2-5-2.پژوهشهای خارجی……………………………………………………………………………….. 33-30

2-6.خلاصه فصل………………………………………………………………………………………………. 34

فصل سوم: روش پژوهش…………………………………………………………………………………… 35

3-1.مقدمه………………………………………………………………………………………………………… 36

3-2. نوع پژوهش…………………………………………………………………………………………….. 37

3-3. فرضیه های پزوهش……………………………………………………………………………….. 37

3-4.قلمرو پژوهش…………………………………………………………………………………………… 38

3-4-1.قلمرو موضوعی…………………………………………………………………………………….. 38

3-4-2.قلمرو مکانی…………………………………………………………………………………………. 38

3-4-3.قلمرو زمانی………………………………………………………………………………………….. 38

3-5. جامعه آماری و روش نمونه گیری…………………………………………………………… 38

3-5-1.انتخاب حجم نمونه………………………………………………………………………………. 39

3-6.روش گردآوری اطلاعات…………………………………………………………………………… 39

3-6-1.طراحی پرسشنامه………………………………………………………………………………… 39

3-7.روش تجزیه و تحلیل………………………………………………………………………………. 40

3-8.نرم افزار مورد استفاده…………………………………………………………………………….. 40

3-9.خلاصه فصل…………………………………………………………………………………………… 41

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها…………………………………………………………….. 42

4-1.مقدمه…………………………………………………………………………………………………….. 43

4-2.آمار توصیفی………………………………………………………………………………………….. 44

4-2-1.اطلاعات جمعیت شناختی………………………………………………………………… 44

4-3.تحلیل عاملی متغیرهای رفتاری……………………………………………………………… 49

4-4.اندازه گیری پایایی………………………………………………………………………………….. 50

4-5.سطوح تاثیر عوامل رفتاری بر تصمیم گیری و عملکرد………………………….. 51

4-5-1.تاثیر روش های ابتکاری…………………………………………………………………….. 51

4-5-2.تاثیر پیش نگری……………………………………………………………………………….. 53

4-5-3.تاثیر بازار…………………………………………………………………………………………… 53

4-5-4.تاثیر رفتار رمه وار……………………………………………………………………………… 54

4-5-5.عملکرد سرمایه گذاری………………………………………………………………………. 56-55

4-6.تاثیر عوامل رفتاری بر عملکرد………………………………………………………………. 56

4-7.خلاصه و نتیجه گیری……………………………………………………………………………. 59

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادها………………………………………………………….. 60

5-1.مقدمه…………………………………………………………………………………………………….. 61

5-2.نتایج پژوهش………………………………………………………………………………………….. 62-61

5-3.محدودیت های پژوهش………………………………………………………………………….. 63

5-4.پیشنهادها………………………………………………………………………………………………… 64

5-4-1.پیشنهادهای کاربردی………………………………………………………………………….. 64

5-4-2.پیشنهادها برای محققان آتی……………………………………………………………….. 65

5-5.خلاصه فصل……………………………………………………………………………………………… 66

منابع فارسی……………………………………………………………………………………………………… 67

منابع لاتین……………………………………………………………………………………………………….. 69-68

لیست جدول ها ………………………………………………………………………………………………صفحه

جدول 2-1……………………………………………………………………………………………………..26

جدول4-1………………………………………………………………………………………………………44

جدول4-2………………………………………………………………………………………………………44

جدول4-3………………………………………………………………………………………………………45

جدول4-4………………………………………………………………………………………………………45

جدول4-5………………………………………………………………………………………………………46

جدول4-6………………………………………………………………………………………………………46

جدول4-7………………………………………………………………………………………………………47

جدول4-8………………………………………………………………………………………………………47

جدول4-9………………………………………………………………………………………………………50-49

جدول4-10……………………………………………………………………………………………………50

جدول4-11……………………………………………………………………………………………………52

جدول4-12…………………………………………………………………………………………………..53

جدول4-13…………………………………………………………………………………………………..54

جدول4-14…………………………………………………………………………………………………..54

جدول4-15………………………………………………………………………………………………….55

جدول4-16…………………………………………………………………………………………………57

چکیده

اگرچه تامین مالی در طی سالیان متمادی مورد مطالعه قرار گرفته است، اما رفتار مالی که رفتار انسان ها را در نظر می گیرد حوزه ای تقریبا جدید است. پایه رفتار مالی بر اساس تئوریهای روانشناختی است، و در صدد این می باشد که چگونه احساسات و اشتباهات شناختی رفتار افراد را در تصمیم گیریهای سرمایه گذاری تحت تاثیر قرار می دهد.

هدف اصلی این پژوهش این است که عوامل رفتاری تاثیر گذار بر تصمیم گیری و عملکرد سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار تهران کدامند و هر یک از این عوامل در چه سطحی بر تصمیم گیری و عملکرد سرمایه گذاران موثراند.

فرضیه های پژوهش بر اساس پرسشنامه های توزیع شده در بین سرمایه گذاران مورد آزمون قرار گرفته اند، داده های گردآوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS و AMOS مورد آزمون قرار گرفته اند.

