اپیدمیولوژی جهانی اسینتوباکتر بومانی:

در بیمارستان های آسیا و شرق میانه شیوع فراوانی از اسینتوباکتر گزارش شده است. میزان مقاومت در نمونه های Sentry در سال 2001 تا 2004 از 25% برای ایمی پنم و مروپنم،40% برای سفی پیم و سفتازیدیم، 40% برای آمپی سیلین-سولباکتام، 35% برای آمیکاسین و 45% برای سیپروفلوکساسین تجاوز می کرد.

2-27. روش مولکولی دخیل در بررسی باکتری های مولد آنزیم های بتالاکتاماز وسیع الطیف:

در حال حاضر، وظیفه ی تعیین هویت یک باکتری با قدرت تولید ESBL اختصاصی در نمونه های بالینی، بسیار پیچیده و حیاتی می باشد زیرا آزمایشات مجاورت دو دیسک، ترکیب دو دیسک و MIC با نوارهای E-test تنها به طور احتمالی وجود یک باکتری تولید کننده ESBL را روشن می کند.

در مطالعات اولیه معمولا تعیین نقطه ی ایزو الکتریک برای تعیین ESBL کافی بود و اکنون با وجود بیش از 172 نوع آنزیم تیپ TEM که بسیاری از آنها دارای نقطه ایزو الکتریک نزدیک به هم دارند این روش به تنهایی برای مدت طولانی مناسب نخواهد بود و این موضوع در ارتباط با آنزیم های تیپ bla_VIM و bla_NDM  نیز صدق می کند، بنابراین روش های دیگری نیز در دسترس می باشند.

روش های ژنوتایپینگ شامل روش های مبتنی بر PCR و غیر مبتنی بر PCR می باشند.

الف- روش های مبتنی بر PCR :

• Multiplex PCR
• Revers transcriptase PCR
• Real Time PCR
• Nested PCR

ب- روش های غیر مبتنی بر PCR :

• الیگو تایپینگ
• ریبو تایپینگ
• پروب ژنی
• پروفایل پلاسمیدی
• RAPD
• AFLP
• PFGE
• RFLP
• MLST

2-27-1. واکنش زنجیره ای پلی مراز (PCR):

تکنیک PCR در سال 1984 توسط کری مولیس ارائه شده است و امروزه به عنوان یک ابزار مهم در فعالیت های تحقیقاتی و بالینی محسوب می شود.

PCR برای تکثیر بخش های خاصی از مولکول DNA مورد استفاده قرار می گیرد این بخش ها ممکن است یک ژن کامل یا قسمتی از یک ژن یا سکانس های بین ژن ها باشند در بسیاری از روش های PCR قطعات DNA های هدف حداکثر 10 کیلو جفت باز(KB) دارند اگر چه در بعضی از روش های خاص قطعات بزرگتر حتی تا Kb40 را هم می توان تکثیر کرد.

بعضی از کاربردهای PCR شامل کلونینگ DNA به منظور تعیین توالی، فیلوژنی بر اساس DNA آنالیز عملکردی ژن ها، تشخیص بیماری های ارثی، انگشت نگاری ژنتیکی در تعیین والدین و جرم شناسی و تشخیص بیماری های عفونی می باشند.

در روش PCR سیکل های دمایی ایجاد می شود ابتدا با ایجاد حرارت و رساندن دمای محلول به نقطه ذوب DNA دو رشته DNA از هم جدا می شوند. در مرحله بعد با کاهش دما یک آنزیم DNA پلیمراز فعال شده عمل همانند سازی را انجام می دهد. DNAپلیمراز آنزیمی است که با بهره گرفتن از نوکلئوتیدها (مصالح ساختمانیDNA ) و رشته الگو و یک قطعه پرایمر قادر به همانند سازی است.

صحت نتایج PCR بستگی به انتخاب پرایمر مناسب دارد، پرایمرها قطعات کوچک پلی نوکلئوتیدی هستند و در آزمایشگاه به گونه ای طراحی و سنتز شده اند که دارای سکانس نوکلئوتیدی مکمل با ناحیه ^/3 در مولکول DNA مورد نظر هستند. بنابراین به طور اختصاصی فقط به این مولکول ها متصل می شوند چون آنزیم DNA پلیمراز به قطعات پرایمر متصل می شود در نتیجه فقط مولکول DNA هدف همانند سازی و تکثیر می گردد.

