زبان و ادبیات فارسی ادبیات زندان (بررسی اصطلاحات، اشعار، دیوار نوشته ها و ادبیات شفاهی در محیط داخلی زندان کرمان) |
:
تصور ذهنی افراد جامعه و آنچه به عنوان زندان یاد می شود و مردم با دیدن آن،ذهنشان مشوش می شود و نگران کننده است،دیوارهای بلندی که در هر طرف آن دنیایی متفاوت از همدیگر می باشند، چه بسا انسانهایی هستند که با تمام بی گناهی، بی اطلاعی، بی کسی، دست سرنوشت و یا قانون های نوشته در کتابها، چه بسا از روی حق و افرادی به ناحق ،افرادی آگاهانه و افرادی ناآگاهانه سرنوشتشان آنگونه رقم خورده است که در پشت دیوارهای بلند عمرشان را بگذرانند و چه بسا افرادی هستند که مستحق بدترین مجازاتها می باشند ولی آزادانه در پیش دیوارها،مست غرورند و هرگز در مخیلة خویش آنگونه تصور نمی کنند که جایگاه واقعی آنها در پشت آن دیوارهای بلند است و در خوشیهای خویش جولان می دهند و خم به ابرو هم نمی آورند و در هنگام عبور از کنار دیوارهای زندان نیشخندی هم می زنند.
و اما در هر زندان دیوارهای پر از عکس و نوشته که روزی نوشته شده اند تا خوانده شوند شاید،تا باقی بمانند ،شاید تا احساسی را بیان کنند،اعتراضی،خاطره ای،درددلی. شاید احساسات گوناگونی که درقالب عکس ، نقاشی و واژه ها بر دیوارهای زندان شکل گرفته اند.
هنگامیکه در زندانها به دنبال دیوارنوشته ها یا بهتر بگویم دل نوشته ها می گردی ، به هر جایی سرک باید بکشیم، از پشت بام گرفته تا بندهای عمومی، سلولهای انفرادی و اتاقکهای نگهبانی. هر جا که دیواری هست، سقفی هست یا میله ای که بتوان بر آن نوشت یا کشید. در این دنیای پر از رمز و راز است،محصور گفته ها و خواسته های کسانی هستیم که آنها را نمی شناسیم و هیچ گاه شاید نتوانیم به عمق و دورن خواسته های آنها پی ببریم.
در این دنیا، دیوار نوشته ها و اشعار آرزوهای افراد گاه چنان کوچک شده اند، چنان رنگ و بویی متفاوت با هم دارند که نمی توانیم آنها را در ذهن خودمان مرتب کنیم.
گوناگونی افراد و احساساتشان را از روی نوشته هایشان احساس تنهایی، احساس فراموش شدگی،احساس طلب کمک از عزیزان، دوستان، از خدا، احساساتی مشترک زندانی و زندانیان می باشد .
چرا هستند؟ نوشته ها چرا هستند؟ آنها را نگاه می کنیم و آنها هم ما را نگاه می کنند،آیا آنها صرفاً یک عادت دیرینه دیوارنویسی هستند؟آیا تلاشی هستند برای خود در لحظه ای که حرف زدن از هر زمانی دشوارتر است؟ آیا مینویسند که از خود سؤال کنند که چه می نویسند و چرا؟ یا اینکه به نوشته هایشان بی اعتنا بوده اند ولی نوشته اند بی آنکه به فکر برآورده شدن نیاز نگرشی باشد که نقطة اتکایی را طلب می کند؟ آیا این نوشته ها از روی ناامیدی نوشته شده اند یا برای ساختن یک زندگی دیگر،بیان ارزشهایی جدید و آرزوهایی که قابلیت بروز در دنیایی واقعی را پیدا نکرده اند؟ آیا این نوشته ها کلماتی هستند که واقعیت و رؤیا را در ذهن نویسنده اش،با هم آشتی می دهند؟
واما اگر از سؤالاتی که از ذهن خودم تراوش می کند بگذرم و در باب گردآوری جملات و اشعار و دیوارنوشته ها که گاه توانسته ایم انشایی و املایی که داشتند به همان صورت نمایش داده شده است و سعی نگارنده بر آنها بوده است که مطالب گردآوری شده را در مضمونهایی که به یکدیگر شبیه تر هستند در کنار هم گنجانده شود تا برای فراگیران و خوانندگان و علاقمندان لذت بخش و مورد استفاده قرار گیرند.
