طبقه بندی بتالاکتامازها:

تولید بتالاکتاماز ها، مهم ترین مکانیسم مقاومت و بزرگ ترین سیستم دفاعی نسبت به آنتی بیوتیک های بتالاکتام در باکتری های گرم منفی می باشند و جزء آنزیم های هیدرولیتیکی به حساب می آید که قادرند حلقه بتالاکتام آنتی بیوتیک های بتالاکتامی را هیدرولیز کنند.

برخی از بتالاکتامازها در جایگاه فعال آنزیمی خود حاوی سرین و برخی همچون متالوبتالاکتامازها حاوی یون روی به عنوان کوفاکتور می باشند. بتالاکتامازها به وسیله ی ژن های واقع شده بر روی پلاسمیدها، ترانسپوزون ها و کرومزوم باکتریایی کد می شوند. بتالاکتامازهای کروموزومی می تواند به طور القایی و یا به طور ساختمانی بیان شوند و زمانی که این ژن ها در باکتری های گرم منفی بر روی پلاسمیدها یافت شوند، این آنزیم ها به طور ساختمانی بیان می شوند.

در سال 1973 بتالاکتامازها توسط سیکو و ریچموند بر اساس خواص فنوتیپیک مثل وزن مولکولی، حساسیت به مهار کننده ها، طرح سوبسترا، شباهت ایمونولوژیک و ایزوالکتریک فوکوسینگ آن ها طبقه بندی و بر این اساس به پنج گروه تقسیم بندی شده اند

در سال 1976 این آنزیم ها توسط سایکس و ماتیو مجددا طبقه بندی شدند و سپس در سال 1980 توسط آمبلر و همکارانش بر اساس یک توالی motif، متمایز به چهار کلاس مولکولی متفاوت از نظر تکاملی(A،B،C،D) تقسیم بندی شده اند که آنزیم های کلاس A و Cشایع تر هستند و در محل فعال آنزیم در ریشه اصلی کاتالیتیک دارای سرین همچون کلاس D می باشند و کلاس B شامل متالوبتالاکتامازها        می باشد( لاندمن و همکاران، 2002

بتالاکتامازهای باکتری های گرم منفی:

باکتری های گرم منفی با تولید آنزیم های بتالاکتامازی بهترین مقاومت را انجام می دهند و انواع متنوعی از آنزیم ها در گونه های مختلف تولید می شود و ژن های کد کننده آن ها کروموزومی یا پلاسمیدی می باشند، مثلا در هموفیلوس آنفولونزا، نایسریا گونوره آ، انتروباکتریاسه، ویبریوکلرا، موراکسلا کاتارالیس و اسینتوباکترها تولید این آنزیم های بتالاکتامازی شایع می باشد. بتالاکتامازهای تولیدی، متصل به سلول هستند و در فضای پری پلاسمی تجمع می یابند و تولید آن ها در گرم منفی ها دائمی و همیشگی است( کاستا و همکاران، 2000).

2-14.بتالاکتامازهای باکتری های گرم مثبت:

از مهم ترین مکانیسم های دفاعی در باکتری های هوازی و بی هوازی گرم مثبت می توان به تولید بتالاکتامازها اشاره کرد مثلا در استافیلوکوکوس اورئوس که مولد بتالاکتاماز القایی اند و قادر به هیدرولیز سفالوسپورین می باشند، از طرفی این باکتری با توالی پنی سیلیناز به پنی سیلین مقاوم است.

مایکوباکتریوم توبرکلوزیس با تولید blaC کد شده توسط کروموزوم، آنتی بیوتیک های بتالاکتامی را هیدرولیز می کند و همچنین باسیلوس آنتراسیس و باسیلوس سرئوس با تولید bla-1 و bla-2 به آمپی سیلین و پیپراسیلین مقاوم می باشند.

2-15.بتالاکتامازهای وسیع الطیف:

ESBL ها بتالاکتامازهای دسته ی مولکولی A هستند که قابل انتقال از یک سویه به سویه دیگر و یا مابین گونه های باکتریایی می باشند. تعداد اندکی از ESBL ها هم در زیر گروه 2be و 2d قرار میگیرند.

شیوع بتالاکتامازها در ارگانیسم ها زمانی شروع شد که آنتی بیوتیک های بتالاکتامی به منظور استفاده های پزشکی به کار رفتند. به طوری که حتی آنزیم هایی شناخته شده اند که شایع نیستند و در پاتوژن هایی که فاقد بتالاکتاماز بوده اند امروزه دیده می شود . باکتری های تولید کننده ESBL نسبت به 7-α-متوکسی سفالوسپورین ها(سفامایسین ها) و کارباپنم ها(مروپنم، ارتاپنم و ایمی پنم) حساس باقی می مانند، اغلب این باکتری ها مقاومت به آنتی بیوتیک های دیگر را نشان  می دهند که یک بحران در امر درمان را به وجود       می آورند.

Landman et al.

Costa et al.