با اعمال تغییرات دمایی به طور متوالی و برنامه ریزی شده روند PCR تکرار گردیده و در هر مرحله DNA دو برابر می شود بنابراین تعداد مولکول های DNA به صورت تصاعدی و به نسبت 2n  افزایش    می یابد که n تعداد سیکل های دمایی است مثلا یک مکولکول DNA پس از 20 سیکل به 586/047/1 مولکول تکثیر می شود. در مرحله همانند سازی برای جدا نگه داشتن دورشته DNA باید دمای محلول بالا باشد بنابراین از یک نوع آنزیم DNA پلیمراز مقاوم به حرارت استفاده می شود. اولین آنزیم که بدین منظور مورد استفاده قرار گرفت Polymerase Taq بود که از باکتری Thermus aquaticus بدست می آید.

واکنش زنجیره ای پلی مراز (PCR):

تکنیک PCR در سال 1984 توسط کری مولیس ارائه شده است و امروزه به عنوان یک ابزار مهم در فعالیت های تحقیقاتی و بالینی محسوب می شود.

PCR برای تکثیر بخش های خاصی از مولکول DNA مورد استفاده قرار می گیرد این بخش ها ممکن است یک ژن کامل یا قسمتی از یک ژن یا سکانس های بین ژن ها باشند در بسیاری از روش های PCR قطعات DNA های هدف حداکثر 10 کیلو جفت باز(KB) دارند اگر چه در بعضی از روش های خاص قطعات بزرگتر حتی تا Kb40 را هم می توان تکثیر کرد.

بعضی از کاربردهای PCR شامل کلونینگ DNA به منظور تعیین توالی، فیلوژنی بر اساس DNA آنالیز عملکردی ژن ها، تشخیص بیماری های ارثی، انگشت نگاری ژنتیکی در تعیین والدین و جرم شناسی و تشخیص بیماری های عفونی می باشند.

در روش PCR سیکل های دمایی ایجاد می شود ابتدا با ایجاد حرارت و رساندن دمای محلول به نقطه ذوب DNA دو رشته DNA از هم جدا می شوند. در مرحله بعد با کاهش دما یک آنزیم DNA پلیمراز فعال شده عمل همانند سازی را انجام می دهد. DNAپلیمراز آنزیمی است که با بهره گرفتن از نوکلئوتیدها (مصالح ساختمانیDNA ) و رشته الگو و یک قطعه پرایمر قادر به همانند سازی است.

صحت نتایج PCR بستگی به انتخاب پرایمر مناسب دارد، پرایمرها قطعات کوچک پلی نوکلئوتیدی هستند و در آزمایشگاه به گونه ای طراحی و سنتز شده اند که دارای سکانس نوکلئوتیدی مکمل با ناحیه ^/3 در مولکول DNA مورد نظر هستند. بنابراین به طور اختصاصی فقط به این مولکول ها متصل می شوند چون آنزیم DNA پلیمراز به قطعات پرایمر متصل می شود در نتیجه فقط مولکول DNA هدف همانند سازی و تکثیر می گردد.

با اعمال تغییرات دمایی به طور متوالی و برنامه ریزی شده روند PCR تکرار گردیده و در هر مرحله DNA دو برابر می شود بنابراین تعداد مولکول های DNA به صورت تصاعدی و به نسبت 2n  افزایش    می یابد که n تعداد سیکل های دمایی است مثلا یک مکولکول DNA پس از 20 سیکل به 586/047/1 مولکول تکثیر می شود. در مرحله همانند سازی برای جدا نگه داشتن دورشته DNA باید دمای محلول بالا باشد بنابراین از یک نوع آنزیم DNA پلیمراز مقاوم به حرارت استفاده می شود. اولین آنزیم که بدین منظور مورد استفاده قرار گرفت Polymerase Taq بود که از باکتری Thermus aquaticus بدست می آید.

