6 – 1 اهداف و علت انتخاب موضوع. 10
7 – 1 اهداف علمی.. 10
8 – 1 اهداف کاربردی.. 11
9 – 1 اهمیت پژوهش…. 12
10 – 1 قلمرو پژوهش…. 12
11- 1 روش تحقیق.. 12
12- 1 تعریف کلید واژه ها و عبارات… 14
1- 12- 1 پیش بینی های مدیریت: 14
2-12-1 خطای پیش بینی در رابطه با نرخ تغییرات هزینه: 14
13-1 ساختار پایان نامه. 15
14-1 خلاصه فصل.. 15
فصل دوم: مبانی نظری تحقیق
1 – 2 مقدمه. 17
5 – 2 اهداف گزارشات پیش بینی مدیریت و افشاء اطلاعات… 23
6 – 2 گزارشات پیش بینی مدیریت و استفاده کنندگان از این گزارشات… 24
7- 2 فواید پیش بینی های مدیریت برای مدیران ، سرمایه گذاران و سایر اشخاص…. 25
8 – 2 خوش بینی مدیریت در پیش بینی عایدی.. 26
9-2 تعریف تصمیم گیری.. 28
10-2 رفتار هزینه بر اساس نظریه جدید. 29
11-2 پیش بینی مدیریت و خطای پیش بینی مدیریت… 29
12-2 عوامل موثر بر دقت سود پیش بینی شده 31
1-12-2ساختار سرمایه. 33
2-12-2 رابطه طول عمر شرکت، و تاثیر آن بر دقت پیش بینی مدیران. 33
3-12-2 نوع اظهار نظر حسابرس نسبت به گزارشات پیش بینی مدیریت… 34
13-2 فرضیه انتظارات تطبیقی و تاثیر گزارشات پیش بینی مدیریت بر آن. 34
14-2 خلاصه فصل.. 37
فصل سوم: روش تحقیق
1 – 3 مقدمه. 39