2-2-1-15-نظریه شناختی افسردگی 17

2-2-1-16-نظریه شناختی بک (1969، 1976) و نظریه ناچاری فرا گرفته شده سلیگمان (1974) 18

2-2-1-17- نظریه رفتاری 18

2-2-1-18- نظریه افسردگی واقعیت گرا 18

2-3- اصطلاح افسردگی 19

2-4- ملاک های DSM-IV-TR در مورد افسردگی اساسی 19

2-5- طبقه بندی افسردگی 21

2-5-1- افسردگی فصلی 21

2-5-2- افسردگی اساسی 21

2-5-3- افسردگی دو قطبی 21

2-5-4- افسردگی دیستایمی 22

2-5-5- افسردگی مضاعف 22

2-5-6- افسردگی درونزاد 22

2-5-7- افسردگی برونزاد 22

2-6- عوامل موثر در افسردگی بر اساس نظریات مختلف 22

الف) عوامل بیولوژیك 23

ب) عوامل بیوشیمیایی 23

ج)عوامل عصبی ـ غددی 24

د) عامل جنسیت 25

ه) عامل سن 25

و) عامل ژنتیک 25

1ـ نظریه های روانكاوی 25

الف ـ فقدان 26

ب ـ خشم معطوف به درون 27

2ـ رویكرد شناختی بك 27

3ـ نظریة درمان عقلانی ـ عاطفی (الیس) 28

4ـ نظریه های یادگیری 29

الف ـ رویكرد تقویت 29

ب ـ درماندگی آموخته شده 30

6ـ نظریة اسناد 31

7ـ استرس 31

الف) تفاوت جنسی در افسردگی 33

ب) تفاوت سنی در افسردگی 33

2-7- علائم افسردگی 33

2-8- افسردگی روانی در نوجوانان و جوانان 34

2-9- سطوح افسردگی روانی 36

2-10- علل پیدایش افسردگی روانی 37

2-11- خصوصیات شخصیتی انسان های افسرده 38

2-12- شیوع افسردگی 39

2-12-1- رواج افسردگی بین مردم 39

2-12-2- شیوع افسردگی بین زنان جامعه 41

2-13- راه های درمان افسردگی 41

1- درمان بر اساس روان پویایی 41

2- درمان افسردگی از نقطه نظر یادگیری 42

3- درمان جسمانی 43

4- فوتوتراپی (نوردرمانی) 43

5- درمان اختلالات خلقی 44

2-14- اصول کلی درمانی افسردگی 45

2-15- نقش مشاوره در درمان افسردگی روانی 45

2-16-پیشینه تحقیق 49

3-1- روش پژوهش 55

3-2- جامعه آماری 55

3-3- نحوه نمونه گیری 55

3-4- آمار توصیفی 55

3-5-آمار استنباطی 55

3-6-متغیرها: 56

3-7- ابزار پژوهش 56

3-8- اعتبار و روایی پرسشنامه افسردگی بک 56

4-1- مقدمه 59

بخش اول:آمار توصیفی 60

4-2- ویژگی های شخصی پاسخگویان 60

رشته تحصیلی 60

جنسیت 61

4-2-3- سن پاسخگویان 62

4-3-1-بعد عاطفی 63

4-3-2-بعد شناخت 64

4-3-3-بعد رفتارهای آشکار 71

4-3-4- رفتارهای اجتماعی 73

4-3-5- نشانه های بین فردی 76

بخش دوم: آمار استنباطی 77

5-1-خلاصه پژوهش 85

5-2- محدودیت های پژوهش 89

5-3- پیشنهادات پژوهش 89

منابع 91

 

فهرست جدولها

صفحه

عنوان

جدول(4-1)؛ توزیع شرکت کنندگان در مطالعه بر حسب رشته تحصیلی ……………………………………………………………………56

جدول(4-2)؛ توزیع شرکت کنندگان در مطالعه بر حسب جنسیت …………………………………………………………………………….57

جدول(4-3)؛ توزیع شرکت کنندگان در مطالعه بر حسب سن ………………………………………………………………………………….58

جدول 4-4-فراوانی پاسخگویان به سوالات بعد عاطفی …………………………………………………………………………………………..59

جدول 4-5- فراوانی پاسخگویان به سوالات بعد شناخت ………………………………………………………………………………………..60

جدول 4-6- فراوانی پاسخگویان به سوالات بعد رفتارهای آشکار ……………………………………………………………………………66

جدول 4-7- فراوانی پاسخگویان به سوالات بعد رفتارهای اجتماعی …………………………………………………………………………68

جدول 4-8- فراوانی پاسخگویان به سوالات نشانه های بین فردی ……………………………………………………………………………71

جدول(4-9) جدول میانگین و انحراف معیار مربوط به فرضیه اول پژوهش ……………………………………………………………….72

جدول(4-10) جدول آزمون t مربوط به فرضیه اول پژوهش ……………………………………………………………………………………72

جدول(4-11) جدول مقایسه میانگین نمره دانشجویان روانشناسی با دانشجویان رشته غیر از روانشناسی در فرضیه اول …..73

جدول(4-12) جدول میانگین و انحراف معیار مربوط به فرضیه دوم پژوهش ……………………………………………………………..73