مراحل PCR :

• مرحله شروع: به مدت 1 تا 9 دقیقه، دمای محلول به 94 تا 96 درجه سلسیوس رسانده می شود(اگر پلیمراز ها به حرارت مقاوم باشند تا 98 درجه سلسیوس میرسانیم) این مرحله فقط برای DNA پلیمرازهایی ضروری است که نیازمند فعال شدن حرارت در روش PCR hot- start هستند.
• مرحله واسرشت: این مرحله اولین قسمت از سیکل های حرارتی منظم است و شامل حرارت دادن محلول به مدت 20 تا 30 ثانیه در دمای 94 تا 98 درجه سلسیوس است در این مرحله به علت گسستن پیوند های هیدروژنی بین نوکلئوتیدها DNA الگو و پرایمر ها از هم جدا می شوند و تک رشته های DNA حاصل می گردد.
• مرحله اتصال: دمای محلول به مدت 20 تا 40 ثانیه به مدت 50 تا 65 درجه سلسیوس کاهش می یابد. در این مرحله پرایمر ها به تک رشته های DNA الگو متصل می شوند و به طور طبیعی دمای اتصال در حدود 3 الی 5 درجه سلسیوس پایین تر نقطه ی ذوب پرایمر ها است. پیوند های هیدروژنی پایدار فقط زمانی شکل می گیرد که سکانس پرایمر و رشته الگو مکمل یکدیگر باشند. آنزیم پلیمراز پس از اتصال به هیبرید پرایمر الگو همانند سازی DNA را آغاز می کند.
• مرحله طویل شدن: دمای محلول در این مرحله باید متناسب با نوع DNA پلیمراز مورد استفاده باشد. دمای اپتیمم برای آنزیم Taq polymerase حدود 75 الی 80 درجه سلسیوس است که معمولا دمای 72 درجه سلسیوس انتخاب می شود. در این مرحله آنزیم DNA پلیمراز با بهره گرفتن از  dNTPهای موجود در محلول، یک رشته DNA ی جدید را در جهت ^/5 به ^/3 و در مقابل رشته های الگو        می سازد، مدت زمان این مرحله نیز باید متناسب با نوع DNA پلیمراز و طول رشته DNA باشد. در دمای بهینه، DNA پلیمراز در هر دقیقه یک هزار باز را پلیمریزه می نماید. در مرحله طویل شدن در صورت وجود سوبسترای کافی و تامین شرایط بهینه مقدار DNA در محلول PCR دو برابر می شود بنابراین در هرسیکل PCR غلظت DNA به صورت تصاعدی افزایش می یابد.
• مرحله طویل شدن: این مرحله پس از آخرین سیکل PCR به مدت 5 الی 15 دقیقه در دمای 70 الی 74 درجه انجام می شود تا اطمینان حاصل شود که همه تک رشته های DNA همانند سازی شده اند.
• نگهداری نهایی:در این مرحله محلول نهایی به مدت کوتاهی در دمای 4 الی 15 درجه سلسیوس قابل نگهداری است.
• الکتروفورز در ژل آگارز:نهایتا می توان محصولات PCR را بر روی ژل آگارز و همراه با مارکر وزن مولکولی الکترفورز نمود تا صحت انجام PCR بررسی شود.

علل جغرافیایی

اوضاح واحوال و موقعیت جغرافیائی هر کشو و حتی هر منطقه در اعتیاد و  نوع متفاوت است. ساکنین شهرها وروستاهائی که در مسیر عبور مواد مخدر هستند به علت سهولت دسترسی به مواد مخدر و همکاری با قاچاقچیان بیشتر در خطر اعتیاد قرار دارند. اهم علل جغرافیایی در اعتیاد به شرح زیر است :

الف: رشد جمعیت

افزایش بی رویه جمعیت که یکی از مسایل حاد اجتماعی می باشد، آینده بشر مخصوصا نوجوانان و جوانان را تهدید می کند. جوانان در پیشرفت و توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی وسیاسی هر کشور نقش به سزایی را ایفاء می نماید لکن با رشد بی رویه جمعیت، تمام آنها نمی توانند به تحصیلات خود ادامه داده و یا جذب بازار کار شوند ، عدم امکانات رفاهی ، تفریحی، بهداشتی و تهیه مسکن به خصوص نگرانی و نومیدی از آینده موجب ناراحتی روانی می گردد و آنان برای رهایی از فشار زندگی و فراموش کردن غم آینده به مصرف مواد مخدر روی می آورند. لیکن با توجه به اینکه در چند سال اخیر کشور ایران و باطبع شهرستان کاشان به کاهش جمعبت مواجهه گردیده به نظر می رسد رشد جمعیت تاثیر قابل توجهی در گرایش به اعتیاد نداشته هرجند در بعضی جوامع جزو علل گرایش به مواد مخدر رشد جمعیت می باشد.

