فصل دوم: مالکیت زمانی و مقایسه آن با عقود معین
2-1 مالکیت زمانی…………………………………………………………………………………………………………………………………….28
2-1-1 تعریف مالکیت زمانی…………………………………………………………………………………………………………………….28
2-1-1-1تعریف لغوی………………………………………………………………………………………………………………………………28
2-1-1-2 تعرفی اصطلاحی………………………………………………………………………………………………………………………29
2-1-2تاریخچه مالکیت زمانی…………………………………………………………………………………………………………………..30
2-1-2-1 مالیکت زمانی در کشورهای خارجی………………………………………………………………………………………..30
2-1-2-2 مالیکت زمانی در ایران…………………………………………………………………………………………………………….33
2-1-3 بررسی مبانی مشروعیت مالکیت زمانی ………………………………………………………………………………………33
2-1-3-1 بررسی مبنای مشروعیت حقوقی مالکیت زمانی……………………………………………………………………34
2-1-3-1-1 اجاره و صلح منافع……………………………………………………………………………………………………………..34
2-1-3-1-2 اصل حاکمیت اراده……………………………………………………………………………………………………………34
2-1-3-1-3 اصل نفوذ و اعتبار تعهدات…………………………………………………………………………………………………36
2-1-3-1-4 دکترین حقوقی………………………………………………………………………………………………………………….36
2-1-3-1-5بنای عقلا و قاعد تسلیط…………………………………………………………………………………………………….37
2-1-3-1-6عرف…………………………………………………………………………………………………………………………………….38
2-1-3-2بررسی مبنای فقهی مشروعیت مالکیت زمانی……………………………………………………………………….38
2-1-3-2-1 بررسی موضوع در فقه امامیه……………………………………………………………………………………………39
2-1-3-2-2کتاب………………………………………………………………………………………………………………………………….40
2-1-3-2-3سنت…………………………………………………………………………………………………………………………………..40
2-1-4 روش انجام معامله از طریق مالکیت زمانی……………………………………………………………………………….41
.2-1-4-1انواع کلی مالکیت زمانی………………………………………………………………………………………………………..42
2-1-4-2منافع طرفین و جامعه در انعقاد قراراد مالکیت زمانی………………………………………………………….43
2-1-4-2-1 محاسن مالکیت زمانی برای خریدار………………………………………………………………………………..43
2-1-4-2-2 محاسن مالکیت زمانی برای فروشنده…………………………………………………………………………….44
2-1-4-2-3 محاسن مالکیت زمانی برای دولت و جامعه………………………………………………………………..45
2-1-4-3 مزایای مالکیت زمانی……………………………………………………………………………………………………….45
2-1-5 دیدگاه مخالفین و پاسخ موافقین مالکیت زمانی………………………………………………………………….47
2-1-6 اقسام مالکیت زمانی……………………………………………………………………………………………………………..51
2-1-6-1مالکیت زمانی،بر مبنای حق ایجاد شده برای خریدار………………………………………………………51
2-1-6-2 مالکیت زمانی بر مبنای محل اقامتگاه…………………………………………………………………………….53
2-1-6-3 مالکیت زمانی بر مبنای زمان استفاده……………………………………………………………………………..54
2-1-7 خصوصیات قرارداد مالکیت زمانی…………………………………………………………………………………………56
2-1-8 نکاتی که خریداران احتمالی باید به آن توجه کنند………………………………………………………………59
2-2 مالکیت زمانی در قالب عقود معین…………………………………………………………………………………………….60
2-2-1 مقایسه مالکیت زمانی با عقد قرض……………………………………………………………………………………….. 61
2-2-1-1 تعریف عقد قرض…………………………………………………………………………………………………………………62
2-2-1-2 اوصاف عقد قرض…………………………………………………………………………………………………………………62
2-2-2 مقایسه مالکیت زمانی با عقد معاوضه………………………………………………………………………………………63
2-2-2-1 تعریف معاوضه……………………………………………………………………………………………………………………. 63
2-2-2-2 اوصاف معاوضه……………………………………………………………………………………………………………………. 63
2-2-3 مقایسه مالکیت زمانی با عقد بیع……………………………………………………………………………………………… 64
2-2-3-1 تعریف بیع……………………………………………………………………………………………………………………………….64
2-2-3-2ویژگی های عقد بیع…………………………………………………………………………………………………………………65
2-2-3-3 شرایط عقد بیع……………………………………………………………………………………………………………………….65
2-2-3-4 نمونه کاربردیبیع زمانی………………………………………………………………………………………………………..66
2-2-3-5 رویه قضایی………………………………………………………………………………………………………………………………67
2-2-3-6 تقاوت مالکیت زمانی با عقد بیع……………………………………………………………………………………………..68
2-2-4 بیع موقت و مقایسه ی آن با مالکیت زمانی……………………………………………………………………………….69.
