1-7 -2- حداکثر باقی مانده مجاز دارویی.. 21

1-7-3- آثار سوء ناشی از باقیمانده دارویی.. 22

1-7-3- 1- خطرات باقیمانده ها برای مصرف کنندگان. 22

1- 7-3-2- خطرات ایجاد اختلال در فروش محصولات.. 23

1-8- عوامل موثر بر کیفیت گوشت طیور. 24

1-8-1- آلودگی های گوشت طیور. 25

1-9- روش های تشخیص و شناسایی باقیمانده ترکیبات دارویی.. 26

1-9-1- روش های شیمیایی.. 26

1-9-2- روش های میکروبیولوژی.. 27

1-9-3- روش های ایمونولوژیکی.. 27

1-10- اهداف تحقیق. 30

فصل دوم: بررسی منابع

2-1- بررسی باقیمانده آنتی بیوتیک در گوشت ماکیان. 31

2-2- بررسی باقیمانده آنتی بیوتیک در گوشت دام 35

2-3- بررسی باقیمانده آنتی بیوتیک در شیر. 37

2-4- بررسی باقیمانده آنتی بیوتیک در تخم مرغ… 42

فصل سوم: مواد و روشها

3-1- روش تعیین باقیمانده آنتی بیوتیک جنتامایسین درنمونه های گوشت مرغ. 44

3-1-1- مواد ووسائل مورد نیاز. 44

3-2- روش کار. 45

3-2-1- آماده سازی نمونه. 45

3-2-2- آماده سازی محلول های موجود در کیت.. 45

3-3- روش تعیین باقیمانده آنتی بیوتیک كلرامفنیكل درنمونه های گوشت مرغ. 46

3-3-1- مواد ووسائل مورد نیاز. 46

3-3-2- روش کار. 47

3-3-2-1- آماده سازی نمونه. 47

3-4- نحوه نمونه برداری.. 49

3-5-بررسی فرایند انجماد. 49

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل نتایج

فصل پنجم: نتیجه گیری

5-1- نتیجه گیری. 60

5-2- نكات قابل توجه جهت پیشگیری از حضور باقیمانده آنتی بیوتیكی در گوشت.. 60

5-3- پیشنهادات.. 61

فهرست منابع 62

چکیده انگلیسی… 70

چکیده

آنتی بیوتیك ها از جمله داروهایی هستند كه به فراوانی در حیوانات مزرعه مورد مصرف قرار می گیرند. از این داروها علاوه بر درمان، در جهت افزایش رشد نیز استفاده می شود و به جهت ارتباط این قضیه با مسائل اقتصادی متاسفانه میزان مصرف این مواد بیش از مقادیر توصیه شده است. دریافت مداوم آنتی بیوتیك ها در جیره ی غذایی می تواند از جنبه های مختلف، بهداشت عمومی را تهدید كند. ایجاد مقاومت آنتی بیوتیكی و متعاقب آن بروز مشكلات جدی در درمان بیماری ها حساسیت های ناشی از مصرف فرآورده های دامی حاوی آنتی بیوتیك و از بین رفتن فلور باكتریایی دستگاه گوارش از عوارض بقایای آنتی بیوتیك در غذاست. كلرامفنیكل آنتی بیوتیك وسیع الطیفی است كه علاوه بر اثرات فوق، سبب تضعیف مغز استخوان و یك نوع كم خونی آپلاستیك كشنده نادر می شود. طبق شواهد موجود بنا به روند غیر قانونی مصرف آنتی بیوتیك کلرامفنیکل و استفاده نادرست از جنتامایسین در مزارع، بررسی بقایای آنها ضروری است. باتوجه به عوارض جدی ناشی از باقیمانده های آنتی بیوتیک در مواد غذایی هدف از انجام این تحقیق بررسی گوشت مرغ توزیع شده در سطح شهرستانهای سمنان، گرمسار و دامغان از نظر حضور یا عدم حضور باقیمانده آنتی بیوتیك های کلرامفنیکل و جنتامایسین و بررسی اثر فرایند انجماد برمیزان بقایای آنتی بیوتیک هادر نمونه های آلوده می باشد. اساس كار تحقیق، استفاده از دستگاه الایزا ریدر [1]می باشد. از تعداد170 نمونه خام ) ران وسینه مرغ) مورد بررسی درسه شهرستان سمنان، گرمسار و دامغان، 47 نمونه ( معادل 6/27درصد) آلوده به كلرامفنیكل و59 نمونه (معادل 7/34درصد) آلوده به جنتامایسین گزارش شدند که از این تعداد،25 نمونه آلوده به کلرامفنیکل و30 نمونه آلوده به جنتامایسین را به صورت تصادفی انتخاب و به مدت یک هفته تحت تاثیر فرایند انجماد (20- درجه سانتی گراد) قرار داده ونمونه ها مجددا مورد آزمایش قرارداده شد و نتایج نشان داد که کاهش معنی داری بین میزان بقایای آنتی بیوتیک، قبل و بعد از انجماد وجود دارد. لازم به ذکر است، در زمان انجام پروژه به دلیل عدم دسترسی به دو کیت آنتی بیوتیک استرپتومایسین و فورازولیدون ، آزمایشات مورد نظر انجام نشد.