2- 3 روش پژوهش…. 39
3 – 3 تنظیم فرضیه ی پژوهش…. 40
4 – 3 جامعه آماری و نحوه ی انتخاب نمونه. 40
5 – 3 نحوه ی بررسی فرضیه پژوهش…. 43
6 – 3 چگونگی شکل گیری روابط محاسبه ی بتا های مورد استفاده در پژوهش…. 45
7- 3 روش و ابزار های جمع آوری اطلاعات… 47
8 – 3 خلاصه فصل.. 47
فصل چهارم :تجزیه و تحلیل داده ها
1-4 مقدمه. 50
2-4 روش تجزیه وتحلیل داده ها 50
3-4 آمار توصیفی: 50
1-3-4 آمار توصیفی داده های تحقیق.. 51
4-4 آمار استنباطی.. 53
1-4-4 آزمون دیکی فولر تعمیم یافته (ADF) 53
2-4-4 تعیین مدل مناسب برای تخمین مدل رگرسیون – آزمون چاو. 54
3-4-4 آزمون فروض کلاسیک رگرسیون. 54
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات
1- 5 مقدمه. 62
2- 5 نتایج آزمون فرضیه. 62
3- 5 نتیجه گیری.. 63
4 – 5 پیشنهاد ها 63
1- 4 -5 پیشنهاد های مبتنی بر نتایج پژوهش: 63
2 – 4 -5 پیشنهاد هایی برای پژوهش های آتی: 64
5- 5 خلاصه فصل.. 64
منابع و ماخذ. 65
پیوست ها 68
چکیده
هدف اصلی این پژوهش، بررسی دقت برآورد بهای عوامل تولید توسط مدیران در زمان انتشار گزارشات پیش بینی مدیریت در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. به عبارت دیگر در این پژوهش سعی شده است به این سوال، پاسخ داده شود که آیا ظهور آثار چسبندگی در زمان کاهشی شدن فروش، می تواند باعث ایجاد خطا و شکاف بیشتر، در پیش بینی مدیران از نرخ تغییرات بهای عوامل تولید، با نرخ تغییرات واقعی ارائه شده در گزارشات پیش بینی مدیریت، شود یا خیر؟ برای پاسخ به این پرسش نمونه ای به حجم 400 مشاهده (سال- شرکت)، از 201 شرکت، طی سالهای 1387تا سال منتهی به 1391 هجری شمسی، جمع آوری شد. برای آزمون فرضیه پژوهش، مبنی بر اینکه مدیران در زمان کاهشی بودن فروش، نسبت به زمان افزایش بودن آن؛ در پیش بینی نرخ تغییرات هزینه، دچار خطای بیشتری می شوند، از بتاهای مدل کنجی یاسوکاتا 2013 استفاده نمودیم. یافته های پژوهش نشان می دهد که در حالت کلی، مدیران در زمان کاهشی بودن فروش، مدیران در پیش بینی نرخ تغییرات بهای عوامل تولید، که در گزارشات پیش بینی مدیریت ارائه می کنند؛ دچار خطای بیشتری نسبت به زمان افزایشی بودن فروش، می شوند.محقق نیز با توجه به نتیجه حاصل، پیشنهاد میکند که در زمان استفاده از گزارشات پیش بینی مدیریت، همواره میزان خطای تعیین شده در پژوهش، مد نظر قرار گیرد تا از انحراف در نتایج پیش بینی هزینه های شرکت تا حد امکان کاسته شود.
واژه های کلیدی: پیش بینی های مدیریت، پیش بینی های بهای عوامل تـولید، رفتـارهزینه، چسـبندگی هزینه،هزیـنه های چسبنده
1 – 1 مقدمه
شرکت های ثبت شده در بورس تهران، با توجه به الزامات دستورالعمل افشاء، گزارشات پیش بینی مدیریت را ارائه می کنند؛ این گزارشات معمولا” قبل از شروع دوره ی مالی یا بصورت دوره ای و یا حتی به صورت مقایسه ای در انتهای دوره، ارائه می شود.
این گزارشات اطلاعات مفیدی را در رابطه با پیش بینی مدیریت از آینده بنگاه تجاری، در اختیار تحلیلگران، حسابرسان، سرمایه گذاران و سایر علاقه مندان از اطلاعات مالی و غیر مالی قرار می دهد.
تحقیقات اخیر پیرامون رفتار هزینه؛ اصول سنتی شناخته شده ی رفتار هزینه را زیر سوال می برد؛ زیرا در گذشته ما معتقد بودیم که هزینه ها، فارغ از سمت و جهت حرکتشان، همواره با یک رفتار خطی، از محرک خود متاثر خواهند شد؛ حال آنکه تحقیقات اخیر، مفهومچسبندگی هزینهرا به ادبیات حسابداری مدیریت می افزاید؛ که این مفهوم نوین، معتقد است؛ هزینه ها علاوه بر محرک هزینه، تحت تاثیر سمت و جهت حرکت محرک نیز قرار می گیرند؛ وبین رفتار هزینه در زمان مثبت (افزایشی) بودن جهت حرکت محرک هزینه[1](عامل هزینه) و در زمان منفی (کاهشی) بودن جهت حرکت محرک هزینه تفاوت قائل می شود.
از آنجایی که در بیشترموارد، پیش بینی تغییرات هزینه، تابعی از پیش بینی تغییرات در فروش است^2[2]؛ پس هزینه ها زمانی افزایش می یابند که فروش افزایش یابد؛ با این تفاسیر، توجه به ارتباط و یافتن رابطه ی بین و هزینه های پیش بینی شده، و با بستر قرار دادن اصولچسبندگی هزینه ها، زمینه لازم برای عمق بخشی به تصمیم گیری ها را فراهم خواهد آورد.
ارائه گزارشات پیش بینی مدیریت، فراهم كننده ی فرصتی مناسب برای بررسی میزان تطابق پیش بینی مدیران و واقعیت موجود می باشد؛ همچنین می توان میزان اشتباه مدیریت درپیش بینی ها را سنجید تا شاید بتوان توجیهی برای رفتار چسبنده هزینه و پیش بینی مدیریت یافت.
با بستر قرار دادن مدل هایی همچون مدل “پیش بینی هزینه های مدیران” و مدل “چسبندگی هزینه” می توان تحقیقات جدیدی، در رابطه با پیش بینی نرخ تغییرات هزینه های تولید در قیاس با نرخ واقعی تغییرات آنها به عمل آورد. در این تحقیق بررسی خواهد شد؛
