حکیم ابوالقاسم فردوسی- صاحب اثر گران بهای شاهنامه- یکی از ابر مردان عرصه­ ادب فارسی است. از دیر باز هر ایرانی با خواندن اشعار شاهنامه­ی فردوسی،برخود بالیده که صاحب حماسه­ی بزرگی است که همواره درس ادب و اخلاق و ارزش­های پسندیده را نثار مردم ایران و جهان نموده است؛ ارزش­ها و سجایای اخلاقی که در زندگی، رزم و حتّی مردن شخصیّت­های شاهنامه، به ویژه پهلوانان نمود عینی دارد. شاهنامه­ی فردوسی به­یقین شده است.گنجینه ای که علاوه بر به تصویر کشیدن فرهنگ و تاریخ افتخارآمیز ملی ما، در ترویج و اعتلای ارزش­های اخلاقی-انسانی و نیز تقویت خصیصه­های حسنه تلاش و کوشش فراوانی مبذول داشته است.

دغدغه­ی­فردوسی،حتّی در آن هنگام که قهرمانانش در بحبوحه­ی نبرد هستند،ترویج اخلاق وادب است. مقوله­ای که در کمتر اثری می­توان مانند آن را پیدا کرد. شاهنامه کتابی است که عملاً درس اخلاق و ادب را به جهانیان گوشزدمی­ کند.سجایای اخلاقی­از قبیل دعاو نیایش،گذشت، خرد، وفاداری، آزادگی، شجاعت، آشتی­جویی، میهن­پرستی و جوانمردی و… از دیرباز در هر فرهنگ و آیینی پسندیده بوده و کمتر نویسنده و شاعری پیدا می­ شود که در اثر خود از این سجایا و ارزش­های اخلاقی – انسانی نام نبرده باشد. امّا استفاده فردوسی از این ارزش­ها به گونه­ ای خاص است. ایشان شخصیّت­های بزرگ شاهنامه را ابتدا با لباس­زیبای عفت­وپاکدامنی می­پوشاندو وجودآن­ها را به زیور مردانگی و جوانمردی مزین می­ کندتا زمینه­ ترویج ارزش­ها وسجایای­اخلاقی را در­جامعه بگستراند.

دراین پایان نامه سعی شده است، سجایای اخلاقی پهلوانان شاهنامه­ی فردوسی هنگام نبرد و رفتار با دیگران مورد بررسی قرار گیرد به آن امید که درس عملی و تصویری ملموس باشد برای همه­ی پویندگان راه معرفت واخلاق وزنگ هشداری باشد برای کسانی که در فکر بدی به دیگران هستند.

هــرآن کــس کــه انــدیشــه­ی بــد کنــد                بـــه فــرجــام،بــد بــا تــن خــود کنــد