جدول(4-13) جدول آزمون t مربوط به فرضیه دوم پژوهش ……………………………………………………………………………………74

جدول(4-14) جدول مقایسه میانگین نمره دانشجویان روانشناسی با دانشجویان رشته غیر از روانشناسی در فرضیه دوم ….75

جدول(4-15) جدول میانگین و انحراف معیار مربوط به فرضیه سوم پژوهش …………………………………………………………….75

جدول(4-16) جدول آزمون t مربوط به فرضیه سوم پژوهش …………………………………………………………………………………..75

جدول(4-17) جدول مقایسه میانگین نمره دانشجویان روانشناسی با دانشجویان رشته غیر از روانشناسی در فرضیه سوم ….76

جدول(4-18) جدول میانگین و انحراف معیار مربوط به فرضیه چهارم پژوهش ………………………………………………………….76

جدول(4-19) جدول آزمون t مربوط به فرضیه چهارم پژوهش ………………………………………………………………………………..77

جدول(4-20) جدول مقایسه میانگین نمره دانشجویان روانشناسی با دانشجویان رشته غیر از روانشناسی در فرضیه چهارم.77

جدول(4-21) جدول میانگین و انحراف معیار مربوط به فرضیه پنجم پژوهش ……………………………………………………………77

جدول(4-22) جدول آزمون t مربوط به فرضیه پنجم پژوهش ………………………………………………………………………………….78

جدول(4-23) جدول مقایسه میانگین نمره دانشجویان روانشناسی با دانشجویان رشته غیر از روانشناسی در فرضیه پنجم …78

چکیده

دوراننوجوانی، مرحلهبحرانعاطفیواجتماعیاست.شخصیکهمرحلهجوانیخوبی نداشتهباشد،مسلماًاززندگیسالموبانشاطدردورهپیریبرخوردار نخواهدشد وازسویدیگرورودبهدانشگاهیکرویدادمهمو بسیارحساسدرزندگینیروهایکارآمدوفعالجواندرهرکشوری بهشمارمیرود،کهغالباباتغییراتزیادیدرروابطاجتماعیوفردی آنهاهمراهاست.درکناراینتغییرات،بایدبهانتظاراتونقشهای جدیدینیزاشارهنمودکههمزمانباورودبهدانشگاهدردانشجویان شکلمیگیرد.در این پژوهش تاکید بر قشر عظیمی از اجتماع یعنی جوانان که آینده را تعیین می کنند و پرداختن به مسائلی که مشکلات آنها در واقع اعتبار و ارزش به آنها خواهد داد.

 

