3-1 مقدمه…………………… 34

3-2 آزمون نرم افزار……………………. 34

3-3 مشکلات پیش روی آزمون نویس ها…………………… 35

3-4 زبان خاص دامنه برای آزمون دامنه……………………. 35

3-4-1 نیاز به وجود یک زبان خاص دامنه برای دامنه آزمون بار………. 36

3-5 آزمون نرم افزارهای تحت وب……………………… 37

3-5-1 آزمون های سمت مشتری…………………….. 37

3-6 معماری سیستم پیشنهادی…………………….. 38

3-7 پارامترهای مؤثر در آزمون بار……………………. 40

3-7-1 پارامترهای زمانی…………………….. 40

3-7-2 پارامترهای مشخص کننده رخداد خطا در برنامه……………… 40

3-8 چارچوب های مورد استفاده جهت آزمون نرم افزارهای تحت وب……….. 41

3-9 طرح پیشنهادی…………………….. 44

3-9-1 تعریف آزمون بار……………………. 45

3-9-1-1 فرآیندهای مورد نیاز برای آزمون بار……………………. 47

3-9-2 بررسی ساختار چهارچوب جب……………………… 47

3-9-3 نحو زبان خاص دامنه پیشنهادی…………………….. 49

3-9-3-1 ساختار کلی هر آزمون بار در زبان خاص دامنه پیشنهادی…………. 50

3-9-3-1-1 انتخابگرها…………………… 50

3-9-3-1-2 رخدادها…………………… 55

3-9-3-1-3 ایجاد رخدادها…………………… 56

3-9-3-1-4 بارگذاری اطلاعات از فایل…………………….. 56

فصل چهارم: محاسبات و یافته ­های تحقیق

4-1 مقدمه…………………… 58

4-2 آزمون زبان خاص دامنه پیشنهادی…………………….. 58

4-2-1 برنامه کاربردی 1: ورود و مشاهده نتیجه……………………. 60

4-2-2 برنامه کاربردی 2: ثبت نام در سایت……………………… 65

4-3 دستاورد زبان خاص دامنه پیشنهادی…………………….. 69

4-4 کاستی های DSL پیشنهادی…………………….. 69

فصل پنجم : نتیجه­ گیری و پیشنهادات

5-1 نتیجه گیری…………………….. 72

5-2 کارهای آینده…………………… 76

پیوست الف: معرفی زبان گرووی……………… 78

ویژگی های گرووی…………………….. 79

قدرت در کد گرووی…………………….. 81

محیط توسعه یکپارچه گرووی و پشتیبانی ویرایشگر………… 82

پیوست ب: واژه نامه فارسی به انگلیسی…………………….. 83

پیوست ج: واژه نامه انگلیسی به فارسی…………………….. 85

فهرست مراجع ……………………….87

چکیده:

این پایان نامه در مورد طراحی و پیاده سازی یک زبان خاص دامنه جهت انجام آزمون بار روی برنامه های کاربردی تحت وب است. زبان های خاص دامنه، زبان هایی هستند که برای انجام اموری در حوزه خاص و با هدف سهولت در تولید برنامه ها طراحی می شوند. در توسعه هر سیستم نرم افزاری، مرحله آزمون نرم افزار از جهات مختلف اهمیت بسیار داشته و زمان و هزینه زیادی را تحمیل می کند. برای نرم افزارهای تحت وب، آزمون بار از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هدف از این پایان­نامه، ارائه زبانی است که با استفاده از آن بتوان آزمون بار برای برنامه های کاربردی تحت وب را با سهولت و سرعت بیشتر و با هزینه و تخصص کمتری انجام داد. در این حوزه، زبان های خاص دامنه به منظور انجام آزمون های واحد و آزمون های کاربردی ارائه شده اند. هرچند با استفاده از برخی قابلیت های این زبان ها و ترکیب آن ها با امکانات زبان های همه منظوره، می توان آزمون بار نیز انجام داد، اما نمی توان از آن ها به عنوان یک زبان خاص دامنه جهت آزمون بار نام برد زیرا کاربران همچنان با برخی دشواری های زبان های همه منظوره درگیر هستند؛ به عبارت دیگر زبان خاص دامنه ای که تنها مختص آزمون بار باشد، طراحی و یا گزارش نشده است. این پایان نامه در واقع پاسخی به این نیاز است. زبان خاص دامنه پیشنهادی بر مبنای زبان گرووی و چارچوب های جِب و اسپاک بنانهاده شده و قادر است تمامی سناریوهایی که یک کاربر انسانی در یک صفحه وب انجام می­دهد را پشتیبانی نماید. در این زبان کاربر می تواند مشخص کند که برنامه کاربردی مورد نظر وی، با چه تعداد کاربر به صورت همزمان مورد آزمون قرار گیرد. همچنین امکان ذخیره خروجی و نتایج آزمون به قالب هایی مانند XML، XLS، CSV و TXT در نظر گرفته شده تا نتایج به راحتی در نرم افزارهای تحلیلی و آماری مورد استفاده باشد. در این پایان­نامه برای دو برنامه کاربردی تحت وب که سناریوهای متداولی هستند، دو آزمون بار انجام شده تا صحت عملکرد زبان در انجام آزمون بار مشخص شود. بر اساس این آزمون­ها، زبان خاص دامنه پیشنهادی زمان ایجاد یک آزمون بار را به طور تقریبی تا 40 برابر برای زبان های سطح بالایی چون Java و C# کاهش می دهد. این میزان کاهش برای زبان سطح پایین تری چون C++ تا 80 برابر نیز می رسد. از نظر کد نویسی نیز استفاده از زبان خاص دامنه پیشنهادی برای زبان های سطح بالای مذکور تا 6 برابر و برای زبان سطح پایینی چون C++، 10 تا 12 برابر حجم کد نویسی را کاهش می دهد.

فصل اول: مقدمه و کلیات تحقیق

1-1- مقدمه

امروزه برنامه­های کاربردی و نرم افزاری نقش بسزایی در زندگی روزمره دارند و بنابراین نیاز است هرگونه خطا در این برنامه­ها به حداقل مقدار ممکن برسد. در این میان برنامه­های کاربردی وب از جمله برنامه­هایی هستند که بیشتر از بقیه مورد استفاده قرارگرفته و اهمیت یافته­اند لذا آزمون آن­ها نیز بسیار مورد توجه است. به دلیل تخصصی بودن حوزه­ی آزمون نرم­افزار، زبان­های خاص دامنه متعددی برای این حوزه به وجود آمده­اند که نسبت به زبان­های همه منظوره کاراتر عمل می­کنند. یکی از این حوزه­ها آزمون برنامه­های کاربردی وب است. در اکثر روش های تولید برنامه­های کاربردی فاز آزمون وجود دارد؛ اما در مورد برنامه­های کاربردی وب این قضیه کمی متفاوت است چرا که این برنامه­های کاربردی دو بخشی هستند. بخشی از آن­ها به قسمت سرور مربوط می­شود و بخش دیگر ازگر کاربر به سمت سرور رفته و از دید کاربر بررسی می­شوند؛ بنابراین برای برنامه­های کاربردی وب دو نوع آزمون برای دو بخش مختلف صورت می پذیرد [1]:

• آزمون الگوریتم ها و عناصر داخلی سرور

• آزمون این برنامه ها از دید کاربر و آزمون موارد کاربری سیستم

چارچوب های متعددی وجود دارند که کار و تعامل با برنامه های کاربردی وب را ساده تر ساخته و به خودکارسازی آزمون آن ها می پردازند که نمونه­هایی از آن­ها عبارتند از جب[1]، کانو[2]، گردل[3] و… که با زبان گرووی[4] طراحی شده اند چرا که زبان گرووی از جهات مختلفی که در فصل های آتی ذکر خواهد شد، مناسب تر از هر زبان دیگری برای انجام این کار است. بر خلاف گذشته که فقط آزمون واحد برای برنامه های کاربردی وب انجام می شد، این چارچوب ها زمینه ی ایجاد آزمون عملکردی را نیز فراهم می­کنند. از آنجا که آزمون برنامه های کاربردی وب با این چارچوب ها ساده تر انجام می گیرد و در بین آن ها محیط جب با دیگر چارچوب ها و تمامگرها سازگار است، از آن استفاده شده است تا زبانی برای آزمون بار در برنامه های کاربردی وب طراحی شود.