مضامینی که مطالب را براساس آنها مرتب می کنیم عبارتند از:
1) زندگی 2)عشق 3)انتظار 4)تنهایی 5)غیره
و امیدواری نگارنده آن است که مضمون هر فصل آن طور که خودش می خواهد به ذهن بخواند و در ذهن راه یابد و خود را بسازد.
دیوار نوشته ها ترکیبی است از نوشته ها، عکس ها و نقاشی های روی دیوارهای زندان.
«هر کس زندان را تجربه کرده باشد،سپری کردن یک روز در آن را برابر با یک عمر می دانند،عمری که تنها با یک دیوار از جریان رایج زندگی فاصله می گیرد . دیواری تلخ که تو با تنهایی و ناامیدی و غم و رنجت در پشت آن راه می روی ، گریه می کنی، می خندی، از لای میله های عمودی به دنبال آسمان می گردی،می نویسی از روی سرگردانی، می نویسی تا از غربت فرار کنی، می نویسی چون امکان دسترسی به وسیله ای دیگر برای بیان احساساتت را نداری،می نویسی از روی نفرت، از روی عشق یا می نویسی تنها از روی عادت دیرینه ی دیوارنویسی» این نوشتة شرح حرفهای دل یک زندانی و بهانه ما برای نوشتن این مطالب است.
و امیدواریم که توانسته باشیم حق مطلب را ادا کرده باشیم.
بیان مسأله:
بررسی اصطلاحهای رایج، اشعار، ضرب المثل ها، دلنوشته ها، دیوار نوشته ها در محیط داخلی زندان به صورت شفاهی و مکتوب ما بین مدد جویان زندان معمولأ اصطلاحاتی بکار می روند که جنبه سمبلیک ورمز آلود دارند واین اصطلا حها می تواند بصورت نا مگذاری . القاب. صفات وغیره ….باشد .
دلنوشته ها: قرار گرفتن زندانیان در محیطی محدود وسر بسته وداشتن محکومیت وقرار گرفتن در چنین فضا ومکانی معمولأ هر فردی برای خود سر گرمی وچیزی را دنبال می کند واکثر این افراد از سر دلتنگی، احساس ندامت ، انتقال تجربه خود به دیگران ، وبیکاری شروع به نوشتن می کنند وهر چیزی که این افراد از سراحساس بیان می کنند خواه از ذهن خود باشد وخواه استفاده از محفوظات در قالب دلنوشته قرار می گیرد .
دیوار نوشته ها : معمولأ ذات واقعی زندان قرار گرفتن در محیط بسته واستفاده از امکانات محدود می باشد و محدودیت امکانات برای زندانیان گاه منجر به یاد داشت کردن ذهنیات ومحتویات ذهن خود برروی دیوار های اطراف خود می شود واین دیوار نوشته ها گاه برای یادداشت ،یادگاری گاهی از سر عبرت برای دیگران ،تاریخ ورود وخروج وغیره می باشد.
سوالات و فرضیات تحقیق:
در این تحقیق این سوالها مد نظر وامید است که در جستجوی پاسخ این سوالها بتوانیم تحقیق مورد نظر را دنبال وبه نتیجه برسانیم. که سوالات وفرضیات تحقیق عبارتند از :
1: اصطلاحات رایج در محیط زندان چه کلماتی هستند ؟
2:نوشته ها شامل چه عبارات وبا چه هدفی نوشته میشوند؟
3: دلنوشته ها از کجا وچگونه سرچشمه میگیرند؟ آیا همه دلنوشته ها زاده فکر وذهن زندانیان است؟ استفاده از محتویات ذهن زندانیان وخویشتن پنداری با این دلنوشته ها چگونه صورت میگیرد.؟
سوابق تحقیق:
با توجه به جستجوی اینجانب تا کنون در زمینه ادبیات زندان تحقیقی صورت نگرفته است . آنچه در زمینه مشابه با این تحقیق به آن پرداخته شده است در قالب حبسیه (در ادبیات سنتی )یا پراختن به خاطرات و اصطلاحهای زندانیان سیاسی قبل از انقلاب اسلامی ایران می باشد ودر نحقیق مذکور قصد داریم به اصطلاحات رایج در محیط داخلی زندان ، دیوار نوشته ها ودلنوشته ها بپر دازیم وامید آن است که کار صورت گرفته آغازی باشد برای تحقیق در ادبیات موجود بین این قشر از جامعه که بواسطه هر نوع محکومیتی که دارند از دنیای عادی ومردم معمولی مجبورند جدا باشند وما به دنبال این هستیم که ادبیات مذکور را به علاقه مندان زبان وادبیات فارسی ارا ئه نماییم ، باشد که مطلوب دل تمامی دوستداران این عرصه قرار گیرد.