واژگان کلیدی:افسردگی،استرس،روان،بیماری

5 – عقد………………………………………………………………………………………………………………………..14

6- تمکین………………………………………………………………………………………………………………………14

7- طلاق……………………………………………………………………………………………………………………….15

8- نشوز………………………………………………………………………………………………………………………..15

9- مهریه……………………………………………………………………………………………………………………….16

10- مهرالسنّه…………………………………………………………………………………………………………………16

11- مهرالمسمّی……………………………………………………………………………………………………………..16

12- مهرالمثل…………………………………………………………………………………………………………………17

13-مهرالمتعه………………………………………………………………………………………………………………..17

14- نحله………………………………………………………………………………………………………………………17

15- نفقه……………………………………………………………………………………………………………………….18

16- ارث……………………………………………………………………………………………………………………….18

17- جهیزیه…………………………………………………………………………………………………………………..18

18- عدّه………………………………………………………………………………………………………………………..19

19- مودّت…………………………………………………………………………………………………………………….19

20- رحمت…………………………………………………………………………………………………………………..19

21- حضانت………………………………………………………………………………………………………………….19

22- اجرت المسمّی………………………………………………………………………………………………………..20

23- اجرت المثل……………………………………………………………………………………………………………20

24- زوج……………………………………………………………………………………………………………………….20

25- زوجین…………………………………………………………………………………………………………………..20

25-1- موارد استعمال واژگان «زوج و إمرأه» در قرآن کریم…………………………………………………21

فصل سوّم: حقوق متقابل زوجین از منظر قرآن و روایات

بخش اوّل: حقوق مشترک زوجین

مقدّمه…………………………………………………………………………………………………………………………….25

1- حسن معاشرت………………………………………………………………………………………………………….26

2- تعاون و همکاری……………………………………………………………………………………………………….29

3- احترام به یکدیگر……………………………………………………………………………………………………….33

4- جلب توجّه نسبت به یکدیگر………………………………………………………………………………………37

5- استمتاع از یکدیگر……………………………………………………………………………………………………..44

6- حضانت……………………………………………………………………………………………………………………49

7- تربیت فرزند……………………………………………………………………………………………………………..53

7-1- نقش مادر در تربیت فرزند………………………………………………………………………………………54

7-2- نقش پدر در تربیت فرزند……………………………………………………………………………………….55

7-3- نقش مشترک پدر و مادر پس از تولّد فرزند………………………………………………………………56

7-4- تربیت کودک در سنین رشد…………………………………………………………………………………….59

7-4-1- تربیت، نه تنبیه…………………………………………………………………………………………………..61

8- شروط ضمن عقد………………………………………………………………………………………………………62

8-1- مبانی اصل آزادی قراردادها……………………………………………………………………………………..63

8-2- شرایط صحّت شروط ضمن عقد……………………………………………………………………………..65

9- استقلال مالی……………………………………………………………………………………………………………..66

9-1- مبانی استقلال مالی زوجین……………………………………………………………………………………..67

بخش دوّم: حقوق زوج

مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………….70

1- حقوق مالی…………………………………………………………………………………………………………………..70

1-1- ارث…………………………………………………………………………………………………………………….70

1-1-1- ارث در لغت…………………………………………………………………………………………………….70

1-1-2- ارث در اصطلاح……………………………………………………………………………………………….70

1-1-3- فلسفه و مبانی ارث در اسلام………………………………………………………………………………71

1-1-4- تاریخچه ی ارث……………………………………………………………………………………………….73

1-1-5- ارث در قرآن و روایات………………………………………………………………………………………74

1-1-6- سهم الارث زوج……………………………………………………………………………………………….75

1-2- اخذ فدیه در طلاق خُلع………………………………………………………………………………………….76

1-3- شرایط مالی ضمن عقد ازدواج………………………………………………………………………………..77

2- حقوق غیر مالی

2-1- طلاق……………………………………………………………………………………………………………………78

2-2- رجوع…………………………………………………………………………………………………………………..81

2-3- تعدّد زوجات………………………………………………………………………………………………………..83

2-3-1- فلسفه ی تعدّد زوجات………………………………………………………………………………………86

2-3-2- احکام تعدّد زوجات…………………………………………………………………………………………..87

2-3-3- پاسخ به یک شبهه……………………………………………………………………………………………..87

2-3-4- مشکلات ناشی از تعدّد زوجات…………………………………………………………………………..88

2-4- قیمومیّت(ریاست برخانواده)…….. ……………………………………………………………………………90

2-4-1- لزوم وجود رییس برای خانواده……………………………………………………………………………91

2-4-2- بررسی ریاست مرد از منظر قرآن کریم…………………………………………………………………92

2-4-3- بررسی ریاست مرد از منظر روایات……………………………………………………………………..93

2-4-4- قلمرو مدیریت در خانواده…………………………………………………………………………………..95

2- 5- اطاعت………………………………………………………………………………………………………………..97

2- 6- تمکین………………………………………………………………………………………………………………104

2-7- اشتغال………………………………………………………………………………………………………………..108

نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………………………111

پیشنهادات و راهکارها……………………………………………………………………………………………………..119

منابع و مآخذ………………………………………………………………………………………………………………….127

چکیده

یکی از احکام و قواعد تدوین شده در شریعت اسلام ، احکام مربوط به روابط زوجین است که با تشکیل نهادی به نام خانواده ، خود را پای بند به حقوق و تکالیفی می دانند، که در سایه ی عقد ازدواج، متوجّه آنان می شود. شریعت اسلام به گونه ای، زوایای مختلف نهاد خانواده را از بدو امر در نظر گرفته است که رهایی از این حقوق و تکالیف، غیر ممکن است. بنابراین، با ایجاد رابطه ی زوجیت، که با ایجاب و قبول، شروع می گردد، این حقوق و تکالیف، بر طرفین حاکم می شود. قرآن کریم در آیه ی 187 سوره مبارکه ی بقره ، نیاز به جنس مخالف را به صورت کاملاً محترمانه و با واژه ی «لباس» بیان فرموده است و در آیه ی 21 سوره ی مبارکه روم ، زن را «مایه ی آرامش» شوهر، معرّفی نموده است.

 

کلید واژگان : قرآن ،روایات ،حق ،تکلیف، زوجین .

 

 

فصل اوّل:کلیّات

 