ب: شهر و روستا

1)شهر :زندگی در شهر عامل مستقیم گرایش به اعتیاد در مواد مخدر نیست بلکه شرایط موجود در شهرهامخصوصاً ازدحام جمعیت، مشکل ترافیک، وضع مسکن، کمبود روابط عاطفی منجر به ناراحتی های روانی و خستگی جسمی می‌گردد و به علت فقدان همبستگی بین افراد خانواده و همسایگان بی اعتنائی به معنویات که سبب افزایش بی قیدی و بی‌بندوباری و بالاخره عدم انطباق اجتماعی گرایش به استعمال مواد مخدر افزایش می یابد.

2  ) روستا : روستائیان که اکثراً دارای روابط عاطفی و صمیمی‌بوده و زندگی مسالمت آمیز دارند در غم واندوه هم شریک و در مصائب از  مساعدت وهمیاری به یکدیگر مضایقه نمی‌کنند از بسیاری از مفاسد زندگی در شهرها مصون می‌باشند ولی روستائیان که برای کار به شهرها می روند و به علت معضلات زندگی شهری که منجر به خستگی جسمی و ناراحتی‌های روانی می‌گردد به انواع مواد مخدر معتاد می‌شوند  ودر مراجعت به روستا ،سایرین را نیز به مصرف موادمخدر ترغیب و عده ای را معتاد می کند.

بند اول: مهاجرت

در تمام ادوار زندگی، بشر برای بقاء تهیه حوائج زندگی وامرار معاش از محلی به محل دیگر مهاجرت نموده است . از اوایل قرن بیستم، با پیشرفت حیرت انگیز علم و صنعت، هر سال میلیون ها نفر زادگاه خود را ترک و برای اشتغل به کار با شهرها و یا کشورها و قاره های دیگر مهاجرت می‌کنند. مهاجرت یا فردی و یا با اعضاءخانواده  و گروهی است .

الف ) مهاجرت به شهرها :

پیشرفت شبکه های مخابراتی ورسانه های گروهی دورافتاده ترین روستائیان را از مزایا و رفاه شهری آگاه می‌سازد. روستائیان به علت تهی دستی ودرآمد کم، کار مشقت بار، محرومیت از رفاه اجماعی و وسایل اموزشی، برای اشتغال به کار و کسب با درامد زیاد و یا ینل به آرزوهای خویش، به شهرها مهاجرت می‌کنند و با دیدن زرق و برق به ظاهر فریبنده شهرها و سایر مزایا بیشتر به محرومیت خود پی می‌برند.

در دیدار با روستائیان محرومی‌که در ده مانده اند و از مظاهر تمدن جدید وپیشرفت علوم، فقط یک رادیوترانزیستوری دارند دیدنی های شهر را به تفصیل شرح داده آنان را نیز تشویق به مهاجرت به شهرها می‌کند .

مهاجرین مذکور در توشه ووبار خود اعتقادات مذهبی و سنی قومی، آداب ورسوم زادگاه خویش را به همراه می‌برند. در محیط جدید با اوضاح و احوال کاملاً متفاوت با محیط ساده وصمیمی زندگی روستائی مواجه می‌گردند.

مهاجرین در بدو ورود به شهرها، به علت کمبود مسکن،  عدم امکان پرداخت کرایه منزل، با طرز رقت بار وتأثر انگیز در حاشیه شهرها با برپائی الونک ساکن می‌شوند.

چون در فن یا حرفه ای تخصص ندارند و استعداد و قابلیت آنان پرورش نیافته است به آسانی جذب بازار کار نمی‌گردند و در صورت اشتغال به کار، به اندک بهانه از کار برکنار و لاجرم برای امر امرار معاش به مشاغل کاذب از قبیل دوره گردی، روزنامه فروشی و دست فروشی و غیره رو می آورند قاچاقچیان با اطلاع از استیصال و بدبختی که مهاجرین دارند آنان را برای توزیعمواد مخدر وا می‌دارند.

اطفال و جوانانی که به تنهائی، بدون یار و یاور، محیط گرم وپرمحبت خانواده  را رها ساخته و به امید تحقق بخشیدن به آمال و ارزوهای رویائی خویش ،زادگاه خود را ترک می‌کنند حزن آور ترین سرنوشت مهاجرین رادارند.