پیش بینی مدیران در رابطه با فروش و هزینه های عملیاتی تا چه میزان با واقعیت تطابق دارد؛ و همچنین بررسی این موضوع كه آیا می توان شاهد رفتار مشابهی همچون مدل چسبندگی هزینه های اندرسن در مدل پیش بینی مدیران، بود یا خیر.
پی بردن به میزان اشتباه مدیران در پیش بینی فروش و هزینه های عملیاتی، می تواند دیدعمیق تری را برای تجزیه و تحلیل اطلاعات فراهم آورد تا بتوان با نگاهی منطقی تر تصمیم گرفت.
زمانی که مدیران با کاهش فروش مواجه می شوند، ممکن است این وضعیت را موقتی تصور کرده و انتظار بازگشت فروش به حالت اولیه را داشته باشند. از این رو، برخی مدیران در دوره هایی که فروش، روندی نزولی دارد، منابع لازم برای انجام فعالیت های عملیاتی را کاهش نمی دهد. این رفتار از آنجا قابل توجیه و منطقی است که همواره حفظ منابع، موجب کاهش هزینه ها در بلندمدت می شود، زیرا در صورت کاهش منابع و دارایی ها در واکنش به کاهش فروش مقطعی؛ احتمال آن می رود که با افزایش فروش در آینده مواجه شویم و نیاز به بازگرداندن مجدد همان منابع و دارایی های خارج شده از سیستم داشته باشیم، که متاسفانه هزینه های تحصیل مجدد همان منابع و دارایی ها به شرکت، هزینه های مضاعف را تحمیل خواهد کرد.از این رو، مدیران برای کاهش هزینه ها و در نتیجه افزایش سود شرکت در بلند مدت، اقدام به حفظ منابع می کنند.( اندرسن و بنکر[3] ، 2003)
پیش بینی های مدیریت از سود یكی از مكانیزم های كلیدیافشای اختیاری(در مورد شرکتهای پذیرفته شده در بورس، اجباری) است كه به وسیله ی آن مدیران، انتظارات بازار از سود را تعدیل می كنند. با این وجود، اطلاعات مدیران از چشم اندازهای سود شركت، می تواند به دلیل عدم اطمینان های محیط اقتصادی و عملیاتی شركت، همراه با خطا باشد. از طرفی مدیران ممكن است كاربرد انتخابهای حسابداری را در گرفتن تصمیمات عملیاتی یا پیش بینی های سود نادیده بگیرند. علاوه براین پیش بینی مدیران می تواند تحت تاثیر انگیزه های خود خدمتی[4] به جای انگیزه ی پیش بینی صحیح سود قرار گیرد. بنابراین پیش بینی مدیران از سود الزاما” خالی از خطا نیست ( سان و ژو[5]، 2012). به علت حفظ منابع بلا استفاده در دوره های کاهش فروش، چسبندگی هزینه ها، موجب افزایش هزینه ها و کاهش بیشتر سود می شود و کاهش مضاعف سود، نوسان پذیری سود پیش بینی را افزایش می دهد. از این رو، در دوره های افزایش سطح فعالیت نیز تحلیلگران، سود مربوط به شرکتی را که هزینه هایش چسبنده است، کمتر پیش بینی می کنند. به همین علت، خطای پیش بینی سود، هم هنگام افزایش سطح فعالیت و هم هنگام کاهش سطح فعالیت، بیشتر خواهد بود (وایس دن[6]، 2010).
اما بررسی ها نشان می دهد که مدیران برغم رفتار چسبنده هزینه ها، در زمان پیش بینی هزینه ها، باز هم دچار خطا و افزایش شکاف بین هزینه های واقعی و هزینه های پیش بینی می شوند.
در این بررسی، به منظور بالا بردن دقت؛ پیش بینی های مربوط به فروش و هزینه ها بصورت مجزا مورد تحلیل قرار می گیرد؛ به عنوان مثال ما می توانستیم میزان سود ناویژه واقعی و پیش بینی شده را، که حاصل جمع جبری
دو مورد بالا است (عایدی وهزینه ها) را بررسی کنیم، ولی این کار خالی از اشکال نخواهد بود زیرا اگر جمع جبری سود واقعی وپیش بینی شده با هم برابر می نمود، این به معنی نیست که خطایی در پیش بینی رخ نداده و دقیقا” رقم پیش بینی شده ی عایدی وهزینه ها با رقم واقعی عایدی و هزینه ها برابر بوده است؛ فرض کنید که میزان عایدی و هزینه های واقعی شرکت آلفا، به ترتیب 30 و 10 باشد، و میزان عایدی و هزینه های پیش بینی شده ی مدیریت، برای همان دوره ی مالی، به ترتیب 50 و 30 باشد؛ پس از محاسبه، سود واقعی معادل 20 واحد (10-30) و سود پیش بینی شده نیز 20 واحد (30-50) است؛ درظاهر خطایی در پیش بینی رخ نداده؛ اما ما در پیش بینی عایدی و هزینه ها شاهد خطا هستیم.
علاوه برمباحث فوق، ما معتقد به این هستیم که همواره خطا در پیش بینی هزینه ها، هم از اشتباهات مدیریت در پیش بینی میزان فروش آینده، نشأت می گیرد و هم از اشتباهات در پیش بینی نرخ تغییرات هزینه و هم ازجهت تغییرات فروش پیش بینی شده ناشی می شود؛ در فصول مربوط، نحوه دخالت عوامل بالا، به روشنی نشان داده خواهد شد.
2 – 1 پیشینه و تاریخچه مطالعاتی داخلی و خارجی
در زمینه بررسی دقت برآورد بهای عوامل تولید[7] توسط مدیران در زمان انتشار گزارشات پیش بینی مدیریت با مد نظرقرار دادن تاثیر چسبندگی هزینه ها در پیش بینی مدیریت؛ تحقیقی در ایران یافت نشد؛ و تنها مقاله ای لاتین تحت عنوان:
” پیش بینی مدیریت در ژاپن: آیا مدیران، بهای عوامل تولید را در زمان انتشار گزارشات پیش بینی مدیریت، بدرستی برآورد می کنند؟ ” (یاسوکاتا، 2013).
و از متون مقالات داخلی وخارجی ذیل برای بستر سازی مفهوم چسبندگی هزینه ها در پایان نامه استفاده شده است:
1-2-1 پیشینه ی داخلی