………………………………………

6

1-6 متغیرهای تحقیق

………………………………………………

7

1-7 تعریف مفهومی و عملیاتی

…………………………………………

8

فصل دوم

پیشینه تحقیق و پایه های نظری

1-2 پیشینه نظری تحقیق

……………………………………………

11

2-1-1 مفهوم سلامت روان

…………………………………………

11

2-1-2 تاریخچه سلامت روان در جهان

…………………………………

12

2-1-3 تاریخچه سلامت روان در ایران

…………………………………

14

2-1-4 مفهوم سلامت روان از دیدگاه های مختلف

………………………

17

2-1-5 سلامت روان از نظر مكاتب

……………………………………

18

2-1-6 اصول سلامت روان

…………………………………………

20

2-1-7 هدف ایجاد سلامت روان

………………………………………

23

2-1-8 مكانیزم های دفاعی و نقش آن در سلامت روان

………………………

25

2-1-9 جمع بندی

…………………………………………………

28

2-2 پیشینه عملی تحقیق

……………………………………………

29

2-2-1 همه گیر شناسی در ایران

………………………………………

29

2-2-2 بررسی همه گیر شناسی در جهان

………………………………

31

فصل سوم

روش شناسی تحقیق

3-1 روش تحقیق

…………………………………………………

38

3-2 جامعه آماری

…………………………………………………

38

3-3 نمونه تحقیق

…………………………………………………

39

3-4 ابزار تحقیق

…………………………………………………

39

3-4-1 مقیاس های چهارگانه آزمون

……………………………………

40

3-4-2 موارد كاربرد و محدودیت های آزمون

……………………………

40

3-4-3 نمره برش آزمون

……………………………………………

41

3-5-3 پایایی آزمون

………………………………………………

42

3-6 اعتبار پرسشنامه

…………………………………………………

42

3-7 روش جمع آوری اطلاعات و اجرا

………………………………

43

3-8 تجزیه و تحلیل آماری

…………………………………………

43

فصل چهارم

یافته های تحقیق

4-1 داده های آماری جامعه مورد مطالعه

…………………………………

45

4-2 میانگین سلامت روانی جامعه مورد مطالعه

……………………………

48

4-3- تجریه و تحلیل فرضیه و سئوالات تحقیق

……………………………

50

فصل پنجم

بحث و نتیجه گیری

5-1 بحث و نتیجه گیری

……………………………………………

59

5-2 نتیجه گیری كلی

………………………………………………

61

5-3 محدودیت های تحقیق

…………………………………………

61

5-4 پیشنهادات تحقیق

………………………………………………

62

منابع تحقیق

………………………………………………………

63

پیوست

پیوست

…………………………………………………………

66

فهرست جداول

جدول 2-1 مقایسه بررسی های انجام شده در مورد شیوع بیماریهای روانی در مناطق مختلف جهان و ایران

35

جدول 4-1. داده های آماری جامعه مورد مطالعه

…………………………

46

جدول 4-2 میانگین و واریانس جامعه مورد مطالعه

…………………………

48

جدول 4-3 مقایسه نمرات زنان و مردان در آزمون

…………………………

50

جدول 4-4 محاسبه ضریب همبستگی سن كارمندان با نمرات سلامت روانی

……

52

جدول 4-5 مقایسه میانگین ها و انحراف معیار سه گروه اشتغال

………………

53

جدول 4-6 تجزیه و تحلیل واریانس ها

…………………………………

54

جدول 4-7 مقایسه میانگین های گروه های مختلف فعالیت

…………………

54

جدول 4-8 تجزیه و تحلیل واریانس های گروه های مختلف فعالیت

……………

56

جدول 4-9 محاسبه ضریب همبستگی سنوات كاری با سلامت روانی

…………

56

فهرست نمودارها

نمودار هسیتوگرام 4-1 نمرات سلامت روانی و فراوانی آن در مردان و زنان

……

46

نمودار هیستوگرام 4-2 سن آزمودنی ها و فراوانی آن در مردان و زنان

………

48

نمودار 4-3 مقایسه میانگین های سه گروه اشتغال

…………………………

50

نمودار 4-4 میانگین های سلامت روانی گروه های مختلف فعالیت

……………

52

چكیده

پژوهش حاضر با هدف مطالعه میزان سلامت روانی در كارمندان اداره بهزیستی شهر نیشابور انجام شده است كه جامعه آماری این پژوهش را كلیه كارمندان زن و مرد اداره بهزیستی شهر نیشابور با حجم 36 نفر تشكیل می دهند كه از این افراد تعداد 31 نفر با محقق در اجرای آزمون سلامت عومی GHQ و پرسشنامه محقق ساخته همراه آن همكاری نموده اند این تحقیق از انواع زمینه یابی و با هدف بررسی یك فرضیه و چهار سوال تحقیقی انجام گرفت كه داده های آماری با استفاده از نرم افزار آماری SPSS با درجه آزادی 95% مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت پس از تجزیه و تحلیل داده های آماری نتایج بدست آمده در پاسخ به فرضیه و سوالات تحقیق به این ترتیب مشخص شده است كه میزان سلامت روانی در مردان بیشتر از زنان است و بین سلامت روانی و سن كارمندان رابطه معنی داری وجود ندارد همچنین نتایج گویای این مطلب است كه نوع اشتغال در كارمندان در میزان سلامت روانی آنها تأثیر گذار نیست و وجود گروههای مختلف فعالیتی در اداره بهزیستی تأثیری در میزان سلامت روانی كارمندان ندارد و بالاخره این كه بین سلامت روانی و سنوات كاری كارمندان بهزیستی رابطه معنی داری وجود ندارد.

فصل اول

كلیات

 

1-1 مقدمه

«اگر سلامتی روانی انسانها مهمتز از سلامتی جسمی آنها نباشد لااقل هم سطح آن خواهد بود» (مطهری)

از آغاز پیداش انسان همواره مسأله سلامتی او نیز مطرح بوده است.