واژگان كلیدی: آنتی بیوتیك، كلرامفنیكل، جنتامایسین، بقایای دارویی، گوشت طیور، دستگاه الایزا

مقدمه

1-1.بیان مسئله

امروزه داروهای دامی بصورت گسترده در حیوانات مورد مصرف غذا جهت درمان و پیشگیری استفاده می شوند. مصرف این داروها علاوه بر اثرات درمانی مطلوب و یا حتی اثرات سوء جانبی در حیوان مورد معالجه، به صورت غیر مستقیم می تواند بهداشت عمومی جامعه را تحت تاثیر خود قرار دهد. آنتی بیوتیكها نیز از این قاعده مستثنی نیستند و از جمله داروهایی هستند كه به فراوانی در حیوانات مزرعه مورد استفاده قرار می گیرند و از این داروها علاوه بر درمان در اكثر موارد جهت افزایش رشد استفاده می گردد. از آنجا كه این مسئله ارتباط تنگاتنگی با جنبه های اقتصادی پرورش دارد متاسفانه امروزه مصرف این مواد بیش از مقادیر توصیه شده می باشد.

دریافت مداوم آنتی بیوتیكها در جیره غذایی می تواند از جنبه های مختلف، بهداشت عمومی را تهدید كند. نظیرایجاد مقاومت آنتی بیوتیكی در انسان، حساسیت های ناشی از مصرف فرآورده های دامی، از بین رفتن فلور باكتریایی دستگاه گوارش و عواقب پس از آن می باشد. ( ولارد[2]،1994)

كلرامفنیكل داروی وسیع الطیفی است كه علاوه بر اثرات سوء یاد شده سبب تضعیف مغز استخوان و نیز یك نوع كم خونی آپلاستیك كشنده البته نادر می گردد و مصرف آن در بسیاری از كشورها از جمله ایران در حیوانات مورد مصرف غذا ممنوع است. (فقیهی، 1372)

1-2.ضرورت انجام تحقیق

بر اساس شواهد بدست آمده از الگوی مصرف دارو بخصوص در صنعت طیور، در بسیاری از مرغداریها بصورت غیر قانونی از این آنتی بیوتیك ها استفاده می شود كه این امر لزوم بررسی و تعیین مقدار باقیمانده این آنتی بیوتیكها در گوشت طیور را آشكار می سازد.

1-3.ی بر دارو درمانی و پیشگیری دارویی در حیوانات

دارو[3]ماده ای است كه برای درمان و یا پیشگیری از بیماریهای انسان و حیوان بكار می رودو ممکن است ازمنابع مختلفی مانند منابع حیوانی، گیاهی، معدنی و داروهای صناعی تهیه شود.