه متغیر محتوا در برنامه قصد شده و آموخته شده …..
197	جدول 4-15- نتایج محاسبات اماری مقایسه متغیر اهداف در برنامه اجرا شده و آموخته شده
199	جدول 4-16- نتایج محاسبات اماری مقایسه متغیر اهداف در برنامه اجرا شده و آموخته شده

فهرست نمودارها……………………………………………………………..
4-1 – نمودار مقایسه برنامه اجرا شده و قصد شده…………………………………………………………..	172
4-2- نمودار مقایسه دو برنامه قصد شده و آموخته شده……………………………………………………	174
4-3- نمودار ضریب همبستگی پیرسون بین دو برنامه قصد شده و اجرا شده…………………..	176
4-4- نمودار مقایسه سه برنامه قصد شده، اجرا شده و آموخته شده………………………………….	177
4-5- نمودار مقایسه متغیر اهداف در برنامه قصد شده و اجرا شده…………………………………	178
4-6- ویژگی مقایسه معلم در برنامه اجرا شده……………………………………………………………..	180
4-7- نمودار مقایسه ویژگی متغیر دانش اموز در برنامه اجرا شده…………………………………….	182
4-8- نمودار ویژگی متغیر محتوا در برنامه اجرا شده……………………………………………………..	184
4-9- نمودار متغیر روشهای یاددهی -یادگیری در برنامه اجرا شده………………………………….	186
4-10- نمودار ویژگی متغیر زمان در برنامه اجرا شده……………………………………………………..	188
4-11- نمودار متغیر امکانات و تجهیزات در برنامه اجرا شده……………………………………………	190
4-12- نمودار ویژگی متغیر ارزشیابی در برنامه اجرا شده………………………………………………..	192
4-13- نمودار میزان انطباق اهداف قصد شده و آموخته شده……………………………………………	194
4-14- نمودار میزان انطباق محتوا قصد شده و آموخته شده…………………………………………..	196
4-15- نمودار درصد اهداف نگرشی – مهارتی و دانشی در برنامه اجراشده و آموخته شده	198
4-16- نمودار میزان انطباق محتوا اجرا شده و آموخته شده……………………………………………	200

چکیده

هدف این پژوهش ارزیابی میزان هم خوانی برنامه درسی قصد شده، اجرا شده وآموخته شده علوم تجربی سال سوم راهنمایی ناحیه2 شیراز 88- 1387بوده است..پژوهش حاضر از نوع تحقیق پیماشی می باشد که به بررسی عناصر هشت گانه شامل: اهداف، معلم، دانش اموز، محتوا، روش تدریس، زمان، فضا و تجهیزات و ارزشیابی می پردازد. به منظور اجرای پژوهش که مبتنی برنگرش سنجی مدیران، دبیران و دانش اموزان در مورد برنامه های درسی سه گانه بود. یک مقیاس محقق ساخته با سه فرم برحسب گروهها طراحی و استفاده گردید. روایی و پایایی هر سه فرم مقیاس با روش روایی صوری، آلفای کرونباخ و باز آزمایی مورد تایید قرار گرفت. به منظور گردآوری داده ها با روش نمونه گیری خوشه ایی، طبقه ایی و تصادفی نمونه ایی به حجم 744 نفر شامل 11مدیر، 23دبیر، 710 دانش اموز ازجامعه4460 نفری صورت گرفت. دادهای گردآوری شده از پاسخگویان با روش اماری t تک نمونه ایی با مرجع 5 درجه ایی، مورد تجزیه وتحلیل اماری قرارگرفت. برنامه آموخته شده، منتج از دو برنامه دیگر، به وسیله آزمون تشریحی20 سوالی، با توجه به حیطه های برنامه قصدشده، اندازه گیری گردید. میانگین 89/2وتی محاسبه شده برابر76/4 گردید بدین ترتیب عدم انطباق بین برنامه درسی قصد شده و آموخته شده مشخص شد. میزان انطباق بین برنامه درسی اجرا شده و آموخته شده با ضریب همبستگی پیرسون، 96/0 محاسبه شد.که این مقدارنشانگرهم جهت بودن و همبستگی دو برنامه می باشد. نتیجه نهایی آن که: برنامه اجرا شده و آموخته شده سال سوم راهنمایی ناحیه 2 شیراز هم جهت می باشند، این دو برنامه انطباق لازم را با برنامه قصد شده علوم تجربی ندارد.