2-11) شرکت فناوران نانومقیاس………………………………………………………………….. 36

2-12) پیشینه تحقیق………………………………………………………………………………….. 38

فصل سوّم : روش اجرای تحقیق

3-1) مقدمه ……………………………………………………………………………………………. 42

3-2) روش تحقیق……………………………………………………………………………………. 43

3-3) متغیرهای تحقیق……………………………………………………………………………….. 45

3-4) جامعه آماری و نمونه آماری…………………………………………………………………. 46

الف ) جامعه آماری ……………………………………………………………………………… 46

ب ) نمونه آماری ……………………………………………………………………………….. 48

3-5) روش گردآوری اطلاعات…………………………………………………………………… 52

3-6) اعتبار پرسشنامه……………………………………………………………………………….. 54

3-7) روش تحقیق…………………………………………………………………………………… 55

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل اطلاعات

4-1)مقدمه………………………………………………………………………………………………. 58

4-2) بخش اول آمار توصیفی………………………………………………………………………. 59

4-2-1) توصیف متغیر جنسیت…………………………………………………………………….. 59

4-2-2) توصیف متغیر سن مشتریان………………………………………………………………. 61

4-2-3) توصیف متغیر تحصیلات…………………………………………………………………. 63

4-2-4) توصیف متغیر عامل محصول…………………………………………………………….. 65

4-2-5) توصیف متغیر عامل قیمت……………………………………………………………….. 66

4-2-6) توصیف متغیر عامل توزیع (مکان)……………………………………………………… 67

4-2-7) توصیف متغیر ترفیع……………………………………………………………………….. 68

4-2-8) آماره های توصیفی متغیرهای به کار رفته در تحقیق………………………………… 70

4-2-9) توصیف میزان فروش شرکت های نانوئی…………………………………………….. 70

4-3 ) بخش دوم: آمار استنباطی……………………………………………………………………. 73

4-3-1)تجزیه و تحلیل داده ها…………………………………………………………………….. 73

4-3-2)آزمون نرمال بودن داده ها………………………………………………………………….. 74

4-4)آزمون فرضیات………………………………………………………………………………….. 75

4-4-1)فرضیه1………………………………………………………………………………………… 75

4-4-2)فرضیه 2……………………………………………………………………………………….. 76

4-4-3)فرضیه 3……………………………………………………………………………………….. 77

4-4-4)فرضیه 4……………………………………………………………………………………….. 78

4-5) مقایسه فروش شرکت ها…………………………………………………………………….. 79

فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1)مقدمه ……………………………………………………………………………………………… 82

نتایج آمار توصیفی و استنباطی

5-2) تحلیل مشخصات دموگرافیک پاسخ دهندگان…………………………………………… 83

5-2-1) متغیر جنسیت……………………………………………………………………………….. 83

5-2-2) متغیر سن…………………………………………………………………………………….. 84

5-2-3) متغیر تحصیلات…………………………………………………………………………….. 84

5-3) میزان فروش…………………………………………………………………………………….. 86

5-4) عامل قیمت……………………………………………………………………………………… 87

5-5) عامل توزیع (مکان)……………………………………………………………………………. 88

5-6) عامل ترفیع………………………………………………………………………………………. 89

پیشنهاد براساس یافته های تحقیق…………………………………………………………………. 90

5-7) پیشنهادات تحقیقات آتی…………………………………………………………………….. 93

5-8) محدودیت های پژوهش……………………………………………………………………… 95

چکیده به زبان انگلیسی………………………………………………………………………………. 97

منابع و مأخذ……………………………………………………………………………………………. 98

پیوست ها ………………………………………………………………………………………………. 105

چکیده :

در جهان فرا رقابتی امروز، راز بقاء و موفقیت سازمان ها، درك ساختار رقابتی بازار است. دستیابی به این درك، مستلزم آگاهی و شناخت مدیریت از نظرات و خواست مشتری و ارزیابی و بهره گیری از آمیخته بازاریابی (P4) (محصول، قیمت، توزیع و ترفیع) در بازار به منظور دست یابی به سهم بازار بیشترمی باشد.آمیخته بازاریابی مجموعه ای از ابزارهای قابل كنترل بازاریابی است كه شركت با در هم آمیختن آنها سعی در پاسخگویی به بازار هدف دارند و در امور تصمیم گیری به مدیران کمک می کند. به عبارت دیگر آمیخته بازاریابی دربرگیرنده همه فعالیتهایی است كه شركت می تواند با انجام آنها بر میزان تقاضای محصولاتش اثر گذارد.دراین پژوهش بهبررسی عناصر آمیخته بازاریابی بر میزان فروش شرکتهای متوسط وکوچک دانش بنیان (شرکتهای نانویی) پرداخته شدکه نهایتاً طبقه بندی فروش شرکت ها به ترتیباز کمترین به بیشترین میزان فروش به صورت زیر بدست آمد:

1.رز نخ(نخهای آنتی باکتریال)، 2.فناوران نانو مقیاس ( فیلترهای نانویی)، 3.آرتاش کامپوزیت(کامپوزیت)، 4.نانو سیستم پارس(تجهیزات نانو اسکوپ)، 5.ریف ایران (رنگهای نانویی)، 6.گروه وحید (لوله های عایق صوتی).سپس ،بعد از شناسایی معیارهای موثر بر انتخابو خرید محصولات نانویی به کمک پرسشنامه ،[1]ووزن دهی به هر یک از اجزای عناصر آمیخته بازاریابی مشخص شد چه عواملی بیشترین تاثیر را بر فروش، بدست آوردن سهم بازار بیشتر و در نتیجه سود بیشتر شرکتهای متوسط وکوچک دانش بنیانبررسی شده را دارند که فروش هر یک به ترتیب دارای رتبه و میانگین مذکور به دست آمده اند ؛1..فناوران نانو مقیاس ( فیلترهای نانویی) 15% ، 2. نانو سیستم پارس(تجهیزات نانو اسکوپ) 17% ،3.ریف ایران (رنگهای نانویی) 18% ، 4.گروه وحید (لوله های عایق صوتی) 21% ، 5.آرتاش کامپوزیت(کامپوزیت) 16% ، 6 .رز نخ(نخهای آنتی باکتریال) 13% و در مجموع فروش بین این شش شرکت از 100% می باشد.