روش تحقیق:
روش تحقیق میدانی می باشد که بوسیله مصاحبه و تحقیقات میدانی که با هماهنگی اداره کل زندانهای استان کرمان و ارائه درخواست تحقیق در موضوع پایان نامه مذکور و معرفی از طرف دانشگاه اسلامی واحد بردسیر و کسب موافقت های اداره محترم حفاظت زندانها و همچنین استفاده از کتابهای موجود در کتابخانه زندان شهرستان کرمان و مصاحبه با تعدادی از زندانیان و حضور فیزیکی در بندها و مصاحبه رو در رو با مددجویان زندان که در زمینه های ادبی ، شعر و دارای ذوق و سلیقه در طراحی دفاتر خاطرات بودند مصاحبه انجام گردیده است و همچنین اطلاعاتی از زندانیانی بدست آمده که از زندان ترخیص گردیده اند و دفاتر خاطرات آنها نیزبررسی گردیده است. امّا شرح ماجرای تحقیق :
عبور مساله تحقیق در ذهن اینجانب همزمان گردید با مشورت مدیر گروه زبان ادبیات فارسی دانشگاه آزاد بردسیر جناب آقای دکتر اسفندیار پورو استقبال وتشویق ایشان هزمان شد با در خواست معرفی نامه از دانشگاه به اداره کل زندانهای استان کرمان وطی مراحل گزینش طبق مقررات حفاظتی وحراستی آن اداره کل محترم که قریب چها ماه طول کشید ومتاسفانه در مرحله اول با ادب موافقت حفاظت سازمان زندانهای کشور مواجهشدم (به دلیل عدم انطباق موضوع تحقیق پایانامه های مورد در خواست سازمان مذکور ) ودر مرحله دوم با توجه به توضیحات شفاهی در اداره کل حفاظت زندانهای استان وذکر دلایل ومستندات وهمچنین ابراز علامندی نسبت به موضوع مذکور موفق به کسب مجوز محدود جهت ارتباط با مدد جویان زندان کرمان ( داخل بندهای زندان) ودسترسی به کتابخانه وپژوهشگاه زندان کرمان بود امّا نا گفته نماند با تمام نا ملایماتیها که در این راه مواجه شدم هرگز تشویق وترغیب اساتید عزیز وارزشمند خودم را که از آنها طلب راهنمایی ومشاوره داشتم تحت الشعاع قرار نداد وهرگز به ذهنم خطور نکرد از انتخاب راهی که برگزیده بودم پشیمان شوم .ودر مراحل تحقیق با خیلی از مسایل آموزنده . تلخ وشیرین مواجه شدم که قلب هر فرد که به انسانیت وتفاوت خیلی از واقعیتها با حقیقت فکر می کنند به درد می آورد وامیدوارم در آینده پیرو این تحقیق بتوانم صدای افرادی رابه گوش جامعه برسانم که جایی ندارند حرفهای دلشان را باز گو وافرادی را که جامعه خود را به خواب زده اند بیدار نمایم ودر پایان بعد از مراحل میدانی تحقیق با خودم عهد کردم در جامعه کنونی یک معلم واقعی باشم .
پرداخته شده است در قالب حبسیه (ادبیات سنتی) یا پرداختن به خاطرات واصطلاحهای زندانیان سیاسی قبل از انقلاب اسلامی ایران می باشد . در تحقیق مذکور قصد داریم به اصطلاحات رایج در محیط داخلی زندان ، دیوار نوشته ها ودلنوشته ها بپردازیم وامید آن است که کارصورت گرفته آغازی باشد برای تحقیق در ادبیات موجود بین این قشر از جامعه که هر نوع که بواسطه هر نوع محکومیتی که دارند از دنیای عادی
فرم در حال بارگذاری ...
[جمعه 1399-10-19] [ 02:04:00 ب.ظ ]
|