2-5-2.جوایز و مدال ها……………………. 39

2-5-3. استانداردها……………………. 40

2-5-4. فعالیت اصلی شرکت………………………. 40

2-5-5.محصولات و برندهای شرکت………………………. 41

2-5-6.محصول موردمطالعه…………………….. 43

2-6.نتیجه‏ گیری……………………… 43

فصل سوم روش پژوهش………………………. 46

3.مقدمه…………………….. 47

3-1.هزینه‏ کیفیت (هزینه‏ کیفیت تولیدکننده) …………………….47

3-1-1.انواع هزینه ‏های کیفیت………………………. 47

3-2.هزینه‏ کیفیت تأمین کنندگان…………………….. 50

3-3.تکنیک نیل به مقصد…………………….. 52

3-4.روش حل: روش پارامتری ( وزین)……………………. 53

3-5.هزینه‏ کیفیت خدمت‏دهی به مشتریان…………………….. 56

3-6.پارامترها و متغیرهای تصمیم مسئله…………………….. 57

3-7.مینیمم سازی هزینه‏ کل……………………… 61

3-7-1.هزینه خرید مواد خام تأمین‏ کنندگان…………………….. 61

3-7-2.هزینه‏ حمل مواد خام/محصولات………………………. 61

3-7-3.هزینه تولید محصول…………………….. 62

3-7-4.هزینه‏ نگهداری موجودی……………………… 62

3-7-5.هزینه‏ کیفیت………………………. 63

3-8.ماکزیمم سازی کیفیت کل زنجیره ی تأمین……………………… 65

3-8-1. کیفیت تأمین‏ کنندگان…………………….. 66

3-8-2.کیفیت مراکز توزیع…………………….. 66

3-8-3. کیفیت محصولات تولیدی……………………… 67

3-9.محدودیت ها …………………….68

3-10.نتیجه گیری……………………… 72

فصل چهارم محاسبات و یافته های پژوهش………….. 73

4.مقدمه…………………….. 74

4-1.روش حل: روش پارامتری ( وزین)……………………. 74

4-2.نتایج محاسباتی……………………… 76

4-2-1.اطلاعات تأمین ‏کنندگان…………………….. 77

4-2-2.اطلاعات مشتریان و مراکز توزیع…………………….. 78

4-3.نتــــــایج و تفـــاســـــــیر…………………….. 91

4-3-1.بررسی اثر عامل های کلیدی بر جواب بهینه……… 91

4-3-2.سناریوی صفر…………………….. 91

4-3-3.سناریوی یک………………………. 92

4-3-4.سناریوی دو…………………….. 92

فصل پنجم نتیجه گیری و پیشنهاد ها……………………. 94

5.مقدمه…………………….. 95

5-1.جمع‏ بندی و نوآوری……………………… 95

5-2.پیشنهاد ها برای مطالعات آتی……………………… 96

5-3.توصیه های راهبردی……………………… 97

فهرست مراجع…………………….. 99

پیوست‏ها:……………………. 104

کد GAMS:…………………….

چکیده انگلیسی: …………………….116

چکیده:

ارائه‏ یک مدل یکپارچه و فراگیر برای زنجیره‏ های تأمین مدنظر است که در آن به هر دو عامل کلیدی زنجیره (کارایی و پاسخگویی)، توجه لازم شود. در این پایان‏ نامه، ضمن توجه لازم و جامع به هر دو جنبه‏ هزینه و کیفیت، سعی می شود تا زنجیره‏ تأمینی تهیه شود با اندکی بومی ‏سازی در زنجیره ‏های دیگر قابل کاربرد باشد. به همین منظور، مدل پیشنهادی در یک زنجیره‏ی تأمین چهار سطحی شامل، تأمین کننده، تولیدکننده، توزیع ‏کننده و مشتری فرموله شده است. زنجیره شامل هزینه ‏های ملموس و غیرملموس می‏باشد. برای هدف کیفیت نیز، کیفیت تأمین کنندگان، کیفیت تولیدکننده و کیفیت توزیع‏ کنندگان در نظر گرفته شده است. مدل دوهدفه‏ پیشنهادی توسط راه حل روش پارامتری (وزین) به یک مدل تک هدف‏ تبدیل شده و برای مثالی با سایز متوسط با شرایط واقعی حل شده است. نتایج محاسباتی و تحلیل‏های موجود حکایت از کارایی مدل پیشنهادی و همچنین روش حل دقیق موجود برای مسائل کوچک و متوسط دارد. در این پایان ‏نامه، شرکت فرآورده ‏های لبنی کاله به عنوان تولیدکننده‏ زنجیره ی تأمین درنظرگرفته می شود.

