1-1 مقدمه

مشكلات زیست محیطی ناشی از رهاسازی آنتی بیوتیک ها در منابع آبی تهدیدی جدی به­ شمار می رود كه تعطیلی بسیاری از واحدهای تولیدی را حتی در كشورهای پیشرفته، موجب شد­ه­است. آنتی بیوتیک ها مواد دارویی با­ارزشی هستند كه از پیشرفت بسیاری از بیماری های عفونی جلوگیری می کنند. تولید آنتی بیوتیک ها با توجه به مشكلات زیست محیطی آن در كشورهای پیشرفته به ندرت صورت می گیرد و واحدهای تولیدی به كشورهای درحال توسعه منتقل شده اند. در كشور ما نیز با توجه به گسترش این واحدها لازم است تدابیری اندیشیده شود تا دانش فنی برخورد با عواقب اجتناب ناپذیر زیست محیطی این گونه واحدها با انجام تحقیقات لازم مدون گردد. از طرف دیگر با یك رویكرد سودمحور می توان واحدهای تولید آنتی بیوتیک را تشویق به بازیابی محصول خود نمود و خطر بزرگ رهاسازی آنتی بیوتیک ها را در محیط زیست كاهش داد و عملكرد سیستم تصفیه فاضلاب این واحدها نیز بهبود خواهد یافت. تولید این دسته از داروها نیازمند هزینه بالا و فن­آوری خاص خود است. اکسی­تتراسایکلین یكی از آنتی بیوتیک های مهم در جلوگیری از بیماری ها است.پساب خروجیاز واحد تولید آنتی بیوتیک ها اغلب حاوی مقدار زیادی آنتی بیوتیک است كه اکسی­تتراسایکلین نیز یكی از آن هاست. در صورت جدا نكردن این ماده ارزشمند از پساب واحد تولیدی و رها شدن آن در پساب ضمن ایجاد مشكل در تصفیه بیولوژیكی این پساب و مختل كردن عملیات تصفیه باعث ایجاد مقاومت در عوامل بیماری زا موجود در محیط زیست و مشكلات زیست محیطی می گردد.
فن­آوری های فعلی معضلات بسیاری درراه زندگی بشر قرار داده است. آلودگی های زیست محیطی، حجم زیاد زباله ها و مواد زائد غیرقابل تجزیه، آلودگی بیش ازحد هوا، از بین رفتن تدریجی لایه ازن، بروز تغییرات شدید جوی، افزایش دمای زمین، بالا رفتن سطح آب اقیانوس ها و دریاها و بیماری های غیرقابل درمان همه پیامدهای ناگواری است که فن­آوری حاکم در اثر بی توجهی و استفاده ناصحیح بشر به ارمغان آورده­است. آلودگی در محیط زیست به دلیل تنوع آلاینده ها متفاوت بوده و در این پژوهش تلاش می شود در خصوص آلاینده های سخت­تجزیه پذیر در محیط زیست، به خصوص آنتی بیوتیک ها و روش های تصفیه آن ها مطالبی ارائه شود.

1-۲ ضرورت انتخاب موضوع

امروزه بسیاری از منابع آبی و خاک به وسیله فاضلاب های صنعتی دچار آلودگی می روند. به منظور جلوگیری از آسیب های جدی در محیط زیست، می بایست در ابتدا این فاضلاب ها تصفیه و سپس به محیط دفع شوند.
آنتی بیوتیک ها ازجمله آلاینده های سخت تجزیه پذیر زیستی بوده که در محیط زیست به دلیل ایجاد مقاومت ژنتیکی اهمیت خاصی دارند. لذا تصفیه آن ها ضروری بوده و روش های متداول تصفیه نیز قادر به حذف آن ها نمی باشند.
به منظور افزایش کارایی و همچنین امکان مقایسه با سایر پژوهش های موجود، آلاینده دارویی با ساختار آلی به نام اکسی تتراسایکلین (OTC)[1] انتخاب شد. این ماده جزء خانواده تتراسایکلین بوده و به عنوان آنتی بیوتیک کاربرد وسیعی در درمان عفونت های گوارشی و تنفسی دارد و همچنین به عنوان محرک رشد برای دام، طیور، ماهی ها و زنبورعسل استفاده می شود. این دارو در فاضلاب صنایع داروسازی و مراکز دام پروری به مقدار قابل توجهی وجود داشته که به دلیل سخت تجزیه پذیر بودن در تصفیه متداول بیولوژیکی قابل حذف نیست.]۱[

1-۳ اهداف تحقیق

1-۳-۱ هدف کلی

به طورکلی هدف اصلی تصفیه و جلوگیری از انتشار آنتی بیوتیک ها به خاک و آب­ زیرزمینی و جلوگیری از به هدر رفتن این ماده باارزش و کنترل آلودگی محیط زیست می باشد.