اما عموما بعد جسمانی او نیز در نظر گرفته می شود و كمتر كسی است كه به بعد روانی آن نیز اهمیت بدهد. در حالیكه به تعریف سازمان بهداشت جهانی «سلامتی تنها نبود نقص عضو یا نبود بیماری نیست بلكه حالت كامل رفاه جسمی روانی است».ت (گنجی 1376)

برای اینكه سلامت جسمی و روانی یك جامعه را بررسی كنیم نمی توانیم تمامی افراد آن جامعه را ارزیابی كنیم بلكه از نمونه گیری از جامعه مورد نظر استفاده كرده و نتایج را به جمعیت مبنا تعمیم می دهیم. به همین خاطر وارد قلمرو علمی شده ایم كه «همه گیر شناسی» نام دارد. و آن علمی است كه تمامی جنبه ها و رویدادها و حالات مختلف تندرستی جامعه را در بر می گیرد. متأسفانه با توجه به اهمیت بالای همه گیر شناسی بیماریهای روانی به خصوص همه گیر شناسی در ارتباط با سازمانها و نهادهای دولتی و خصوصی ، این نوع مطالعات در ایران كمتر انجام پذیرفته است كه عوامل بسیاری از قبیل وقت گیر بودن، زحمت زیاد، داشتن هزینه های سنگین مطالعاتی، و از طرف دیگر عدم سناخت كافی نسبت به اختلالهای روانی عوارض و پیامدهای آن بر روی افراد خانواده و اجتماع در این بابت تأثیر گزار بوده است.

در بحث راجع به سلامت روانی عوامل متعددی هستند كه می توانند بر میزان سلامت روانی تأثیر گذار باشند. مثلاً : عواملی همچون سن، جنس، نوع اشتغال و طبقه اجتماعی- اقتصادی را می توان نام برد. كه ما در این تحقیق به بررسی بعضی از این عوامل می پردازیم.

با امید این كه دست اندر كاران مسادل بهداشتی و بخش درمان و آموزش پزشكی امكانات و سرمایه ای لازم در این زمینه مبذل دارند تا شاهد انجام پژوهشهای بیشتری در مورد سلامت روانی در مركز مختلف باشیم.

3-2 جامعه آماری

3-3 طرح نمونه گیری

3-4 ابزار جمع آوری اطلاعات

3-4-1 پرسشنامه مدیریت کلاس

3-4-2 روایی و پایایی

3-4-3پرسشنامه فراشناخت

4-4-3 روایی و اعتبار

3-5 روش تجزیه و تحلیل داده ها

 

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها

تجزیه و تحلیل داده ها

4-1 مقدمه

4-2 بخش توصیفی

فصل پنجم : نتایج تحقیق

5-1 جمع بندی

5-2 بحث و تفسیر

5-3 محدودیت های تحقیق

5-4 پیشنهادهای تحقیق

5-4-1 پیشنهاد به سیاستگذاران و مسئولین

5-4-2 پیشنهاد به مدیران و دبیران

5-4-3 پیشنهاد به پژوهشگران بعدی

پیوستها وضمائم

پرسشنامه مدیریت کلاس

پرسشنامه فراشناخت

پرسشنامه مدیریت کلاس

منابع فارسی

فهرست منابع انگلیسی

فهرست منابع

– 1 مقدمه

در قرن حاضر پیشرفت فناوری، تغییرات سریع، و پدیده جهانی شدن بر تمام ابعاد فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی جوامع بشری تاثیر زیادی گذاشته است. همگام با این تغییرات رو به رشد، انتظارات جامعه از آموزش و پرورش نیز هر روز تغییر یافته و باعث شده تا دست اندرکاران، مسئوولین آموزش و پرورش، مدیران مدارس و معلمان پاسخگویی به نیازهای دانش آموزان، اولیاء، بازار کار و جامعه را در الویت کار قرار دهند.

از آنجا که اکثر اوقات دانش آموزان، در کلاس درس می گذرد، پاسخگویی به انتظارات، خواسته ها و نیازهای افراد ذینفع از طریق تعامل معلم و دانش آموز در کلاس درس نمود می یابد و مردم نتایج، پیامدها، کارایی و اثربخشی نظام تعلیم وتربیت را متوجه شیوه تدریس، کلاسداری و تعامل در کلاس می دانند.

یکی از عواملی که امروزه، مدیران وسیاستگذاران آموزش وپرورش به عنوان موضوعی مهم و اساسی بدان توجه دارند، عامل مدیریت کلاس است که از دیر باز به عنوان پیچیده ترین موضوع در بهبود کیفیت آموزش شناخته شده است.

مدیریت کلاس مقدمه و پیش نیاز آموزش است. معلم می تواند با شناخت و اجرای مدیریت صحیح، تاثیر و کارایی تدریس را افزایش و مشکلات رفتاری دانش آموزان را کاهش دهد. هدف اصلی مدیریت کلاس، همانند هدف آموزش « خود رهبر شدن دانش آموزان است». هدف این است که دانش آموز به جای آنکه به کنترل خارجی نیاز داشته باشد بتواند آگاهانه رفتار خویش را کنترل کند و رفتارمطلوب جزئی از شخصیت اوشود (بهاری، 1379، 37).

هدف از روش های اداره کلاس، فراهم کردن جوی است که در آن تدریس راحت تر صورت پذیرد. آنچه در اداره موثر کلاس درس همواره باید مدنظر باشد، الویت تاکید بر پیشگیری از بدرفتاری نسبت به مقیاس های تسکین دهنده، مانند تنبیه است. مشکلات بالقوه رفتاری باید شناخته شود تا با اعمال روشهای صحیح در کلاس از پیشروی آنها جلوگیری گردد .

