2-1-3 وابستگی.. 25

2-1- 3-1 ملاک های تشخیصی DSM_IV_TRبرای وابستگی به مواد. 26

2-1-4 سوء مصرف مواد. 27

2-1-4-1ملاك های تشخیصی برای سوء مصرف مواد به شرح زیر می باشد: 27

2-1-5 قطع مصرف یا ترك مواد. 28

2-1-5-1 ملاک های DSM_IV_TRبرای ترک مواد: 28

2-1-6همه گیر شناسی.. 29

2-2مصرف مواد در ایران. 30

2-3 عوامل تاثیر گذار بر مصرف مواد. 30

2-3-1علل فردی.. 30

2-3-2 عوامل محیطی و اجتماعی.. 32

2-3-3 مشکلات هیجانی.. 34

2-3-4عوامل ژنتیکی و زیستی.. 36

2-3-5 سیستم پاداش مغزی.. 37

2-4 تاثیر تعاملی مولفه های متعدد با اعتیاد. 39

2-5مبنای نظری وابستگی به مواد. 40

2-5-1نظریات روان پویشی.. 40

2-5-2نظریات روان تحلیلی.. 40

2-5-3 روانشناختی خود. 41

2-5-4 نظریات رفتاری – شناختی.. 42

2-5-4-1نظریات شناختی.. 43

2-5-5 نظریه های یادگیری.. 43

2-5-5-1 نظریه یادگیری اجتماعی – شناختی.. 43

2-5-5-2نظریه یادگیری اجتماعی.. 44

2-5-6دیدگاه های مبتنی بر ویژگی های درون فردی.. 44

2 -5-6-1مدل بوم شناسی اجتماعی.. 44

2-5-6-2الگوی تحقیر خود. 45

2-5-6-3یادگیری اجتماعی چند مرحله ای.. 45

2-5-7نظریه تعامل خانواده. 46

2-5-8نظریه های یکپارچه نگر. 46

2-5-8-1نظریه رفتار مشکل.. 46

2-5-8-2نظریه گروه همسالان: 47

2-5-8-3 الگوی آسیب پذیری.. 47

2-5-8-4نظریه تفسیر انتخاب عقلایی.. 47

2-5-9نظریه های زیستی – روانی.. 48

2-5-9-1 نظریه وابستگی جسمانی اعتیاد. 48

2-5-9-2 نظریه مشوق مثبت اعتیاد. 48

2-5-10نظریه های اجتماعی – فرهنگی.. 49

2-5-10-1نظریه بی هنجاری.. 49

2-5-10-2نظریه انزوا طلبی مرتون. 49

2-5-10-3نظریه برچسب زنی.. 49

2-5-11نظریات فیزیولوژیک…. 50

2-5-12نظریه ی سیستم انگیزشی.. 50

2-6 اهداف درمان وابستگی به مواد. 51

2-6-1رویکردها ی درمانی وابستگی به مواد. 52

2-6-2 درمان اعتیاد. 52

2-6-2-1درمان دارویی.. 53

2-6-2-2درمان های غیر دارویی.. 54

2-7 سبک های مقابله ای.. 58

2-7-1تعریف سبک های و مهارتهای مقابله ای.. 58

2-7-2 مهارتهای مقابله ای : 58

2-7-3 انواع سبک های مقابله. 60

2-7-4انواع مقابله ی كارآمد. 61

2-7-4-1مقابله ی متمركز بر مسأله. 61

2-7-4-2مقابله ی متمركز بر هیجان. 62

2-7-5مقابله ی ناكارآمد و غیر مفید. 63

2-7-6عوامل موثر بر انتخاب راهبردهای مقابله ای.. 65

2-7-6-1عوامل مربوط به منبع مقابله . 65

2-7-6-2عوامل مربوط به ارزیابی های موقعیتی.. 66

2-7-7 اهمیت آموزش مهارت های سبک های مقابله ای.. 67

2-7-8عملکرد اصلی مهارت های مقابله ای.. 68

2-8سیستم های مغزیـ رفتاری.. 68

2-8-1 نظریه شخصیتی گری.. 69

2-8-2سیستم فعال سازی رفتاری (BAS). 70

2-8-3سیستم بازداری رفتاری (BIS). 71

2-8-4 سیستم جنگ / گریز (FFS). 73

2-8-5 توصیف سیستمهای مغزی – رفتاری: 74

2-8-5-1 بعد رفتاری: 74

2-8-5-2سطح شناختی.. 75

2-8-5-3بعد عصب شناختی.. 75

2-9 آسیب شناسی روانی وویژگی های شخصیتی مرتبط با وابستگی به مواد. 76

2-10سبکهای هویت… 76

2-10-1 نظریه های هویت… 78

2-10-2 انواعسبک های هویت… 80

2-10-3 تعهد :. 82

2-10-4 شکل گیری هویت در نوجوانی.. 82

2-10-4-1 مدل های شکل گیری هویت… 84

2-10-5 چهار وضعیت هویت من در دید گاه مارسیا 85

2-10-6 تغییر هویت در نوجوانی.. 91

2-10-6-1 مکانیسم های تغییر هویت… 92

2-10-7پیشینه پژوهش… 93

2-10-7-1پیشینه داخلی پژوهش… 93

2-10-7-2پیشینه خارجی پژوهش… 97

2-10-8جمع بندی نتایج پیشینه های پژوهش… 100

فصل سوم: روش پژوهش… 102

3-1روش پژوهش… 103

3-2جامعه آماری.. 103

3-3روش نمونه‏گیری و حجم نمونه: 103

3-4روش گردآوری داده‏ها: 104

3-5 ابزارگردآوری اطلاعات: 104

3-5-1 مقیاس سیستمهای مغزی / رفتاری (BIS، BAS): 104

3-5-2 پرسشنامه ی سبك های مقابله با استرس: 105

3-5-3 پرسشنامه سبک های هویت:(ISI-6G) 106