فصل اول: مقدمه و کلیات پژوهش

1- مقدمه

در دهه‏ی 1970 شرکت‏ها به دنبال تکنیک‏ها و راهبردهایی بودند که با استفاده از آن بتوانند هزینه‏های تولیدی خود را کاهش دهند و در بازارهای مختلف رقابت کنند. برخی از این تکنیک‏ها عبارت بودند از: سیستم‏های زمان بندی به هنگام[1]، سیستم کانبان[2]، تولید ناب[3]، مدیریت کیفیت جامع[4] و غیره. شرکت‏ها توانستند با استفاده از این تکنیک‏ها، هزینه‏های تولیدی خود را کاهش دهند ولی شرکت‏های رقیب هم با استفاده از این تکنیک‏ها، هزینه‏های تولیدی خود را تا حد ممکن کاهش داده‏اند. پس برای کاهش هزینه‏ها و ماندن در بازار رقابتی باید سایر فرصت‏های بالقوه برای کاهش هزینه را پیدا کرد. یکی از راه‏هایی که فرصت‏های بالقوه‏ی زیادی برای کاهش هزینه در آن وجود دارد، مدیریت زنجیره ی تأمین[5] است [1].

زنجیره ی تأمین شامل همه مراحلی[6] (اعضای زنجیره) است که چه مستقیم چه غیر‏مستقیم، در برآورده سازی درخواست یک مشتری نقش دارند. در یک زنجیره ی تأمین معمولی، مواد خام از تأمین کنندگان به کارخانه‏ها ارسال می شوند و سپس محصولات تولید‏شده در کارخانه‏ها به انبارهای میانی و انبارهای توزیع‏کنندگان ارسال می‏شوند و نیز به سمت خرده‏فروشان و درنهایت به دست مشتری نهایی یا همان مصرف‏کننده می‏رسند. پس یک کالا مراحل زنجیره ی تأمین را طی می‏کند تا به دست مصرف‏کنندگان برسد. اعضای یک زنجیره تأمین معمولی عبارت اند از: تأمین کنندگان، انبارهای مواد اولیه، مراکز تولید، توزیع‏کنندگان، خرده‏فروشان و مشتری نهایی.

فعالیت‏های زنجیره ی تأمین با سفارش مشتری شروع می شود و وقتی مشتری پول خرید کالا و خدمات دریافتی خود را پرداخت می‏کند، خاتمه می‏یابد. اختلاف بین پولی که مشتری می‏پردازد با کل هزینه‏های متحمل شده توسط زنجیره برای تولید و توزیع کالا، میزان سود‏دهی زنجیره را نشان می‏دهد. بر همین اساس موفقیت یک زنجیره برحسب میزان سود‏دهی آن تعریف می شود و مدیریت زنجیره تأمین مستلزم مدیریت جریان هایی بین مراحل و درون هر یک از مراحل زنجیره، برای بیشینه سازی کل سود‏دهی آن است [1].

مدیریت زنجیره ی تأمین مجموعه‏ای است از راهکارهایی، جهت یکپارچه‏سازی اعضای زنجیره (تأمین کنندگان، تولید‏کنندگان، توزیع‏کنندگان، خرده‏فروشی‏ها و مشتری نهایی) که هدف آن، کاهش هزینه‏های سیستم و نیز افزایش سطح خدمت‏دهی به مشتریان است.

از تعریف زنجیره ی تأمین هزینه‏های خود را کاهش داده و درآمدهای خود را افزایش می‏دهد. دو نکته روشن می شود:

نخست اینکه مدیریت زنجیره تأمین به هر راهکاری که باعث کاهش هزینه‏ها می شود و نقشی در برآورده کردن نیاز مشتری ایفا می کند- از تأمین کننده و امکانات تولید گرفته تا انبارهای مواد اولیه و مراکز توزیع و نیز خرده فروشی ها و انبارهای محصولات – توجه می نماید. درواقع در بعضی از تحلیل‏های زنجیره ی تأمین، ضروری است که توجه خود را به تأمین کنندگان و مشتریان معطوف کنیم زیرا آن ها در شکل‏گیری زنجیره تأثیر بسیار زیادی دارند.