واژگان کلیدی : آمیخته بازاریابی­ ، سهم بازار، شرکتهای نانویی

1-1) مقدمه

.. 12

1-9-1قلمرو موضوعی………………………………………………………………………………. 12

2-9-1قلمرو مکانی………………………………………………………………………………….. 13

3-9-1قلمرو زمانی………………………………………………………………………………….. 13

فصل دوم:ادبیات و پیشینه تحقیق……………………………………………………………………. 14

1-2مقدمه………………………………………………………………………………………………. 15

2-2تعریف بیمه و عقد قرارداد آن………………………………………………………………………. 15

1-2-2ریشه لغوی بیمه………………………………………………………………………………. 15

2-2-2تعاریف بیمه………………………………………………………………………………….. 16

3-2 ساختار سازمان…………………………………………………………………………………….. 17

1-3-2پیچیدگی……………………………………………………………………………………… 18

2-3-2تفکیک افقی؛………………………………………………………………………………….. 18

3-3-2تفکیک عمودی؛………………………………………………………………………………. 19

4-3-2تفکیک بر اساس مناطق جغرافیایی…………………………………………………………… 19

5-3-2رسمیّت ………………………………………………………………………………………. 20

6-3-2تمرکز…………………………………………………………………………………………. 21

4-2 رابطه درجه تمرکز و ارتفاع ساخت سازمانی با حیطه نظارت……………………………………… 23

5-2ارتباط تمرکز، پیچیدگی و رسمیّت………………………………………………………………….. 23

6-2ارکان ساختار سازمانی………………………………………………………………………………. 24

7-2خلاقیت مدیران…………………………………………………………………………………….. 24

1-7-2تعریف خلاقیت از دیدگاه روانشناسی………………………………………………………… 24

1-1-7-2تفكر همگرا………………………………………………………………………………… 25

2-1-7-2تفكر واگرا…………………………………………………………………………………. 25

2-7-2تعریف خلاقیت از دیدگاه سازمانی……………………………………………………………. 25

3-7-2فرصت های خلاقیت………………………………………………………………………….. 26

1-3-7-2فرصت های داخلی…………………………………………………………………………. 27

2-3-7-2فرصت های خارجی(در محیط علمی و اجتماعی سازمان)………………………………….. 27

4-7-2موانع بروز خلاقیت…………………………………………………………………………… 27

5-7-2ویژگی های سازمان خلاق…………………………………………………………………….. 28

1-5-7-2برخی از ویژگی های سازمان خلاق عبارتند از:……………………………………………… 28

2-5-7-2رقابت……………………………………………………………………………………… 28

3-5-7-2فرهنگ…………………………………………………………………………………….. 28

4-5-7-2دسترسی به مدیران…………………………………………………………………………. 28

5-5-7-2احترام به افراد……………………………………………………………………………… 28

6-5-7-2ارائه خدمات مردمی………………………………………………………………………… 28

7-5-7-2تخصص……………………………………………………………………………………. 29

8-5-7-2كارگروهی…………………………………………………………………………………. 29

9-5-7-2رابطه كاركنان با سازمان…………………………………………………………………….. 29

10-5-7-2استقبال مدیران از عامل تغییر……………………………………………………………… 29

6-7-2نظریه های خلاقیت…………………………………………………………………………… 29

1-6-7-2نظریه تداعی گرایی………………………………………………………………………… 29

2-6-7-2نظریه گشتالت……………………………………………………………………………… 30

3-6-7-2نظریه روانکاوی……………………………………………………………………………. 30

4-6-7-2نظریه انسانگرایی کارل راجرز وآبراهام مازل……………………………………………….. 31

5-6-7-2نظریه تحلیل عوامل گیلفورد………………………………………………………………… 32

7-7-2پیشینه تحقیق………………………………………………………………………………….. 33

8-7-2تحقیقات داخلی………………………………………………………………………………. 33

9-7-2تحقیقات خارجی……………………………………………………………………………… 36

8-2خلاصه ی فصل…………………………………………………………………………………….. 37

فصل سوم:روش اجرای تحقیق……………………………………………………………………… 38

1-3مقدمه………………………………………………………………………………………………. 39

2-3 روش تحقیق………………………………………………………………………………………. 39

3-3جامعه آماری……………………………………………………………………………………….. 40

4-3نمونه آماری………………………………………………………………………………………… 41

5-3روش و ابزار جمع آوری داده ها…………………………………………………………………….. 42

6-3روایی (اعتبار ابزار تحقیق)………………………………………………………………………….. 43

7-3پایایی (اعتماد به ابزار اندازه گیری)…………………………………………………………………. 44

8-3روش آزمون فرضیه ها……………………………………………………………………………… 45

1-8-3آزمون کولموگوروف – اسمیرنوف (K-S)……………………………………………………. 45

2-8-3آزمون همبستگی………………………………………………………………………………. 46

9-3خلاصه فصل……………………………………………………………………………………….. 46

فصل چهارم:تجزیه و تحلیل داده ها……………………………………………………………….. 47

1-4مقدمه………………………………………………………………………………………………. 48

2-4یافته های حاصل از آمار توصیفی…………………………………………………………………… 48

1-2-4توزیع فراوانی…………………………………………………………………………………. 48

2-2-4توزیع فراوانی جنسیت………………………………………………………………………… 48

3-2-4توزیع فراوانی سن……………………………………………………………………………. 49

4-2-4توزیع فراوانی سابقه خدمت…………………………………………………………………… 50

5-2-4توزیع فراوانی میزان تحصیلات……………………………………………………………….. 51

3-4توصیف متغیرها…………………………………………………………………………………….. 52

1-3-4متغیر ساختار سازمانی…………………………………………………………………………. 52

1-1-3-4پیچیدگی…………………………………………………………………………………… 52

2-1-3-4 رسمیت……………………………………………………………………………………. 53

3-1-3-4تمرکز………………………………………………………………………………………. 54

4-1-3-4متغیرخلاقیت مدیران………………………………………………………………………. 55

4-4بررسی نرمال بودن توزیع نمرات متغیرها……………………………………………………………. 56

5-4آزمون فرضیه اول…………………………………………………………………………………… 57

6-4آزمون فرضیه دوم………………………………………………………………………………….. 58

7-4آزمون فرضیه سوم………………………………………………………………………………….. 58

8-4خلاصه ی فصل…………………………………………………………………………………….. 59

فصل پنجم:نتیجه گیری و پیشنهادات………………………………………………………………… 60

مقدمه…………………………………………………………………………………………………… 61

1-5روشهای آماری…………………………………………………………………………………….. 61

2-5یافته های توصیفی………………………………………………………………………………….. 61

1-2-5متغیر خلاقیت…………………………………………………………………………………. 61

2-2-5متغیر پیچیدگی………………………………………………………………………………… 61

3-2-5متغیر تمرکز…………………………………………………………………………………… 62

4-2-5متغیررسمیت………………………………………………………………………………….. 62

3-5آمار استباطی……………………………………………………………………………………….. 62

1-3-5فرضیه اول……………………………………………………………………………………. 62

2-3-5فرضیه دوم……………………………………………………………………………………. 63

3-3-5فرضیه سوم……………………………………………………………………………………. 63

4-5پیشنهادات………………………………………………………………………………………….. 64

5-5پیشنهاد برای تحقیقات آتی…………………………………………………………………………. 64

6-5محدودیت های تعمیم نتایج………………………………………………………………………… 65

7-5خلاصه فصل……………………………………………………………………………………….. 65

منابع:……………………………………………………………………………………………………. 67

چکیده:

در این تحقیق به بررسی رابطه بین ساختار سازمانی و خلاقیت مدیران در بیمه ایران در شهرستان تهران پرداخته شد. در این تحقیق از شاخصهای(پیچیدگی، رسمیت و تمرکز) به عنوان شاخصهای نشان دهنده ساختار سازمانی استفاده شد. روش مورد استفاده در این تحقیق توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق کلیه مدیران بیمه ایران در شهرستان تهران می باشند. که از پرسشنامه استاندارد رندسیپ که حاوی 50 سوال بود جهت اندازه گیری متغیر خلاقیت و از پرسشنامه استاندارد رابینز به نقل از مقیمی که حاوی 14 سوال بود جهت اندازه گیری ساختار سازمانی استفاده گردید. جهت آزمون فرضیه ها نیز به دلیل نرمال نبودن متغیر وابسته از آزمون همبستگی اسپیرمن استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که بین پیچیدگی و خلاقیت مدیران رابطه معنی داری وجود ندارد ولی بین رسمیت و خلاقیت مدیران رابطه معکوس و معنی داری وجود دارد و بین تمرکز و خلاقیت مدیران رابطه مستقیم و معنی داری وجود دارد.

