6.پایش و کنترل ریسک [15].

چنانچه مشخص است مدیریت هر پروژه در طول مراحل مختلف فوق با مسائل مختلف تصمیم گیری در مورد ابعاد مختلف ریسک مواجه است. در هر مساله می بایست متغیر های تاثیرگذار مربوط به ریسک را که بر نتیجه پروژه موثرند را شناسایی نموده و سپس میزان اهمیت هر کدام از این عوامل را مشخص نماید.

همانطور که گفته شد هدف از مدیریت ریسک شناسایی و به کارگیری معیارهایی است که ریسک را تا سطحی قابل قبول هدایت کند و این مهم زمانی اثربخش خواهد بود كه راهبرد پاسخ به ریسك های بحرانی نیز اثربخش باشد. برای این منظور انتخاب یك راه حل و ابزار و راهبرد مناسب پاسخ به ریسك، الزامی می باشد. از آنجا که مدیران برای دست یابی به نتایج صحیح و واقعی در پروژه باید به بیش از یک معیار برای تصمیم گیری توجه داشته باشند، روشهای نوین پشتیبانی تصمیم گیری ابزاری مهم و مناسب در تجزیه و تحلیل ریسک پروژه به شمار می آید.

از جمله ابزارهایی که تاکنون مورد استفاده قرار گرفته اند می توان به روش های چندفازی، هیستوگرام، نمودار پارتو، نمودار علت و معلول، الگوبرداری، گسترش عملکرد کیفی (QFD) و تحلیل شکست و اثرات آن (FMEA) اشاره نمود [24] .

اساس مدیریت ریسک بر مبنای روش تحلیل شکست و اثرات آن بر این فرض است که برخی عوامل موثر بر ریسک با استفاده از تجربیات و تخصص دست اندرکاران قابل تشخیص هستند و می توان با تشخیص و تعیین اهمیت ریسک و وقوع آن از بروز ریسک های بالقوه جلوگیری نمود و یا اثرات ان را کاهش داد [22].

با توجه به سیر مقالاتی که عنوان شده کاربرد روش تحلیل شکست و اثرات آن بتواند در تجزیه و تحلیل ریسک پروژه مثمر ثمر باشد. در این تحقیق محقق می کوشد به تجزیه و تحلیل ریسک پروژه های ساخت آسایشگاه سالمندان با استفاده از روش FMEA بپردازد.

3-1- بیان اهمیت و ضرورت انجام تحقیق

در تمام صنایع، مشتریان به كیفیت و پایداری محصولات اهمیت می دهند. از طرفی فرآیندهای پیچیده تولید محصولات و ارائه خدمت حفظ كیفیت و اعتبار را برای تولید كننده و ارائه دهنده بسیار دشوار كرده است. به طور سنتی، اعتبار یك محصول یا خدمت از طریق آزمون های متعدد تائید می شد. این قبیل فنون سنتی در مراحل پایانی توسعه انجام شدند. چالش پیش رو طراحی كیفیت و پایداری در چرخه توسعه است [36].

بهبود کیفیت محصولات و خدمات، عامل اصلی در سنجش میزان رضایت مشتریان هر سیستم محسوب می گردد. کسب رضایت مشتریان از مهمترین دغدغه های سازمان های خدماتی از جمله مراکز خدمات درمانی است. میزان برآورده سازی رضایت مشتریان از طریق میزان کیفیت موجود در خدمات سنجیده می شود. در تحقیقات سال های 1993 تا 2005 تعداد محدودی از ابزارهای کیفی جهت بهبود کیفیت در مراکز خدمات درمانی مشاهده شده است. از جمله ابزارهایی که تاکنون مورد استفاده قرار گرفته اند می توان به هیستوگرام، نمودار پارتو، نمودار علت و معلول، الگوبرداری، گسترش عملکرد کیفی (QFD) و تجزیه و تحلیل اثرات و حالات خطا (FMEA) اشاره نمود [15] .

بررسی مساله ریسک و مقابله با آن، تاثیر بسیاری بر بهبود روند و کیفیت اجرا در پروژه ها خواهد داشت؛ پروژه های ساخت به دلیل مواجهه با مسائلی همچون شرایط پیش بینی نشده زمین و آب وهوا، حضور افراد درگیر در پروژه با فرهنگ های مختلف، بی ثباتی های سیاسی و امكان تغییر سیاست های دولتی، مسائل مالی و اقتصادی و غیره همواره با ریسك های فراوان روبه رو هستند. تعدد و اهمیت هر یك از این ریسك ها به بزرگی پروژه و پیچیدگی آن وابسته است.

پرهیز و ممانعت از وقوع ریسك ها در پروژه امری ناممكن است. لذا استفاده از یك سیستم جامع مدیریت ریسك جهت مدیریت تمام انواع ریسك ها ضروری به نظر می رسد. مدیریت ریسك فرآیندی پیوسته و منظم است كه از طریق چرخه حیات یك پروژه و به منظور كسب درجه بهینه ای از كاهش و تعدیل و كنترل ریسك به تحلیل و پاسخگویی به ریسك ها می پردازد[15].

از طرفی، در مقایسه با صنایعی دیگر، صنعت ساخت و ساز بواسطه وجوه مختلف فعالیت های ساختمانی؛ همچون، دوره طولانی، فرآیندهای پیچیده، محیط نامطلوب، میزان زیاد سرمایه گذاری و ساختار پویایی سازمانی آن با ریسک بیشتری مواجه هستند.از این رو اتخاذ روشهای موثر مدیریت ریسک برای اداره ریسک های توام با فعالیت های ساخت و ساز به جهت اجرای موفق این پروژه ها از اهمیت زیادی برخوردار بوده است [44].

در تحقیقات و بررسی های علمی میزان جذابیت و اهمیت موضوع عاملی است که در شکل گیری یک تحقیق نقش موثری را ایفا می کند. در هر تحقیق تلاش بر آن ست که زوایای مبهم و تاریک موضوع تحقیق برای محقق و استفاده کنندگان روشن شده و افقی به سوی شناخت کامل و همه جانبه موضوع تحقیق گشوده شود. شاید اصلی ترین جذابیت در انجام چنین پژوهشهایی، عواقب و هزینه های عدم چنین بررسی هایی است [11].

سهل انگاری در مدیریت ریسک می تواند عواقب نامطلوب و مهمی به لحاظ فیزیکی، مالی و یا اعتباری برجای گذارد. حتی اگر تاثیر پیامدهای عدم مدیریت ریسک کمرنگ به نظر برسد، عدم توجه به آن می تواند موجب انحراف از مسیر اصلی امور شود و موجب گردد تا به جای آنکه سازمان وقت و توان خود را در مسائل اصلی تجارت صرف کند، بخش قابل توجهی از انرژی و امکانات خود را صرف مقابله با تبعات عدم مدیریت ریسک نماید. توجه شایسته به مدیریت ریسک، نیازمند داشتن یک چهارچوب مطمئن برای آن است. این چهارچوب نه تنها شامل فرآیندهای شناسایی، اندازه گیری و مدیریت ریسک می شود، بلکه همچنین مکانیزمی فراهم می آورد که به ما امکان می دهد در مورد تغییرات ریسک در طول زمان و رویه های مدیریت بحران با طرح های محدود کننده رویدادهای مسبب ریسک که قبلا پیش بینی نشده بودند بازخور دریافت نماییم [37] .