به اعتقاد بسیاری از معلمان ومدیران مسائل مربوط به انضباط، کنترل و اداره کلاس مهمترین علل ناموفق بودن معلمان است. هنگامی كه بیشتر وقت کلاس صرف مشکلات انضباطی شود بطور عملی زمان کمتری برای تدریس و یادگیری دروس باقی می ماند(رضایی، 1383، 10).

گزارشها نشان داده است که بیش از 50% درصد زمان کلاس صرف مسائل انضباطی واداره کلاس می شود (الیز، 2003). مربیان برجسته همیشه تاکید داشتند کیفیت آموزش، یک عامل کلیدی و موثر بر رفتاردانش آموزان و موفقیت آنهاست. اما در رویکردهای نوین به آموزش، نقش دانش آموز در فرایند یاددهی – یادگیری افزایش یافته است، و توسعه مهارتها و تواناییهای دانش آموزان برای پذیرش مسئولیت یادگیری خود هدف واقع شده است، درنتیجه چگونگی واکنش معلم به بدرفتاری دانش آموزان به دلیل تاثیر فراوان بر عملکرد آن اهمیت یافته است چنانکه یک شیوه اثربخش می تواند سبب افزایش جایگاه دانش آموزان در کلاس و یا عزت نفس آنها شود وآنها را به پذیرش مسئولیت خود ترغیب کند (جانز، 1990).

بنابراین تغییرات ساده درفنون برنامه درسی و آموزشی، برای خلق یک محیط مبتنی بر نیازهای دانش آموزان و خلق یک جامعه یادگیری درکلاس کافی نیست؛ بلکه برای فراهم کردن چنین محیط همکارانه ای در کلاس نیازمند تئوری مدیریت کلاس هستیم (مارتین، 2003). بنابراین لازم است در این خصوص فنون و ویژگیهای مورد نیاز مدیریت کلاس شناسایی و تبیین گردد، تا مورد استفاده همه کسانی که با آموزش و پرورش سرو کار دارند قرار گیرد.

1-2 بیان مساله

با اهمیت یافتن نقش دانش آموز درفرایند یاددهی – یادگیری متغیرهای دانش آموزی[1] اعم از انگیزه، استعداد، تواناییهای شناختی وفراشناختی، دانش، مهارت فرد و غیره به عنوان عوامل موثر بر یادگیری مطرح شدند.

وانگ[2] و همکاران (1990) در یک فراتحلیل جامع برمتون و تحقیقات مربوط به یادگیری، دریافتند که، متغیرهای دانش آموزی نسبت به دیگر متغیرهای موثر بر یادگیری الویت داشته و از این بین، عامل توانایی فراشناختی دانش آموزان با بالاترین نمره در بین کل متغیرها بعنوان یک عامل بسیار مهم بر یادگیری شناخته شده که در متون علمی معاصر تاکید فراوانی برآن شده است.
(وانگ و همکاران، 1990).

طبق جدیدترین تئوریهای یادگیری، کیفیت یادگیری بستگی به تواناییهای یادگیرندگان در هدایت و جهت دهی به یادگیری خودشان، توسعه مهارتهای پرسشگری، یادگیری تفکر و کنترل فرایندهای یادگیریشان دارد؛ در این بین « مهارتهای فراشناختی » مفاهیم اصلی و کلیدی هستند.

اصطلاح فراشناخت برای اولین با در سال 1976 توسط جان فلاول وارد حیطه روان شناسی شناختی شد؛ وی این اصطلاح را به عنوان هر گونه دانش یا عمل شناختی که موضوع آن فعالیتهای شناختی وتنظیم آن است تعریف می كند. درحیطه روانشناسی شناختی فراشناخت دو بعد اساسی را در بر می گیرد؛ دانش فراشناختی[3] و مهارتهای کنترل شناخت یا خود – تنظیمی[4] (مک یوزد، 1997).

به گفته فلاول (1988) بعد اول شامل دانش و باورهای فرد درباره عوامل و متغیرهایی است که با هم در فرایند شناختی تعامل دارند، که این عوامل یا متغیرها عبارتند از دانش درباره تواناییهای خود، ویژگیهای تکلیف و راهبردهای شناختی است. و جزء دومتنظیم شناختیاست که اشاره به فرایندهایی دارد که شناخت را هماهنگ می كنند. این بعد شامل مهارتهای فراشناختی است و در انواع فعالیتهای شناختی از جمله رد وبدل کردن اطلاعات بصورت کلامی، نوشتن، فراگیری زبان، ادراک، توجه حافظه، حل مساله، شناخت اجتماعی و اشکال مختلف خود آموزی و کنترل خود نقش مهمی بازی می كند (فلاول، 1377، 170). این مهارتها عبارتند از ؛ برنامه ریزی، سازمان دهی، مدیریت اطلاعات، ارزیابی واشکال زدایی[5] (اسکراو، 1994).

اسکراو[6] و مشمن[7]، گستره وسیعی ازمتغیرها را در شکل گیری فراشناخت موثر میدانند و معتقدند سه عامل در ایجاد و پایه گذاری فراشناخت فرد دخالت دارد؛ یادگیری های فرهنگی[8]، ساخت یابی فردی[9] و تعامل با همگنان[10].

