نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………… 74

پیشنهادات……………………………………………………………………………………………………….. 78

محددیت ها……………………………………………………………………………………………………… 81

منابع………………………………………………………………………………………………………………. 83

« پرسشنامه سنجش احساس فشار روانی اوسولا ماركهام »

چكیده تحقیق:

در این تحقیق به بررسی رابطة بین فشار روانی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه شهرستان ابهر پرداخته ایم. نمونة تحقیق 372 نفر ( 191 نفر دختر و 181 پسر ) از دانش آموزان مذكور را شامل می شود، كه در سال تحصیلی 87-86 مشغول به تحصیل بوده اند. روش این تحقیق توصیفی و از نوع میدانی بوده و ابزار جمع آوری اطلاعات، برای متغیر فشار روانی، پرسشنامة اورسولا ماركهام است كه احساس فشار روانی را می سنجد. برای گردآوری اطلاعات متغیر پیشرفت تحصیلی، ضمن مراجعه به كارنامه های تحصیلی دانش آموزان درسال تحصیلی87-86 ، معدل آنان ثبت شده است. داده های به دست آمده با استفاده از روشهای آماری تجزیه و تحلیل گردیده و فرضیه های تحقیق مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها حكایت از آن می كند كه میزان فشار روانی دختران بیشتر از میزان فشار روانی پسران است. همچنین میزان پیشرفت تحصیلی دختران بیشتر از میزان پیشرفت تحصیلی پسران است. ولی رابطه ای بین میزان فشار روانی و میزان پیشرفت تحصیلی دختران دیده نشده، همچنین بین میزان فشار روانی و میزان پیشرفت تحصیلی پسران رابطة معناداری مشاهده نشده است. اثر متقابل جنس و پایه های تحصیلی بر روی فشار روانی دانش آموزان نیز معنی دار نیست.

فصل اول :

ـ مقدمه

ـ بیان مسئله

ـ اهمیت و ضرورت تحقیق

ـ اهداف تحقیق

ـ سوالات تحقیق

ـ فرضیه ها

ـ تعاریف عملیاتی متغیرها

مقدمه:

« رهایی كامل از تنیدگی مرگ است. »

« هانس سلیه»

تمدن و تقدس هر جامعه ای مدیون آموزش و پرورش آن جامعه است. بدون داشتن یك نظام آموزشی و تربیتی صحیح، انتظار هیچگونه پیشرفت و تمدنی را نمی توان از جامعه داشت. با بررسی و تحقیق در اوضاع و احوال ملتها و شناخت عوامل پیدایش حیات و مرگ تمدنها در می یابیم كه آن قوم و ملتی در مبارزه با جهل و نادانی به پیروزی رسیده و در پی ریزی و پیشبرد تمدن بشری نقش موثری داشته است كه بیشترین تلاش و كوشش را صرف بهبود نظام تعلیم و تربیت آحاد جامعه خویش كرده است. هر كشوری كه قصد دارد به پیشرفت و تكامل و ترقی در زمینه های فرهنگی، صنعتی، اقتصادی، اجتماعی، نظامی و …. دست یابد، باید از یكسری اصول و قوانین علمی و عملی بهره جوید. در این راستا بدون بهره گیری شایسته معلمان عزیز از روشهای صحیح تدریس و آشنایی با اصول مشاورة كودك و نوجوان، پیشرفتی در تحصیل دانش آموزان و در نتیجه پیشرفت جامعه حاصل نخواهد شد، چرا كه همانگونه كه اطلاع داریم اگر همه دانش آموزان را نگوئیم ولی اكثر دانش آموزان در طول تحصیل، مشكلات بخصوصی را دارند كه در نهایت استرس و فشارهای روانی را به دنبال دارد.

این روزها موضوع فشار روانی ناشی از كار و زندگی در میان عامة مردم، متخصصان آموزشی، مددكاران اجتماعی، متخصصان بهداشت و سایر كسانی كه مسؤلیت بهزیستی مردم را به عهده دارند، بسیار رایج بوده و در رأس امور قرار دارد. افراد جامعه كنونی بیش از پیش نسبت به استرس و پیامدهای آن هوشیار شده اند. بزرگسالان و نوجوانان و حتی كودكان ازآلودگی محیط زیست، امكان وقوع یك جنگ هسته ای، به پایان رسیدن منابع طبیعی و خطرآزمایشهای هسته ای، وجود افزودنیهای غذایی و مواد سرطان زا سخنی می گویند و تمامی این مسائل بخشی از زندگی روزمره را تشكیل می دهند. والدین و فرزندان می دانندكه هستة خانوادگی دگرگون شده زندگی عصر ما چنان است كه در اغلب خانواده ها پدر و مادر هر دو باید كار كنند تا بتوانند هزینه های روزافزون را تامین نمایند. طلاق افزایش یافته، ازدواج مجدد هم امری ناممكن نیست. افزون بر این رسانه های گروهی افراد را به مشاهده صحنه های جنگ، خشونت، تخریب و شقاوت و بی رحمی، مرگ و كشتار عادت داده اند. هشیاری فزاینده نسبت به رویدادهای ضربه آمیز زندگی لزوم توجه را به واكنشهای افراد و شیوه ای كه در رویارویی با عناصر تنیدگی را اتخاذ می كنند، ضروری كرده است.