جوانانی که برای کار در صنایع و یا کارهای ساختمانی از روستاهای محقر به شهرها سرازیر می‌شوند در محل اقامت جدید، با نهایت جدیت برای کسب معاش به فعالیت می پردازند ودر صورت اشتغال به کار و رفع نیاز و احتیاجات اولیه، از لحاظ روانی احساس غربت و دلتنگی نموده و غالباً پس از فراغت از کار، حالت افسرده و غمگین وی ا برعکس حالت تهاجمی و خشونت  و ستیزه جویی دارند خستگی جسمی، سوء تغذیه ، ندشتن وسایل رفاه و‌اسایش، سلامتی آنان را به مخاطره می اندازد. برای رفع خستگی و تألمات روانی، ابتدا ،به سیگار وسپس به سایر مواد مخدر معتاد می‌شوند.

علل اقتصادی

فقر،بیکاری،گدایی و ولگردی ،بحران های اقتصادی، سود جویی و خرید و فروش مواد مخدر ، تبعیض طبقاتی و مشکلات مالی از جمله عوامل مهم کشیده شدن فرد به سوی مواد مخدر است .این عامل از طریق فراهم آوردن خیل خرده فروشان مواد مخدر صنعتی به گسترش اعتیاد کمک می کند ؛ با این توضیح که اعتیاد بین قاچاقچیان مواد مخدر نادر است اما بخش اعظم خرده فروشان ، مصرف کننده مواد مخدر هستند .در آغاز فرد برای دستیابی به پول و بر اساس نیاز مالی به خرید و فروش مواد می پردازند اما با ابتلا به اعتیاد ، این دلیل اولیه جای خود را به وابستگی و سوء مصرف مواد می دهد که این فرآند موجب تشدید فقر گردیده و سرانجام چرخه باطل فقر ، اعتیاد، فقر را به وجود می آورد.

تاثیر وضعیت اقتصادی برر رفتار و اخلاق آدمی از گذشته های دور مورد توجه دانشمندان بوده است . از افلاطون نقل شده است :"تقوای واقعی و ثروت فراوان مانعه الجمع هستند". جرم شناسان در این زمینه به دو گروه تقسیم می شوند: گروهی که گرایش به مکتب کمونیستس دارند، معتقدند که رفتار انحرافیافراد شدیدا متاثر از وضعیت بد اقتصادی آنها است. در نتیجه ، شرایط نا برابر توزیع ثروت و نامعادله بودن آن را عامل انحراف می دانند و این را که بیش تر منحرفان و مجرمان و بزه کاران و معتادان به مواد مخدر از اقشار پایین جامعه بوده و در محلات فقیر نشین و شلوغ و کثیف زندگی می کنند ، تاییدی بر ادعای خود می دانند. در مقابل این دیدگاه دسته ای دیگر از جرم شناسان رشد اقتصادی و باالا رفتن سطح زندگی را عامل انحراف می دانند .

اسلام هیچ یک از دو نظر را به عنوان عامل انحصاری نمی پذیرد؛ یعنی  از سویی فقر و تنگدستی راعامل بی توجهی به مسائل معنوی و ارزشها و هنجارها می داند و از سوی دیگر امکانات و اموال زیادی نیز خدا را از یاد انسان می برد.

فقر مادی و مالی باعث می شود که والدین تنها به فکر نیازهای تغذیه ای و پوشاک باشند و کمتر به تفریحات و مسافرت اهمیت دهند . وجود تفریح مسافرت باعث می شود تنش های روانی افراد کاسته شود و آرامش بیشتری بر زندگی شان حکم فرما شود ولی متاسفانه در خانواده های فقیر نه تنها ناراحتی ها کم نمی شود بلکه به دلیل وضعیت معیشتی که دارند روز به روز بر تنش های آنان افزوده می شود. در این خانواده ها غذا، پوشاک،هزینه ایاب و ذهاب،و سایر تسهیلات به سختی تامین می شود و در بعضی خانواده ها شدت فقر به حدی است که کودکان ناگزیرند برای تامین معاش خانواده به کار بپردازند و در مواردی جذب مشاغل کاذب و فروش مواد مخدر و اعتیاد می شوند.