نظریه های فراشناختی فرد از درونی شدن فرهنگ از طریق یادگیری اجتماعی ساخته می شود و مفاهیم مشترک اجتماعی از طریق آموزش رسمی و غیر رسمی به کودکان انتقال داده می شوند.

بنابراین خود افراد نیز ساختارهای مشخصی را بنا می كنند تا مهارتها و راهبردهای شناختی خود را توسعه و دانش فراشناختی خود را تنظیم کنند و نیز بتوانند شرایطی را بوجود آورند تا در یادگیری، خود تنظیم شوند. تعامل همگنان شامل یک فرایند سازمان دهی اجتماعی است و از انتقال فرهنگی و ساخت فردی متمایز است.

همگنان شامل افرادی دارای سطح مشابه شناخت هستند که تعامل با آنان باعث افزایش عملکرد فرد درتکالیف شناختی می شود (اسکراو، 1995).

با توجه به نقش این عوامل، شکل گیری مهارتهای فراشناختی را درکلاس باید در ارتباط با محدوده وسیعتری از متغیرهای کلاس درس بررسی کرد. کمیت و کیفیت تعاملات و ارتباطات دانش آموزان با یکدیگر و با معلم، شیوه هایی که جهت کنترل فعالیتها و رفتار دانش آموزان اعمال میشود همچنین آموزش، همگی می توانند عواملی اثرگذار بر میزان تحقق مهارتهای فراشناختی دانش آموزان باشد.

این متغیرها که درمجموع به آنها مدیریت کلاس[11] گفته می شود، به وجود آورنده محیط روان شناختی – اجتماعی کلاسی اند و میتوانند اثرات متفاوتی بر درک یادگیرنده ازخود وتوانایی او در کنترل یادگیری و نظام شخصی بگذارند(مارتین، 1996).

معلمان بر اساس نگرشها و باورهایشان در خصوص ماهیت رفتار دانش آموزان شیوه های گوناگونی از مدیریت در کلاس را بکار می برند که هرکدام می تواند اثرات متفاوتی بر عملکرد دانش آموزان بگذارد. پژوهشگران با مشاهده رفتار معلمان شیوه های مختلفی از مدیریت کلاس گزارش داده اند. آنچه برای پژوهشگران در این حیطه اهمیت دارد، شناخت تفاوتهاست؛ اینکه چه شیوه ای از مدیریت کلاس موثر و مفید است. گلیکمن[12] و تامشایر[13] (1980) و ولفگانگ[14] (1995) با توجه به سه متغیر مدیریت کلاس یعنی؛ مدیریت آموزش[15]، مدیریت رفتار[16] و مدیریت افراد[17]، در یک پیوستار، سه رویکرد به مدیریت کلاس را شرح میدهند؛ رویکرد غیرمداخله گرایا[18]ن، رویکرد تعامل گرایان[19]، و رویکرد مداخله گرایان[20].

در رویکرد غیر مداخله گرایان با فرض اینکه افراد بر اساس فطرت وذات خود رفتارمی كنند وتربیت فقط فراهم کردن زمینه برای بروز این استعداد های ذاتی است، اعتقاد بر این است که کنترل کمی بر فعالیتهای دانش آموزان اعمال میشود. از طرفداران این سبک می توان، گردن[21] (1991). و هیم گیوت[22] (1972) را نام برد.

اما درمقابل، رویکرد مداخله گرایان بر این مفروضه استوار است که محیط بیرونی، رشد را شکل می دهد؛ و تغییر رفتار پایه تئوریک اندیشه این مکتب است. کانتر (1992) بیان می كند انضباط یک نمونه از ایدئولوژی مداخله گرایان است. دراین سبک هدایت وکنترل زیادی بر دانش آموزان صورت می گیرد. چند نمونه از طرفداران مداخله گرایی عبارتند از؛ لی کانتر[23] (1992) و فردریک جانز[24](1987).

رویکرد تعامل گرایان در بین دو سبک بالا قرار دارد که هم بر فعالیتهایی که افراد برای تغییر محیط انجام می دهند وهم بر تاثیر عوامل محیطی بر افراد تاکید دارند. در چنین فضای مدیریتی، فرصت برای تعامل دانش آموزان و معلم بیشتر است و دانش آموزان شانس بیشتری برای کنترل مطلوب بر فعالیتهای خود دارند. اصول نظری این سبک توسط آلفرد آدلر و دریکرز توسعه یافته است. (مارتین و بالدوین، 2000).

معلمان طبق باورهایشان درباره یادگیری و رشد دانش آموزان شیوه خاصی از مدیریت را در کلاس اعمال می كنند و بر این اساس که کدام رویکرد بر اعتقادات وعمل آنان مسلط است سبک مدیریتی آنان مشخص میشود و هر سبک با ایجاد شرایطی خاص ومتفاوت در جو اجتماعی کلاس می تواند تاثیر متفاوتی بر رشد مهارتهای فراشناختی دانش آموزان بگذارد.

[1] – Student Variabels

[2] – Wang

[3] – Metacognitive Knowledge

[4] – Self-regulation

[5] – Debugging

[6] – Scraw

[7] – Moshmen

[8] – Cultural Learning

[9] – Individual Construction

[10] – Homogeneity In Teraction