استرس می تواند پیامدهایی داشته باشد. یكی از عوارض آنی و شایع استرس، اضطراب است. و عمومیت آن در سطح بین المللی به حدی است كه این قرن را قرن اضطراب نامیده اند و می گویند این قرن، قرن دلهره و نگرانی است، انسانها در هر سطح و شرایطی كه باشند، به نحوی اسیر دلهره و اضطرابند و این امر ریشه و منشا بسیاری از بیماریهای روانی می تواند باشد

با وجود تمام مسائل مربوط به استرس و نتایج خطرناك آن، می توان گفت كه مهمتر از وجود عوامل استرس زا در زندگی، روشهای مقابله با آن عوامل است و تحقیقاتی كه در ارتباط با نحوه جلوگیری و رفع استرس برروی آنچه كه روانشناسان، رفتار سازگاری یا مقاوم بودن می نامند، انجام گرفته است، نشان می دهد كه بعضی از گروههای جامعه، سالم زندگی می كنند و طول عمرشان زیاد است و به این نتیجه رسیدند كه پیشرفت و موفقیت در زندگی از عوامل اساسی زندگی سالم و طولانی بوده است. (شاملو، سعید ، بهداشت روانی ، انتشارات رشد ، تهران ، 1378)

بی شك پیشرفت در تعلیم وتربیت هم می تواند در وضعیت زندگی جوامع گوناگون نتیجه مثبت داشته باشد. بنابراین توجه به پیشرفت تحصیلی دانش آموزان و اینكه چه عواملی می تواند در این مهم دخالت داشته باشد، می تواند در حل برخی از مشكلات انسانها مفید واقع شود. وقتی وجود استرس، پیامدهای منفی دارد و پیشرفت و كسب موفقیت نتایج مثبتی به دنبال دارد، ناگهان چگونگی رابطه استرس و پیشرفت تحصیلی در ذهن تداعی می شود. و به همین علت تحقیق حاضر تلاشی در جهت بررسی رابطه فشار روانی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر و پسر دوره متوسطه شهرستان ابهر است.

بیان مسأله:

همه معلمین در طول زندگی حرفه ای خود همواره با دانش آموزانی مواجه شده اند كه علیرغم شروع خوب و مناسب فعالیتهای تحصیلی و كسب مدارج ممتاز و عالی در پایه های تحصیلی با افت عملكرد تحصیلی مواجه شده اند. و برای كمك به این دسته از دانش آموزان، دنبال علت و راهكار می گردند. والدین آنها نیز برای جلوگیری از افت هرچه بیشتر آنها طالب راهكارهای عملی هستند. حتی گاهی خود دانش آموزان نیز با مراجعه به مشاورین از وضعیت تحصیلی خود رضایت نداشته و ابراز ترس و نگرانی می كنند و افت تحصیلی و شكست تحصیلی، مسائل فردی و شخصی زیادی برای یادگیرنده ایجاد می كند، مسائلی از قبیل مشكلات عاطفی، روانی مانند استرس. در تحقیق موجود، محقق سعی دارد بداند كه آیا رابطه ای بین فشار روانی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه شهرستان ابهر وجود دارد؟ و اگر رابطه ای وجود دارد، این رابطه تا چه حد و چگونه است؟

اهمیت و ضرورت تحقیق:

به طور قطع سلامت روانی و پیشرفت تحصیلی دانش اموزان برای متوّلیان تعلیم و تربیت و سیاستگذاران سلامت و بهزیستی ، قابل توجه و اهمیت است. همچنین والدین نیز، سلامت روانی و پیشرفت تحصیلی فرزندان خود را خواهان می باشند. سالانه هزینه های هنگفتی صرف آموزش و پرورش فرزندان این آب و خاك می گردد و اگر مسئولین در جهت رشد و توسعة تعلیم و تربیت سرمایه های این مملكت ناتوان باشند، آیندة كشوربه مخاطره خواهد افتاد. بنابراین ضرورت دارد كه با توجه به عوامل مؤثر در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان، در محقق ساختن اهداف آموزش و پرورش كوشا باشیم. لذا توجه به زندگی پراسترس جامعه كنونی و اینكه آیا رابطه ای بین فشارهای روانی و پیشرفت تحصیلی وجود دارد یا نه، می تواند كمكی در رسیدن به این هدف باشد.