2-2-4-1 دلایل بطلان بیع موقت…………………………………………………………………………………………………………71
2-2-4-2 تفاوت بیع موقت با قرارداد مالکیت زمانی…………………………………………………………………………….74
2-2-5 مقایسه مالکیت زمانی با عقد اجاره……………………………………………………………………………………………..75
2-2-5-1تعریف عقد اجاره………………………………………………………………………………………………………………………75
2-2-5-2 شرایط اساسی عقد اجاره………………………………………………………………………………………………………..76
2-2-5-3 تفاوت عقد اجاره با مالکیت زمانی………………………………………………………………………………………….76
2-2-6مقایسه مالکیت زمانی با عقد صلح……………………………………………………………………………………………….77
2-2-6-1تعریف صلح………………………………………………………………………………………………………………………………78
2-2-6-2 تعریف عقد صلح…………………………………………………………………………………………………………………….79
2-2-6-3 آیا مورد صلح باید معین باشد؟…………………………………………………………………………………………….81
2-2-6-4 تفاوت مالکیت زمانی با عقد صلح…………………………………………………………………………………………82
2-2-7 مقایسه مالکیت زمانی با حق انتفاع………………………………………………………………………………………….83
2-2-7-1 تعریف حق انتفاع………………………………………………………………………………………………………………….84
2-2-7-2ماهیت حق نتفاع…………………………………………………………………………………………………………………..84
2-2-7-3 انواع حق انتفاع………………………………………………………………………………………………………………………85
2-2-7-4 موارد زوال حق انتفاع…………………………………………………………………………………………………………….86
2-2-7-5تفاوت میان مالکیت منافع و حق انتفاع…………………………………………………………………………………87
2-2-7-6شباهت مالکیت زمانی با حق انتفاع……………………………………………………………………………………….87
2-2-7-7 تفاوت مالکیت زمانی با حق انتفاع………………………………………………………………………………………..88
فصل سوم : ماهیت آثار و کاربردهای مهایات
3-1 کلیات…………………………………………………………………………………………………………………………………………….91
3-1-1 انواع تقسیم………………………………………………………………………………………………………………………………91
3-1-1-1 تقسیم عین………………………………………………………………………………………………………………………….91
3-1-1-2 تقسیم دین و مطالبات ( قرض) ………………………………………………………………………………………..91
3-1-1-3 تقسیم منافع (مهایات) ……………………………………………………………………………………………………..91
3-1-2 تعریف تقسیم منافع (مهایات ) …………………………………………………………………………………………….91
3-1-2-1تعریف لغوی………………………………………………………………………………………………………………………..91
3-1-2-2 تعریف اصطلاحی……………………………………………………………………………………………………………….93
3-1-3 ارکان مهایات………………………………………………………………………………………………………………………….94
3-1-3-1 موضوع مهایات…………………………………………………………………………………………………………………..94
3-1-3-2 مالیکت بر منافع…………………………………………………………………………………………………………………96
3-1-3-3 وجود اشاعه…………………………………………………………………………………………………………………………96
3-2مبانی مشروعیت مهایات و ماهیت حقوقی آن……………………………………………………………………………..97
3-2-1 مبانی فقهی تقسیم منافع……………………………………………………………………………………………………….97
3-2-1-1 کتاب……………………………………………………………………………………………………………………………………97
3-2-1-2سنت……………………………………………………………………………………………………………………………………..98
3-2-1-3حکم عقل و بنای عقلا………………………………………………………………………………………………………….98
3-2-1-4اجماع…………………………………………………………………………………………………………………………………….98
3-2-1-5استحسان……………………………………………………………………………………………………………………………….98
3-2-2 بررسی ماهیت حقوقی مهایات…………………………………………………………………………………………………99
3-2-2-1نظریه اباجه معوضه بودن تقسیم منافع……………………………………………………………………………….99
3-2-2-2 نظریه معاوضه بودن تقسیم………………………………………………………………………………………………..100
3-2-2-3 نظریه صلح بودن تقسیم…………………………………………………………………………………………………….101
3-2-2-4نظریه اجاره بودن………………………………………………………………………………………………………………….102
3-2-2-5 قرارداد خصوصی بودن مهایات…………………………………………………………………………………………….103
3-3 بکارگیری مهایات برای مالکیت زمانی……………………………………………………………………………………. …..104
3-3-1 تفاوت مهایات و مالکیت زمانی…………………………………………………………………………………………… ……105
3-4اقسام مهایات و آثار و احکام آن………………………………………………………………………………………………………107
3-4-1 اقسام تقسیم منافع( مهایات ) ………………………………………………………………………………………………….107
3-4-1-1مهایات به اعتبار زمان و مکان………………………………………………………………………………………………..107
3-4-1-1-1مهایات زمانی………………………………………………………………………………………………………………………107
3-4-1-1-2مهایات مکانی……………………………………………………………………………………………………………………..108
3-4-1-1-3 مقایسه بین مهایات زمانی و مکانی…………………………………………………………………………………108
3-4-1-2مهایات به تراضی و اجبار………………………………………………………………………………………………………109
3-4-1-2-1مهایات به تراضی……………………………………………………………………………………………………………….109
3-4-1-2-2مهایات به اجبار…………………………………………………………………………………………………………………109
3-4-2احکام و آثار تقسیم منافع……………………………………………………………………………………………………… 110
3-4-2-1لزوم یا جواز تقسیم منافع…………………………………………………………………………………………………..110
3-4-2-1-1نظریه جواز……………………………………………………………………………………………………………………..110
3-4-2-1-2نظریه لزوم……………………………………………………………………………………………………………………..110
3-4-2-1-3نظریه برگزیده……………………………………………………………………………………………………………….. 111
3-4-2-2اثر مهایات…………………………………………………………………………………………………………………………….111
3-4-3فروش اجباری عین و جانشینی آن با مهایات………………………………………………………………………… 112
3-5 مسائلی درباره مهایات…………………………………………………………………………………………………………………..113
جمع بندی و نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………………………115
منابع و ماخذ………………………………………………………………………………………………………………………………………….118
پیوست…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..127
چکیده به زبان انگلیسی………………………………………………………………………………………………………………………..137
صفحه معرفی به زبان انگلیسی……………………………………………………………………………………………………………..138
عنوان به زبان انگلیسی………………………………………………………………………………………………………………………….139