واژگان کلیدی: خلاقیت مدیران، رسمیت ، تمرکز، پیچیدگی، ساختار سازمانی

-1 مقدمه

همه سازمانها برای بقا نیازمند اندیشه های نو و نظرات بدیع و تازه اند. افكار و نظرات جدید همچون روحی در كالبد سازمان دمیده می شود و آن را از نیستی و فنا نجات می دهد . برای آنكه بتوان در دنیای متلاطم و متغیر به حیات ادامه داد ، باید به خلاقیت روی آورد و ضمن شناخت تغییرات و تحولات محیط برای رویارویی با آنها پاسخ های بدیع و تازه تدارك دید و همراه تاثیرپذیری از این تحولات بر آنها تأثیر نهاد و بدانها شكل دلخواه داد(الوانی، 1383).

امروزه مفاهیم ذهنی بشر مملو از طرح های تکامل یافته ای است که مدت ها پیشدر قالب های خام و ابتدایی، در ذهن بسیاری از افراد اندیشمند و خلاق جوانه زده و بتدریج توسط انسان های متوالی تکامل یافته است. خلاقیت به عنوان نیاز عالیة بشری در تمام زندگی او مطرح بوده و عبارت است از تحولات دامنه دار و جهشی در فکر و اندیشة انسان، به طوری که حایز یک توانایی در ترکیب عوامل قبلی در طرح جدید می شود(فیشانی،1377). پدیدة خلاقیت و نوآوری مثل انسان از خصیصه های انسانی، در آحاد نوع بشر یافت می شود و این انگیزش ها و شرایط محیطی و فردی است که عامل خلاقیت را آشکار می کند. خلاقیت به عنوان یک حالت روانی و ذهنی که در قلمرو علم روان شناسی است، آشکار می شود و از آن جا که عمدة کار و فعالیت انسان در سازمان ها انجام می شود، عامل ایجاد وپرورش خلاقیتدر محدودة علم و هنر مدیریت قرار می گیرد و مدیران می توانند پیدایش خلاقیت را در سازمان ها با ایجاد زمینه ها وبستر مناسب همچون ساختار سازمانی مناسب، تسریع یا با ایجاد فضای نامناسب آن را خنثی کنند(فیشانی، 1377). عوامل متعددی در درون یک سازمان بر توان خلاقیت افراد تأثیر می گذارند. یکی از مهم ترین عوامل، تسهیل و تقویت توان خلاقیت در سازمان، ساختار مناسب و تشکیلات مناسب با اهداف مورد نظر است(صمدآقایی، 1378).

خلاقیت در درون یک سازمان در خلاء به وجود نمی آید، بلکه ساختار سازمانی به عنوان یک بستر، زمینه را برای پیدایش خلاقیت آماده می کند. ساختار سازمان نمایانگر روابط واحدهای آن و نشان دهندة انعطاف پذیری آن است. سازمان هایی که دارای ساختار غیرمنعطف باشند، برای ایجاد همکاری و وحدت در دوران بحران دچار آشفتگی می شوند. در حالی که سازمان هایی که امکان برقرار کردن رابطه، بویژه رابطة غیررسمی و انعطاف پذیر را در ساختار خود پیشبینی می کنند، عوامل مثبت و مؤثری را برای ترغیب و رشد خلاقیت و نوآوری در سازمان خود به وجود می آورند(صمدآقایی،1378).

در این فصل كلیات تحقیق تدوین و ارائه شده است. در فصل حاضر ابتدا، مساله اصلی تحقیق بیان شده است. سپس فرضیات تحقیق مطرح و مطالبی در خصوص روش و قلمرو تحقیق ارائه شده است. همچنین در خصوص نحوه آزمون فرضیات توضیحاتی به صورت كلی داده شده است.

2-1 بیان مسئله

سـازمـان هـا بـرای بقاء و تداوم نقش مثبت و سازنده خود نیازمند افکار، اندیشه ها، نظرات تـازه و نـو هـستند تا با دریافت دیدگاه های نو مبتنی بر تحقیقات میدانی و اندیشه ها و تـئوری هـا بـتـوانـنـد پـویـایـی خـود را تـضـمـیـن کـنـنـد وگـرنـه رو بـه زوال و نابودی هستند. مقاومت سازمان ها در قبال تغییرات و تحولات جهانی و منطقه ای موجب حذف آنها شده و حتی قادر به حفظ وضع موجود نیز نخواهند بود.

وجود ساختار یکی از ویژگی های اصلی هر سازمان است که بر اساس آن فعالیت ها، متفاوت از یکدیگر تفکیک شده و بین وظایف هماهنگی ایجاد می گردد، همچنین با وجود ساختار، روند تفویض اختیار، مسئولیت، کنترل مقررات و استاندارها بین فعالیت ها و ومجریان آنها مشخص می شود. در تعریف دیگر، ساختار سازمانی عبارت است از الگوی ارتباطات میان بخش ها و اجزا یک سازمان. به عبارت دیگر سازمان ها به طور آگاهانه بخش ها و واحدهایی را به عنوان پاره سیستم در سیستم اصلی به وجود می آورند و میان این پاره سیستم، الگوی ارتباط و تعامل مشخص را حاکم می کنند. این تمایز درونی، بین بخش ها و الگوهای ارتباطات بیان آنها را ساختار سازمانی می نامند (مجیدی و همکاران،1390).