بین فقر و اعتیاد رابطه وجود دارد و 39 در صد معتادین مورد نمونه از خانواده های فقیر و کم درآمد محسوب می شوند. از جمعیت نمونه آماری ما 24 نفر یعنی معادل 39% از خانواده های کم درآمد، 37% معادل 22 نفر دارای درآمد متوسط، 10 نفر معادل 16% دارای درآمد در حد کافی و 5 نفر از خانواده های درآمد بالا بوده اند.

- یعقوب رستمی ، بررسی شیوه های اثر بخشی پیشگیری از اعتیاد ، پایان نامه کارشناسی ارشد،1388 ص25

- محمد باقر مجلسی،بحارالانوار،جلد62،روایت7،ص27

راه های مداخله و پیشگیری از اعتیاد

گسترش روز افزون جوامع، زندگی نوین اجتماعی، پیچیدگی فناوری و به دنبال آن تغییران مستمر در شرایط اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی ظهور بزه و جرم را به شیوه‌های مختلف در سطح وسیعی افزایش داده که بازتاب آن به نوعی در بطن جامعه تاثیر گذاشته و آن را متحول ساخته است.

در این گذار سوء مصرف مواد مخدر نیز به صورت پدیده اجتماعی بسیار پیچیده‌ای در آمه است. به طوری که افراد به دلایل مختلف از جمله خصیصه‌های شخصی، شرایط زندگی، محیط اجتماعی، آرزوها و سرخوردگی‌ها مستعد گرایش به مصرف مواد مخدر می‌شوند و آن را بعنوان راه حلی برای مشکلات خود تلقی می‌کنند.

نظر به عوارض و مشکلات متعددی که این پدیده برای جوامع بشری به وجود آورده تاکنون تلاشهای زیادی در جهت مهار و پیشگیری آن به عمل آمده به طوری که می‌توان گفن هم اکنون اعتیاد یکی از مهمترین مباحثی است که توجه سیاستمداران ، متخصصین و پژوهشگران را به خود جلب کرده و آنها را بر آن داشته که در جهت مهار، کنترل و پیشگیری از این پدیده به ارائه راهکارهای علمی ـ کاربردی مبادرت ورزند.

پیشگیری از اعتیاد هم چون سایر جرایم و انحرافات اجتماعی از مقوله‌هایی است که نیاز به برنامه داشت. به بیان دیگر پیشگیری از اعتیاد صرفاً با مبارزه‌های نهادهای انتظامی و قضایی تحقق نمی‌یابد زیرا اعتیاد به مواد مخدر به عنوان یک بزه ریشه در فرهنگ عمومی و تعلیم و تربیت دارد و لذا در مهار آن ابتدا باید فرهنگ عمومی و نگرش مردم را نسبت به مواد مخدر متحول ساخت و باید سیاست پیگیری در کنار پیشگیری در جهت کاهش نرخ بزهکاری عمل نمود و بر اقدامات فرهنگی، رفاهی، اقتصادی و غیره تاکید نمود و با کار فرهنگی دراز مدت این فرهنگ‌های غلط و عامیانه را عوض کرد، در پیشگیری از اعتیاد علاوه بر ضرورت تعامل و همکاری وسیع نهادها و سازمانها، مشارکت مردمی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. مهم ترین استراتژی‌ پیشگیری از اعتیاد را که در جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد، به شرح زیر می‌توان خلاصه کرد:

• افزایش اطلاعات و آگاهی افراد در مورد خطرات و زیانهای مصرف مواد مخدر.
• ارتقای سطح فرهنگ و تقویت باورهای مذهبی.
• افزایش مهارت های زندگی مانند مهارت تصمیم گیری، حل مساله و ارتباطات اجتماعی.

مبحث اول: تعریف، مفهوم و اقسام پیشگیری

طبق اصل ۱۵۶ قانون اساسی یکی از وظایف قوه قضائیه، پیشگیری از وقوع جرایم (به طور مطلق) است ولی متأسفانه در طول ۹۰ سال و اندی سابقه تقنین در خصوص مواد مخدّر، تا به حال یا اصلاً به مسأله پیشگیری –که بهتر و آسانتر و کم هزینه تر از درمان است- در خصوص اعتیاد توجّهی نشده و اگر هم توجّهی شده صرفاً در حد شعار بوده و گام عملی برداشته نشده است.