دوم اینکه منظور از مدیریت زنجیره تأمین، افزایش کارایی و کاهش هزینه در کل سیستم است. با به کارگیری رویکردهای مطرح در مدیریت زنجیره تأمین، هزینه کل سیستم که شامل هزینه‏های حمل‏ونقل، موجودی، جابجایی مواد و غیره است، کاهش می‏یابد؛ بنابراین هدف از طراحی یک زنجیره ی تأمین افزایش کارایی و کاهش هزینه‏ها در کل سیستم است ولی تأکید بر این نیست که صرفاً هزینه حمل‏و‏نقل، موجودی‏ها و غیره کاهش می‏یابد بلکه مدیریت زنجیره تأمین با استفاده از رویکرد دستگاهی سعی دارد که کارایی کل زنجیره را بهبود داده و سطح خدمت به مشتری را نیز افزایش دهد. درواقع کسب رضایت مشتریان باید در زنجیره تأمین موردتوجه قرار گیرد که می‏تواند شامل رضایت مشتریان از کیفیت محصولات و خدمات ارائه شده باشد [1].

در این فصل به تعریف کلیه مفاهیم مرتبط با زنجیره تأمین که در این پایان‏نامه مورداستفاده قرارگرفته اند پرداخته می شود و طبقه‏بندی‏های موجود در این حوزه موردبحث و بررسی قرار می‏گیرد.

1-1- تعاریف مرتبط با زنجیره تأمین

در این بخش کلیه ی مفاهیم مرتبط با زنجیره‏ی تأمین اعم از انواع شبکه ‏های زنجیره تأمین، فازهای تصمیم‏گیری در زنجیره‏، زنجیره‏ های پاسخ‏گو و کارا، انواع هزینه‏ های موجود در زنجیره تأمین و انواع برنامه‏ ریزی (تک دوره ای و چند دوره ای) در زنجیره تأمین که در این پایان ‏نامه مورداستفاده واقع شده اند، موردبررسی قرار می‏گیرند.

1-1-1- انواع شبکه های زنجیره تأمین

هر زنجیره تأمینی از یک شبکه ی مشخصی تبعیت می کند که کلیه برنامه ‏ریزی‏ های زنجیره نیز باید مطابق با نوع شبکه صورت گیرد. به طورکلی چهار نوع مختلف از شبکه در زنجیره های تأمین وجود دارد که در ذیل موردبحث قرارگرفته است [1].

الف) شبکه‏ سری: شبکه ‏های سری، ساده‏ترین حالتی که چند سطح وجود دارد را بیان می‏کنند که در هر سطح از زنجیره یک شرکت وجود دارد و این شرکت ها به صورت سری باهم در ارتباط اند.

ب) شبکه واگرا: اعدادی از محققان، سیستم های پیشرفته‏تری از سیستم‏های سری را مطالعه کرده‏اند. در این حالت، هر شرکت، محصول خود را به چندین شرکت عرضه می‏کند. به عنوان مثال، یک انبار مرکزی، موجودی چند توزیع کننده ی منطقه ای را تأمین می‏نماید.

ج) شبکه‏ همگرا: این حالت غالباً، مونتاژ قطعات برای تولید محصول نهایی است. به عنوان مثال، چند تأمین کننده با این کارخانه در ارتباط اند.

د) شبکه‏ مختلط: این شرکت ها حالت عمومی زنجیره تأمین می‏باشند و ترکیبی از شبکه ‏های فوق هستند که در هر سطح از زنجیره، چندین شرکت وجود دارد. مجموعه شرکت‏هایی که از شروع تا انتهای زنجیره باهم در ارتباط اند دامنه زنجیره تأمین را تشکیل می‏دهند. دامنه در شبکه زنجیره تأمین مختلط، از شرکت مواد اولیه تا شرکت خرده فروش هست. شرکت‏های مشابه در زنجیره تأمین را یک سطح از زنجیره تأمین می‏نامند. به عنوان مثال، منظور از زنجیره‏ تأمین دوسطحی زنجیره تأمینی است که دامنه آن محدود به دو نوع شرکت می شود.

در این پایان‏نامه از شبکه‏های مختلط برای زنجیره‏ی تأمین موردبحث استفاده شده است.