 

1-1-مقدمه

جهان پیچیده امروز، آموزش و پرورشی را طلب میکند که بتواند متناسب و منعطف با این پیچیدگیها، پاسخگوی نیازهای جامعه باشد. برای پاسخگویی به این مهم نیازمند ابزاری هستیم که بتواند به راحتی در میان این پیچیدگیها حرکت کرده و مسیررا تسهیل نماید،آموزش بهترین ابزار برا ی این کار است، از آنجائیکه آموزش از طریق برنامه درسی معنا و مفهوم می یابد، با بررسی و بازنگری مداوم، تلاش می شود برنامه درسی با غنای کامل وعلمی خود بتواند به تمام نیازهای کنونی ودگرگونی های پر شتاب آینده پاسخ دهد(زمانی مقدم، 1388).

قدمت برنامه های درسی به صورت رسمی وغیررسمی با قدمت انسان برابروپایه های نوین آن به سال 1918وفرانکلین بوبیت می رسد. تلاش مستمرصاحبنظران موجب ارائه بیانیه های تقربیا منسجم برنامه درسی شد.تلاش بدون وقفه آنان درجهت افزایش شناخت ورسیدن به بلوغ فکری بااستفاده ازنگرش وسیع وخلق تئوریهای مختلف با زبان تکنیکی وحرفه ای جدیدوخاصی که طراحی هاوبرنامه ریزی هارا به نظم نوین کشانید. زمانی مقدم (1388) این حرکت را موجب خروج دیوار حوزه برنامه درسی از مرز دیوارهای کلاس و مدرسه و اتصال آن به دیوارهای فرهنگ جامعه می داند و اذعان میدارد: تئوریسین های برنامه درسی با تلاشهای تحقیقاتی خود، تحلیل نموده اند که مدارس جزایر فرهنگی نیستند و برنامه درسی تنها کتب درسی نیست، بلکه عناصر دیگری همچون نظام تربیت معلم، ارزشیابی، روش ها و دستورالعمل ها را نیز در برمیگیرد. نوجوان و جوان از آنچه در کلاس میشنود یا می بیند دست به تعبیر و تفسیر زده و ابتدا یک مقاومت ذهنی نموده و دست به تعبیر و تفسیر مجدد پدیده ها زده وسرانجام با خود انتخابی فرهنگ خاص خود را خلق می نماید.

تافلر(به نقل از قورچیان،1383) در کتاب سیمای پیچیده روند تحولات برنامه های درسی (1990) و کتاب طراحی و مهندسی برنامه درسی درهزاره سوم حرکت سه موج را معین وزمینه های موج چهارم را تبیین نموده است و موج دوم را به عنوان اثرگذار درآموزش و پرورش نام می برد. این موج درسوقت شناسی، درس اطاعت و درس کار تکراری (تکالیف شب) را وارد دنیای مدارس نمود. درهمین عصر بود که تصور میشد آموزش و پرورش به وسیله معلم در مدرسه تولید و به مصرف دانش آموز می رسد. بدین طریق یک نوع تعلیم تربیت بانکی و قلکی وارد دنیای مدارس شد. معلم پر کننده بانک و شاگرد پرشونده، وبانک و قلک تصور می گردید. موج سوم حاکمیت فرهنگ کامپیوتر، الکترونیک، صنایع فضایی ودهکده های دریایی و کنترل ازرا دور و بازشدن درهای تولید انبوه به بازارجهانی ازمختصات آن است. درآستانه موج چهارم، مسئله جابه جایی قدرت مطرح گردیده و دانش به عنوان ابزار قدرت و تکنولوژی به عنوان فرزند دانش تلقی وره گشا گردیده است.

برنامه درسی شامل فرصت های یادگیری و کلیه تجاربی است که با نظارت و مسؤولیت نظام آموزشی و به منظور ایجاد تغییر مطلوب در دانش ها و مهارت ها و نگرش های فراگیران طراحی و اجرا می شود و عملکرد و بازده آن مورد ارزشیابی قرار می گیرد(احمدی،1385).