3-6 روش ها و ابزار تجزیه و تحلیل داده‏ها: 106

فصل چهارم: یافته های پژوهش و تجزیه و تحلیل دادهها 107

4-1 ویژگی های جمعیت شناختی.. 108

4-2 یافته های توصیفی.. 109

4-3 یافته های استنباطی.. 112

فصل پنجم: تفسیرونتیجه گیری و جمع بندی.. 120

5-1مقدمه. 121

5-2 بحث و نتیجه گیری: 121

5-3نتیجه گیری کلی.. 125

5-4محدودیت های پژوهش… 126

5-5پیشنهادات.. 126

5-6پیشنهاد کاربردی پژوهش… 127

منابع: 128

منابع فارسی.. 128

منابع انگلیسی.. 133

ضمائم. 129

فهرست جداول

شکل2-1 تعامل عومل موثر در شکل گیری وابستگی به مواد. 39

نمودار (2-1) نمودارسیستم بازداریرفتاری ایجاد اختلال. 73

جدول 2-1 پایگاههای هویت مارسیا بر اساس دو معیار تعهد وکاوش (به نقل از رومانو،2004) 86

جدول 4-1: توزیع فراوانی ودرصد فراوانی آزمودنی ها براساس متغیرشغل.. 108

جدول 4-2: توزیع فراوانی ودرصد فراوانی آزمودنیها براساس متغییر تاهل.. 108

جدول 4-3: توزیع فراوانی ودرصد فراوانی آزمودنیها براساس متغییر تحصیلات.. 109

جدول 4-4: توزیع فراوانی ودرصد فراوانی آزمودنیها براساس متغییر سن.. 109

جدول 4-5: میانگین و انحراف معیار سیستم فعال سازی/ بازداری در گروه های مورد مطالعه 109

جدول 4-6: میانگین و انحراف معیار سبك های مقابله ای در گروه های مورد مطالعه. 110

جدول 4-7: میانگین و انحراف معیار سبك های هویت در گروه های مورد مطالعه. 111

جدول 4-8: نتایج آزمون لوین برای مولفه های سبك های هویت… 112

جدول 4-9: نتایج آزمون معناداری تحلیل واریانس چند متغیره سبك های هویت و تعهد. 112

جدول 4-10: نتایج آزمون تحلیل واریانس چند متغیره (مانوا) بر روی سبك های هویت و تعهد 113

جدول 4-11: نتایج آزمون لوین برای مولفه های سیستم فعال سازی/بازداری.. 114

جدول 4-12: نتایج آزمون معناداری تحلیل واریانس چند متغیره سیستم فعال سازی/بازداری.. 114

جدول 4-13: نتایج آزمون تحلیل واریانس چند متغیره (آنوا) بر روی سیستم فعال سازی/بازداری 115

جدول 4-14: نتایج آزمون لوین برای مولفه های سبك های مقابله ای.. 116

جدول 4-15: نتایج آزمون معناداری تحلیل واریانس چند متغیره سبك های مقابله ای.. 116

جدول 4-16: نتایج آزمون تحلیل واریانس چند متغیره (مانوا) بر روی سبك های مقابله ای.. 117

جدول 4-17: نتایج آزمون لوین برای مولفه های سبك های مقابله ای.. 118

جدول 4-18: نتایج آزمون معناداری تحلیل واریانس چند متغیره مولفه های سبك اجتنابی.. 118

جدول 4-19: نتایج آزمون تحلیل واریانس چند متغیره (مانوا) بر روی مولفه های سبك اجتنابی 119

جدول سوالات مقیاس های سبک هویت… 132

چکیده :
پژوهش حاضر با هدف مقایسه سبکهای هویت وسبکهای مقابله ای وسیستم های فعال سازی /بازداری رفتاری در معتادان وافراد بهنجار انجام شد.روش مورد استفاده ،علی- مقایسه ای وابزار تحقیق، شامل پرسشنامه سبکهای هویت برزونسکی ،راهبردهای مقابله ای با استرس(CISS) اندلروپارکر،مقیاس BAS/BIS بود.نمونه آماری تحقیق ،شامل 75 نفراز معتادان بستر ی در مراکز اقامتی چهار گانه ترک اعتیاد شهر اردبیل(آزادی ،تولد دوباره سبلان ،همیاران سلامت پاک،آرمان سبز) و تعداد 75 نفرافرادبهنجار که به روش تصادفی،انتخاب شد که بوسیله ابزار های پژوهش سنجش شدندو برای حلیل اطلاعات از نرم افزار spss و برای تحلیل فرضیات از تحلیل واریانس چند متغیره مانوا استفاده شد نتایج بدست آمده نشان داد که تفاوت معناداری بین سبک های هویت، سبک های مقابله­ای و سیستم های فعال سازی/ بازداری رفتاری در معتادان و افراد بهنجار می­باشد در نتیجه می توان چنین گفت که سبک­های ، هویت سردرگم و سبك مقابله ای هیجان مدار از جمله متغیرهای روانشناختی منفی هستند که می تواند تاثیر زیادی بر مصرف مواد داشته باشند، بنابراین نیازمند برنامه ریزی مناسب و جامع جهت تعدیل و اصلاح این متغیرها می باشد.