نظریه­پردازان مختلف دوازده متغییر اساسی را که مورد قبول همه آن­ها است برای تعریف ابعاد ساختاری به کار برده­اند این ابعاد عبارتند از:

1- اجزا اداری 2- استقلال 3- تمرکز 4- پیچیدگی 5- تفویض اختیار 7- رسمیت 8- ترکیب 9- حرفه­گرایی 10- حیطه کنترل 11- تخصص­گرایی 12- استاندارد کردن. بنابراین جهت سنجش و تعیین ساختار سازمان ابعاد متفاوتی را می­توان در نظر داشت که تحقیق حاضر با تاکید بر سه بعدپیچیدگی،رسمیتوتمرکزکه مهمتر از بقیه هستند به سنجش ساختار سازمان­ها پرداخته است.

یکی از عناصر مهم ساختار سازمانی پیچیدگی می باشد پیچیدگی به میزان تفکیکی که درون سازمان وجود دارد دلالت می­کند. از دیگر عناصر عمده که در این تحقیق نیز بدان اشاره گردیده رسمیت در سازمانها می باشد.رسمیتبه میزان استاندارد بودن مشاغل درون سازمان اشاره دارد. مهمترین فنون رسمیت عبارتند از فرایند گزینش، الزامات نقش،رویه­ها و خطی­مشی­ها، آموزش و شعائری که کارکنان برای اثبات وفاداری و تعهد خود نسبت به سازمان از آن­ها تبعیت می کنند. از دیگر عناصر ساختار سازمانی می توان به تمرکز در سازمان اشاره کرد. تمرکز به میزان تراکم اختیار رسمی که برای اتخاذ تصمیم در فرد، واحد یا سطح سازمانی متمرکز می­شود و به کارکنان حداقل اجازه مشارکت در تصمیمات را می­دهد اشاره می­کند.

ساختار سازمانی بر عوامل متعددی تاثیر گذار می باشد یکی از این عوامل خلاقیت مدیران شرکت ها می باشد.

خلاقیت بكارگیری توانایی های ذهنی برای ایجاد یك فكر یا مفهوم جدید است. هر سازمانی می تواند با اصلاح ساختار خود و افزایش خلاقیت نیروی انسانی خود باعث بالارفتن عملکرد و بهره وری شود و در جهت رسیدن به اهداف از پیش تعیین شده خویش گام بردارد. خلاقیت می تواند یک منبع قدرتمند رقابتی و مزیتی در کار باشد. خلاقیت عامل رشد و بالندگی سازمان، ارتقای بهره وری، افزایش کیفیت تولیدات و خدمات و موففیت در رقابت، افزایش انگیزش کارکنان و رضایت شغلی آنها، کاهش هزینه ها، تنوع تولیدات و خدمات و کاهش بورکراسی اداری شود(اسمی، جهانی،1388). مطالعات متعدد نشان از این داشت که تمرکز، پیچیدگی، رسمیت از عوامل موثر بر خلاقیت مدیران می باشد. هر چه استاندارد­سازی امور بیشتر باشد به همان نسبت از توان خلاقیت افراد کاسته می­شود. با توجه به اینکه عدم انعطاف از محدودیت­های خلاقیت است رسمیت تولید ایده را محدود می­کند( اسلمی و تدین، 1387) به طور کلی با افزایش قوانی و مقررات، دستورالعمل ها و آیین نامه ها موجود در سازمان، خلاقیت فردی و سازمانی کاهش می یابد و برعکس(امیدی وهمکاران،1386) از طرفی برخی محققان بر این باورند که بالا بودن تمرکز سازمانی باعث افزایش خلاقیت مدیران می شود بدیهی است که هرچه در شرکت متمرکز تر باشند یعنی سلسله مراتب دستوردهی ازبالا به پایین حاکم باشد و تصمیمات فقط توسط یک نفر اتخاذ گردد میزان خلاقیت مدیران نیز بالاتر می رود زیرا می تواند با آزادی عمل بیشتری تصمیم گیری بکنند. از طرفی نیز بالا بودن پیچیدگی می تواند باعث کاهش خلاقیت مدیران باشد با توجه به مطالب ارائه شده در این تحقیق به دنبال پاسخ به این سوال هستیم که آیا ساختار سازمانی بر خلاقیت مدیران بیمه ایران تاثیر گذار می باشد یا نه؟

3-1سوالات پژوهش

1-3-1سوال اصلی

آیا بین ساختار سازمانی و خلاقیت مدیران بیمه ایران تهران رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد؟

2-3-1سوالات فرعی

1. آیا بین پیچیدگی(عمودی) و خلاقیت مدیران بیمه ایران تهران رایطه مثبت و معنی داری وجود دارد؟