با توجه به شرح تغییرات دنیای امروز مهر محمدی(1383) معتقد است: طراحی های متنوع برنامه درسی وبرنامه ریزی آن ها موجب همه سو نگری درتنظیم، اجرا و ارزشیابی برنامه های درسی می گردد. این برنامه های خاص را می توان به صورت زیر نیز طبقه بندی کرد:

1. برنامه درسی آرمانی

1. برنامه درسی رسمی

1. برنامه درسی مستتر

1. برنامه درسی عقیم یا پوچ

1. برنامه درسی در عمل

1. برنامه درسی ملموس و عینی، تجربه شده

1. برنامه درسی آموخته شده

1. برنامه درسی انتخاب شده یا تدریس شده، برنامه درسی آزمون شده

با تلفیق وترکیب دیدگاههای متفاوت می توان قلمرو برنامه های درسی را وسعت بخشید به شکلی که منطبق با نیازهای جامعه تمام جنبه های فوق را دربر گیرد. “فرآیندبرنامه ریزی درسی که منجربه تولیدیک برنامه درسی می شود،شامل سه مرحله اساسی، الگوپردازی برنامه درسی،اجرای برنامه درسی وارزشیابی برنامه درسی است. در فرآیندطراحی وتولید واجرای برنامه درسی معمولاً ازسه نوع برنامه درسی قصدشده، اجرا شدهوکسب شده³

سخن به میان می آید. برنامه درسی قصد شده به آرمان ها، هدف ها، محتوا، روش های یاددهی- یادگیری و مسائل پیش بینی شده در برنامه درسی توجه دارد که در یک نظام آموزشی از جانب برنامه ریزان درسی پیشنهاد و تجویز می شود”(احمدی،1385 ص29).

آقازاده(1379)بیان می دارد: امروزه دست یابی به یك نظام آموزشی برتر، كارآمد و پیشرفته، یكی از مهمترین هدف های عمومی دنبال شده در جهان است و هر كشوری با توجه به میزان اهمیت آموزش و پرورش در سطح جامعه و درنزد مسئولان و سیاست گذاران، جهت تحقق این امر برنامه ریزی و سرمایه گذاری می كند. تقریباً دركلیه جوامع، مسائل وهدف های آموزشی به همدیگر شباهت دارند،ولی روش ها وبرنامه ریزی های مورد استفاده در امرآموزش علوم وحل مشكلات مرتبط، با سنت هاو فرهنگ هریك از جوامع ارتباط مستقیم می یابد.

اعتقاد استرانگ اتل به نقل از بدریان (1385) بر این است که: درچند دهه اخیر، نگرش جهانیان درمورد فرآیندهای یاددهی- یادگیری به طوركامل تغییر كرده است. درسالهای نه چندان دور، بسیاری اعتقاد داشتند كه ذهن دانش آموزان همانند ظرفهای خالی است كه در انتظار پر شدن با دانش و معلومات است. اما پدیده های بزرگی همچون انفجار اطلاعات وگسترش روزافزون فناوری و نفوذ آن در تمامی ابعاد زندگی انسانی، پیشرفت های اخیرصورت گرفته درعلوم تربیتی و روشها و برنامه های درسی وآموزشی علوم تجربی، با تغییراین نگرش نشان داده است كه با توجه به ضرورت زمان، باید تمامی دانش آموزان برای زندگی در جامعه ی پیچیده و پیشرفته امروزی كه ارتباط تنگاتنگی با مسائل علمی و فناوری دارد، آماده شوند. اخیراً، هیچ یک از موضوع های درسی در سطح جهانی، به اندازه دروس علوم تجربی دچار تغییر و تحول نشده است. گرچه محتوای درسی علوم تجربی به خودی خود به دلیل پیشرفت فزاینده علم و دانش بشری، روز به روز جدیدتر و غنی تر می شود، ولی این تغییر تنها از جنبه محتوایی، آموزش علوم را در برنمی گیرد. ویژگیهای عصرکنونی ایجاب می كندتابرنامه های آموزشی علوم تجربی به نحوی ساماندهی گردد که با بهره گیری از آنها، همة تواناییهای شناختی و شخصیتی دانش آموزان رشد کرده و فراگیران با برخورداری ازمزایای علوم و فناوری، توانمندیهای لازم برای رویارویی باتحولات جدید را کسب نمایند.