1-1-2- فازهای تصمیمی در یک زنجیره‏ی تأمین

مدیریت موفق زنجیره‏ تأمین، نیازمند تصمیمات مرتبط با جریان اطلاعات، محصول و منابع مالی است. همه ی این تصمیمات در سه مقوله یا فاز، بسته به فراوانی هر تصمیم و افق زمانی که یک تصمیم اثرگذار خواهد بود، تقسیم‏بندی می‏شوند. [1]

الف) فاز راهبردی[7]: شرکت‏ها در طول این فاز در مورد نحوه‏ی ساختاردهی زنجیره تصمیم می‏گیرند؛ یعنی اینکه چه فرایندهایی و با چه ترکیبی در هر مرحله انجام شوند. تصمیمات این فاز به تصمیمات استراتژیک زنجیره نیز معروف هستند. این تصمیمات شامل موارد زیر می‏شوند (ملو[8] و همکاران 2009). [8]

• مکان و ظرفیت تسهیلات تولیدی و انبارداری

• محصولاتی که باید در مکان‏های مختلف تولید یا ذخیره شوند

• روش‏های حمل‏و‏نقل موردنیاز در سکوهای ارسال مختلف

• نوع سیستم اطلاعاتی موردنیاز

شرکت باید مطمئن شود که اعضای زنجیره، حمایت کننده ی اهداف راهبردی آن در طول این فاز هستند.

ب) فاز برنامه‏ریزی[9]: در این فاز شرکت‏ها مجموعه ای از سیاست‏های عملیاتی را تعریف می‏کنند که عملیات کوتاه‏مدت آن ها را پوشش می‏دهند. در این فاز، فرض بر این است که تصمیمات راهبردی تغییر نمی‏کنند. شرکت ها فاز برنامه‏ریزی را با پیش‏بینی تقاضای بازارهای مختلف در سال آتی شروع می‏کنند. برنامه‏ریزی موارد زیر است (ملو و همکاران،2009): [5]

• چه بازارهایی از چه تسهیلاتی تأمین شوند

• اندازه انباشته‏های موجودی چقدر باشد

• پیمانکاری ساخت

• سیاست‏های سفارش و موجودی موردنیاز

• سیاست‏های مصوب موردنیاز برای تسهیلات پشتیبان در هنگام مواجه شدن با کمبود موجودی

• نحوه و زمان بندی ترویج های بازاریابی

برنامه‏ریزی، پارامترهایی را مشخص می کند که طی آن یک زنجیره برای یک دوره‏ی زمانی معین کار می‏کند. در فاز برنامه‏ریزی، شرکت‏ها باید عدم قطعیت در تقاضا، نرخ‏های ارز و رقابت در یک دوره‏ی زمانی مربوطه را در تصمیماتشان لحاظ کنند.

ب) فاز عملیاتی[10]: افق زمانی، معادل روزانه یا هفتگی بوده و شرکت‏ها در این فاز، تصمیمتی در مورد سفارش ها خاص مشتریان می‏گیرند. در سطح عملیاتی، ترکیب زنجیره ثابت بوده، سیاست‏های برنامه‏ریزی نیز از قبل تعریف شده هستند. هدف اصلی زنجیره در این فاز، رسیدن به سیاست‏های عملیاتی به بهترین شکل ممکن است. شرکت‏ها در طول این فاز، سفارش ها خاص را به موجودی‏ها یا تولید اختصاص داده، تاریخی را برای برآورده سازی سفارش تعیین می‏کنند، فهرست اقلام استخراجی از انبار را تهیه می‏کنند، روش ارسال یک سفارش را مشخص کرده و زمان بندی تحویل کامیون‏ها را تعیین و سفارش ها لازمه‏ی از سطح بالاتر را صادر می‏کنند. ازآنجایی که تصمیمات عملیاتی، کوتاه‏مدت هستند، معمولاً عدم قطعیت کمتری در مورد اطلاعات تقاضا برای آن ها وجود دارد. هدف عمده‏ی این فاز عملیاتی، بهره‏گیری از کاهش عدم قطعیت و بهینه‏سازی عملکرد با توجه به محدودیت‏های اعمال شده از طریق سیاست‏های برنامه‏ریزی است.

در این پایان‏نامه ترکیبی از فازهای راهبردی و برنامه‏ریزی برای زنجیره‏ی تأمین موردبحث، در نظر گرفته شده است. [5]