1-2- بیان مسئله

اهمیت آزمون نرم افزار و اثرات آن بر كیفیت نرم افزار کاملاً واضح است. نوشتن آزمون ها کاری گران قیمت، خواندن آن ها مشقت بار و نگهداری شان بسیار دشوار است. برای کار با این حوزه به تخصص بالایی نیاز است به همین دلیل این تفکر به وجود آمده است که برای دامنه ی آزمون نرم افزار، زبانی طراحی شود تا آزمون ها با تمرکز و تخصص بیشتری انجام گیرند. آزمون عملکردی برنامه های کاربردی وب به طور موثر، همواره یک چالش بوده است چرا که با وجود دشواری که در مسیر نوشتن و آزمون این برنامه ها وجود دارد اما باز هم تا کنون فقط آزمون واحد به صورت سنتی برای وب وجود داشته است .[1] برخی از اشکالات اساسی در یک برنامه وب، مواردی هستند که یک آزمون واحد هیچ راهی برای بررسی آن ها ندارد.

متأسفانه، تحقیقات انجام شده نشان می دهد که استفاده از ابزارها برای نوشتن و اجرای آزمون عملکردی دست و پاگیر هستند. تفاوت های موجود درگرها و محیط ها باعث شده است که اجرای آزمون ها توسط توسعه دهندگان بر روی رایانه های مختلف تبدیل به یک چالش شود و یا اینکه اجرای آن عملی نباشد. همچنین نشان دهنده ی این است که حتی پس از سرمایه­گذاری زمان و تلاش برای نوشتن آزمون عملکردی، آن ها تمایل دارند که بسیار شکننده باشند و همچنین فهم آن ها برای توسعه دهندگان دیگر مشکل است. در این پایان نامه از جب که تمامی این موارد را تغییر داده و محیطی ساده فراهم آورده است تا بتوان با برنامه های کاربردی وب به سادگی تعامل برقرار کرد، استفاده شده است تا یکی از این چالش­ها برطرف شده و با طراحی یک زبان خاص دامنه، آزمون عملکردی برای حوزه ی آزمون بار وب سایت صورت پذیرد تا بتوان برنامه های کاربردی وب را باکیفیت بالاتر عرضه داشت.

1-3- مشکل طراحی زبان خاص دامنه برای آزمون بار

این که جب یک چهارچوب مناسب جهت ارتباط با صفحات وب و کار با آن ها است و به ما اجازه می دهد که بتوان از طریق یک رابط برنامه نویسی، در قالب یک زبان خاص دامنه، با تمامی تگ های صفحه وب مورد نظر ارتباط برقرار کنیم، به تنهایی برای آن چه که ما به دنبال آن هستیم کافی نخواهد بود. طراحی و اجرای یک آزمون عملکرد، به خصوص در مورد این پایان نامه که هدفش آزمون بار بر روی یک نرم افزار وب است، بسیار فراتر از کار با تگ های یک صفحه و ساخت درخواست های GET و POST پروتکل HTTP است. اندازه گیری زمان اجرا، اندازه گیری میزان اطلاعات جا به جا شده و همین طور بررسی پاسخ های HTTP بازگشتی از سرویس دهنده وب، خود از مواردی هستند که یک چهارچوب آزمون بار، نیازمند اندازه گیری آن ها و گزارش دهی در مورد آن ها است.

1-4- روش مقابله با مشکل طراحی