مقدمه:
صنعت نساجی در حد تمدن بشری قدمت دارد و البسه بزرگ و یا نسبت اًپایدار هسته مسلم آن به
شمار می رود ، اما این محصولات از پرده اتاق تا کایت تفریحی متنوع است. فناوری نانو ،پتانسیل بزرگی
برای تولید مواد ساخته شده از الیافی دارای کیفیت های نو، مواد آرایشی و ورزشی دارد. نانو لوله ها ممکن
است روزی به صورت نانو الیاف بافته شده ،قدرتی فوق العاده یابند.
در حال حاضر کاربرد تجاری شده اصلی فناوری نانو در نساجی عبارت است از اتصال نانو الیاف (یا
نانو موها) به الیافی در مقیاس بزرگ ، تا ماده ای مقاوم به روغن و آب به دست آید. پیشگام این فناوری
است که جواز این فناوری را به چندین شرکت در سراسر دنیا داده است. در هر حال اگر Nano- Tex
چه این کار بسطی از شیمی پلیمر است ،ولی خواص مواد حاصل کاملا تابعنانو ساختارآنها است. این روش
همچنین برای بهبود بافت و تنفس بافت و تنفس پذیری پوشاك مصنوعی همچون نایلون به کار رفته
است.
ریسیدن الیاف با مقیاس نانو- که می تواند شامل نانو ذرات یا حتی نانو لوله ها باشد- امکان پذیر
است و این منجر به بهبود های قابل ملاحظه ای در استحکام و خواص احتمالی دیگر همچون مقاومت به
آتش ، رسانایی الکتریکی ( با کاربردهای احتمالی در مواد هوشمند) یا حتی نمای ظاهری منسوجات
می شود. اگر چه هنوز چنین کاربردهایی در بازار وجود ندارند ، اما این فناوری وجود دارد. با این حال
بازار منسوجات معمولا روی حاشیه های سود بسیار اندك کار می کنند ؛ لذا هر خصوصیت جدیدی باید
هزینه ورودی کمی داشته باشد. اگر چه نانوالیاف تاکنون در مصارفی همچون فیلتر ها به کار رفته و مدتی
خود را حفظ کرده اند ،اما آن ها همچنان باید به بازار منسوجات نفوذ کنند.
ایده خلق منسوجات حاوی نانو لوله های کربنی مورد علاقه سیستم های نظامی است چون
می تواند مواد ضد گلوله ای فراتر از کولار را موجب شود. در این مورد یک شرکت ژاپنی تولید کننده
لباس زیر در طی سال گذشته خبرهای زیادی را منتشر کرده و مدعی شده به فرآیند تجاری تولید نانو
لوله های کربنی دست یافته است و فروش سالانه 80 میلیون دلار را در دو سه سال آینده پیش بینی
کرد. با این حال تولید یک محصول بازاری از آن هنوز نیاز به کار دارد. ارتش آمریکا مشخص اً به دنبال
البسه نوینی برای یونیفورم سربازان است؛ البته نه فقط برای محافظت در برابر گلوله ، بلکه همچنین برای
مقابله با تهدیدات شیمیایی و زیستی- که سنسورهایی را برای نمایش علایم حیاتی سرباز یا تغییر رنگ
مورد نیاز ( موردی که بی شک کاربردی تجاری خواهد یافت) یک پارچه می سازد. کاری که ارتش آمریکا
شامل بافتن واقعی نانوالیاف است و مرکز سرباز ناتیک نیروی Nano- Tex می کند بر خلاف روش
زمینی آمریکا معتقد است طی دو سال به لباسی محافظ در برابر عوامل شیمیایی منتهی خواهد شد.
کاربرد عملی تر اما کوتاه مدت دیگر استفاده از نانو ذرات برای کپسوله کردن مواد ضد میکروبی در
پوشاك جهت حفظ”تازگی” در آن ها است.
احتمال کاربرد نانو الیاف در فیلتراسیون و مواد کامپوزیتی بیش از بازار منسوجات است. در هر
صورت، خواص تعویق آتشگیری کامپوزیت های سیلیکات نانو ذره ای می تواند به خوبی مصارفی در

سرویس خواب پرده ها و غیره پیدا کند.
نانو الیاف پلیمر کار بردهای زیادی در علوم مختلف مهندسی از جمله نساجی ، کامپوزیت ، پزشکی
و غیره دارد بیش از یک قرن است که الیاف پلیمری شناخته شده و در زندگی بشر کار برد دارند خواص
فیزیکی این الیاف بیشترین تأثیر را از قطر این الیاف می پذیرد. بنابراین با کاهش قطر این الیاف در حد
نانو خواصی ویژه ای نظیر افزایش نسبت سطح به حجم کاهش حفره ها و کاهش نقایص و ساختاری در
این مواد ظاهر می شود که آنها را بسیار کارآمد می کند.
صنعت دیگری که به واسطه فناوری نانو تکان خواهد خورد صنعت نساجی است. هم اکنون
شرکت های بسیاری در تلاشند تا پارچه های هوشمندی بسازند که ویژگ
ی های خود را با توجه به شرایط
محیطی تغییر داده وحتی مراقب علایم حیاتی بدن باشند. هم اینک شاهد تولید پارچه هایی بر مبنای
فناوری نانو در بازار جهانی هستیم که نسبت به آب ، چروك و تنش بسیار مقاومند. به عنوان نمونه پارچه
های شرکت صنعتی پارچه بافی سوئیس ضد آب و ضد لک بوده و چربی های روی آنها خود به خود از بین می رود.
برگ های برخی گیاهان ( مثل نیلوفر آبی) ، پوست سوسک و بال حشرات همیشه تمیز باقی
می مانند زیرا ناهمواری های بی نهایت کوچک روی سطوح آنها مانع از چسبیدن ذرات گرد وخاك به